اسکار ۲۰۱۴؛ چه کسانی تأثیرگذارند؟

به رغم همه انتقاداتی که به جایزه اسکار به عنوان مهم‌ترین جایزه سینمایی جهان می‌شود، واقعیت این است که این جایزه یکی از دموکراتیک‌ترین جوایز جهان به شمار می‌آید. شاید به همین دلیل و برای مخدوش جلوه دادن نهادهای دموکراتیک، در دولت‌ دهم، مدیران میان‌مایه سینمایی کشور که سودای مدیریت جهان را در سر می‌پروراندند، ادعا می‌کردند که در اهدای جوایز اسکار تأثیرگذار هستند.

در نشریه‌ای به نام «پنجره» چاپ تهران چندی پیش گفت‌و‌گویی به هارالد گوردون، تهیه‌کننده نام‌آشنای آمریکایی نسبت داده شد و جواد شمقدری، رییس سازمان سینمایی در دولت دهم با استناد به یک متن جعلی ادعاهای پیشین خود را تکرار کرد. جوایز اسکار در سال ۲۰۱۴ که از قضا از سال‌های بسیار خوب سینمای جهان است، در دوم مارس اهداء می‌شود. به این مناسبت می‌پرسیم به راستی در اسکار چه کسانی و چه نهادهایی تأثیرگذارند؟ در اسکار کی به کی است و کی به کی جایزه می‌دهد؟

بیشتر بخوانید:

تبلیغات ضد اسکار؛ حمایت مسئولان سینمایی دولت دهم از فیلم «آرگو»
هاوارد گوردون گفت‌و‌گو با نشریه پنجره را تکذیب کرد

کمتر نهاد سینمایی جایزه‌دهنده‌ای را در آمریکا می‌توان یافت که نخواهد با گزینش‌هایش بر جوایز اسکار تأثیرگذار باشد. از وقتی که در دوازدهم ژانویه (۲۳ دی) جوایز گلدن‌گلوب اهداء شد، روزی نیست که نهادهای سینمایی در آمریکا، از نیویورک، هالیوود و دیگر جاها منتخبان خود را اعلام نکنند. در این انجمن‌ها و نهادهای سینمایی، منتقدان، بازیگران و فیلمسازان تلاش می‌کنند بهترین فیلم‌های سال را برگزینند و با این گزینش‌ها در جوایز اسکار، به سهم خود تأثیرگذار باشند. سال ۲۰۱۴ از سال‌های خوب سینمای جهان است و برای همین هم این رقابت‌ها تنگاتنگ‌تر و فشرده‌تر از سال گذشته است. در این میان جوایز گلدن گلوب که هر سال توسط اتحادیه مطبوعات خارجی هالیوود به بهترین تولیدات سینمایی و تلویزیونی اهدا می‌‌شود به عنوان ملاکی برای اسکار به شمار می‌آمده است. اما در یکی دو سال گذشته، گلدن گلوب با گزینش‌هایش این امتیاز را تا حدی زیر سئوال برده و تأثیرگذاری‌اش بر اسکار را به چالش کشیده.

بیشتر بخوانید: مهم‌ترین جوایز گلدن گلوب برای «اخاذی آمریکایی» و «۱۲ سال بردگی»

گلدن‌گلوب، بدون تأثیرگذاری محسوس بر اسکار

برخلاف انتظار همگان، جوایز گلدن‌گلوب اصولاً نمی‌توانند بر جوایز اسکار چندان تأثیرگذار باشند.  در سال ۲۰۱۴ انتظار می‌رفت که رابرت ردفورد به خاطر بازی در فیلم «همه چیز از دست رفت»  نامزد اسکار بشود. اما چنین نشد. انتظار می‌رفت که اسپایک جونز به خاطر فیلم «مال او» (گلدن‌گلوب بهترین فیلمنامه) در فهرست جوایز اسکار باشد. اما چنین نشد. با این‌حال مهم‌ترین گزینش‌های گلدن‌گلوب،  یعنی «اخاذی آمریکایی» (بهترین فیلم کمدی) و «۱۲ سال بردگی» (بهترین فیلم درام) و همچنین نام بازیگرانی همچون لئوناردو دی‌کاپریو، متیو مک‌کوناگی، کیت بلانشت و امی آدامز هم در فهرست گلدن گلوب دیده می‌شوند و هم در اسکار حضور دارند.

در این میان جوایز منتقدان سینمایی از بوستون، دالاس، شیکاگو، لس‌آنجلس و نیویورک هم اهمیت دارند، اما نه چندان که در اسکار به طور ملموس تأثیرگذر باشند.

جوایز بازیگران و تولیدکنندگان، تأثیرگذارترین جوایز بر اسکار

جوایز انجمن بازیگران آمریکا از هر نظر در اسکار تأثیرگذارترند. شنبه، ۱۸ ژانویه (۲۹ دی) جایزه بهترین مجموعه بازیگران را به «اخاذی آمریکایی» اهداء کردند. سال گذشته جایزه بر‌تر این انجمن به فیلم «آرگو» رسید که اسکار بهترین فیلم را هم به دست آورد. در مجموع، انجمن بازیگران آمریکا ۲۰ درصد از کل آرای اسکار را در اختیار دارد.

دومین دور رأی‌گیری‌های اسکار در چهاردهم فوریه آغاز می‌شود. انجمن تولیدکنندگان که بعد از انجمن بازیگران، یکشنبه، ۱۹ ژانویه (۳۰ دی‌ماه) انتخاب‌هایشان را اعلام کردند، هشت درصد از اعضای آکادمی اسکار را تشکیل می‌دهند. آن‌ها در سال ۲۰۱۴ دو انتخاب داشتند: «۱۲ سال بردگی»  ساخته استیو مک‌کوئین و «جاذبه»، ساخته آلفونسو گوارون.

سال گذشته جایزه انجمن تولیدکنندگان به فیلم «آرگو» تعلق گرفت. در سال‌های قبل همواره گزینش‌های انجمن تولیدکنندگان جزو برندگان اسکار بوده. در مجموع در طی ۲۴ سال تاریخ این انجمن، ۱۷ بار گزینش‌های آنان در اسکار با اقبال مواجه شده است. در سال ۲۰۱۱ انتظار می‌رفت که «شبکه اجتماعی» برنده اسکار بهترین فیلم سال شود، اما انجمن تولیدکنندگان از «سخنرانی پادشاه» تقدیر کرده بود، این فیلم هم اسکار بهترین فیلم سال را به دست آورد.

انتظار می‌رود که بازیگران و تولیدکنندگان آمریکایی در رأی‌گیری اسکار به‌‌ همان فیلمی رأی بدهند که انجمنشان برگزیده است. به این ترتیب از هم‌اکنون ۲۸ درصد آرا مشخص شده: سه فیلم «جاذبه» (نامزد ده اسکار)، «اخاذی آمریکایی» (نامزد ده اسکار) و «۱۲ سال بردگی»  (نامزد ۹ اسکار) از بیشترین اقبال برخوردارند. در این میان فیلم «دالاس بایرز کلوب» از اقبال زیادی برخوردار نیست. با این‌همه پیش‌بینی برندگان اسکار در سال ۲۰۱۴ چندان ساده نیست. باید منتظر ماند و دید جایزه انجمن کارگردانان ۲۵ ژانویه و همچنین جایزه اتحادیه نویسندگان در اول فوریه به کدام فیلم تعلق می‌گیرد. آنچه که مسلم است این است که مدیران سینمایی در ایران به هر دولتی که تعلق داشته باشند و هر سیاستی را که در پیش گرفته باشند، در چنین روندهای دموکراتیکی کوچک‌ترین تآثیری نداشته‌اند و نخواهند داشت.

در همین زمینه:

اسکار ۲۰۱۴؛ گزارش و خبر
نامزدهای جوایز اسکار در سال ۲۰۱۴ اعلام شدند
بهترین فیلم‌های سال در برنامه «اکران»
سینمای جهان و جلوه‌هایی از سینمای ایران در سال۲۰۱۳
کامیابی‌ها و ناکامی‌های سینمای هالیوود در سال ۲۰۱۳
نامزدهای جوایز اسکار در سال ۲۰۱۴ اعلام شدند

برخی از مهم‌ترین فیلم‌های تاریخ جوایز اسکار