کاهش وابستگی به نفت؛ از شعار تا عمل
ایرج ادیب‌زاده- گفتوگو برسر چگونگی کاهش وابستگی به نفت در ایران بار دیگر بالا گرفته است. آیا دولت می‌تواند با درآمدهای مالیاتی یا کاهش هزینه‌هایی چون یارانه نقدی، این وابستگی را جبران کند؟
ایرج ادیب‌زاده
گفتوگو برسر چگونگی کاهش وابستگی به نفت در ایران بار دیگر بالا گرفته است. آیا دولت می‌تواند با درآمدهای مالیاتی یا کاهش هزینه‌هایی چون یارانه نقدی، این وابستگی را جبران کند؟
درنخستین روزهای سال تازه میلادی قیمت نفت بازهم ارزان شد. بهای نفت در بازارهای جهانی در معاملات پایان هفته نزدیک به یک دلار در هر بشکه کاهش یافت. نفت برنت برای تحویل در ماه فوریه به ۵۵ دلار در هر بشکه رسید. پیش بینی رویترز از آینده بازار نفت این است که قیمت طلای سیاه به مرز بشکه ای بیست دلار می‌رسد.
کارشناسان نفتی گفته‌اند زمان زیادی طول می‌کشد تا نتیجه این روند مشخص شود. اینک کشورهای نفت‌خیز با درآمدی ناپایدار روبرو شده‌اند. کشورهایی چون نروژ و مکزیک که پیش‌بینی بی‌ثباتی درآمدهای نفتی را کرده بودند، طوری برنامه‌ریزی کرده‌اند که از وابستگی اقتصادی به نفت رهایی یابند. اکنون سهم نفت در بودجه سالانه نروژ به کمتر از ۵ درصد رسیده و کاهش یا افزایش نرخ آن تاثیر چندانی در اقتصاد این کشور ندارد. مالزی و مکزیک هم همینطور. در این میان کشورهایی چون ایران، روسیه و ونزوئلا از کاهش بهای نفت ابراز نگرانی می‌کنند.
این همه در شرایطی‌ست که مسئولان جمهوری اسلامی ایران، در چند دهه اخیر همواره شعار رهایی از وابستگی اقتصاد به نفت را داده‌اند. حسین امیر عبدالهیان معاون وزیر خارجه ایران، در مصاحبه با رویترز با بیان این که عربستان باید برای قیمت نفت اقدامی انجام دهد گفت : «کشورهای تولیدکننده نفت در خاورمیانه از این وضع لطمه خواهند خورد.» چند نماینده مجلس نیز پیشنهاد دادند: «با کاهش درآمد نفت نباید به همه یارانه داده شود. »
گفتوگو برسر چگونگی کاهش وابستگی به نفت در ایران بار دیگر بالا گرفته است. یک کارشناس اقتصادی در ایران مصطفی صفاری در گفت وگو با خبرانلاین می‌گوید: «کاهش قیمت نفت به تحقق اقتصاد مقاومتی کمک می‌کند و حمایت از تولید به منظور افزایش درآمدهای مالیاتی و کاهش وابستگی به نفت مهم‌ترین هدف در شرایط کنونی اقتصاد ایران است.»
رادیو زمانه در گفتوگو با دو کارشناس اقتصادی و سیاسی، جمشید اسدی در پاریس و رضا تقی‌زاده در گلاسکو این پرسش‌ها را مطرح می‌کند:
* کاهش وابستگی جمهوری اسلامی به درآمدهای نفتی امکان‌پذیر است؟
* هنوز در میان مقامات این خوش‌بینی وجود دارد که بهای نفت افزایش خواهد یافت. مبنای این امیدواری چیست؟
* یک خوش‌بینی دیگر: این موضوع مطرح می‌شود که با کاهش درآمد نفت می‌توانند جلوی واردات را بگیرند و این به سود تولید داخلی تمام می‌شود و در نتیجه بیکاری کاهش می‌یابد آیا این ارزیابی درست است؟
* همچنین این تصور خوش‌بینانه وجود داردکه با حل نزاع اتمی، تحریم‌ها برداشته شود و این امرباعث افزایش درآمد نفتی می‌شود. آیا چنین محاسبه‌ای واقع‌بینانه است؟
نظرها
دهوند
با این ساختار سیاسی و تمرکز قدرت، فساد گسترده و بیعدالتی و از هم پاشیدگی حکومت هم هست، ناوابستگی به نفت خواب و خیال و شعار بی پشتوانه است.
رجبزاده
سلام میشه مثل سابق لینک فایل صوتی مصاحبه همراه خبرنامه ارسال شود. با تشکر
farid
پولهای مردم کجا میرود؟ محسن پهلوان را می شناسید؟ وی یک نظامی است. سپاهی است. مالک پدیده ی شاندیز. استاد زد و بند و رانت خواری. حالا اختلاس نود و چهار هزار میلیاردیِ !! وی را علم کرده اند و بر زمین گرمش کوفته اند. سپاه، هیچ رقیب قلچماقی را تحمل نمی کند. آقا، سپاهی بوده ای که بوده ای. مهم این است که الآن باید موم دست ما باشی. وگرنه مثل امیر منصور آریا، هم می دوشیمت و هم می فرستیمت پای چوبه ی دار. سپاه و اطلاعات مگر به اسم امیر منصور آریا کم وام کلان از بانکها گرفتند؟ این محسن پهلوان ، گنده بود زیادی داشت گنده تر می شد. و یک جاهایی حتی در برابرِ برادران سرخم نمی کرد. حالا این نوری زاد بی نوا را بگو که برای باز پس گرفتنِ چند قلم اموالش – که سپاه برده و پس نمی دهد - خود را به آب و آتش می زند و صدایش به گوش برادران نمی رسد محمد نوری زاد