اعتراض افغانستان به ثبت مشترک مثنوی مولانا از سوی ایران و ترکیه

افغانستان به توافق ایران و ترکیه مبنی برای ثبت مثنوی مولانا در یونسکو به عنوان میراث فرهنگی مشترک اعتراض کرد. هفته گذشته مرکز اسناد ملی ایران اعلام کرده بود که در این زمینه با ترکیه به توافق رسیده است.

نصیر احمد اندیشه، سرپرست و معاون اداری و مالی وزارت امور خارجه افغانستان که با پتریشیا مک فلپس، نماینده یونسکو در افغانستان دیدار کرده، در واکنش به تصمیم ایران و ترکیه گفته است: «هرگاه قرار باشد این اثر شناخته شده ادبی و شاهکار عرفانی مولوی ثبت میراث جهانی یونسکو گردد، واقعیت تاریخی زادگاه خداوندگار بلخ نباید نادیده گرفته شود و پیوند مولانای بزرگ با افغانستان نباید فراموش گردد.»

وزارت امور خارجه افغانستان در خبرنامه خود نوشته که نماینده یونسکو در افغانستان به این کشور اطمینان داده که نگرانی افعانستان را درباره مثنوی مولانا به مرکز سازمان یونسکو گزارش می‌دهد.

رئیس سازمان مرکز اسناد ملی ایران هفته گذشته اعتلام کرده بود: «با ترکیه توافق کرده‌ایم که مثنوی مولوی را به صورت مشترک ثبت کنیم، مولانا یکی از نقاط مشترک فرهنگی ایران و ترکیه است.»

سیدرضا صالحی امیری، مشاور رئیس جمهوری و رئیس سازمان اسناد ایران گغته بود که اکنون این دو کشور در مرحله ثبت هستند: «ایران و ترکیه اشتراکات فرهنگی زیادی دارند. باتوجه به اینکه مولوی در قونیه دفن شده، اما به زبان فارسی شعر گفته، هم ما و هم تُرک‌ها شرایط ثبت داشتیم اما ما این حوزه مناقشه را به حوزه وحدت تبدیل کردیم.»

جلال الدین محمد بلخی، در سال ٦٠٤ هجری قمری در بلخ متولد شد.

پدرش بهاء الدین ولد، هنگام کودکی جلال الدین از بلخ خارج شد. مدتی در وخش و سمر قند بود، سپس به حج رفت و مدتی در شام ماند.

خود مولانا در زمان تصنیف آثارش در قونیه در دیار روم می‌زیست. پارسی‌زبانان بهره خود را از او بیشتر می‌دانند، چرا که حدود ۶۰ تا ۷۰ هزار بیت به فارسی سروده و خطبه‌ها و نامه‌ها و تقریرات او نیز به فارسی است؛ و تنها حدود هزار بیت عربی۵۰ و کمتر از پنجاه بیت به زبانهای یونانی/ترکی (اغلب به طور ملمع در شعر فارسی) شعر دارد.