انسان مسئول تغییر آب و هوای زمین

هشدارها را جدی بگیرید! این شاید چکیده جدیدترین گزارش جهانی در مورد تغییرات آب و هوای کره زمین باشد؛ گزارشی که به تازگی و در پایان کار نشست «هیئت بین‌دولتی تغییرات آب و هوایی» در استکهلم منتشر شد و بلافاصله به هنگام انتشارش در روز جمعه ۲۷ سپتامبر به تیتر اول بسیاری از خبرگزاری‌ها و رسانه‌های جهان تبدیل شد.

[podcast]http://www.zamahang.com/podcast/2010/20131003_Environment_ClimateChangePanel_Rouhani.mp3[/podcast]

همان طور که پیش‌بینی می‌شد، در این گزارش انگشت اتهام در مورد گرم شدن آب و هوای کره زمین به سوی انسان نشانه رفته است. گزارش تصریح می‌کند که اکنون دانشمندان با قطعیتی در حدود ۹۵ درصد مطمئن هستند که فعالیت‌های انسانی مقصر اصلی تغییرات ناخوشایند آب و هوایی است.

«هیئت بین‌دولتی تغییرات آب و هوایی» یا IPCC که این گزارش را منتشر کرده، هیئتی است علمی و مرکب از نمایندگان کشورهای مختلف جهان. هدف این هیئت تهیه گزارش و برآوردهای علمی، فنی، اقتصادی و اجتماعی از وضعیت آب و هوای زمین و خطرات گرم‌شدن آن است. این هیئت همچنین سیاست‌هایی کلی را به منظور مقابله با تغییرات آب و هوایی در اختیار کشورهای جهان می‌گذارد. این هیئت برای تهیه گزارش‌های خود با هزاران دانشمند و پژوهشگر در سرتاسر جهان در ارتباط است. در تهیه آخرین گزارش جهانی IPCC بیش از دویست نفر مشارکت داشته‌اند. در سال ۲۰۰۷ میلادی، این هیئت به طور مشترک همراه با ال گور، معاون سابق بیل کلینتون رییس جمهور آمریکا، جایزه صلح نوبل را به خاطر تحقیق در مورد نقش انسان در تغییرات آب و هوایی به دست آورد.

 گزارش جدید خط بطلانی بر تردیدهایی که در مورد گرم شدن آب و هوای کره زمین وجود داشت کشیده است و از این نظر یکی از مهم‌ترین اسناد جهانی منتشر شده در مورد محیط زیست در سال‌های اخیر است. نتایج این تحقیق برپایه بسیاری از مشاهدات ثبت شده از دهه ۱۹۵۰ تاکنون تغییراتی جدی را در کره زمین نشان می‌دهد؛ تغییراتی که برخی از آن‌ها حتا در طول هزاره‌های گذشته نیز بی‌سابقه بوده است. گزارش می‌گوید که جو زمین و اقیانوس‌ها گرم‌تر شده‌اند، میزان یخ و برف در کره زمین کاهش یافته، سطح آب دریاها بالاتر آمده‌اند و میزان گازهای گلخانه‌ای به طور باورنکردنی زیادتر شده است.

دمای زمین در سه دهه گذشته از دهه‌های مشابه در قرن نوزدهم بسیار گرم‌تر بوده است، به طوری که گرمای هوا در نیمکره شمالی در طول ۱۴۰۰ سال گذشته به بیشترین میزان خود رسیده است. همچنین میزان بالا آمدن سطح آب دریاها از نیمه سده نوزدهم تاکنون، در دوهزار سال گذشته بی‌سابقه بوده است. این گزارش همچنین به میزان تجمیع گازهای گلخانه‌ای در جو زمین اشاره کرده و می‌گوید افزایش دی اکسید کربن، گاز متان، و برخی ترکیبات نیتروژن در طول هشتصد هزار سال گذشته بی‌سابقه بوده است. گاز دی اکسید کربن به میزان چهل درصد پس از انقلاب صنعتی در سده‌های هجدهم و نوزدهم افزایش یافته است، که دلیل اصلی آن استفاده فراوان از سوخت‌های فسیلی و همچنین تغییر کاربری بسیاری از اراضی زمین است. در این میان اقیانوس‌ها حدود ۳۰ درصد از گاز دی اکسید کربن اضافی را جذب کرده‌اند، اما همین امر موجب اسیدی شدن آب دریاها شده است.

گزارش «هیئت بین‌دولتی تغییرات آب و هوایی» بدون هیچ تردیدی فعالیت‌های انسانی را در تمام این اتفاقات دخیل می‌داند و تصریح می‌کند اگر این روند ادامه داشته باشد هوای زمین باز هم گرم‌تر می‌شود و گرما به عمق اقیانوس‌ها نیز نفوذ خواهد کرد. یخ‌های قطب شمال باز هم نازک‌تر خواهند شد و سطح آب دریاها همچنان بالا می‌آید واین اتفاق بسیاری از نقاط دنیا از جمله شهرهای ساحلی و جزایر را تهدید می‌کند.

پس از انتشار این گزارش تعدادی از سیاستمداران و همچنین بسیاری از دانشمندان جهان به آن واکنش فوری نشان دادند و از جامعه جهانی خواستند با خطرات گرم‌شدن کره زمین جدی‌تر برخورد کنند. ویلیام هیگ، وزیر امور خارجه بریتانیا، در بیانیه‌ای در این مورد گفت که «نتایج تحقیقات این هیئت بین دولتی نشان می‌دهد تغییرات آب و هوایی به دلیل فعالیت‌های انسانی در حال وقوع است. تعداد وقایع ناگوار مرتبط با گرم شدن هوا که زندگی همه ما را تهدید می‌کند افزایش یافته است. این گزارش نشان داد اگر ما هم اکنون برای کاهش میزان گاز دی اکسید کربن اقدام نکنیم، این روند رو به وخامت خواهد رفت. تمام دولت‌ها، صنایع و افراد در مقابله با تغییرات آب و هوایی مسئول هستند».

این گزارش همچنین مورد توجه کاخ سفید در واشنگتن نیز قرار گرفته است. جان هولدرن، مشاور امور علمی باراک اوباما گفت این تحقیق موضع دانشمندانی را تقویت می‌کند که معتقدند در صورت ادامه روند فعلی و در صورت عدم یک اقدام جدی، آسیب‌های ناشی از تغییرات آب و هوایی شدیدتر می‌شود.

ایالات متحده آمریکا در دهه‌های گذشته بزرگ‌ترین تولید کننده گاز دی اکسید کربن در جهان بوده و از پذیرش پیمان جهانی کیوتو در خصوص کاهش گازهای گلخانه‌ای نیز سر باز زده است. تلاش‌ها برای تصویب قوانین جامع در مورد کاهش گازهای گلخانه‌ای در داخل ایالات متحده علیرغم حمایت‌های دولت اوباما نیز ناکام ماند. با این‌حال دولت آمریکا اخیرا اعلام کرده مایل است از قدرت اجرایی خود در جهت محدود کردن انتشار گازهای گلخانه‌ای استفاده کند. در حال حاضر چین رتبه نخست تولید و انتشار گازهای گلخانه‌ای در جهان را به دست آورده است.

نشست دولت‌های جهان در مورد تغییرات آب و هوایی