افزایش استفاده از کودکان کار در ایران
«رادیو زمانه» در گفت‌وگویی با عبدی جواد‌زاده، جامعه‌شناس و رضا فرهمند، فعال حقوق کودکان به موضوع کودکان کار در ایران پرداخته است.
پانته‌آ بهرامی
بر اساس آمار «سازمان بین‌المللی کار»، وابسته به سازمان ملل متحد، سالانه ۲۵۰ میلیون کودک ۵ تا ۱۴ ساله در جهان، از گذراندن عادی دوران کودکی محروم می‌شوند. شمار کودکانی از این دست که مجبور به کار می‌شوند، قابل توجه است.
دو ویژگی، استفاده از کودکان کار را سودآور کرده است: نخست، کودکان کار حامل نیروی کار ارزان‌تری هستند و دستمزد پایینی دارند، و دوم مطیع هستند و دنبال حقوق خود یا ایجاد اتحادیه نیستند.
در ایران، روند استفاده از کودکان کار به‌دلیل افزایش فقر عمومی در حال گسترش است.
مسکن و خوراک دو نیازی است که خانواده‌ها نمی‌توانند از آن‌ها صرف‌نظر کنند و کودکان برای کمک به هزینه‌های خانواده، وارد بازار کار می‌شوند.
آمار دقیقی در مورد کودکان کار در ایران وجود ندارد.
حدود هفده میلیون دانش‌آموز در سال تحصیلی جاری باید مشغول تحصیل باشند، ولی طبق آمارهای موجود عملاً سیزده میلیون نفر برای درس خواندن ثبت‌نام کرده‌اند.
تفاوت این دو رقم یعنی چهار میلیون دانش‌آموز طبعاً از چرخه تحصیل خارج و وارد بازار کار شده، ولی کودکانی نیز هستند که هم کار می‌کنند و هم درس می‌خوانند.
دانش‌آموزانی نیز هستند که درس می‌خوانند و فقط در سه ماه تابستان کار می‌کنند، بنابراین آمار چهار میلیون کودک کار آماری حداقلی است.
طبق ماده ۷۹ قانون کار در ایران سن قانونی برای کار پانزده سال است.
اما همین قانون، کار کودکان زیر پانزده سال را در برخی از بخش‌ها آزاد گذاشته، اول در خود خانواده و کار خانگی و کارگاه‌هایی که مربوط به خانواده است، دوم در تولید کشاورزی و سوم در کارگاه‌های کمتر از ده نفر.
بنا بر این، بسیاری از کودکان کار در ایران در خیابان در چشم انظار عمومی قابل مشاهده نیست.
تأثیر فقر بر کودکان و تحصیل آن‌ها چیست؟
با توجه به اینکه تحصیل یکی از شاخص‌های سطح اجتماعی است، فرزندان کارگران تا چه حد امکان پویایی دراین عرصه را دارند؟
«رادیو زمانه» این پرسش‌ها را با عبدی جواد‌زاده، جامعه‌شناس و رضا فرهمند، فعال حقوق کودکان در ایران، در میان گذاشته است.
نظرها
نظری وجود ندارد.