توافق هسته‌ای؛ بازگشت مخالفان به کنگره‌‌

با پیوستن باربارا میکولسکی به عنوان سی چهارمین سناتور موافق معامله هسته‌ای با ایران، آرای کافی برای حفظ حق وتوی پرزیدنت اوباما در برابر قطعنامه مخالفان توافق در سنا به دست آمد. این یک پیروزی سیاسی برای رییس جمهوری آمریکا بود. از سوی دیگر  روز جمعه (چهارم سپتامبر/۱۳ شهریور) سناتور دمکرات بن کاردین از ایالت مریلند و عضو کمیته روابط خارجی سنا مخالفت خود را با توافق اتمی اعلام کرد. به گفته  او این توافق به «برنامه اتمی ایران مشروعیت می‌بخشد.»

به گزارش اسوشیتدپرس، رای کاردین نمی‌تواند جلوی اجرایی شدن نهایی توافق را بگیرد. کاخ سفید هم اکنون آرای لازم برای ابقای وتوی ریاست جمهوری در صورت رای منفی سنا به این توافق را در اختیار دارد. در این حال جمهوری‌خواهان اکثریت در کنگره که از سه شنبه ۸ سپتامبر و پس از بازگشت از تعطیلات، کار بررسی متن توافق یا برجام را آغاز می‌کنند باید تا پیش از ۱۷ سپتامبر رای موافق یا مخالف خود را اعلام کنند.

بیشتر بخوانید: اوباما حمایت کافی برای حفظ حق وتو به نفع توافق با ایران را کسب کرد

در ایران نیز وضعیت موضع‌گیری  آیت‌اله خامنه‌ای هم‌چنان مبهم است. به نظر می‌رسد او هم منتظر تصمیم‌گیری کنگره است. رهبر چمهوری اسلامی خواسته است که مجلس ایران از قضیه توافق برکنار نماند: «بنده در مورد این که مجلس چه کار کند توصیه و نظری ندارم. نمایندگان ملت باید تصمیم بگیرند.» اما علی لاریجانی رییس مجلس  در سفر هفته پیش خود به نیویورک در گفت‌وگو با کریستیان امانپور در سی‌ان‌ان و خبرنگاران دیگر، از توافق حمایت کرد و گفت: «توافق مورد تایید مجلس هم قرار می گیرد.»

«رادیو زمانه» پرسش‌های زیر را با دو تحلیلگر مسائل سیاسی ایران، رضاتقی زاده در گلاسکو و منصور فرهنگ در نیویورک در میان گذاشته است:

• هنوز تکلیف نظر نهایی دولت آمریکا در باره توافق هسته‌ای در وین با دولت ایران ناروشن است. آیا به این خاطر است که رهبر جمهوری اسلامی هم موضع صریحی را بیان نمی‌کند و حرف‌های قابل تفسیر می‌زند؟

• آیا خامنه‌ای برای سلب مسئولیت از خود ررسی برجام را به مجلس واگذار کرده یا هدفش امتیازدهی به اصول‌گرایان مجلس است؟

• اگر مشخص شود که اوباما قطعا می‌تواند نظر مثبت خود را نسبت به توافق هسته‌ای با ایران به نظر رسمی و قطعی دولت آمریکا تبدیل کند، آیا در این صورت خامنه‌ای از ابهام‌گویی‌هایش دست برخواهد داشت؟

• فرض کنیم مجلس در مورد توافق هسته‌ای اما و اگر مطرح کند، آیا دولت ایران توان آن را دارد که دوباره ۵+۱ را به مذاکره فراخواند؟