وزیر کار: بیکاری نهفته عقب‌مانده داریم

علی ربیعی از آمادگی دولت برای ایجاد ۴۰۰ هزار شغل و تلاش برای واقعی کردن آمار کسب و کار خبر داد، اما از آمار بیکاران بخش صنعت چیزی نگفت.

وزیر کار، تعاون و رفاه ایران، شامگاه دوشنبه سوم شهریور با حضور در شبکه دوم تلویزیون ایران اعلام کرد که برنامه‌های دولت روحانی روی سه حوزه وزارت خارجه، اقتصاد و رفاه مردم متمرکز شده‌اند.

علی ربیعی عنوان کرد که افزایش بودجه عمرانی موجب اشتغال‌‌زایی مستقیم شده است: «دولت یازدهم در ۵ ماه اول سال بیش از هفت هزار میلیارد تومان بودجه عمرانی ابلاغ کرد در حالی که این رقم در مدت مشابه سال گذشته دو هزار میلیارد تومان بود.»

او کاهش تورم را عامل اصلی ایجاد اشتغال دانست و از آماده شدن دولت برای ایجاد ۴۰۰ هزار شغل خبر داد. او گفت در شش استان برای اجرای طرح «تکاپو»، مطالعه موردی صورت گرفته و مثلا در بخش کفش ایجاد اشتغال شده است.

طرح تکاپو (توسعه کسب و کار و اشتغال پایدار) مبتنی بر تشکیل ستادهایی در هر استان و حمایت از فعالیت‌های تولیدی خاص در محل و بازارسازی و بازاریابی برای آنهاست. وزارت کار پیش‌تر اعلام کرده بود که بیش از ۵۰ راهکار برای جلوگیری از افزایش نرخ بیکاری و اشتغال‌زایی در چارچوب این طرح تدوین و ارائه کرده است.

شمار بیکاران کشور در آخرین گزارش مرکز آمار دو میلیون و ۵۳۰ هزار نفر اعلام شد. از این تعداد یک میلیون و ۷۷۲ هزار نفر مرد و ۷۵۷ هزار نفر نیروی زن هستند. یک میلیون و ۵۷۸ هزار نفر از کل این میزان را نیز جوانان ۱۵ تا ۲۹ ساله تشکیل می‌دهند.

تعداد افرادی که در سن کار هستند، بیش از ۶۳ میلیون نفر عنوان می‌شود. با در نظر گرفتن آمار ۲۳ میلیون و ۶۳۷ هزار نفری شاغلان می‌توان پی برد که ۴۰ میلیون نفر از جمعیت ایران عملاً نقشی در جریان تولید و گردش اقتصادی کشور ندارند و به درآمد ۲۳ میلیون نفری متکی هستند که کار می‌کنند.

بلاتکلیفی حوزه صنعت

ربیعی با اعلام آن که در صنعت خودرو ۲۵ هزار شغل ایجاد شده، از ورود حداقل ۳۰۰ هزار بیمه شده جدید به آمار بیمه‌شدگان خبر داد. به زعم علی ربیعی، ورود این تعداد بیمه شده جدید، نشانه افزایش اشتغال است.

وزیر کار تاکید کرد که مطالعات زیادی در دولت یازدهم برای واقعی کردن آمارها صورت گرفته است. او اما در حالی از ایجاد ۲۵ هزار شغل در صنعت خودرو یاد می‌کند که زیان این صنعت در سال ۱۳۹۱ نزدیک به چهار هزار میلیارد تومان و در سال ۱۳۹۲ نزدیک به دو هزار میلیارد تومان بوده و شرکت‌های مادر همچون "ایران خودرو" به دلیل تحریم‌ و تنگنای مواد و قطعات اولیه، با کمترین ظرفیت خود کار می‌کنند.

خوابیدن تولید در عرصه خودرو با تعدیل و اخراج ده‌ها هزار کارگر همراه بوده و بسیاری از کارگران شاغل نیز به دلیل مشکلات مالی واحدهای تولیدی، چند ماه حقوق معوقه دارند.

ربیعی از بیکاری نهفته عقب مانده نیز صحبت کرده ولی توضیحی درباره این مفهوم نداده است. بسته حمایتی دولت با اختصاص ۲۵۳ هزار میلیارد تومان اعتبار اشتغال‌زایی، در بهار سال ۱۳۹۳ به سازمان‌های مسئول از جمله وزارت کار ابلاغ شده، اما همزمان با آن، وزیر صنعت خبر داد که ۱۴ هزار واحد کوچک و متوسط تولیدی از ادامه کار باز مانده‌اند.

در همین زمینه، محمد برخوردار، عضو هیئت رئیسه اتاق بازرگانی ایران در تیرماه سال جاری از کاهش ۴۸درصدی اشتغال صنعتی در کشور خبر داد. علیرضا محجوب دبیرکل خانه کارگر نیز گفت: «دولت به اندازه مشاغل از دست رفته، فرصت شغلی جدید ایجاد نکرده است.»

طبق اعلام مرکز آمار ایران، بخش صنعت بیش از ۳۵ درصد از نیروی شاغل کشور را به خود اختصاص می‌دهد، اما اشتغال صنعتی به دلیل انسدادهای اقتصادی ناشی از تحریم‌ها و عدم سرمایه‌گذاری سیری نزولی دارد. در تیرماه ۱۳۹۳ مدیرعامل سازمان صنایع کوچک و شهرک‎های صنعتی از تعطیلی ۵۴۰۰ واحد تولیدی از سال ۸۴ تا ۹۱ خبرداد.

علی‌ طیب‌نیا، وزیر اقتصاد ایراان پیش‌تر هشدار داده بود که با اضافه شدن فارغ‌التحصیلان به جمع متقاضیان کار، شمار بیکاران به زودی به هشت و نیم میلیون نفر می‌رسد.

ربیعی توضیحی در مورد بیکاری نهفته عقب‌مانده نداده، اما به نظر می‌رسد منظور او وجود صدها هزار نیروی جویای کار تحصیلکرده اما غیرماهر باشد. او پیش‌تر و با انتقاد از فرهنگ سرمایه‌گذاران در بهره‌وری یک‌شبه گفته است که ۵۰ درصد متقاضیان کار در ایران فاقد مهارت‌های حرفه‌ای هستند.