تلاش برای کسب کرسی‌های بیشتر: زنان و ۱۷ صندلی

در دور دوم انتخابات مجلس دهم در ایران، چهار زن به مجلس راه پیدا کردند. با توجه به نتایج انتخابات دور اول، اکنون در مجموع ۱۷ زن به مجلس ایران راه یافته‌اند که در نوع خود یک رکورد شکنی است.

در حوزه انتخابیه بروجن، خدیجه ربیعی فرادنبه با کسب ۲۲ هزار و ۲۷۵ رای به مجلس راه یافت و در حوزه انتخابیه شهرضا و دهاقان، سمیه محمودی با کسب ۲۸ هزار و ۹۵ رای نماینده این شهرها شد. این دو نامزد به شکل مستقل نامزد نمایندگی شده بودند.

در حوزه انتخابیه شبستر، معصومه آقاپور علیشاهی از اصلاح طلبان با کسب ۲۴ هزار و ۹۵۲ رای به مجلس راه پیدا کرد.

زهرا ساعی هم که از سوی اصلاح‌طلبان در تبریز نامزد شده بود هم برای ورود به مجلس ۱۳۴ هزار و ۱۳۱ رای کسب کرد.

تعداد نمایندگان مجلس در ایران ۲۹۰ نفر است و ۱۷ نماینده زن، کمتر از ۶ درصد تعداد کل نمایندگان است. در مجموع در تهران، از ۱۱۴۶ داوطلب حدود ۱۶۱ نفر زن بودند و  از  این ۱۶۱ نفر در لیست انتخاباتی اصلاح‌طلبان هشت زن و در لیست انتخاباتی اصولگرایان شش زن حضور داشتند.

زهرا سعیدی از شهر مبارکه در استان اصفهان، سکینه الماسی از کنگان جم و بندر دیر در استان بوشهر، سید حمیده رزآبادی از قزوین، ناهید تاج الدین از اصفهان و هاجر چنارانی از نیشابور، زنانی هستند که در دور اول به مجلس راه یافتند.

سهیلا جلودارزاده، فریده اولادقباد، سیده فاطمه حسینی، پروانه سلحشوری، فاطمه سعیدی، طیبه چاووشی، پروانه مافی، فاطمه ذوالقدر نیز در میان ۳۰ نفر اول شهر تهران بودند.

در اولین دوره مجلس شورای اسلامی، چهار زن به مجلس راه پیدا کردند. مجلس پنجم رکورددار تعداد زنان نماینده بود که در آن ۱۴زن بر صندلی‌های نمایندگی نشستند، اما مجلس هشتم با هشت نماینده زن، نقطه اوج کاهش تعداد زنان در مجلس بوده است.

به طور کلی، آمار نمایندگان زن مجلس هیچگاه بیشتر از چهار درصد نبوده است و این نخستین بار است که به حدود شش درصد می‌رسد.

تلاش زنان برای کسب کرسی‌های بیشتر

پنجم آبان ماه، تعدادی از فعالان زن در ایران خبر از تأسیس کمپینی با عنوان کمپین تغییر چهره مردانه زنان داده و اعلام کردند که قصد دارند ۵۰ نماینده برابری طلب را به مجلس بفرستند اما با پایان بررسی صلاحیت‌ داوطلبان از سوی شورای نگهبان و شروع تبلیغات انتخاباتی داوطلبان مجلس شورای اسلامی، هیچ‌یک از کاندیداهای این کمپین تأیید صلاحیت نشدند و امکان حضور در رقابت‌های انتخاباتی را نیافتند. این کمپین در نظر داشت سهم زنان را در مجلس ایران به ۱۵ درصد برساند.

بیشتر بخوانید: کمپین تغییر چهره مردانه مجلس هیچ کاندیدایی ندارد

علاوه بر کمپین تغییر چهره مردانه مجلس، اصلاح‌طلبان هم با کمپین «زنان به زنان رای می‌دهند» وارد عرصه انتخابات شدند. عبدالواحد موسوی لاری گفته بود که مشارکت زنان در انتخابات یکی از راهبردهای اصلاح طلبان است. او در کنار فائزه هاشمی، همایش زنان اصلاح طلب را برگزار کرد.

حسن روحانی، رییس جمهوری ایران نیز در روز ثبت‌نام خود در انتخابات خبرگان تأکید کرد: «خانم‌ها باید در انتخابات مجلس خبرگان و به‌ویژه در انتخابات مجلس شورای اسلامی ‌حضور پیدا کنند. این ترکیب برای ما در انتخابات اهمیت دارد. البته فرقی نمی‌کند نماینده مجلس آقا یا خانم باشد، اما تعداد قابل ملاحظه خانم‌ها از دید افکار عمومی‌جهان اهمیت دارد تا آن‌ها واقعیت این کشور را درک کنند که هیچ امری در این کشور بر مبنای جنسیت نیست، بلکه بر مبنای شایستگی است.»

شهیندخت مولاوردی، معاون رییس جمهوری در امور زنان و خانواده هم در لحظات منتهی به پایان مهلت ثبت‌نام انتخابات مجلس شورای اسلامی، پیامی برای زنان فرستاده بود: «در این فرصت باقی‌مانده از خانم‌هایی که دارای شرایط اعلام‌شده برای داوطلبان نمایندگی مجلس شورای اسلامی ‌هستند و این توان و ظرفیت را در خود می‌بینند که وارد عرصه انتخابات شوند، انتظار می‌رود تردید و دودلی را کنار گذاشته و با قایل‌شدن حق ثبت‌نام برای خود، به تکلیفشان عمل نمایند.

بیشتر بخوانید: نامزدهای زن انتخابات مجلس: ۱۰ درصد

در حالی که مشارکت زنان برای نامزدی در انتخابات مجلس تنها ۱۰ درصد بود، در جریان رای‌گری مرحله اول گروه‌های سیاسی از مردم و زنان خواستند که برای ورود  بیشتر اصلاح‌طلبان هبه مجلس و جلوگیری از ورود افراد تندرو به فهرست انتاباتی موسوم به لیست امید رای بدهند. در میان افراد این لیست‌ کاندیداهایی جضور داشتند که سابقه گفتار و عمل آنها با مطالبات زنان همخوانی ند اشت و در مواردی این افراد زن‌ستیز هم به حساب می‌آمدند، با این حال در جریان برگزاری انتخابات مجلس دهم، برخی از فعالان زنان در داخل یا خارج از ایران از مشارکت زنان در انتخابات مجلس دهم حمایت کردند. آنها معتقد بودند که مشارکت نکردن همواره به ضرر زنان بوده است، برخی نیز معتقد بودند که در شرایط فعلی موضوع زنان اولویت نیست؛ چون اولویت‌های مهم‌تری وجود دارد.

در میان چهره‌های فعال حوزه زنان اما، برخی می‌گفتند که بدون وجود جنبشی منسجم در حوزه زنان، مشارکت صرف در انتخابات کمکی به پیشبرد مسائل زنان نمی‌کند و در شرایطی که جنبش زنان در ایران به شدت سرکوب می‌شود، حتی با ورود تعداد بیشتری از زنان به مجلس، نمی‌توان مطمئن بود که مطالبات زنان پیش می‌رود.

بیشتر بخوانید: انتخابات مجلس دهم: زنان کجا هستند؟

با مشخص شدن نتایج انتخابات مجلس دهم در ایران به نظر می‌رسد که مجلس دهم مجلسی با اکثریت حامیان دولت باشد و اغلب زنان انتخاب شده هم از همین گروه سیاسی هستند. فعالان زنان امیدوارند که با حضور بیشتر نمایندگان زن معتدل، راه برای مطرح شدن مطالبات زنان و تصویب قوانینی به سود عموم زنان ایرانی باز شود.