زمینه‌های تهاجم داعش به لبنان؛ کمک مالی عربستان سعودی

در لبنان واکنش‌ها به حمله هوایی جنگنده‌های شکاری ائتلاف جهانی به مواضع داعش یکسان نیست. «تمام سلام»، نخست‌وزیر لبنان از حمله هوایی نیروهای ائتلاف دفاع کرده و خواهان تداوم آن شده است، در حالی‌که حسن نصرالله، رهبر حزب‌الله لبنان هم‌آوا با رهبری جمهوری اسلامی ایران حملات ائتلاف جهانی به رهبری ایالات متحده آمریکا در عراق و شمال سوریه را محکوم کرده است.

نخست وزیر لبنان، امروز، ۷ مهر/۲۹ سپتامبر در گفت‌و‌گو با روزنامه النهار اعلام کرد که پس از چهار ماه که از خلا ریاست جمهوری در این کشور می‌گذرد، اولویت اصلی با برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در لبنان ا‌ست. او از حسن روحانی، رییس جمهور ایران خواسته لبنان را در این‌کار یاری دهد، اما در همان حال خاطرنشان کرده که حملات ائتلاف جهانی علیه داعش به رهبری آمریکا در عراق و سوریه نتایج مثبتی را در وضعیت لبنان ایجاد خواهد کرد.

از سوی دیگر حسن نصرالله، رهبر حزب‌الله لبنان گفته است: « ما اساسا ضد ائتلاف بین‌المللی در سوریه هستیم، حال هدف می‌خواهد داعش باشد و یا نظام سوریه و علاوه بر آن با پیوستن لبنان به این ائتلاف موافق نیستیم.»

به گفته رهبر حزب‌الله لبنان: «دولت آمریکا از لحاظ اخلاقی شایستگی رهبری ائتلاف بین‌المللی علیه تروریسم را ندارد.»

مجلس نمایندگان لبنان هم که حزب‌الله در آن نمایندگانی دارد از نظر چگونگی مقابله با پیکارجویان داعش با تشتت آرا روبروست. در این میان اختلافات قومی و سیاسی و مذهبی باعث شده که پیکارجویان داعش بتوانند در مرز سوریه و لبنان موفقیت‌هایی به دست بیاورند.

«عرسال»، آینده لبنان؟

کانون درگیری‌ها در شهر کوچک «عرسال» در مرز لبنان و سوریه قرار دارد. اوایل ماه اوت، پیکارجویان جبهه‌ النصره و داعش، در واکنش به بازداشت عماد احمد جمعه، یکی از رهبران داعش در لبنان، چند سرباز و پلیس لبنانی را ربودند و به گروگان گرفتند.

گفته می‌شود که در حال حاضر دست‌کم ۲۱ سرباز و پلیس لبنانی و بستگان‌شان در اسارت داعش به سر می‌برند. پیکارجویان داعش تاکنون دو تن از اسرا را گردن زده‌اند و دولت لبنان را تهدید کرده‌‌اند که اگر مذاکرات به ثمر نرسد، باقی اسرا را هم گردن خواهند زد.

جبهه النصره هم دو گروگان لبنانی را با شلیک گلوله به قتل رسانده است. گروگان‌هایی که به قتل رسیده‌اند، شیعه‌اند. این وقایع و همچنین انفجار در ضایحه جنوبی «رویس» در بیروت که در مرداد ماه اتفاق افتاد، احساسات مذهبی شیعیان لبنان را برانگیخته است. یکی از پیامدهای آن حمله ساکنان عرسال به پناهجویان سوری بود. حمله‌کنندگان پناهجویان سوری را متهم به همکاری با پیکارجویان داعش کرده بودند. در این میان برخی پناهجویان سوری هم از روی انتقام‌جویی دست به تظاهرات زده‌اند و از پیکارجویان داعش و جبهه النصره خواسته‌اند به بیروت حمله کنند.

افزون بر این، خانواده‌های سربازان به گروگان‌گرفته شده نیز از دولت لبنان ناراضی‌اند. آن‌ها در اعتراض به مذاکرات ناموفق، در جاده عرسال به بیروت تحصن کرده‌اند و آمد و شد در این محور مختل شده است.

کمک عربستان سعودی

در پرتو این تحولات، تمام سلام، نخست وزیر لبنان در سخنرانی‌اش در شصت و نهمین مجمع عمومی سازمان ملل، از جامعه جهانی خواست که لبنان را از گزند داعش دور نگه دارد.

او در گفت‌و‌گویی که العربیه، جمعه ۲۶ سپتامبر با او انجام داد، گفت: «لبنان در مبارزه با داعش شرکت می‌کند، اما نه به طور تهاجمی، بلکه به شکل دفاعی. لبنان می‌بایست از مرزهایش دفاع کند.»

عربستان سعودی برای این منظور به لبنان یک میلیارد دلار کمک مالی کرده و آمریکا هم متعهد شده ارتش لبنان را به سلاح‌های مؤثرتر و پیشرفته‌تری مجهز کند. پیش از این، عربستان سعودی از فرانسه خواسته بود سلاح‌هایی به ارزش سه میلیارد دلار در اختیار ارتش لبنان قرار دهد.