پایان نشست ژنو؛ طرح ده‌ساله محدود کردن برنامه هسته‌ای ایران

وزیران خارجه ایران و آمریکا یک هفته دیگر در ژنو دیدار می‌کنند. ظریف می‌گوید هنوز راه درازی در پیش است. یک محور اختلاف نظر، لغو یک‌باره یا تدریجی تحریم‌هاست.

در چهارمین روز گفت‌وگوهای اتمی در ژنو، سه دور مذاکرات فشرده بین هیات‌های ایرانی و امریکایی صورت گرفت که عصر دوشنبه ۲۳ فوریه بدون نتیجه‌ای روشن پایان یافت.

محمد جواد ظریف در پایان نشست به خبرنگاران گفت: «ظرف سه روز گذشته گفتگوهای جدی، مفید و سازنده با کشورهای ۱+۵ به‌ویژه با طرف آمریکایی داشتیم اما هنوز راه زیادی برای رسیدن به توافق نهایی در پیش است.»

ظریف افزود که مذاکرات در حاشیه اجلاس شورای حقوق بشر در هفته آینده ادامه خواهند یافت. این اجلاس از ۲ تا ۲۵ مارس جریان خواهد داشت. مهلت چهارماهه دستیابی به توافق سیاسی نیز در همین بازه زمانی به پایان می‌رسد.

ظریف روز یکشنبه ۲۲ فوریه گفته بود که اختلاف نظر اصلی، روانی است زیرا «برخی کشورها به ویژه آمریکا و بعضی جناح‌های داخلی این کشور احساس می‌کنند که تحریم یک سرمایه برای آنهاست.»

رسانه‌ها پیش‌ از پایان نشست ژنو، از رسیدن مذاکرات به مرحله‌ای حساس، در سطح ترسیم خطوط توافق نهایی خبر داده بودند. محورهای مذاکرات طرفین در حال حاضر، میزان و نوع غنی‌سازی، لغو تحریم‌ها و مدت زمان توافق است.

آسوشیتدپرس به نقل از محافل مطلع ‌آمریکایی گزارش داده که تعداد سانتریفوژهای ایران می‌تواند ۶ هزار و ۵۰۰ دستگاه باشد و در طول زمان و تحت نظارت‌ها، به ده هزار دستگاه برسد.

به پیشنهاد آمریکا‌، تاسیسات آب سنگین اراک باید با انجام اصلاحات کاربری، به تولید پلوتونیوم کمتر بپردازد و سایت فوردو نیز به مرکزی تحقیقاتی تبدیل شود.

آسوشیتدپرس نام منابع مطلع خود را نبرده است. خبرگزاری فرانسه پیش‌تر به نقل از دیپلمات‌های غربی نوشته بود که رئوس این پیشنهادها در کنفرانس امنیتی مونیخ در هفته اول فوریه ارائه شده‌اند. گفته می‌شود که انتقال بخش بزرگی از اورانیوم غنی‌شده ایران به روسیه جزء این پیشنهادهاست.

محافل دیپلماتیک گفته‌اند که تحریم‌ها در قبال برآورده شدن این پیشنهادها، به صورت گام به گام لغو خواهند شد و برنامه هسته‌ای ایران نیز برای دستکم ۱۰ سال تحت نظارت بین‌المللی قرار خواهد داشت.

ایران اما برچیدن سانتریفوژهای نسل جدید خود را نپذیرفته و خواهات لغو یک‌باره همه تحریم‌هاست.

حضور روسای سازمان‌های انرژی اتمی ایران و آمریکا در ژنو از نگاه ناظران‌، مرحله اتمام مباحث فنی و نزدیکی هر چه بیشتر مواضع طرفین تلقی شده بود. حسن روحانی، رئیس جمهور ایران می‌گوید‌، در نظرسنجی‌ها ۸۰ درصد مردم ایران از مذاکرات هسته‌ای حمایت کرده‌اند.