ارتباط ناشناخته. ارتباط بدون سانسور. ارتباط برقرار نمی‌شود. سایت اصلی احتمالاً زیر سانسور است. ارتباط با سایت (های) موازی برقرار شد. ارتباط برقرار نمی‌شود. ارتباط اینترنت خود را امتحان کنید. احتمال دارد اینترنت به طور سراسری قطع شده باشد. ادامه مطلب

• دیدگاه

جمهوری اسلامی؛ خودرویی با پدال گاز، اما بدون ترمز

حسین علیزاده - اگر نظارتی بر رهبر نباشد نظارتی بر مجموعه‌های زیر نظر رهبر هم وجود نخواهد داشت. رئیس قوه قضاییه ایران، ملازمه بین قدرت و نظارت را یا فهم نکرده و یا عامداً انکار می‌کند.

«گاهی رسانه‌ها به حرف‌هایی دامن می‌زنند که صحیح نیست؛ از آن جمله سخنان بی‌پایه‌ای است که درباره نظارت مجلس خبرگان بر رهبری و نهادهای زیرمجموعه ایشان مطرح می‌شود. برخی افراد، آرزو‌ها و توقعات غیرقانونی خود را که ربطی به قانون اساسی ندارد مطرح می‌کنند. نظارت مجلس خبرگان بر رهبری سخنی نادرست و غیرقانونی است. در قانون اساسی چیزی به نام نظارت بر رهبری نداریم... مطابق قانون اساسی تشخیص دارا بودن شرایط رهبری و یا فقدان این شرایط بر عهده خبرگان رهبری است و طبیعی است که مقوله تشخیص از نظارت جداست و این دو تلازمی با هم ندارد.»

این سخنان، اظهارات صادق لاریجانی رییس قوه قضائیه و عضو پیشین شورای نگهبان است که هیچ ملازمه‌ای بین نظارت و قدرت رهبر جمهوری اسلامی نمی‌بیند.

این اظهارات آن هم از زبان یکی از مهم ترین ارکان قدرت جمهوری اسلامی به قول علی مطهری واکنش های بسیاری را برانگیخته است. علی مطهری خود نیز پاسخی به صادق لاریجانی داده و سخنان او را نمونه ای از افکار قرون وسطایی دانسته است. او گفته است: «سخن شما یادآور ادعای کلیسای کاتولیک در قرون وسطی است که می‌گفت حاکم در مقابل مردم مسئولیتی ندارد و فقط در مقابل خدا مسئول است.»

این نوشته از زوایه دیگر به نقد سخنان صادق لاریجانی می‌پردازد و آن این‌که ساده‌ترین معنای قدرت سیاسی، توانایی اعمال اراده خود بر دیگر افراد تعریف شده است.

اساساً موضوع علم سیاست که علمی به درازای عمر بشر است، کسب و حفظ قدرت است. از این رو، سیاستمدار به دنبال کسب و حفظ قدرت سیاسی است همچنان که یک فوتبالیست به دنبال کسب توپ و حفظ آن است.

با در نظر گرفتن این تشبیه ساده بین سیاست و فوتبال، همان طور که فوتبالیست در تلاش برای تملک توپ، متوسل به خشونت و خطا می‌شود، هر سیاستمداری هرچند منزه می‌تواند مرتکب خشونت و خطا شود. همچنان که بر توانایی بازیگر فوتبال نظارت دائم صورت می‌گیرد تا در شرایط ایده‌آل روحی و جسمی قرار داشته باشد، باید بر بازیگر عرصه سیاست نیز نظارت وجود داشته باشد.

اینکه آیا در قوانین موضوعه جمهوری اسلامی اساساً نظازت بر رهبر ذکر شده یا نه، موضوعی است که در مقالات و نقدها به آن پرداخته شده ولی آنچه مورد نظر این نوشتار است اینکه دریابیم اینک و در قرن بیست و یکم کسی از عدم ضرورت نظارت بر رهبر یک جامعه هشتاد میلیونی سخن به میان می‌آورد که فردی عامی نیست. صادق لاریجانی را آیت‌الله می‌نامند. او عضو پیشین فقهای شوری نگهبان و همچنین عضو خبرگان رهبری است. می‌گویند به زبان انگلیسی تسلط دارد و با مکاتب حقوقی در غرب آشناست. با این همه، او ملازمه بین قدرت و نظارت را یا فهم نکرده و یا عامداً انکار می‌کند.

ملازمه قدرت و نظارت/ سرعت و ترمز

قدرت سیاسی به قدمت عمر بشر است. چه بسیار زیان‌هایی که جامعه بشری از رهبران افسار گسیخته دیده است. هیچ رهبری، مستبد و دیکتاتور از مادر زاده نشده است. رهبران، مستبد و دیکتاتور می شوند.

در ادبیات انگلیسی این سخن معروف است که "قدرت، انسان را شریر می‌کند" (power demonise the man) همچنان که در ادبیات فارسی  سخن حکیمانه «گر به قدرت برسی مست نگردی مردی».

قدرت و مستی (سرکشی) ملازم هم‌اند؛ همچنان که قدرت و شرارت ملازم یکدیگرند. در این قاعده کلی هیچ انسانی مستثنی نیست. آیا اگر راننده‌ای هرچند محتاط باشد مستثنی از این قاعده است که به هنگام رانندگی باید خودرویی سوار شود که هم پدال گاز داشته باشد و هم پدال ترمز؟

آیا صادق لاریجانی حاضر است بر خودرویی سوار شود که پدال ترمز ندارد؟ آیا سوار شدن بر خودروی بدون ترمز را عین حماقت نمی‌داند؟ آیا او از خود پرسیده که چرا پدال ترمز را دقیقا در کنار پدال گاز تعبیه می‌کنند؟ چه ضرورتی است که خودرو، پدال ترمز داشته باشد و پدال ترمز در کنار پدال گاز باشد؟ چه فرقی است بین قدرت و سرعت؟ اگر در یک خودروی تک سرنشین، سرعت (قدرت) و ترمز (کنترل) ملازم هم هستند چگونه در جامعه هشتاد میلیونی نظارت بر قدرت رهبر غیر ضروری است.

امثال صادق لاریجانی، خامنه‌ای را نه رهبر ایران بلکه ولی امر مسلمین جهان می‌پندارند. با این توصیف او برای رهبر مسلمانان جهان هیچ نظارتی را ضروری نمی‌پندارد. این، آن مدلی از حکومت است که امثال صادق لاریجانی انتظار دارند تا جهانیان در قرن بیست و یکم به آن باور داشته باشند.

صادق لاریجانی: جاهل یا متجاهل؟

سخنی که قاضی القضات ایران و عضو شورای نگهبان و خبرگان بر زبان آورده، از دو حال خارج نیست. یا او بر بیهودگی سخنش آگاه است و یا نیست. اگر او بر بیهودگی سخنش آگاه نبوده باشد، باید به حال ملتی گریست که چنین شخصی بر مسند حساسی همچون ریاست دستگاه قضا تکیه زده است. او که در فهم یک امر بدیهی ناتوان است چگونه می تواند در مسند داوری در جان و مال مردم نشسته باشد؟

دشوار بتوان باور داشت صادق لاریجانی ملازمه قدرت و نظارت را فهم نکرده است. اما اظهارات قرون وسطایی او (به تعبیر علی مطهری) ناشی از چیست؟

پاسخ را باید در این یافت که دستگاه قضایی که رهبر جمهوری اسلامی به صادق لاریجانی سپرده تا آنجا مملو از ظلم و ستم شده که اتحادیه اروپا او را از سال ۱۳۹۱ به این سو مشمول تحریم های خود کرده است. صادق لاریجانی حق ورود به اروپا را ندارد همچنان که اگر دارایی از او در اروپا دیده شود، توقیف می شود.

گرچه این تحریم بیشتر شکل نمادین دارد ولی گواهی است از اوج وخامت دستگاهی که تحت مدیریت اوست. پرونده نقض حقوق بشر که دستگاه قضایی جمهوری اسلامی در آن نقش بسزایی دارد، بر کسی پوشیده نیست.

صادق لاریجانی به قدر کافی هوشمند است که بداند اگر قرار باشد نظارت بر رهبر ضرورت داشته باشد، نظارت بر مجموعه های زیر نظر رهبر (از جمله قوه قضائیه که رییس آن به حکم رهبر تعیین می گردد) نیز ضرورت پیدا می‌کند. از قضا او بر همین نکته یعنی "نظارت بر رهبر و نهادهای زیر نظر رهبر" تصریح دارد و می‌گوید: «از آن جمله سخنان بی‌پایه‌ای این است که درباره نظارت مجلس خبرگان بر رهبری و نهادهای زیرمجموعه ایشان مطرح می‌شود.»

بدیهی است اگر نظارتی بر رهبر نباشد نظارتی بر مجموعه‌های زیر نظر رهبر هم وجود نخواهد داشت. این همان نظام حکومتی مطلوب امثال صادق لاریجانی است؛ نظامی که در آن فساد حاکمان نباید "کِش" پیدا کند. نظامی با پدال گاز بدون ترمز.

این مطلب را پسندیدید؟ کمک مالی شما به ما این امکان را خواهد داد که از این نوع مطالب بیشتر منتشر کنیم.

آیا مایل هستید ما را در تحقیق و نوشتن تعداد بیشتری از این‌گونه مطالب یاری کنید؟

.در حال حاضر امکان دریافت کمک مخاطبان ساکن ایران وجود ندارد

توضیح بیشتر در مورد اینکه چطور از ما حمایت کنید

نظر بدهید

در پرکردن فرم خطایی صورت گرفته

نظرها

  • nader

    یکی‌یکی از بین رفتند؛ شعارها و آرمان‌های انقلاب ۱۳۵۷ را می‌گویم‌. همان آرزوهای بلندی که حالا دیگر شبیه قصه و شوخی تلخی شده‌اند که هیچکس حتی حاضر نیست بازگویشان کند و مردم هم نمی‌خواهند حضور در چنان انقلابی را گردن بگیرد‌. آرمان‌هایی مثل: آزادی، استقلال، رأی ملت، عدالت، برابری، مبارزه با اشرافی‌گری و تجمل حاکمان، مبارزه با فقر و فحشا و اعتیاد، و اداره کشور بر مبنای اصول «جمهوریت» و حتی اسلامی بودن حقیقی ارکان کشور،… اینها و بسیاری شعارهایی جذاب دیگر، جملگی بر باد رفته‌اند. و حالا فقط پوستهٔ چروکیده و خشکی از آن آرمان‌های بلند باقی مانده است. اکنون ایران به بازیگر منطقه‌ای و پیاده‌نظام روسیه‌ی کبیر تبدیل شده و به پشتوانه روسیه، برای این و آن خط‌و‌نشان می‌کشد‌. امروزه تهران، حیاط خلوت آقای ولادیمیر پوتین است و اوست که تعیین می‌کند پروتکل دیدار را چطور انجام دهد. او اجازه دارد با صندوقی سربسته که ظاهرا" حاوی یک نسخه قرآن است و با کاروان زرهی خودش، مستقیماً از فرودگاه به بیت رهبری برود. محافظان و مترجمان را بیرون کند و نماز اول وقت رهبر را هم به تعویق بیاندازد! و روزهای بعد صدای او، از گلوی مقامات ایران بیرون بیاید. حجت‌الاسلام طائب رییس قرارگاه عمار سپاه هم در وصف این نخوت و رفتار پوتین، زبان به ستایشی رقت‌بار می‌گشاید که: کارهای پوتین بازی نیستند، بلکه همه کارهای او دارای معانی و مفاهیم هستند! بابک داد

  • صوفی

    این انگل بواسطه کسی به قدرتی مهیب دست یافته که درخواب هم نمیدید بانگاه به حرکات وغمزه های شتری او به ذوق خرکی وغنج باطنی او پی میبرید ترهات او اصلا لیاقت پاسخگویی هم ندارد

  • جوانمرد سابق

    من واقعا مطالب روشنگرانه و بس منطقی و مردم خواهانه و به قول عوام خداپسندانه زیادی در همین سایت زمانه میخوانم. ولی متاسفانه این مطالب به گوش عامه مردم نمیرسد. من د رمحیطهای آموزشگاهی و دانشگاهی کشور رفت و ماد و اشنایی دارمف اکثر آنها حتی نام رادیو زمانه را نشنیده اند. وای به عوام ایران. الان از هزار جوان زیر چهل سال ایرانی بپرسند هایده را مشناسید ب 99% میگوند آری! جنیفر لوپز میشناسید احتمالا 90% شان خواهند گفت آری!، ولی بپرسید اکبر گنجی میشنانشید بعید از است 10% آن اکبر گنجی برسانند و اگر بپرسید اسی رادیو زمانه میشناشید کمتر از 5% شاید بشانسند. در مورد افراد بالای چهل این نسبتها کمتر نصف میشود. هنوز اکثریت جوانان دانشگاهی دبیرستانی که قوه مهم محرکه انقلاب و سرنگونگی رژیم دیکتاتوری ولایت فقیه میتوانند باشند بپرسید که سکولاردمورکاسی چیست، اکرشان به درستی نمیدانند با این وجود اکثر مردم حکومت اخوندی-نظامی نمیخواهند بالای 80% و لی مقل سال 1357 نمیدانند چی میخواهند. سال 1357 مردم حکومت سلطنتی نمیخواستند ولی نمیدانستند بجایش چی میخواهند و این شد رژیم فاسد و جنایتکار خمینی و ولایت وفقیه و جانشین نالایق و دار و دسته نابکار جنایکار و فاسد خامنهای و ... بر سرکار امدندن! غرب هزینه کرد ولی نتوانست مردم ایران اگاه کند، حتی شبکه ماهوارهی پر مخاطب فارسی ئان ئ منوتو... هم نتانستند سکولاردموکراسی ذر ذهن اکثر مردم ایران حا به اندازند و متاسفانه با پخش برنامه مبتذل و سریالهای سطحی و چر از خیانت فارسی وان و جم تی.وی بیشترین کمک به رژیم کردند تا دروغهای ناروا به سکولاردمورکاسی نسبت بدهند و مردم ایارن فریب بدهند که ای مردم ار رزیم ولتایتنفقیه (فاسد و جنایتکار برود دین و ایمان شما بر باد خواهد رفت و کوچه را ارداذل و اوباس مشت و.. پر خواهند کرد. نقطه ضعف مردم ایران دو نکنته است و آخوند روی همین نطقه توانسته یک میلیون بیسجی و ده تا بیست ملیون هوادار یا نمیه هوئار جمع کند: اول ناموس پرستی 2- دین پرستی ایرانیها دو اشتباهی که سکولاردمورکاهای ایران ناتوان هستند مردم ایران مطمئن کننند که در صورت برقرای حکومت سکولار دمورکاسی ناموس و دینشان در خطر تخواهد افتاد. همان طور در رغب مردم دین و ناموسشان حفظ شذه!