وقتی سیاهپوشان داعش حامی مصرف‌کننده می‌شوند

داعش به موازات خلافت خونریزانه خود، خدماتی اجتماعی نیز ارائه داده که مایه‌کوبی کودکان، پر کردن چاله چوله‌های خیابان، برق‌رسانی یا کنترل کیفی گوشت کباب نمونه‌های آن هستند.

این روزها تصاویر دهشتناکی از افراد مصلوب شده توسط داعش در شمال سوریه را می‌توان در اینترنت دید. عبور بی‌اعتنای رهگذران از مقابل اجساد آویخته بر داربست،  مدهش‌ترند و بدیهی شدن خونریزی و سبعیت را یادآوری می‌کنند. به صلابه کشیدن جنازه‌ها یا در میدان‌های رقه صورت می‌گیرند یا در زیارتگاه‌های متروکه و مخروبه حوالی شهر...

شهر رقه مدل آزمایشی خلافت مورد نظر داعش است و اجساد مثله شده،  تنها گوشه‌ای کوچک از واقعیت مخوف داعش در پایگاه اصلی‌شان یعنی شمال سوریه را بازگو می‌کنند. اما این صحنه‌ها تنها یک وجه حکمروایی سیاهپوشان هستند.

خلافت هول‌انگیز داعش می‌تواند در دراز مدت حتی موجب وحشت سنی‌های عراق شود؛ سنی‌هایی که اینک به دلیل سلطه مطلق دولت شیعی نوری مالکی به نوعی از حملات این گروه خشنودند. با این همه، بسیاری از آوارگان روزهای نخست پیشروی داعش و از جمله مردم موصل به تدریج به خانه‌های خود بر می‌گردند. آنها می‌گویند دلیل فرارشان نگرانی از حمله ارتش عراق بود، نه حضور داعش. حتی مدعی می‌شوند که قیمت‌ها پایین آمده‌اند و خدمات آب و برق هم برقرارند.

خدمات اجتماعی

همبستگی کنونی نزد سنی‌ها  میوه سیطره دولت شیعی مالکی و تبعیض‌های مذهبی است و پیش‌بینی تداوم یا مدت دوام آن کار آسانی نیست.  آن هم در شرایطی که گفته می‌شود نقاب‌داران داعش، کارهایی در رقه انجام داده‌اند که می‌توان نام «خدمات اجتماعی» بر آن گذاشت.

مجله «آتلانتیک» در گزارشی در این زمینه به حدود فعالیت‌های داعش در رقه پرداخته و می‌نویسد، داعش در این شهر علاوه بر اجباری کردن نماز و تحمیل حجابی کامل به زن‌ها که تنها چشم‌ها را آزاد می‌گذارد، کارهایی هم برای مردم کرده است.

چند نمونه این کارها راه‌اندازی مراکز حمایت از مصرف‌کنندگان، بستن کبابی‌ها به خاطر کیفیت نازل گوشت، مصادره داروهای تقلبی، پر کردن چاله چوله خیابان‌ها، کابل‌کشی جدید برق، افتتاح مدارس قرآن برای دخترها، برگزاری جشن برای کودکان با بستنی و سرسره‌های بادی، توزیع میوه و سبزی بین مستمندان، ایجاد مرکزی برای جستجوی کودکان بی‌سرپرست و تشکیل آشپزخانه فقرا بوده‌اند. «آتلانتیک» می‌نویسد آنها به خلاف طالبان که مانع واکسینه کردن کودکان علیه فلج اطفال می‌شوند، به مایه‌کوبی‌ هم توجه می‌کنند.

تامین بودجه

پرسش عمومی این است که داعش برای گردش مالی این «شبه دولت» و تامین هزینه‌هایش از کجا پول می‌‌آورد. در پاسخ باید به درآمد هنگفتی اشاره کرد که آنها از فروش نفت و مواد آلی کسب کرده‌اند. عجیب‌تر آن که گفته می‌شود این روند با کمک رژیم اسد صورت گرفته است. مبنای این اطلاعات، داده‌های ضبط شده در ۱۶۰ فلش مموری متعلق به داعش است که کمی پیش از سقوط موصل به دست ارتش عراق افتاد.

با این اطلاعات دیجیتال، اسامی واقعی و مستعار رهبران، اعضای خارجی، نفوذی‌های داعش در وزارت‌خانه‌ها و تمام جزییات مالی این گروه در اختیار ماموران امنیتی عراقی قرار گرفت. عراقی‌ها همچنین پیک عبدالرحمن بیلاوی یکی از فرماندهان داعش به نام "ابو هاجر" را هم دستگیر کردند که گویا پس از دو روز بازجویی اسم فرمانده خود را لو می‌دهد.

به نوشته روزنامه «گاردین» چاپ لندن، این فرمانده بعد از مدت کوتاهی در مخفیگاه خود در موصل کشته شد و عراقی‌ها در این محل به اطلاعات مهمی دست یافتند که اینک در دست بررسی مشترک با مقامات سیا قرار دارند.

دیکتاتور بی‌آزار

طبق اطلاعات لو رفته، رژیم اسد داعش را تقویت کرده تا بدین ترتیب اسباب نگرانی غربی‌ها فراهم شود و خود اسد نیز در مقایسه با "جنگجویان خون‌آشام داعش"، "دیکتاتوری کم‌آزار" به نظر آید. یک منبع دیگر تامین مالی داعش هم، دولت‌های خارجی مانند فرانسه بوده‌اند که با پرداخت پول آزادی شهروندان گروگان‌ گرفته شده خود،  صندوق آنها را پرتر کردند.

علاوه بر این تروریست‌های داعش با غارت اشیاء عتیقه و باستانی سوریه و فروش آنها به ثروت بیشتری دست یافته‌اند.گفته می‌شود تنها در منطقه تبوک در نزدیکی کوه قلمون در غرب دمشق، آثاری باستانی به ارزش  ۳۶میلیون دلار به فروش رسیده‌اند که بعضی از آنها قدمتی ۸ هزار ساله دارند.

یک مامور امنیتی عراق به گاردین گفته است: «ماموران غربی از ما می‌پرسیدندکه داعش این پول‌ها را کجا می‌آورد، ۵۰ هزار دلار اینجا و ۲۰ هزار دلار آنجا، اما حالا با اطلاعات جدید همه ما می‌دانیم مبالغ یاد شده تنها پول خرد بودند.»

داعش با پیروزی‌های کنونی در عراق، مطمئنا آنقدر پول به چنگ آورده که تا سال‌ها بتواند به جنگ ادامه دهد. میزان دارایی نقدی داعش تا قبل از اشغال موصل ۸۷۵ میلیون دلار بوده اما اینک با ربودن پول بانک‌های این شهر و با احتساب ارزش سلاح‌های غنیمتی، باید یک و نیم میلیارد دلار به مبلغ قبلی اضافه کرد.