مورد عجیب جنگل‌های کرخه؛ تخریب جنگل برای اطفای حریق

آتش‌سوزی در پارک ملی کرخه و مناطق وسیعی از جنگل‌های یاسوج، پرسش‌هایی را درباره عملکرد مسئولان محیط زیست ایران، کمبود تجهیزات لازم و عدم هماهنگی میان مسئولان ذی‌ربط پیش کشیده است.

در حالی که سازمان حفاظت محیط زیست ایران بر طبل کاهش حریق در جنگل‌ها و مراتع ایران می‌کوبد و از ارتقای توان تجهیزاتی این سازمان دم می‌زند، تنها طی چند روز اخیر بخش عمده‌ای از جنگل‌های بکر ایران در پی وقوع حریق از دست رفت.

آتش‌سوزی در جنگل‌های نادر جلگه‌ای ایران

پنج‌شنبه ۲۴ تیر آتش به جان جنگل‌های حاشیه رود کرخه افتاد. پس از گذشت یک روز و در حالی که بیش از ۴۰ درصد جنگل‌ها در آتش سوختند، هنوز خبری از نیروهای امداد و اطفای حریق نبود. این آتش‌سوزی در مناطق حفاظت شده اتفاق افتاده بود.

محمد الوندی، رئیس پارک ملی کرخه می‌گوید که در این حادثه آتش‌سوزی به دلیل فقدان تجهیزات هواییِ اطفای حریق مجبور با به تخریب جنگل با لودر شدیم تا راه برای اطفای حریق باز شود.

گفته‌های محمد الوندی خود گویای عمق فاجعه است؛ جنگل‌ها تخریب می‌شوند تا به کام آتش فرو نروند؛ چرا که تجهیزات لازم در کار نیست و مسئولان عملکرد به موقعی و هماهنگی ندارند.

جنگل‌های کرخه یک نمونه نادر و تنها جنگل ایران به شمار می‌آید که در زمین‌های مسطح و جلگه‌ای واقع شده است. جنگل‌هایی که اصلی‌ترین زیست‌گاه گوزن‌های زرد ایرانی به شمار می‌رود.

در خبری دیگر، مسئولان مدیریت بحران استان خوزستان تا پایان اطفای حریق از وقوع حادثه اظهار بی‌اطلاعی کردند. همزمان اما شماری از داوطلبان و فعالان محیط زیست و مردم محلی برای مهار آتش به منطقه رفتند.

اکنون مقام‌های محلی حفاظت محیط زیست استان خوزستان از سوختن دست‌کم ۲۰ هکتار از مراتع پارک ملی کرخه خبر می‌دهند. از این میان بیش از پنج هزار درخت و درختچه و بوته‌گیاهی سوخت.

چندی پیش نیز بخش وسیعی از جنگل‌های بلوط شمال خوزستان طعمه حریق شد. اینبار هم در حالی‌که تجهیزات کافی برای اطفای حریق در جنگل‌ها و مراتع اندیمشک وجود نداشت، مردم منطقه برای خاموش کردن آتش وارد عمل شدند.

آتش بی‌پایان در یاسوج

در حال حاضر آتش‌سوزی جنگل‌های بهره عنا در باشت یاسوج در حال گسترش است. با توجه به صعب العبور بودن منطقه و کمبود آب، آتش در حال تبدیل به فاجعه‌ای محیط زیستی است.

مدیر کل منابع طبیعی کهگیلویه و بویراحمد از مسئولان حفاظت محیط زیست خواست که برای اعزام بالگرد به منطقه اقدام و از خاکستر شدن بیشتر جنگل در این منطقه جلوگیری کنند.

با این حال تا کنون هیچ بالگردی به منظور اطفای حریق به منطقه اعزام نشده و مردم برای مهار آتش دست به کار شدند.

از سوی دیگر در هفته گذشته وقوع چهار آتش‌سوزی در منطقه ده برآفتاب یاسوج به سوختن بیش از ۳۰ هکتار از جنگل‌ها و مراتع این ناحیه منجر شد.

علت وقوع چهار آتش‌سوزی پی در پی در یک منطقه تنها می‌تواند مهارنشدن کامل آتش‌سوزی نخست باشد.

محمد رحیم برزمند، فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه و بویراحمد از سوختن بیش از ۵۲۷ هکتار از مراتع کهگیلویه و بویراحمد در سال جاری خبر می‌دهد.

این همه در حالی صورت می‌گیرد که سازمان حفاظت محیط زیست از کاهش ۴۰ درصدی حریق در مناطق تحت حفاظت این سازمان خبر داده بود.

همچنین به گزارش این سازمان در ۱۴ استان کشور نیروهای عملیاتی و بالگردهایی به منظور اطفای حریق مستقر شده‌اند. با این حال گویا در مستعدترین مناطق آتش‌سوزی در ایران یعنی خوزستان و یاسوج از وجود چنین امکاناتی حتی در هنگام وقوع حریق خبری نیست.

در سال‌های گذشته اغلب آتش‌سوزی‌ها در مراتع و جنگل‌های ایران با وسایل بدوی همچون بیل و کلنگ و لودر مهار شده و اطفای حریق هوایی صورت نگرفته است. اینک به وضوح درمی‌یابیم که فقدان تجهیزات خود به معضلات پرشمار زیست محیطی در ایران دامن می‌زند.

مساحت جنگل‌های ایران بین ۱۱ تا ۱۴ میلیون هکتار برآورد شده است. مسئولان سازمان جنگل‌ها می‌گویند در یک دهه گذشته بیش از ۱۴‌هزار فقره آتش‌سوزی در جنگل‌های ایران رخ داده که در مجموع به ۱۵۰ هزار هکتار از سطح عرصه‌های طبیعی کشور خسارت وارد کرده است.

پرونده ویژه