دفاع سردبیر «شارلی ابدو» از کارتونی درباره غرق شدن آیلان

ژرار بیار، سردبیر مجله طنز فرانسوی «شارلی ابدو» از کارتونی که این نشریه درباره غرق شدن «آیلان» کودک پناهجوی سوری منتشر کرده دفاع کرد و گفت: «طنز باید شوک برانگیزد.»

به‌گزارش خبرگزاری آلمان، در صفحه پشت «شارلی ابدو» کارتونی منتشر شده که در آن «آیلان»، همچون عکسی که از او منتشر شد و جهان را متأثر کرد، غرق‌شده بر سواحل ترکیه نشان داده می‌شود اما در کنار او تابلوی تبلیغاتی منو غذای فروشگاه مک‌دانلد برای کودکان قرار دارد. تیتر کارتون از این قرار است: «چنین نزدیک به هدف».

جنازه «آیلان» سه ساله صبح روز چهارشنبه ۲ سپتامبر / ۱۱ شهریور بر روی شن‌های ساحل بودروم ترکیه پیدا شد. او به روی صورت خود بر شن‌های ساحل آرام گرفته بود، گویی به خواب عمیقی فرو رفته بود. نیلوفر دمیر، عکاس ترک از جنازه «آیلان» عکس‌هایی گرفت که انتشار آن‌ها در مطبوعات و سایت‌های اینترنتی بازتاب گسترده‌ای در جهان یافت.

پس از آن طرح‌هایی درباره مرگ «آیلان» با استفاده از این عکس‌ها منتشر شد که واکنش‌های متفاوتی در بر داشت. به‌ویژه در شبکه‌های اجتماعی انتقادهای بسیاری از آن‌ها شد.

ژرار بیار در کنفرانس « M100»، کنفرانس بزرگ رسانه‌های جهان در شهر پوتسدام آلمان، در ‌این‌باره گفت: «این طرح‌ها مرگ کودکان را مسخره نمی‌کنند. طنز (کاریکاتور) باید شوک برانگیزد، وگرنه کارتون یا طنز خوبی نیست. طنز واقعیت را نشان می‌دهد.»

ژرار بیار با بیان این‌که «آدم نباید با کارتون‌ها موافق باشد»، اظهارنظرهایی را که نفرت می‌پراکنند محکوم کرد و گفت: «می‌توان نظر دیگری داشت اما دادن فراخوان قتل یک جرم است.»

نشریه «شارلی ابدو» امسال جایزه کنفرانس « M100» پوتسدام را برای دفاع از آزادی بیان دریافت کرد.

انتشار کاریکاتورهای پیامبر اسلام در «شارلی ابدو» عامل حمله تروریستی دو برادر اسلامگرا، سعید و شریف کوشی، به دفتر این نشریه در هفتم ژانویه سال جاری بود که در جریان آن ۱۲ نفر از مسئولان این نشریه کشته شدند. مسئولیت این حمله تروریستی را شاخه القاعده در یمن بر عهده گرفت. به همین دلیل کنفرانس پوتسدام نیز در میان تدابیر شدید امنیتی برگزار شد.

ژرار بیار در سخنرانی خود به‌هنگام دریافت جایزه، به‌شدت از آزادی بیان دفاع کرد. او گفت «شارلی ابدو» در جهان به نمادی از آزادی بیان و آزادی وجدان تبدیل شده است.

بیار افزود: «ما قهرمان شدیم اما هیچ‌کس در شارلی ابدو نخواسته بود که قهرمان باشد. نقش یک روزنامه و به‌ویژه یک روزنامه طنز این نیست که نماد باشد.»

سردبیر «شارلی ابدو» گفت: «باورها و ارزش‌هایی که ما از آن دفاع می‌کنیم، ارزش‌های جهانی هستند و به همه شهروندان جهان تعلق دارند. بنابراین، تمام شهروندان جهان باید از آن‌ها دفاع کنند.»

نشریه «شارلی ابدو» در ماه مه سال جاری (خرداد) جایزه «شجاعت و آزادی بیان» بنیاد آمریکایی «پن» را نیز دریافت کرد که در آمریکا مخالفت‌هایی را برانگیخت. شش نویسنده برجسته آمریکایی از مشارکت در این مراسم چشم‌پوشی کردند و حدود ۱۰۰ تن دیگر با انتشار نامه‌ای سرگشاده، «عدم تحمل فرهنگی» شارلی ابدو را محکوم کردند.