سهم فراموش‌شدگان در دولت جدید هند

فهرست کابینه جدید هند پیام مثبتی در برابری جنسیتی دارد. این در حالی است که امنیت و به خصوص امنیت زنان یکی از مهم‌ترین انتظارات مردم هند از دولت جدید این کشور است.

نخست وزیر هند یکروز پس از ادای سوگند و آغاز به کار خود فهرست ۲۳ نفره وزرای کابینه را اعلام کرد که نوآوری‌هایی در ترکیب هیئت دولت این کشور را نشان می‌دهد.

بر اساس سیستم سیاسی هند، کاندیدای حزب برنده انتخابات مجلس عوام به مقام نخست وزیری می‌رسد. نخست وزیر از سوی رییس جمهور برای رسیدگی به امور اجرایی کشور منصوب می‌شود و وزرای کابینه را شخص نخست وزیر تعیین می‌کند.

مراسم سوگند نارندرا مودی، به عنوان پانزدهمین نخست وزیر هند با حضور برخی چهره‌های بالیوود همچون سلمان خان و سران کشورهای مختلف از جمله پاکستان خبرساز شد.

افزایش زنان کابینه هند از ۱۰ درصد به ۲۵  درصد

فهرستی که نخست وزیر جدید هند از اعضای کابینه خود ارائه داده، پیام خوبی برای برابری جنسیتی در هند دارد. این در حالی است که امنیت و به خصوص امنیت زنان یکی از مهم‌ترین انتظارات مردم هند از دولت جدید این کشور است.

با انتصاب‌های جدید، سهم زنان در کابینه هند به ۲۵ درصد رسید. این در حالی‌ست که در دولت پیشین سهم زنان ۹.۹ درصد بود. بر اساسی پژوهشی که سال گذشته از سوی واحد بین پارلمانی و زنان سازمان ملل متحد انجام گرفت، هند از لحاظ مشارکت زنان در عرصه سیاسی رتبه هفتاد و سوم را کسب کرده بود. از ۴۳ وزیر دولت مرکزی و سروزیر ایالتی هند، تنها ۴ وزیر زن بودند و هند از این لحاظ حتی رتبه‌ای پایین‌تر از هائیتی، رواندا، کنگو، چاد و زامبیا کسب کرده بود.

اقدام اخیر نارندرا مودی یادآور دولت اولاند در فرانسه است که ۱۷ وزیر زن دارد و نیمی از کابینه آن را زنان تشکیل می‌دهند. همچنین این اقدام یادآور عملکرد دولت زاپاترو در سال ۲۰۰۸ در اسپانیاست که ۹ وزیر از ۱۷ وزیر کابینه خود را از میان زنان برگزید.

در انتخابات اخیر مجلس عوام که نتایج آن ۱۶ ماه مه اعلام شد، زنان ۱۱ درصد از کرسی های این مجلس را بدست آورده‌اند و کرسی دهلی‌نو پس از ۵۴ سال به یک زن رسید. میناکشی لکهی دومین زنی است که پس از سوچتا کریپانی، سروزیر سابق ایالت اوتارپرادش و یکی از مبارزان آزادی هند بر این کرسی می‌نشیند. او در سال های ۱۹۵۲ و ۱۹۵۷ در مجلس عوام رای آورد.

در دولت نیز شش نفر از ۲۳ وزیر کابینه زن هستند. چهار عضو کابینه در مجلس عوام انتخاب شده‌اند و دو عضو دیگر به نام‌های ایرانی و هپت‌لله، نماینده مجلس سنا (راجیا سابا) هستند.

ایرانی؛ بازیگری که وزیر شد

وزرای زن کابینه نارندرا مودی شامل سوشما سواراج، وزیر امور خارجه، مانکا گاندی وزیر امور زنان و کودکان، نجمه هپت‌لله وزیر امور اقلیت‌ها، هرسیمرات کائور بادال وزیر فراوری مواد غذایی، اوما بهارتی وزیر منابع آب و اسمیرتی ایرانی وزیر توسعه منابع انسانی هستند. نیرمالا سیتهارامان، یکی از سخنگویان ملی حزب بهاراتیاجاناتا نیز به سمت وزیر مشاور در امور اتحادیه هند منصوب شده است.

اسمریتی ایرانی، به عنوان وزیر توسعه منابع انسانی معرفی شده است. او این نام فامیل را از همسر زرتشتی خود گرفته است. ایرانی پیش از ورود به عرصه سیاست،  مدل، بازیگر و تهیه‌کننده تلویزیون بود.او در سال ۱۹۹۸ به مرحله نهایی مسابقه دختر شایسته هند راه یافت و قبل از بازیگر شدن، به عنوان گارسون در رستوران مک دونالد کار می‌کرد.

او در سال ۲۰۰۱ با ژوبین ایرانی ازدواج کرد و در سال ۲۰۰۳ به حزب بهاراتیاجاناتا پیوست. حاصل ازدواج آنها دو فرزند است.

وزیر جدید توسعه منابع انسانی هند سازمانی بنام "مردم برای تغییر" را نیز مدیریت می‌کند که برای مردم مناطق محروم آب آشامیدنی فراهم می‌آورد.

اکنون جوان‌ترین و مسن‌ترین عضو کابینه هند، دو زن هستند؛ هپت‌لله ۷۴  سال و ایرانی ۳۸ سال دارد.

یک زن مسلمان؛ وزیر امور اقلیت‌ها

انتصاب یک زن مسلمان برای وزارت امور اقلیت‌ها، انتخاب هوشمندانه‌ای بود. به‌خصوص اینکه حزب هندوی بهاراتیاجاناتا به مخالفت با مسلمانان متهم می‌شود.

نجمه هپت‌لله، وزیر این وزارتخانه، در نخستین مصاحبه خود پس از وزارت تاکید کرده که سهمیه‌بندی، راه توسعه مسلمانان نیست بلکه دولت جدید باید توسعه همه جوامع را تامین کند و بخصوص روی تسهیلات آموزشی اقلیت‌ها متمرکز شود.

هنگامی از او درباره تسهیلات دولت جدید برای مسلمانان پرسیدند، پاسخ داد که چرا فقط مسلمانان؟ نام این وزارتخانه امور اقلیت مسلمان نیست!

او افزود که مسلمانان اقلیت نیستند، بلکه جامعه‌ای همچون پارسیان که شمار آنها در حال کاهش است اقلیت محسوب می‌شوند.

بر اساس آمار سال ۲۰۰۱، تعداد مسلمانان هند ۱۳۸ میلیون نفر است که  ۱۳.۴ درصد از جمعیت این کشور را تشکیل می‌دهند.

نخستین زن در راس دستگاه سیاست خارجی هند

سوشما سواراج، نخستین زنی در تاریخ هند است که در جایگاه وزیر امور خارجه می‌نشیند. او همچنین نخستین زن پس از ایندیرا گاندی خواهد بود که در کمیته کابینه در امور امنیتی حضور می‌یابد.

قائم مقام وزارت امور خارجه هند نیز خانم سوجاتا سینگ است که از زمان دولت قبلی این مسئولیت را به عهده داشته است. به این ترتیب، در یکی از حساس‌ترین زمان‌ها در سیاست خارجی هند، سیاست خارجی هند به زنان واگذار شده است.

سواراج هفت بار به عنوان نماینده مجلس و سه بار عضو مجلس قانونگذاری شده است.

این زن ۶۲ ساله نخستین‌های بسیاری را بنام خود در تاریخ سیاست هند ثبت کرده است؛ در سن ۲۵ سالگی به عنوان وزیر آموزش، جوانترین زن کابینه دولت محلی ایالت حاریانا بود، سپس نخستین وزیر زن ایالت دهلی و نخستین سخنگوی زن یک حزب سیاسی شد. او مدتی هم مسئولیت امور هندی‌های خارج از کشور را برعهده داشت.

سوراج فارغ التحصیل رشته حقوق است و مدتی در دادگاه عالی هند کار کرده است.

تناقض‌های زندگی خصوصی و اجتماعی مودی

انتخابات دولت جدید هند، نشان دهنده جهانی شدن مناسبات اخلاقی عرصه سیاست است. اکنون هند مناسبات غرب را در عرصه سیاست اجرا می‌کند و از سنت‌های خود فاصله می‌گیرد. شاهد این مدعا آن است که نخست وزیر جدید هند، با وجود ارائه تصویر حامی زنان از خویش، زندگی شخصی متفاوت و پرسش‌برانگیزی دارد.

مودی ۶۲ ساله که تا کنون به عنوان فردی مجرد شناخته می‌شد، هنگام پر کردن فرم‌های مربوط به انتخابات برای نخستین بار از همسرش نام برد.

این زوج هنگامی که کم سن و سال بودند با هم ازدواج کردند. مودی در نوجوانی خانواده را ترک کرده و پس از آن به راشتیرا سوامسوک سنگ RSS پیوسته است.RSS گروهی راستگر، ملی‌گرا و هندو است که در زمینه امور خیریه، آموزش و فعالیت‌های داوطلبانه کار می‌کند.

ترک همسر در فرهنگ سنتی هندو که طلاق تقریبا وجود ندارد به معنی محکومیت زن به تنها ماندن در تمام عمر است. با این همه، همسر نارندرا مودی که معلم بازنشسته است چند روز پیش از مراسم سوگند او، وی در گفتگو با رسانه ها اظهار داشت که خوشحال است نارندرا نخست وزیر شده و برای نخستین بار او را به عنوان همسرش پذیرفته است.

"جاشودار بن"  توضیح داده که مودی هرگز ازدواجش را انکار نکرده و حرف بدی درباره همسرش نزده است: «ما طلاق نگرفته‌ایم اما مودی خانواده را برای خدمت به کشور ترک کرده است. هم برای او احترام قائل هستم و همیشه به عنوان همسرش باقی می‌مانم.»

با این همه، گویا با وجود به قدرت رسیدن نارندرا مودی، هنوز زمان دیدار نخست وزیر منتخب با همسر ترک شده‌اش فرا نرسیده است. این زن در پاسخ به خبرنگارانی که پرسیده‌اند کی با شوهرش ملاقات می‌کند گفته است: «هر وقت زمانش برسد.»