نام مادرم را در شناسنامه‌ام درج کنید

زنان افغانستان خواهان درج نام‌شان در شناسنامه‌های فرزندان‌شان شده‌اند و مدتی‌ست که در فضای مجازی کاربران افغانستانی، کارزاری را با عنوان «نام مادرم را در شناسنامه‌ام درج کنید» شروع کرده‌اند.

این کارزار در ادامه اصلاحات در مدارک رسمی و شهروندی این کشور صورت گرفته است و خواستار آن است که اسم مادر در کنار پدر و به جای اسم پدربزرگ در شناسنامه‌های اطفال ضبط شود.

این کارزار تا به حال توجه بسیاری از سازمان‌های فیمینیستی را به خود جلب کرده و سایت «فینیسم روزمره» می‌نویسد: «با این که این (ثبت اسم مادر در شناسنامه اطفال در افغانستان) تابو همچنان باقیست معلوم نیست دولت و مردم افغانستان در این رابطه چه واکنشی نشان خواهند اما فعالان حقوق زنان افغانستان٬ با راه اندازی این کمپین قصد دارند حتا اگر موفق به تغییر ساختار شناسنامه ها نشوند لااقل با بحث و گفت‌وگو دراین باره زمینه را برای این اصلاح در آینده فراهم آورند.»

به این مناسبت صفصحه فیسبوکی‌ای هم با همین نام راه‌اندازی شده که در آن نامه‌های مادرانی را منتشر می‌کند که از این کارزار حمایت کرده‌اند. در نامه حمیرا قادری، فیلمساز و یکی از این مادران که نامه نسبتا بلندی است چنین نوشته شده است: «سیاوش، فرزند خوبم، من مادری هستم از جنس همه دیگر مادرانی که در این کشورگاه زندگی و مدام مردگی دارند... امروز نامم را برایت هدیه می‌دهم تا قدرتمندترین مرد زمین باشی... نامم را هدیه می‌دهم برایت تا آن ستاره ابَرَت را که گاه تفنگ بوده و گاه تبر به افول بکشانی آهای سیاوشِ حمیرا.»

یکی از دیگر طرفداران این کارزار با نام ملالی علوی نوشته: «... اما، فردا برای هویت بخشیدن به فرزندان این پدر است که نام مبارک اش در صدر شناسنامه با خط خوانا و افتخار تمام درج می‌گردد آنگاه هیچ گاه لحظه‌ای هم یا خود فکر نکرده که این موجود والا مقام را کی بزرگ ساخت کی تربیت کرد و چه کسی آن را پدر ساخت، این منصفانه نبوده و یک حق تلفی تمام بر کسیست که ما از وجود او جان گرفتیم. زیرا برای تمام اتباع کشور الزامی است که تابو شکنی کرده عرف‌های بی‌اساس را کنار بگذارند، تغیر عقیده داده و با افتخار تمام از حکومت افغانستان خواهان درج نام مادرشان در تذکره‌های الکترونیکی شوند.»

نکهت دست‌گیرزاده، شاعر بنام افغانستانی مقیم هلند در گفت‌وگو با رادیو زمانه در باره این کارزار گفت که شیوه ثبت و نگارش شناسنامه‌ها در افغانستان سال‌های زیاد است که مشکل‌های زیادی داشته است و امید است که راه‌اندازی این کارزار عادلانه این اشکال‌ها برطرف و قانونمند بشوند. خانم دست‌گیرزاده می‌گوید در افغانستان موردهای زیادی وجود دارد که حتی تولد کودک نیز ثبت نمی‌شود و تنها زمانی برای کودک شناسنامه می‌گیرند که باید به مدرسه برود. برخی از این شناسنامه‌ها هم تنها اسم و سال تولد کودک را در یک جمله می‌نویسند تا او بتواند.

خانم دستگیرزاده با اشاره به موضوع‌های قومی در روزهای اخیر در افغانستان همچنین داغ است و برخی خواهان درج قومیت خود در گذرنامه‌های خود هستند می‌گوید که شاید این کارزار را باعث بشود که به زبان گرفتن اسم مادر، همسر و خواهر در جمع در برخی از مناطق این کشور نیز رایج بشود و از آن حالت تابوی سفت و سخت خارج بشود.

به گفت‌وگوی کامل نکهت دست‌گیرزاده می‌توانید در اینجا گوش کنید:

در چند سال گذشته فعالان جامعه مدنی افغانستان در برگزاری کارزارهای اعتراضی یا درخواستی و راهپیمایی‌های خیابانی موفق بوده است. اما با این حال کارزار «نام مادرم را در شناسنامه‌ام درج کنید» توانسته تا به حال تنها وجه زنان فعال و قشر تحصیل‌کرده جامعه افغانستان را در شبکه‌های اجتماعی جلب کند. هرچند راه‌اندازان این کارزار امید دارند که مردان جامعه افغانستان نیز از این کارزار طرفداری کنند و این تلاش و کوشش آنها نیز فراگیرتر از این بشود.

صفحه فیسبوکی کارزار «نام مادرم را در شناسنامه‌ام درج کنید»