آینده ناروشن ائتلاف سوریه، روسیه و جمهوری اسلامی

دخالت روسیه و عملیات جنگنده‌های این کشور در سوریه، بحران جنگ داخلی در سوریه را وارد مرحله‌ای تازه کرد. سناتور آمریکایی جان مک‌کین می‌گوید حملات روسیه گروه‌های شورشی مخالف اسد را هدف گرفته؛ گروه‌هایی که از سوی آمریکا و متحدان منطقه‌ای پشتیبانی می‌شوند.

پیام روسیه روشن است: پشتیبانی بی‌قید و شرط از بشار اسد رییس جمهور سوریه که در ماه‌های اخیر با وجود حمایت فزاینده جمهوری اسلامی و هم‌پیمانش حزب‌الله لبنان در چند قدمی سقوط قرار گرفته بود. در آغاز فصل بهار، گروه‌های شورشی مخالف اسد که از پشتیبانی آمریکا و عربستان سعودی، قطر و ترکیه برخوردارند، در شمال و جنوب سوریه پیشروی کردند.

ماشین جنگی رژیم اسد دچار ضعف شده بود و خود اسد نیز در سخنرانی‌هایش گفته بود به دلیل ضعف نیروهایش به ناچار برخی مناطق را رها کرده تا کنترل مکان‌های مهم‌تر را در دست بگیرد. در آن زمان به نظر می‌رسید جمهوری اسلامی متحد قدیمی سوریه و حزب‌الله و دیگر متحدان شیعه، و هم‌چنین روسیه توان کافی برای بازگرداندن تعادل قدرت به اسد را ندارند.

اینک اما دخالت گسترده روسیه و تجهیزات نظامی که از طریق بندر لاذقیه وارد سوریه کرده، وضعیت بحرانی و پیچیده جنگ سوریه را وارد مرحله جدیدی کرده است که خود می‌تواند دوره  دیگری از ویرانی به وجود آورد. عملیات سریع جنگنده های روسی در سوریه، با بیانیه اعتراضی آمریکا و متحدان منطقه‌ای روبرو شد. آن‌ها هشدار دادند که نیروهای روسی با نام مبارزه با داعش مناطقی را بمباران کرده‌اند که نیروهای دیگری غیر از داعش در آنها حضور داشتند.

در حال حاضر فرانسه و آلمان تلاش‌هایی برای پیشبرد گفت‌وگوهای دیپلماتیک با پوتین در باره آینده بشار اسد و مبارزه با داعش آغاز کرده‌اند. شنبه سوم اکتبر فرانسوا اولاند و پوتین در کاخ الیزه به مدت یکساعت با هم در باره آینده بشار اسد و خروج او از قدرت گفت‌وگو کردند. به گزارش خبرگزاری فرانسه روس‌ها بر بقای اسد تاکید دارند.

بشار اسد در گفت‌وگو با تلویزیون جمهوری اسلامی در روز یکشنبه ۱۲ مهر، از ائتلاف جدید سوریه، روسیه و ایران خبر داد و گفت: «اگر ائتلاف ما شکست بخورد تمام منطقه ویران خواهد شد. اسد ابراز امیدواری کرد که به لطف همکاری ایران و سوریه در مبارزه با «تروریسم» موفق شود و افزود: «این نبرد هزینه‌های زیادی خواهد داشت.»

پرسش‌هایی که رادیو زمانه آنها را با دو کارشناس و تحلیلگر منطقه خاورمیانه، حسن هاشمیان و علیرضا نوری‌زاده در میان گذاشته، از این قرارند:

• به گفته غربی‌ها نیروی هوایی روسیه، مناطقی در صقورالغاب و نزدیکی حلب را مورد حمله قرار داده‌اند که شورشیان مخالف اسد هم در آنجا بوده‌اند. این حملات چه پیامدهایی خواهد داشت؟

• روسیه چه منافعی در سوریه دارد؟ جمهوری اسلامی چقدر در تامین هزینه‌های نظامی رژیم بشار اسد نقش دارد؟

• سرانجام این رویارویی در سوریه به کجا کشیده خواهد شد؟ آیا به در گیری ایران با عربستان سعودی می‌انجامد که تهدیدهایش از تهران شنیده می شود؟

• جنگ نیابتی جمهوری اسلامی و عربستان چه عواقبی برای منطقه در بر خواهد داشت؟