بررسی فیلم‌های جشنواره فیلم فجر در مجلس؛ «کارت زرد» دوم؟
در کمیسیون فرهنگی مجلس فیلم‌های جشنواره فیلم فجر به بحث گذاشته می‌شوند. آیا علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی مجدداً از مجلس «کارت زرد» می‌گیرد؟
نصرالله پژمان‌فر، عضو کمیسیون مجلس شورای اسلامی از فیلم‌های اجتماعی در جشنواره فیلم فجر ایراد گرفت. او به فیلم «خانه پدری» ساخته کیانوش عیاری اشاره کرد و ادعا کرد که این فیلم با بزرگ‌نمایی و سیاه‌نمایی «باورهای ایرانیان» را «هدف گرفته» است. قرار است در کمیسیون فرهنگی مجلس فیلم‌های جشنواره فیلم فجر به بحث گذاشته شوند. آیا علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی مجدداً از مجلس «کارت زرد» می‌گیرد؟
«خانه پدری» ساخته کیانوش عیاری سرانجام شنبه ۱۹ بهمن (۸ فوریه) در جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد و با اقبال تماشاگران و منتقدان مواجه شد. اصغر فرهادی، کارگردان نام‌آشنا هم به دیدن این فیلم رفته بود.
نصرالله پژمان‌فر، عضو کمیسیون مجلس شورای اسلامی: «فیلم "خانه پدری" به طور عمیق باورهای سنتی ما را هدف گرفته و به اینها هجمه می‌برد.»
حجت‌الاسلام پژمان‌فر، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی، کیانوش عیاری و برخی از فیلمسازان اجتماعی ایران را به فضاسازی و بزرگ‌نمایی واقعیت‌های تلخ در جامعه متهم کرد و گفت: «بعضی از این کارگردان‌ها و فیلمنامه‌نویس‌ها حتی واقعیت‌های تلخ را در جامعه نشان می‌دهند که واقعیت ندارند یا همگانی نیست و استثنای جامعه ماست.»
«خانه پدری» سرنوشت یک خانواده را در طول شش دهه روایت می‌کند: این خانواده تحت تأثیر یک قتل ناموسی در سال ۱۹۲۶ (۱۳۰۵) اواخر دوره قاجار و اوایل پهلوی قرار می‌گیرد. پدری، دخترش را می‌کشد و جسد دختر در زیرزمین خانه دفن می‌شود. با پیش رفتن فیلم، سرنوشت پدر خانواده، پسر او و خانواده آن‌ها را طی شش دهه بعدی می‌بینیم، در حالی‌که همه چیز در همین خانه می‌گذرد و بچه‌های کوچک در هر فصل فیلم، شخصیت‌های بالغ فصل بعدی هستند و «دخترکشی» بر زندگی همه آن‌ها سایه انداخته است.
از «دخترکشی» در این فیلم ایراد گرفته بودند و به همین دلیل هم این فیلم در دولت دهم در محاق قرار گرفته بود و اجازه اکران نداشت. در جشنواره فیلم فجر هم ابتدا قرار بود به نمایش درنیاید.
کیانوش عیاری گفته بود: «اکران فیلم "خانه پدری" در ایران به شرط انجام پاره‌ای اصلاحات انجام خواهد شد در حالی که این اصلاحات ویرانگر هستند و با اعمال آن‌ها هستی فیلم زیر سئوال می‌رود.»
اکنون نصرالله پژمان‌فر، نمایش «دخترکشی» در جامعه ایران را «غیر واقعی» و اغراق‌آمیز خوانده و بعد از نمایش فیلم «خانه پدری» در جشنواره فیلم فجر گفته است: «کارگردانان و فیلمسازان گاهی در نشان دادن اموری که غیر واقعی است افراط می‌کنند و طبیعتاً در ذهن مخاطب بازخورد خوبی منعکس نمی‌شود. این ماجرا باید مدیریت شود یعنی ما باید فضای سینما را مدیریت کنیم تا فضای سینما به این سمت کشیده نشود که مخاطبان ما در یک فضای غیر واقعی قرار بگیرند.»
کیانوش عیاری: «مرا سانسور نکنید و از من نخواهید که در جامعه‌ای که سرشار از تاریکی است و مشکلات فراوانی در آن وجود دارد از اینگونه مسائل [دخترکشی] عبور کنم و به مسائل فرعی‌تر جامعه بپردازم.»
او سپس به طور مشخص از فیلم «خانه پدری» ساخته کیانوش عیاری نام می‌برد و می‌گوید: «فیلم "خانه پدری" به طور عمیق باورهای سنتی ما را هدف گرفته و به اینها هجمه می‌برد.»
کیانوش عیاری اما در نشست خبری فیلم «خانه پدری» در جشنواره فیلم فجر به اتهام «سیاه‌نمایی» پاسخ داد: «من علاقه‌ای به سیاه‌نمایی ندارم. مرا سانسور نکنید و از من نخواهید که در جامعه‌ای که سرشار از تاریکی است و مشکلات فراوانی در آن وجود دارد از اینگونه مسائل [دخترکشی] عبور کنم و به مسائل فرعی‌تر جامعه بپردازم.»
نصرالله پژمان‌فر، عضو کمیسیون مجلس شورای اسلامی وعده داده است که فیلم‌هایی مانند «خانه پدری» در مجلس شورای اسلامی به بحث گذاشته شود. او خواهان «مدیریت» سینمای ایران است در این جهت که با «یک زبان همه‌فهم» برخی از «واقعیت‌ها به مردم» که «گره‌ای از مشکلات را باز می‌کنند» گفته شود و برخی از واقعیت‌ها به بیان درنیاید.
او از «چ» ساخته ابراهیم حاتمی‌کیا درباره زندگی «مصطفی چمران» و «شیار ۱۴۳» درباره همسران کشته‌شدگان در جنگ عراق با ایران به عنوان فیلم‌های «خوب» یاد می‌کند و می‌گوید: «امروز در سینمای ما فیلم‌های خوب زیاد است اما بعضی از فیلم‌ها اصلاً گره‌ای باز نمی‌کنند، یعنی هیچ نوع تحول فکری در بیننده با دیدن آن ایجاد نمی‌شود و گاهی هم فیلم فضای سیاهی را به مخاطب منتقل می‌کند که مخاطب نسبت به آن و نیازمندی‌هایش نتیجه عکس می‌گیرد.»
علی جنتی: «اگر مجلس تشخیص داد که کارت زرد دیگری بدهد، بدهد.»
پیش از این، سیدمرتضی حسینی، یکی دیگر از اعضای معمم کمیسیون فرهنگی مجلس، به خاطر برخی انتصابات در نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، به علی جنتی هشدار داده بود که ممکن است برای دومین بار از مجلس «کارت زرد» بگیرد.
در آستانه برگزاری جشنواره فیلم فجر برخی از اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس نمایش فیلم «قصه‌ها» ساخته رخشان بنی‌اعتماد و «خانه پدری» ساخته کیانوش عیاری را برنتابیده بودند و علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی را به «کارت زرد دوم» تهدید کرده بودند.
حمید سالک، رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس در نامه‌ای به حجت‌الله ایوبی، رئیس سازمان سینمایی کشور نسبت به حضور برخی از فیلم‌هایی که به گفته او «حامی فتنه»اند و در جشنواره فجر قرار است به نمایش درآیند، ابراز نگرانی کرده بود. یکی از این فیلم‌ها «قصه‌ها» تازه‌ترین ساخته رخشان بنی‌اعتماد بود که در جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد و دیگری «آشغال‌های دوست‌داشتنی» ساخته محسن امیر یوسفی که توقیف شد و از نمایش در فیلم فجر بازماند.
حمید سالک در نامه‌اش به حجت‌الله ایوبی، رییس سازمان سینمایی کشور از این فیلم‌ها به عنوان فیلم‌هایی علیه منافع مردم و کشور یاد کرده و از وزارت ارشاد خواسته بود نسبت به اینگونه فیلم‌ها حساس باشد.
آقای جنتی، چهارشنبه ۹ بهمن ماه در حاشیه تجلیل از سینماگران در هتل لاله گفته بود: «به هر حال این حق مجلس است که سؤال کند و ما هم وظیفه داریم که پاسخ بدهیم. حالا اگر مجلس تشخیص داد که کارت زرد دیگری بدهد، بدهد.»
نظرها
ولایت
دختر کشی پدیده ای است که ورای استعاره بسیار عمیق که در پس آن است ( تحقیر و تبعیض تحمیق زنان در جامعه امروز ایراان ) و حتی به ظاهر هم واقعیتی تلخ است که در بعضی از مناطق غرب ایران هنوز هم رایج است و بارها هم خبرش آمده است. این آخوند که است که بگوید یک فیلم را باید یا نباید دید. فیلمساز تحت تاثیر شرایط اجتماعیش فیلم می سازد و محک فیلمش بر عهده مردم آن جامعه است و نه یک آخوند. اینها حال آدم را بهم می زنند کم مانده است چاقو بدست بگیرند و در بیمارستانها دل و روده ملت را به اسم جراحی از شکمشان بیرون بریزند. بروید دنبال کار خودتان مگر فیلمسازها می آیند سر منبر جای شما روضه بخوانند که شما می آیید در کارشان دخالت می کنید؟!