«غلط ننویسیم» ولی‌فقیه
اهتمام خامنه‌ای برای زنده نگاه داشتن زبان: رهبر جمهوری اسلامی ادعا کرده که ابوالحسن نجفی در چاپهای بعدی «غلط ننویسیم» نظر او را لحاظ کرده است.
تلاش‌ها برای احراز صلاحیت ادبی آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی همچنان ادامه دارد. پس از درگذشت ابوالحسن نجفی، مترجم و زبانشناس نام‌آشنا، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار خامنه‌ای، ادعا کرده است که ابوالحسن نجفی با بهره‌گیری از حاشیه‌نویسی‌های رهبر جمهوری اسلامی بر کتاب «غلط ننویسم» در چاپ بعدی تجدید نظر کرده است. این متن با این جمله به پایان می‌رسد که زبان زنده نمی‌ماند مگر با اهتمام رهبران کشورها و توجه نویسندگان.
هنگامی که کتاب «غلط ننویسم» در سال ۱۳۶۶ برای نخستین بار انتشار یافت، آیت‌الله علی خامنه‌ای رییس جمهور ایران بود. این کتاب چندین بار تجدید چاپ شد.
دفتر نشر آثار خامنه‌ای می‌نویسد: «رئیس‌جمهوری در همان چاپ اول، کتاب [غلط ننویسم] را خواند و نقطه‌نظراتش درباره آن را در حاشیه‌اش نوشت و برای نویسنده آن فرستاد. یادداشت‌های آیت‌الله خامنه‌ای اینقدر مهم بود که ابوالحسن نجفی خود را مدیون ایشان می‌داند.»
در فراز دیگری از این متن که در خبرگزاری‌ها و رسانه‌های داخلی به طور زنجیره‌ای بازنشر شده آمده است: «شاید بسیاری گمان کنند رهبر انقلاب اسلامی منطقاً و اصولاً رابطه قدیم و قویمی با روشنفکران غرب‌رفته و مترجمان آثار داستانی نداشته‌اند، اما رهبر انقلاب به نیکی نجفی را می‌شناخت و نقاط پرقدر کارنامه رنگین او را پاس می‌داشت.»
تفاخر رهبر جمهوری اسلامی به آشنایی با شخصیت‌های ادبی و فرهنگی ایران که در سال‌های دهه ۱۳۴۰ تا وقوع انقلاب نام‌آشنا بودند، پیشینه‌ای دراز دارد. هنگامی که سیمین بهبهانی در شهریور ۹۳ درگذشت، آیت‌الله خامنه‌ای ادعا کرد که مهدی اخوان ثالث در سال ۱۳۴۱ در دفترچه علی خامنه‌ای شرحی بر یکی از اشعارش با عنوان «صبوحی» نوشته است. خبرگزاری فارس در آن زمان دست‌نوشته اخوان را «یک سند مهم تاریخی» جلوه داده و نوشته بود که این دست‌نوشته نمایانگر «رابطه عمیق» مهدی اخوان ثالث با علی خامنه‌ای در سال‌های دهه ۱۳۴۰ بوده است. این تبلیغات در شرایطی اتفاق افتاد که بیت رهبری و نهادهای وابسته به آن، برخلاف کشورهای آسیای میانه و غرب درباره سیمین بهبهانی و درگذشت او سکوت پیشه کرده بودند.
دفتر نشر آثار خامنه‌ای ادعا می‌کند که «غلط ننویسیم» مهم‌ترین اثری‌ست که از ابوالحسن نجفی باقی مانده است.
ابوالحسن نجفی که تحصیلاتش در رشته زبان فرانسه را در دانشگاه سوربن به پایان رسانده بود، پیش از انقلاب به عنوان یک مترجم و نظریه‌پرداز ادبیات داستانی مطرح بود. نمایشنامه «شیطان و خدا» و «ادبیات چیست»، «درباره نمایش» از ژان پل سارتر، «ضد خاطرات» آندره مالرو، «کالیگولا» از آلبر کامو، «پرندگان می روند در پرو می میرند» نوشته رومن گاری و همچنین مجموعه داستان «وعده گاه شیر بلفور» نوشته ژیل پرو از معروف ترین ترجمه های ابوالحسن نجفی از مجموعه ادبیات فرانسه به فارسی ست. بعد از انقلاب و با فروپاشی حلقه‌های ادبی، ابوالحسن نجفی به زبان‌شناسی روی آورد.
او در «غلط ننویسیم» غلط‌های املایی، غلط‌های انشایی، و استعمال نادرست واژه‌ها، از جمله واژه‌های مأخوذ از زبان‌های خارجی، و نیز اشتباهات صرفی و نحوی و عباراتی که از ترجمه به زبان فارسی راه پیدا کرده را نشان می‌دهد.
دفتر نشر آثار خامنه‌ای گزارش می‌دهد که رهبر جمهوری اسلامی در انتقاد از کتاب «غلط ننویسم» در دیدار با اعضای شورای عالی ویرایش زبان فارسی گفته است: «من همان وقت کتاب "غلط ننویسم" را گرفتم خواندم و حواشى‌یى هم بر آن زدم. در این کتاب دیده‌ام که ایشان با همه‌ى دقتى که دارند - که واقعاً هم بجاست - جاهایى مى‌گویند که مثلاً این واژه غلط است، اما دیگر جزو زبان شده است و نمى‌شود آن را کارى کرد؛ نمونه‌هایى هم ارائه شده است که حق با ایشان است. وقتى چیزى جزو زبان شد، نمى‌شود آن را از بدنه‌ى زبان بیرون کشید؛ این اصلاً عملى نیست. با بیرون آوردن آن واژه، اختلالى به وجود مى‌آید؛ لیکن این خودش یک مصیبت است. ما نباید بگذاریم یک غلط، جزو زبان بشود.»
دفتر نشر خامنه‌ای ادعا می‌کند که ابوالحسن نجفی در چاپهای بعدی «غلط ننویسیم» به نکته مورد نظر رهبر جمهوری اسلامی توجه کرده است.
ابوالحسن نجفی عضو پیوسته فرهنگستان ادبیات و زبان فارسی بود که زیر نظر غلام‌علی حداد عادل اداره می‌شود. او که در هفته‌های پایانی زندگی‌اش بیمار بود به روزنامه شرق گفته بود که به عنوان عضو پیوسته فرهنگستان حقوقی به او تعلق نمی‌گیرد و به همین جهت از عهده پرداخت هزینه‌های درمانش برنمی‌آید. غلام‌علی حداد عادل در تشییع پیکر او از روزنامه شرق انتقاد کرده بود که این مصاحبه را در صفحه اول خود منتشر کرده.
کانون نویسندگان ایران در مراسم تشییع ابوالحسن نجفی شرکت نکرده بود.
نظرها
بیژن
کتاب عقل عملی را کانت نوشته نه دکارت. دکارت کتاب گفتار در روش را نوشته و کتاب تاملات را. که اولی توسط محمد علی فروغی ترجمه شده و آقا بر روی پشت جلدش حاشیه ای بدین مضمون نوشته ای ذکاء الملک ای مزدور شاه عمر خود با فلسفه کردی تباه گر که عاقل بودی و رند و فهیم مینوشتی حاشیه بر ابر و ماه حنی ایشان در حاشیه ای که بر کتاب استاد ابوالحسن نجفی نوشته مرقوم فرموده اند چه کسی میخواهد من غلط ننویسیم؟ خانه اش ویران باد من غلط ننویسم، توغلط ننویسی چه کسی بنویسد؟ چه کسی بر کتب اهل هنر حاشیه بنویسد؟
بیژن
توجه ! توجه! این ادعا حتما درست است. ایشان بر تئوری عدم قطعیت شلزینگر. بر کتاب قوانین عام نسبیت انیشتن، بر رساله دلگشای عبید زاکانی و بر چندین کتاب دیگر از جمله نقذ عقل عملی دکارت، مقدمه ای بر پدیدار شناسی هگل و حتی گلستان سعدی هم حاشیه نوشتند و آن مرحومان بسیار تشکر کردند و در چاپهای بعدی تذکرات آقا را آویزه گوش ساختند. از آنجا که ایشان ستارالعیوب هم هستند در مورد بقیه کتابها هم نقد و حاشیه داشتند اما برای اینکه ریا نشود هیچی نگفتند. ما هم خودمان یک کتاب نوشتیم اما چون آقا وقت حاشیه نویسی نداشتند نگذاشتن چاپ کنیم. تمام کتابهایی که در ایران سالهاست منتظر دریافت اجازه چاپ هستند در واقع بدلیل این است که آقا هنوز حاشیه ای بر آن ننوشتند. و حالا حالا باید منتظر بمانند. دشمنی آقا و نوکر خانه زادشان حسین شریعتمداری با نویسندگان وروشنفکران به همین دلیل است که حاشیه نویسی آقا را برنمیتابند. مشکل حکومت با محمد مختاری ، پوینده، دکتر شریف و احمد میرعلایی همین حاشیه ننویسی ها بود. تاجایی که من میدانم علت عدم تجدید چاپ برخی از ترجمه های ابوالحسن نجفی هم همین بوده. اصلا آقا را در منزل سیدعلی حاشیه نویس صدا میکنند. میگویید نه از آقا مجتبی بپرسید
روانکاو
همه ی آنهایی که با ادیبان و شاعران مخالف حکومت شاه در پیش از انقلاب کمی آشنایی دارند، از ایشان شنیده اند که این رهبر جمهوری اسلامی فردی ادبیات- شعر دوست بوده و با گروهی از ایشان همنشینی هم داشته است. همه می دانند که او و اخوان ثالث به یکدیگر ارادت داشته اند. خامنه ای حتی علاقه اش به فروغ فرخزاد را هم به گونه ای اظهار کرده است. سیاست و قدرت همیشه بوی کینه، بوی سرکوب و بوی مرگ می دهند. اما اگر اینجا بشود، (می شود؟) سیاست ، قدرت، پوزیسیون و اپوزیسیون را از بحث این نوشته خارج کرد، آنوقت جای تردید است پاراگرافی که شما از خامنه ای در این نوشته نقل می کنید، بتواند ناقض نظر حتی یک زبان شناس که هیچ یک زبان ناشناس هم بشود. " اگر غلطی با گذشت زبان در زبانی تنیده شد، زدودنش بی حاصل است و امکان ناپذیر، اما باید کوشید که هیچگاه غلطی فرصت تنیده شدن در زبانی را پیدا نکند" کجای ای حرف غلط است؟ و اما چرا کانون نویسندگان در مراسم تشیع ابولحسن نجفی شرکت نکرد؟ پاسخ شاید، معمای شما در رابطه با ادعای خامنه ای در موضوع مورد علاقه اتان را به آسانی بگشاید. شاید. با احترام.
حمید
جالب است که این آقا بعد از مرگ صاحبان اندیشه مدعی میشه که امکان تکذیب ندارن. حتی اگه زنده باشن همه که ماندلا نیستن توپوزی بزنن به این مردک