پرونده اتمی و روزهای پرتنش در شش هفته آینده‎

ایران و قدرت‌های جهانی، گفت‌و‌گوهای خود برای  دستیابی به توافق پایانی اتمی را از روز سه‌شنبه ۱۲ مه در وین از سر می‌گیرند . با وجود اختلاف‌های همچنان باقی‌مانده - که به گفته یک مذاکره‌کننده ایرانی آن‌ها را در هنگام نگارش متن پایانی در «پرانتز » قرار داده‌اند - هردو طرف آمریکا و جمهوری اسلامی از پیشرفت مذاکرات سخن می‌گویند.

جان کری وزیر خارجه آمریکا در نشست خبری‌اش در پاریس گفت: «مذاکرات اتمی به هدف اصلی خود نزدیک شده و اکنون  جزییات آن باید تنظیم شود.» صالحی رییس سازمان انرژی اتمی ایران هم گفته «مذاکرات به خوبی پیش می رود.»

در میان خوش‌بینی‌های آمریکا و پنج قدرت بزرگ دیگر که تمایل دارند برنامه هسته‌ای ایران را محدود کرده و به یک توافق بلند مدت با جمهوری اسلامی برسند، مخالفان توافق با تردید و بدبینی به آن نگاه می‌کنند.

در مجلس شورای اسلامی، پیش از اینکه مذاکرات از سر گرفته شود نامه‌ای با امضای  ۶۰ نماینده با خواست توقف مذاکرات به رییس مجلس داده شد، آن هم - با سه فوریت - به دلیل آن چه «تهدید نظامی علیه ایران» توصیف شده بود.

آن‌ها به سخنان جو بایدن معاون رییس جمهور آمریکا و جان کری وزیر خارجه این کشور  اشاره کرده‌اند که گفته‌اند: «گزینه نظامی در مورد جمهوری اسلامی همچنان روی میز قرار دارد.»

درخواست نمایندگان برای توقف مذاکرات، از سوی رییس مجلس کنار گذاشته شد. ورود الزام‌آور  کنگره آمریکا و تصویب طرحی در سنا که اوباما بایدتوافق احتمالی با جمهوری اسلامی را برای بازنگری به کنگره بدهد نیز با واکنش  دویست نماینده مجلس ایران روبرو شد که خواستار موظف شدن وزارت خارجه موظف به ارائه نتایج مذاکرات به مجلس شده‌اند.

اختلاف و انتقادها از وزیر خارجه و دولت روحانی در مورد این که فک شیت تفاهم نامه لوزان هنوز در ایران منتشر نشده نیز  ادامه دارد . تقوی حسینی نماینده ورامین در مجلس گفته: «دیگر اصراری بر انتشار گزاره برگ تفاهم نامه لوزان نداریم.»

به نظر می‌رسد در شش هفته آینده تا رسیدن به پایان ژوئن - نهم تیر ماه - مذاکرات و دیپلماسی، لحظات پرتنشی داشته باشند؛ به ویژه در مورد اختلاف‌هایی بر سر بازگشت تحریم‌های سازمان ملل در صورت تخلف ایران از توافق هسته‌ای و نیز آنچه به ساز و کار خرید فناوری هسته‌ای مورد نیاز ایران مربوط می‌شود؛ یعنی همان مواردی که به گفته بعیدی‌نژاد عضو مذاکره کننده ایران در هنگام نگارش متن توافق پایانی « در پرانتز » گذاشته شده‌اند.

پرسش‌های مهم روز این‌ها هستند :

- آمریکایی‌ها می‌گویند دیپلماسی  از آن چه در تفاهم نامه لوزان بود پیشرفت بیشتری داشته است. این گفته واقعیت دارد؟

- ورود الزام‌آور کنگره آمریکا به معادلات هسته‌ای و واکنش ۲۰۰ نماینده مجلس ایران به مصوبه کنگره، چه تاثیری در توافق پایانی می‌تواند داشته باشد؟

- منتشر نشدن فک شیت یا  گزاره برگ تفاهم نامه لوزان در ایران با وجود فشار نمایندگان و نیروهای تندروی جمهوری اسلامی چه دلیلی دارد؟

- به نظر می‌رسد شش هفته آینده مذاکرات اتمی روزها و لحظه‌های پرتنشی تا سی‌ام ژوئن بگذراند. چه ارزیابی می‌توان در این زمینه داشت؟

رادیو زمانه با دو کارشناس پرونده اتمی ایران، آقایان مهران مصطفوی (پاریس) و هوشنگ حسن‌یاری (مسقط، عمان) این پرسش‌ها را در میان می‌گذارد.