جایزه بزرگ جشنواره لاروشل برای میترا فراهانی

مستند «فی فی از خوشحالی زوزه می‌کشد» ساخته میترا فراهانی جایزه بزگ بخش اصلی سیزدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های مستند لاروشل (فرانسه) را به دست آورد. جشنواره لاروشل روز گذشته، سه‌شنبه، ۲۱ آبان ۱۳۹۲ (۱۲ نوامبر) به پایان رسید.

«فی فی از خوشحالی زوزه می‌کشد» مستندی است درباره زندگی و مرگ بهمن محصص.

میترا فراهانی درباره انگیزه‌اش از ساخت این مستند می‌گوید: « جذابیت محصص مرا افسون کرد. تاریخ چطور می‌توانست چنین مرد بزرگی را نادیده بگیرد؛ مردی که خودش تاریخ بود؟ با خودم گفتم این فیلم فقط درباره این شخصیت نخواهد بود، بلکه انتقام از تاریخ هم هست. من از تاریخ بیزار بودم. در رم که بودم، دوست داشتم هرچه را که محصص به آن احتیاج دارد، برایش فراهم کنم: می‌خواهید آثارتان را بفروشید؟ برایتان یک خریدار پیدا می‌کنم. سفارش می‌خواهید؟ برایتان فراهم می‌کنم. احساس می‌کردم یک سرباز هستم. می‌خواهید بمیرید؟ من جایی را که سزاوارش باشید، برایتان می‌یابم. چنین جست‌وجویی وجود داشت در خانه او، در همه حوزه‌ها. مرگ تنها چیزی بود که برای او غیر قابل دسترس بود. وقتی که او مرد، مثل این بود که مأموریتش به پایان رسیده باشد. در حالی مرد که داشت برای تاریخ شکلک می‌آورد.»

این فیلم اولین حضوربین المللی خود را از ماه فوریه ۲۰۱۳ در جشنواره برلین آغاز کرد که با موفقیت زیاد همراه بود و یک پخش‌کننده بین‌المللی برای فیلم به‌دست آورد. از آن پس در بسیاری ازجشنواره‌های جهانی شرکت کرد؛ از جمله «جشنواره جهانی سینمای واقعگرا» درپاریس که در آنجا نیز موفق به دریافت جایزه شد. سپس به جشنوار «تولوراید» در آمریکا و جشنواره نیویورک هم راه یافت و به‌زودی در جشنواره فلورانس در ایتالیا که ویژه هنرهای مدرن است نیز نمایش داده می‌شود.

خانم میترا فراهانی، امروز، چهارشنبه، ۲۲ آبان ۱۳۹۲ راهی جشنواره فلورانس در ایتالیا شد.

«فی فی از خوشحالی زوزه می‌کشد» نام تابلوئی از بهمن محصص است که هیچگاه حاضر به فروش آن نشد. میترا فراهانی، سازنده این فیلم مدت‌ها در پی بهمن محصص بود تا درباره او فیلمی بسازد. محصص که پس از انقلاب بهمن ۵۷ از ایران خارج شده بود، در انزوا زندگی می‌کرد. میترا فراهانی بعد از سال‌ها تلاش او را در هتلی در شهر رم ملاقات می‌کند و در دو ماهی که از زندگی محصص باقی مانده بود با او زندگی می‌کند. ثمره این تلاش و هم‌نشینی مستندی است که «فی فی از خوشحالی زوزه می‌کشد» نام گرفت.

میترا فراهانی درباره تلاش‌اش برای دیدار با محصص می‌گوید: «نقاشی‌‌های محصص مرا جادو کرده بود. هر بار که یکی از آن‌ها را می‌دیدم، چیزی مثل یک نیروی آشوبگر که از آن ساطع می‌شد، مرا جذب می‌کرد. آدم‌هایی را ‌می دیدم که با او در ارتباط بودند، اما آدرس‌ او را به من نمی‌دادند. او خودش به دور خودش حصاری بتونی کشیده بود، همانطور که همه انتظار داشتند. وقتی که بالاخره شماره تلفن‌اش را یافتم، موافقت کرد که در رم با هم ملاقات کنیم. فکر می‌کردم نهایتاً یک روز آنجا بمانم؛ برای آشنایی و گفت‌وگو درباره فیلمم. آن زمان من مشکلاتی برای رفت‌وآمد به ایران داشتم، و یک بار نیروهای امنیتی مرا دستگیر کرده بودند. اما دو ماه و نیم در رم ماندم.»

میترا فراهانی بین پاریس و تهران در رفت‌وآمد است. این هنرمند سال ۱۹۷۵ در ایران به دنیا آمده و در رشته گرافیک درس خوانده و سازنده فیلم «تابو‌ها»ست که بخش عمده آن را اروتیسم، برهنگی و سکس تشکیل می‌دهد. به خاطر ساخت این فیلم وقتی در خرداد ۱۳۸۸ وارد تهران شد بلافاصله دستگیر شد و سه هفته در اوین زندانی بود.

یانیک تدوین‌گر فرانسوی مستند «فی فی از خوشحالی زوزه می‌کشد» که دو بار هم جایزه سزار بهترین تدوین‌گر را به‌دست آورده، فرمی دلپذیر به این فیلم داده است.

محصص در لحظاتی که خود را آماده می‌کند که در سالخوردگی و در واپسین لحظه‌های زندگی‌اش، آخرین اثرش را روی بومی بزرگ و سفید خلق کند، با زندگی وداع می‌کند. فیلمساز در لحظه مرگ نقاش نیز حضور دارد. او بدون نشان دادن صحنه مرگ، با نمایش سایه‌ها بر دیوار، اثری قوی‌تر از نشان دادن خود صحنه اصلی خلق کرده. تماشاگر تنها صدای نقاش را می‌شنود.

میترا فراهانی درباره لحظه مرگ محصص می‌گوید: «محصص دقیقاً زمانی مرد که من فکر می‌کردم فیلم دارد شروع می‌شود.»

در این مستند دو هنرشناس و خریدار آثار هنری هم حضور دارند. آن‌ها در حال خریدن آثاری از بهمن محصص هستند. نقش این نفر را می‌توان با نقش «سالییری» در فیلم «آمادئوس» اثر شگفت میلوش فورمن مقایسه کرد. سالییری هم با سفارش یک اثر حیرت‌آور به موتسارت، در واقع شیره جان او را گرفت.

مستند «فی فی از خوشحالی زوزه می‌کشد» از مدتی پیش در سینماهای فرانسه به نمایش درآمده و هنوز در بعضی از سینماهای پاریس نمایش‌اش ادامه دارد.

در همین زمینه:

میترا فراهانی: «مرگ محصص یک لحظه شکوهمند بود»