احتمال حذف بن نقدی از فیش حقوقی کارگران

احتمال دارد بخشنامه تامین اجتماعی درمورد دریافت حق بیمه از بن نقدی کارگران متوقف و بن نقدی از فیش‌های حقوقی کارگران حذف شود.

خبرگزاری مهر گزارش داده  است که به تازگی کارفرمایان در ایران نامه‌نگاری‌هایی با وزیر کار آغاز کرده‌اند و در آن نسبت به اقدام جدید تامین اجتماعی برای دریافت حق بیمه از بن نقدی کارگران اعتراض کرده‌اند. به اعتقاد آنها این موضوع باعث افزایش اجباری هزینه‌های بنگاه می‌شود. در مقابل، مقامات وزارت کار به تلویح به خواسته کارفرمایان پاسخ مثبت داده‌اند.

در نامه یک کانون کارفرمایی خطاب به وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی آمده است: «جدیداً بخشنامه‌ای از سوی تامین اجتماعی صادر و از کارفرمایان خواسته شده که برای ۸۰ هزارتومان بن ۳۰ درصد بیمه تامین اجتماعی کسر شود که مبلغ ۵۶ هزار ریال سهم کارگر و مبلغ ۱۸۴۰۰۰ ریال سهم کارفرما خواهد بود. در صورتی که در سنوات گذشته برای مبلغ ۵۰ هزارتومان بن، بیمه تامین اجتماعی کسر نمی‌شد و این اقدام اجحاف و فشار به کارفرماست. کارفرمایان قادر به پرداخت ۲۳ درصد تامین اجتماعی نیستند. مستدعی است دستور فرمایید تا اجرای این بخشنامه متوقف شود.»

به گزارش خبرگزاری مهر، برای سال جاری مبلغ ماهیانه بن نقدی برای هر مشمول قانون کار طبق مصوبه شورای عالی کار ۸۰ هزارتومان در نظر گرفته شده است که مجموع دریافتی هر کارگر تا پایان سال جاری از محل بن نقدی ۹۶۰ هزارتومان خواهد بود.

کارفرمایان می‌گویند تامین اجتماعی از آنها خواسته بابت حق بن کارگران، ۳۰ درصد به عنوان حق بیمه به تامین اجتماعی بپردازند و از این رو هزینه واقعی کارفرمایان برای پرداخت بن نقدی به هر کارگر از ۸۰ هزارتومان به ۹۸ هزار و ۴۰۰ تومان افزایش می‌یابد؛ ضمن اینکه خود کارگران نیز باید بابت دریافت بن ۸۰ هزارتومانی، مبلغ ۵ هزار و ۶۰۰ تومان به عنوان حق بیمه به تامین اجتماعی بپردازند.

کارفرمایان معتقدند چنین توانی را ندارند و از این رو برخی نمایندگان کارفرمایان از استان‌های مختلف نامه نگاری‌هایی را با وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی برای توقف خواسته جدید تامین اجتماعی آغاز کرده‌اند.

بن نقدی جایگزین بن غیر نقدی

بن نقدی از چند سال قبل جای بن‌های کاغذی غیرنقدی را در حقوق کارگران و مشمولان قانون کار گرفته است و به عنوان یک بند از مزایای جانبی حقوق و دستمزد، در فیش‌های حقوقی کارگران وجود دارد.

از اواسط دهه ۸۰ نمایندگان کارگران به این نتیجه رسیدند که از بن‌های کاغذی کارگران سوءاستفاده می‌شود. از سوی دیگر کارگران از اینکه مجبور به دریافت اقلام خاصی از فروشگاه‌ها به عنوان بن کارگری باشند، رضایت نداشتند. پس از آن تصمیم گرفته شد که هر سال معادل بن غیرنقدی که همزمان با افزایش حقوق سالانه کارگران تعیین می‌شود، به صورت نقدی به کارگران پرداخت شود. بر این اساس خود کارگران می‌توانستند محل هزینه آن را با اختیار خود مشخص کنند.

در عین حال، برخی کارفرمایان بن نقدی را به فیش‌های حقوقی کارگران اضافه کردند و برخی نیز به بهانه افزایش هزینه‌های ماهانه بنگاه یا ناتوانی در تامین مالی آن، مصوبه شورای عالی کار را در این بخش اجرا نکردند.

بر مبنای گزارشی که خبرگزاری مهر منتشر کرده، با وجود تلاش تامین اجتماعی برای افزایش میزان درآمدهای این سازمان، مخالفت وزیر کار با این تصمیم تامین اجتماعی و به نوعی ورود بن نقدی به فیش‌های حقوقی، باعث شده تا این احتمال قوی‌تر شود که به زودی این بخشنامه پس گرفته شود. به اعتقاد فعالان کارگری در ایران، این مسئله می‌تواند در درازمدت به زیان کارگران تمام شود چرا که بر مبنای شرایط فعلی، آنها می‌توانند از محل پرداخت حق بیمه بن نقدی، در زمان بازنشستگی حقوق بیشتری دریافت کنند.

 آینده صندوق تامین اجتماعی

رئیس تامین اجتماعی هم به تازگی اعلام کرده که بهتر است بن نقدی از فیش‌های حقوقی کارگران خارج شود و به جای آن برخی کمک‌های دیگر به کارگران صورت گیرد.

در واکنش به این گفته‌ها و در برابر خواسته کارفرمایان برای خارج شدن بن نقدی از فیش حقوقی کارگران، فرامرز توفیقی، مشاورعالی مجمع نمایندگان کارگران ایران گفته است: «وقتی بن نقدی از فیش‌های حقوقی خارج شود، در منابع صندوق بیمه بیکاری، غرامت ایام بیماری مشمولان قانون کار، عیدی، پاداش‌ها و سایر دریافتی‌های افراد تاثیر خواهد گذاشت.»

فرامرز توفیقی، در گفت و گو با خبرگزاری مهر، ورود مبلغ ۸۰ هزارتومان بن نقدی کارگران به فیش‌های حقوقی را باعث تقویت منابع صندوق تامین اجتماعی دانسته و گفته است: «قرار گرفتن بند مربوط به بن نقدی در فیش‌های حقوقی کارگران باعث می‌شود تا برخی کارفرمایان نتوانند از پرداخت بن کارگران فرار کنند.»

به گفته این مقام مسئول، حتی اگر کارگران ۷ درصد مبلغ بن نقدی را نیز به عنوان حق بیمه به تامین اجتماعی بپردازند در درازمدت به نفع آنها خواهد بود، اما کارفرمایان از زمان الزامی شدن پرداخت حق بیمه بن نقدی؛ نسبت به این موضوع اعتراض دارند.