انتشار «فکت‌شیت ایران»؛ چالش جدید در مذاکرات هسته‌ای
در حالی‌که ۲۱۳ نفر از نمايندگان مجلس خواهان انتشار فکت‌شيت ايرانی شده‌اند، سخنگوی دولت از انتشار آن «در صورت لزوم» سخن میگوید و مشاور رهبر ایران انتشار آن را «مخل» مذاکرات می‌داند.
۲۱۳ نفر از نمايندگان مجلس ایران در بیانیه‌ای خواستار انتشار «فکت‌شيت ايرانی» شده‌اند اما محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت میگوید این اقدام «در صورت لزوم» انجام میشود و علی‌اکبر ولایتی، مشاور رهبر جمهوری اسلامی نیز آن را «مخل مذاکرات هسته‌ای» می‌داند.
صبح امروز، سه‌شنبه ۲۵ فروردین، ۲۱۳ نفر از نمايندگان مجلس ایران در بیانیه‌ای از وزارت امور خارجه ایران خواستند، همان‌طور که وزارت امور خارجه آمريکا برداشت و تفسير خود از مذاکرات هسته‌ای ايران با کشورهای ۱+۵ را به صورت فکت‌شيت متتشر کرده و مقامات آمريکايی بر مبنای آن اظهارنظر می‌کنند، این وزارتخانه نیز چنین کند.
«فکت‌شیت» اصطلاحی است که این روزها در محافل حکومتی و رسانه‌های ایران مدام از آن استفاده می‌کنند. «فکت‌شیت» در واقع اطلاعیه رسمی یک دولت برای توجیه افکار عمومی و سایر مقامات درباره موضوعی مشخص است. این اصطلاح پس از مذاکرات هسته‌ای لوزان چنان در رسانه‌های ایران رواج یافت که برخی از مسئولان فرهنگستان زبان و ادب فارسی واژه «گزاره‌برگ» را به‌عنوان معادل آن پیشنهاد داده‌اند.
نمایندگان مجلس در بیانیه خود گفته‌اند: «از آن‌جا که جز بيانيه مشترک، متن قابل استنادی از طرف جمهوری اسلامی ايران در دسترس نيست و توضيحات و تفاسير و برداشت‌های وزارت خارجه می‌تواند در بررسی و تبيين مواضع مفيد باشد و نقد کارشناسان می‌تواند کمکی بر تنظيم و نگارش صحيح متن نهايی باشد، از وزارت امور خارجه می‌خواهيم گزاره‌برگ يا فکت‌شيت ايرانی را منتشر نمايد.»
نزدیک به دو هفته از مذاکرات لوزان می‌گذرد اما بحث بر سر نتایج آن در ایران همچنان داغ است. این بحث به‌ویژه به دلیل تفاوت آن‌چه کشورهای غربی از تفاهم صورت گرفته ابراز داشتند با آن‌چه نمایندگان ایران عنوان کردند، چالش‌برانگیز شده است.
«اگر لازم باشد فکت‌شیت قابل انتشار خواهد بود»
در همین حال محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت روز سه‌شنبه در نشست خبری خود با بیان اینکه «اگر لازم باشد مکتوب فکت‌شیت قابل انتشار خواهد بود» مواضع ديپلمات‌های ایران را «بسيار روشن و تبيين‌کننده» دانست و گفت وزارت امور خارجه و برخی مذاکره‌کنندگان ارشد تیم هسته‌ای در جلسه‌ای موارد و پاسخ‌های لازم را در تنظيم قراردادی که مکتوب خواهد شد مورد توجه قرار می‌دهند.
روز گذشته نیز علی‌اکبر صالحی، رئيس سازمان انرژی اتمی در گفت‌وگو با شبکه العالم درباره اينکه آيا ايران ممکن است فکت‌شيت تفاهم‌نامه لوزان منتشر کند گفت که همين سخنانی که او، محمدجواد ظريف، وزیر امور خارجه و عباس عراقچی، مذاکره‌کننده ارشد تیم هسته‌ای ایران بیان کرده‌اند «همه اين‌ها فکت‌شيت است».
صالحی افزود: «نه اينکه ما فکت‌شيتی نداشته باشيم، داريم، اما مسئوليت اين امر برعهده مذاکره‌کننده ارشد جمهوری اسلامی ايران است که دکتر ظريف است و می تواند با دکتر روحانی اگر صلاح دانستند منتشر کنند.»
«انتشار فکت‌شيت تنها مخل مذاکرات ۱+۵ است»
اما از سوی دیگر علی‌اکبر ولایتی، مشاور امور بین‌الملل رهبر جمهوری اسلامی و رئیس فعلی مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام صبح روز سه‌شنبه در رابطه با بیانیه نمایندگان مجلس برای انتشار فکت‌شيت ايرانی گفت: «انتشار فکت‌شيت تنها باعث جلب افکار عمومی میشود ولی از آن‌جايی که در بيانيه لوزان هيچ تعهدی متوجه ايران نيست، به نظر می‌رسد که انتشار فکت‌شيت تنها مخل مذاکرات ۱+۵ است.»
ولایتی فکت‌شيتی را که آمریکا منتشر کرد، «برداشت نادرست آنها» از مذاکرات و «مخالف» آن چيزی که در گفت‌وگوها گذشت دانست و انتشار آن را نیز «مخل مذاکرات» خواند.
آمریکا و رسانه‌های غربی پس از مذاکرات لوزان مواردی از تفاهم هسته‌ای منتشر کردند که با آن‌چه نمایندگان ایران گفته‌اند متفاوت است. در متنی که منتشر شده از جمله این موارد مورد مناقشه آمده است: «تحریم‌های اقتصادی که از سوی اتحادیه اروپا، آمریکا و سازمان ملل بر برنامه هسته‌ای ایران تحمیل شده "تخفیف" داده خواهند شد؛ ایران داوطلبانه بازرسی‌های سرزده بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را می‌پذیرد؛ در نطنز نمایندگان کشورهای ۱+۵ بر تولید و غنی‌سازی مواد هسته‌ای نظارت خواهند کرد؛ ایران نباید از سانتریفیوژهای پیشرفته خود استفاده کند و تحقیق و توسعه ایران روی سانتریفیوژهای پیشرفته باید طبق پارامترها و برنامه مورد توافق با ۱+۵ باشد و رآکتور اراک طبق طرحی که باید روی آن با ۱+۵ توافق حاصل شود، بازطراحی شود و قلب رآکتور نیز تخریب شود.»
بیشتر بخوانید: لوزان: نمایش تفاهم و واقعیت عدم توافق
به‌گفته ولایتی، آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی در مورد هر آن‌چه مربوط به مذاکرات هسته‌ای و بيانيه لوزان می‌شد صحبت کرده و حکومت نيز بر اساس همان سخنان اقدام می‌کند. همچنین تيم مذاکره‌کننده نيز طبق خطوط قرمز و چارچوب‌های مشخص شده توسط رهبر جمهوری اسلامی حرکت می‌کند.
علی خامنه‌ای در روز ۲۰ فروردين جاری، درباره تفاهم‌نامه هسته‌ای لوزان گفت از جزئيات مذاکرات اطلاعی ندارد و تنها درباره مسائل کلی با رئيس‌جمهوری و وزير امور خارجه صحبت کرده است. او همچنين گفت که نه موافق و نه مخالف اين مذاکرات است و هنوز در اين‌باره اتفاقی نيفتاده و تبريک گفتن معنايی ندارد.
خامنه‌ای با تأکيد بر اهميت مذاکرات سه ماه آينده مواردی را به‌عنوان موضع غيرقابل برگشت ايران در اين مذاکرات مطرح کرد. او گفت که «تحريم‌ها بايد در همان روز توافق به‌طور کامل لغو شوند»؛ «به بهانه نظارت نبايد بيگانگان به حريم امنيتی و دفاعی کشور نفوذ کنند»؛ «نظارت‌ها [بر برنامه هسته‌ای] بايد تنها در محدوده نظارت‌های متعارف در همه دنيا باشد» و «توسعه علمی و فنی در ابعاد گوناگون بايد ادامه يابد».
بیشتر بخوانید: خامنه‌ای: از جزئیات مذاکرات هسته‌ای اطلاعی ندارم
نظرها
بهنام
ولی امر دزدان جهان خفقان گرفته و چون آبروی نداشته اش دوچندان رفته است ، یکی از نوچه هایش ( ولایتی ) را فرستاده تا با زبان بی زبانی بگوید بیش از این کش ندهید قضیه را . معلوم نیست با چه خواری و چه خفتی متن نیم بند توافق را امضاء کرده اند که حودشان هم رویشان نمیشود حتی به مزدوران خودی نشان دهند ، وای به اینکه واقعیت را به ملت بگویند ، ملتی که از نظر آنها همیشه نامحرم بوده و هست . این است حال و روز یک رهبر احمق و بی تدبیر که در هیچ جبهه ای موفق نبوده و همیشه شکست خورده است و الان هم تبدیل به عروسک خیمه شب بازی سپاه قاچاقچیان پاسدار شده و از فرط درماندگی به هذیان گوئی افتاده است . یک روز قهرمان نرمشهای قهرمانانه است و فردای همان روز مخالف مذاکرات ، و دروغگوئی از فرط درماندگیش در اینجا آشکار میشود که میگوید از جزئیات مذاکرات خبر ندارم و این یعنی خود را به کوچه علی چپ زدن . مردم اما یادشان هست که چندی قبل در جمع مشتی از طرفداران ابله اش ، گفت بنده به کوچکترین جزئیات مسائل کشور آگاه و مطلعم . راست گفته اند که دروغگو کم حافظه است ، البته این قدرت خداوند است که اینگونه این جنایتکاران و دیکتاتورها را خوار و ذلیل میگرداند .