وضعیت نگران‌کننده زندانیان سیاسی و عقیدتی در ایران

برخی از گزارش‌های منتشر شده، وضعیت حقوق بشر در ایران را نگران‌کننده خوانده‌اند. سازمان ملل متحد می‌گوید، در هفت هفته نخست سال میلادی اعدام‌ها افزایش یافته است و بین ۸۰ تا ۹۰ نفر به دار آویخته شدند.

این اما تمام نقض حقوق بشر در ایران را در بر نمی‌گیرد. به تازگی گزارش سالانه وزارت خارجه آمریکا نیز منتشر شده که بخشی از آن به نقض حقوق بشر در ایران اختصاص دارد.

 در این گزارش که صدای آمریکا بخشی از آن را منتشر کرده به مواردی مانند «فقدان آزادی اینترنت، نبود آزادی تجمع، آزادی ناکافی دانشگاهیان و فعالیت‌های علمی و فرهنگی دانشجویان و اساتید، بازداشت، اعمال خشونت و آزارهای بی‌مورد، شرایط روزنامه‌نگاران تحت بازداشت و شرایط نامطلوب بهداشت و سلامت بسیاری از زندانیان سیاسی...» اشاره شده است.

در این میان خبرهایی که از داخل ایران از وضعیت زندانیان سیاسی، روزنامه‌نگاران و اقلیت‌ها به گوش می‌رسد، حاکی از وخیم‌تر شدن شرایط آنان در زندان‌ها دارد. صدور احکام سنگین، عدم رسیدگی به وضعیت زندانیان بیمار، تبعید و شکنجه نمونه‌هایی از افزایش فشار‌ها هستند که زندانیان در این روز‌ها با آن روبه‌رو هستند.

حکم اعدام برای پنج زندانی سیاسی و عقیدتی

در کمتر از یک هفته خبر حکم اعدام چهار زندانی سیاسی به نا‌م‌های علی افشاری، حبیب افشاری، ‌ سامی حسینی و جمال محمدی منتشر شد. همچنین یک شهروند دیگر به نام روح‌الله توانا به اتهام «اهانت به پیامبر اسلام» به اعدام محکوم شده است.

به گفته خانواده علی افشاری و حبیب افشاری، درخواست این دو برادر از مسئولان قضائی مبنی بر دادرسی مجدد بی‌نتیجه مانده است و به آنان خبر داده‌اند که حکم اعدام‌شان قطعی است.

پیش‌ از آن گفته می‌شد که حکم اعدام این دو برادر لغو شده است. دو سال پیش حبیب افشاری و علی افشاری به اتهام محاربه و عضویت در یک حزب کُردی به اعدام محکوم شدند. دو برادر دیگر آنان به نام‌های جعفر افشاری و ولی افشاری به اتهام اقدام علیه امنیت ملی به پنج سال زندان محکوم شده‌اند. پیشتر رشید افشاری برادر این زندانیان به زمانه گفته بود، برای آزادی جعفر و ولی افشاری وثیقه ۵۰۰ میلیونی برای هر کدام تعیین کرده‌اند. آقای افشاری می‌گوید، آن‌ها به دلیل مشکلات مالی قادر به تهیه این وثیقه نیستند. این چهار زندانی سیاسی هم‌اکنون در زندان مرکزی ارومیه نگهداری می‌شوند.

از طرفی دیگر، سامی حسینی و جمال محمدی دو زندانی سیاسی از سوی دادگاه کیفری ارومیه به اعدام و ده سال زندان محکوم شدند. تارنمای مجموعه فعاالان حقوق بشر در ایران گزارش داده، نماینده حقوقی سپاه پاسداران ارومیه از این دو زندانی به اتهام قتل یک عضو سپاه که گفته می‌شود در درگیری با چریک‌های مخالف دولت ایران کشته شده، شکایت کرده و پرونده‌ای با اتهام قتل در دادگاه کیفری ارومیه بر علیه این دو زندانی سیاسی باز شده است.

دادگاه کیفری ارومیه تنها با حضور نماینده حقوقی سپاه پاسداران، این دو زندانی را محاکمه و به اتهام قتل به اعدام و همچنین به اتهام تخریب اموال دولتی به ده سال حبس تعزیری محکوم کرده است. این احکام هفته گذشته به آن‌ها در زندان مرکزی ارومیه ابلاغ شده است. با در نظر گرفتن محکومیت قبلی این دو زندانی هر کدام به ۲۰ سال حبس تعزیری و اعدام محکوم شده‌اند.

سامی حسینی و جمال محمدی در سال ۸۷ از سوی اطلاعات سلماس بازداشت و پس از تحمل سه ماه و ده روز انفرادی در بازداشتگاه این اداره، از سوی دادگاه انقلاب خوی به اتهام «محاربه از طریق همکاری با حزب حیات آزاد کردستان (پژاک)» به اعدام محکوم شدند. پرونده این دو زندانی پس از آن به دیوان عالی کشور فرستاده شد و این حکم در آن‌جا نیز تائید شد.

یکی از نزدیکان این زندانیان که نخواسته نامش ذکر شود، گفته است، «این حربه جدید دستگاه‌های امنیتی کشور است و زمانی که پرونده زندانیان سیاسی متهم به عضویت در پژاک در دادگاه انقلاب شکست می‌خورد مجدداً در دادگاه عمومی به اتهام قتل یک عضو خود این زندانیان را محاکمه می‌کنند تا در ‌‌نهایت آن‌ها را اعدام کنند.»

در خبری دیگر که کمپین بین‌المللی حقوق بشر منتشر کرده، روح‌الله توانا جوان ۳۴ ساله مشهدی به اتهام «اهانت به پیامبر اسلام» در مهرماه سال ۱۳۹۰ خورشیدی از سوی نیروهای اداره اطلاعات بازداشت و سپس به اعدام محکوم می‌شود.

این نهاد مدافع حقوق بشر در بیانیه‌ای گفته است: «قوه قضائیه ایران باید حکم اعدام روح‌الله توانا را به جرم "سب النبی" به دلیل برخوردار نبودن از روند دادرسی و محاکمه عادلانه لغو کند و به روند رو به افزایش صدور و اجرای حکم اعدام برای جرایم گوناگون پایان دهد.»

صدور احکام اعدام برای این پنج شهروند در حالی‌ است که سازمان ملل متحد چندی پیش از افزایش آمار اعدام‌ها در ایران طی هفته‌های اخیر ابراز نگرانی کرده بود.

عدم رسیدگی به وضعیت زندانیان بیمار

در گزارش سالانه وزارت خارجه آمریکا به عدم رسیدگی به وضعیت زندانیان بیمار و شرایط نامناسب آنان اشاره شده است.

حسین رونقی ملکی وبلاگ‌نویس و فعال حقوق بشر که به ۱۵ سال زندان محکوم شده و از زمان بازداشت تاکنون شش بار مورد عمل جراحی قرار گرفته است، با مرخصی استعلاجی وی مخالفت می‌شود. زلیخا موسوی مادر حسین رونقی ملکی به روزآنلاین گفته، دادستانی با مرخصی استعلاجی او موافقت کرده اما سردفتر شعبه ۲۶ انقلاب که اخیراً منحل شده از ارجاع پرونده او به شعبه‌ای دیگر جلوگیری می‌کند و در عمل گفته است که اجازه نمی‌دهد حسین رونقی ملکی به مرخصی بیاید.

به گفته خانواده حسین رونقی کمیسیون پزشکی قانونی تشخیص داده است که وی نیاز دارد بیرون از زندان مداوا شود.

از سوی دیگر مهدی خدایی فعال دانشجویی در بند ۳۵۰ زندان اوین روز ششم اسفندماه به دلیل تب و لرز شدید ناشی از یک بیماری عفونی به بهداری زندان منتقل شده است.

هرانا گزارش داده، این زندانی پس از تزریق یک آمپول به بند بازگردانده شده است و به بیماری وی رسیدگی نمی‌شود. مهدی خدایی در شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب به ریاست قاضی مقیسه به اتهام «عضویت و فعالیت در مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران» با هدف «اخلال در امنیت کشور» و «فعالیت تبلیغی بر علیه نظام جمهوری اسلامی» به سه سال حبس تعزیری محکوم شده است.

در موردی دیگر مسئولان بند ۳۵۰ اوین از اعزام اکبر امینی زندانی سیاسی به مراکز درمانی خارج از زندان ممانعت کرده‌اند.

همچنین محمدامین آگوشی زندانی سیاسی کرد در زندان مرکزی زاهدان باوجود بیماری از درمان مناسب پزشکی محروم است. این زندانی به اتهام جاسوسی به نفع حکومت اقلیم کردستان و محاربه از طریق همکاری با گروه‌های معاند نظام ابتدا به اعدام و سپس به ده سال حبس و تبعید به زندان زاهدان محکوم شد.

یک منبع مطلع به هرانا گفته است: «آگوشی که طی هفته اخیر به بیماری اوریون مبتلا شده بود به بهداری زندان زاهدان مراجعه کرد و بهداری زندان هیچ اقدامی برای درمان وی صورت نداد. از همین رو این زندانی سیاسی با درمان‌های سنتی و با کمک سایر زندانیان سعی در معالجه خود در زندان کرده است.»

همچنین به گزارش وب‌سایت کلمه، شدت بیماری و وضعیت نگران کننده «افشین کرم‌پور» از دراویش زندانی و مخالفت مسئولان زندان اوین با اعزام درمانی او، بند ۳۵۰ این زندان را به تشنج کشانده است.

 روز دوشنبه دراویش دربند در اعتراض به این کارشکنی‌ها اعتصاب ملاقات کردند و در محوطه عمومی بند متحصن شدند که پس از مدتی مقامات زندان با وعده انتقال افشین کرم‌پور به بیمارستان، وی را از بند خارج کردند. در ادامه گزارش کلمه آمده است، با این وجود روز سه شنبه با بازگشت کرم‌پور به بند مشخص شد که علیرغم وعده‌ها و در اقدامی غیرقانونی این درویش زندانی را به اتاقی در بهداری زندان منتقل و با تزریق داروهای خواب‌آور و مسکن او را از سایر زندانیان پنهان کرده‌اند. این زندانی بیمار بیش از یک شبانه روز در این اتاق حبس مجرد بوده است.

وب‌سایت مجذوبان نور هم گزارش داده است، کسری نوری٬ فعال حقوق دراویش طی یادداشت کوتاهی هشدار داده که در صورت عدم رسیدگی به وضعیت بیماری دراویش زندانی بند ۳۵۰، دست به اعتصاب غذا خواهد زد.

بر اساس گزارش‌های موجود، حمیدرضا مرادی و مصطفی دانشجو از وکلا و فعالان حقوق دراویش در بند ۳۵۰ زندان علی‌رغم اینکه در وضعیت جمسی وخیمی به سر می‌برند در اقدامی اعتراضی از ادامه مصرف دارو خودداری کرده‌اند.

فشار بر روزنامه‌نگاران و تبعید عدنان حسن‌پور

 بخش دیگری از گزارش سالانه وزارت خارجه آمریکا به موضوعاتی مانند سانسور در مطبوعات، کتاب و رادیو و تلویزیون و بازداشت دو روزنامه‌نگار در مهاباد اختصاص دارد.

خسرو کردپور و مسعود کرد‌پور دو روزنامه‌نگار و فعال حقوق بشر هستند که از سوی دادگاه انقلاب مهاباد به اتهام «اجتماع و تبانی برای ارتکاب جرم علیه امنیت کشور و فعالیت تبلیغی علیه نظام» در مجموع به ۹ و سال شش ماه حبس تعزیری و تبعید به شرق کشور محکوم شدند.

 خسرو کردپور ۱۷ اسفندماه سال گذشته در مهاباد بازداشت و دو روز بعد مسعود کردپور هم از سوی نیروهای امنیتی دستگیر شد. خسرو کردپور مدیر آژانس خبری موکریان و مسعود کردپور موسس بنیاد دمکراسی و حقوق بشر کردستان است.

سازمان گزارشگران بدون مرز در آخرین گزارش خود در پیوند با رده‌بندی جهانی آزادی مطبوعات گفته است، ایران در میان ۱۸۰ کشور در رتبه ۱۷۳ قرار دارد و به این ترتیب وضعیت سانسور در ایران نسبت به سال گذشته تغییر نکرده است. این سازمان تاکید کرده است، حکومت‌ ایران «همچنان کنترل همه جانبه‌ای را بر روند اطلاع‌رسانی اعمال می‌کند».

 در آخرین خبرهای مربوط به فشار بر روزنامه‌نگاران آمده است، عدنان حسن‌پور روزنامه‌نگار کرد در ۲۹ بهمن‌ ماه بدون اطلاع قبلی از زندان مریوان به زندان زابل تبعید شد. عدنان حسن‌پور که به عنوان قدیمی‌ترین روزنامه‌نگار زندانی در ایران محسوب می‌شود، پنجم بهمن‌ماه سال ۱۳۸۵ بازداشت و به اتهام محاربه به اعدام محکوم شد. حکم اعدام حسن‌پور پس از درخواست اعاده دادرسی از سوی وکلا در تاریخ ۱۹ مرداد ماه ۱۳۸۷ دیوان عالی کشور لغو شد. سپس این روزنامه‌نگار ۱۶ شهریور و ۱۱ بهمن ۱۳۸۷ در دادگاه انقلاب سنندج به ۱۵ سال زندان محکوم شد. عدنان حسن‌پور عضو تحریریه هفته‌نامه «آسو» بود که به دو زبان کُردی و فارسی منتشر می‌شد. تقاضای حسن‌پور از زمان بازداشت تاکنون برای مرخصی بی‌نتیجه مانده است. نشریه «آسو» در سال ۱۳۸۴ به اتهام اقدام علیه امنیت ملی و تشویش اذهان عمومی توقیف شد. این روزنامه‌نگار اوایل بهمن‌ماه گذشته از زندان مرکزی سنندج به زندان مریوان منتقل شده بود.