رشد اقتصادی و بازار کار؛ آیا شغلی ایجاد شده است؟
بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، رشد اقتصادی در سال گذشته ناچیز بوده و نرخ بیکاری هم افزایش یافته است. دولت اما از ایجاد شدن فرصت‌های جدید شغلی خبر می‌دهد.
مرکز آمار ایران نرخ رشد اقتصادی سال ۹۴ را ۹دهم درصد اعلام کرده و نرخ رشد اقتصادی سال ۹۳ هم سه درصد بوده است.
خبرگزاری مهر در گزارشی با استناد به این آمار نوشته است که طبق استانداردها، این میزان رشد می‌تواند زمینه‌ای برای اشتغال‌زایی به میزان ۴۰۰ هزار شغل باشد.
دولت اما می‌گوید در دو سال گذشته حدود یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر صاحب بیمه تامین اجتماعی شده‌اند که پیش از آن بیمه نبوده‌اند.
آیا با کمتر از چهار درصد رشد اقتصادی، یک میلیون و ۲۰۰ هزار شغل ایجاد شده است؟
پس چرا علی ربیعی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی حرف دیگری می‌زند: «ممکن است در شرایط فعلی اقتصاد ایران، رشد اقتصادی مثبت هم باشد، اما شغل ایجاد نشده باشد.»
آیا از همان ۴۰۰ هزار شغلی هم که بر اساس ادعای میزان رشد اقتصادی باید ایجاد شده باشد، خبری نیست؟
یک وجه از ماجرا می‌تواند این باشد که لیست بیمه تامین اجتماعی، نمی‌تواند لزوما به معنای ایجاد شغل جدید باشد. از سوی دیگر در حالی که هر روز خبرهایی درباره بسته شدن و تعطیلی واحدهای صنفی در شهرهای مختلف منتشر میشود، فرصت‌های شغلی جدید دقیقا در کجا ایجاد شده‌اند؟
در این گزارش از ایجاد ۱۵۰ هزار شغل جدید در سال گذشته، در خوش‌بینانه‌ترین حالت خبر داده شده است، اما در مقابل سالانه صدها هزار جوان تحصیل‌کرده و غیر تحصیل‌کرده وارد بازار کار می‌شوند و بیکاری آن‌ها احتمالا یکی از بزرگ‌ترین مشکلات پیش روی حکومت ایران است. به عبارت دیگر در طول ماه‌های آینده، بحران بیکاری در ایران تشدید میشود.
این مشکل البته در طول سال‌های گذشته و در دولت‌های پیشین جمهوری اسلامی هم همواره وجود داشته و مواجهه با آن هم معمولا با آمارسازی و ارائه اطلاعات نادرست همراه بوده است.
به نظر می‌رسد دولت تدبیر و امید هم در روبه‌رو شدن با بحران بیکاری در عمل همین راهکار را در پیش گرفته است، هر چند که در حرف گفته است در زمینه اشتغال دیگر رویه آمارسازی و ارائه گزارش‌های غیرواقعی دولت قبلی را دنبال نمی‌کند.
دولت یازدهم از زمان روی کار آمدن، با انتقاد شدید از سیاست‌های دولت‌های نهم و دهم در دوره سال‌های ۸۴ تا ۹۲ در زمینه اشتغال‌زایی، معتقد است که «در این دوره زمانی نه تنها اشتغال‌زایی میلیونی انجام نشده، بلکه سالانه فقط ۱۴ هزار شغل جدید داشته‌ایم که به هیچ‌وجه پاسخگوی نیاز بازار کار کشور نبوده است.»
بر اساس گزارش جدید مرکز آمار ایران از وضعیت اقتصادی سال ۹۴، اقتصاد ایران در سال گذشته هم تنها ۹دهم درصد (بدون نفت) و یک درصد (با نفت) رشد داشته. نرخ بیکاری نیز در این سال افزایش یافته است.
بر اساس این آمارها، در حوزه خدمات که حدود ۵۰ درصد از کل بازار کار ایران را شامل میشود، ۱۰ میلیون و ۸۶۰ هزار نفر مشغول کار هستند. این حوزه در سال گذشته رشد چندانی نداشته و در نهایت ۲۰ هزار شغل جدید در این بخش ایجاد شده است.
در بخش کشاورزی اما ۵۴۰ هزار شغل جدید در این بخش ایجاد شده است. گرچه به دلیل فصلی و دوره‌ای بودن مشاغل کشاورزی، این شغل‌ها ماندگاری و پایداری چندانی ندارند.
با نرخ رشد منفی، شغل جدید ایجاد میشود؟
مجموعه شرایط اقتصادی به گونه‌ای است که کاظم جلالی، نماینده مردم شاهرود در مجلس معتقد است رشد اقتصادی کشور در حال حاضر منفی یا بسیار پایین است و بیکاری جوانان به‌ویژه تحصیل‌کردگان، همانند بمب ساعتی به ساعت صفر نزدیک میشود.
او این صحبت‌ها را در نطق میان‌دستور خود در جلسه علنی روز یک‌شنبه ۲۶ اردیبهشت ماه مجلس مطرح کرده و گفته است: «باید اعتراف کنیم اوضاع داخلی کشور به‌ویژه در حوزه معیشت و اقتصاد در تراز نام بلند ایران اسلامی در جهان و منطقه نیست.»
به گزارش خبرگزاری تسنیم، رضا رحمانی، رییس کمیسیون صنایع مجلس و نماینده تبریز، اسکو و آذرشهر هم از به صدا درآمدن زنگ خطر بیکاری خبر داده است، چرا که به گفته او علاوه بر سایر بیکاران، اکنون بیش از پنج میلیون تحصیل‌کرده بیکار در ایران در جست‌و‌جوی کار هستند.
به این ترتیب دولت باید در سال جاری برای مقابله با معضل بیکاری برنامه‌ای جدی ارائه کند، چرا که «ادامه رفتارهای گذشته، تزریق منابع بانکی به برخی طرح‌هایی که ادعای اشتغال‌زایی داشته‌اند و همچنین استناد به صدور دفترچه‌های جدید، مشکلی از بیکاری هزاران جوان بیکار و تحصیل‌کرده دانشگاهی کشور حل نمی‌کند.» (خبرگزاری مهر)
اما آیا چنین برنامه‌ای وجود دارد؟
نظرها
نظری وجود ندارد.