ارتباط ناشناخته. ارتباط بدون سانسور. ارتباط برقرار نمی‌شود. سایت اصلی احتمالاً زیر سانسور است. ارتباط با سایت (های) موازی برقرار شد. ارتباط برقرار نمی‌شود. ارتباط اینترنت خود را امتحان کنید. احتمال دارد اینترنت به طور سراسری قطع شده باشد. ادامه مطلب

«تهرون» و زندگی حاشیه‌نشین‌های شهرستانی

<p><span>&laquo;تهرون&raquo; اولین فیلم سینمایی نادر تکمیل همایون که در ماه آوریل در اروپا اکران شد، جایزه&zwnj;ی جشنواره&zwnj;ی منتقدان ونیز در سال ۲۰۰۹ و جایزه&zwnj;ی هیأت داوران در جشنواره&zwnj;ی آنژه در سال ۲۰۱۰ را از آن خود کرد. این فیلم که ظاهراً در ژانر پلیسی &ndash; مافیایی ساخته شده، یک درام اجتماعی کامل و تصویری واقع&zwnj;بینانه از تهران و زندگی حاشیه&zwnj;نشین&zwnj;های شهرستانی در این کلان&zwnj;شهر است.</span></p> <!--break--> <p>&nbsp;</p> <p><strong>ما ایران نیستیم</strong><br /> <br /> در سال ۲۰۰۵ نسرین علوی کتابی منتشر کرد با عنوان &laquo;ما ایران هستیم&raquo;. او در این کتاب که ابتدا به انگلیسی و سپس به زبان&zwnj;های دیگر هم ترجمه و منتشر شد، از طریق نوشته&zwnj;های وبلاگی به زندگی جوانان متجدد و نسبتاً مرفه وبلاگ&zwnj;نویس در تهران پرداخته بود و اعتقاد داشت که چهره&zwnj;ی واقعی ایران را این جوانان متجدد رقم می&zwnj;زنند. &laquo;ما ایران هستیم&raquo; در آن زمان یک حادثه&zwnj;ی رسانه&zwnj;ای به&zwnj;شمار می&zwnj;آمد، اما امروز شاید کمتر کسی این کتاب را به یاد &zwnj;آورد. تصویری که فیلم &laquo;تهرون&raquo; ساخته&zwnj;ی نادر تکمیل همایون از تهران ارائه می&zwnj;دهد، دقیقاً خلاف تصویری است که نسرین علوی در کتابش به&zwnj;دست می&zwnj;دهد. تهران ِ نادر تکمیل همایون همان&zwnj;قدر واقعی است که تهران نسرین علوی واقعیت دارد. انکار یکی و برجسته&zwnj; کردن دیگری بی&zwnj;فایده است. تجددنمایی و زیبانمایی هر چند ممکن است در جهت رسیدن به هدف&zwnj;های عمدتاً سیاسی کمک کند، اما در پایان فقر و واقعیت آن سویه&zwnj;ی کریه خودش را نشان می&zwnj;دهد.</p> <p><strong><br /> </strong></p> <p><strong><img hspace="8" vspace="8" align="left" alt="" src="http://radiozamaneh2.vps.redbee.nl/sites/default/files/tehroun02_0.jpg" />ابراهیم، فتاح و مجید</strong></p> <p>&nbsp;</p> <p>ابراهیم، فتاح و مجید در جنوب شهر تهران، در اتاقی با هم هم&zwnj;خانه هستند. فتاح با یک پیکان قراضه مسافرکشی می&zwnj;کند، ابراهیم یک نوزاد کرایه کرده و گدایی می&zwnj;کند و مجید هم در دانشگاه می&zwnj;بایست تحصیل کند، اما به&zwnj;دلیل مشکلات زندگی درس را رها کرده و روزگار را به بطالت می&zwnj;گذراند. فقر و نکبت زندگی در جنوب شهر تهران این سه مرد را به هم پیوند می&zwnj;دهد. آنها با وجود اختلافاتی که با هم دارند، پشت و پناه هم هستند. ابراهیم در یافتن همسری به فتاح کمک می&zwnj;کند، وقتی نوزاد اجاره&zwnj;ای را می&zwnj;دزدند، فتاح و مجید به ابراهیم کمک می&zwnj;کنند و وقتی که در اثر فقر به گمراهی کشانده می&zwnj;شوند، با هم مجرم می&zwnj;شوند و تا پای مرگ هم با هم هستند. با این&zwnj;حال تم اصلی فیلم فقر و فقر به&zwnj;عنوان یک عامل پیونددهنده نیست، بلکه فیلم می&zwnj;خواهد زمینه&zwnj;های وقوع جرم در شهر بزرگ و بی&zwnj;رحم تهران را به ما نشان بدهد. کارگردان قضاوت نمی&zwnj;کند، بلکه مجموعه&zwnj;ای از عوامل در هم&zwnj;تنیده را در کنار هم می&zwnj;نشاند تا چگونگی وقوع جرم را به ما نشان دهد.</p> <p><strong><br /> </strong></p> <p><strong>دایره&zwnj;ی مینا ، بوتیک و تهرون</strong></p> <p>&nbsp;</p> <p>پیش از این در بوتیک ساخته&zwnj;ی حمید نعمت&zwnj;الله و دایره مینا ساخته&zwnj;ی مهرجویی بر اساس داستان &laquo;آشغالدونی&raquo;غلام&zwnj;حسین ساعدی، حاشیه&zwnj;نشینان در تهران به تاریخ سینمای ایران راه پیدا کرده بودند. از این نظر &laquo;تهرون&raquo; ساخته&zwnj;ی نادر تکمیل همایون به یک سنت دیرپای سینمایی در ایران تکیه دارد و با وجود آنکه بدون مجوز و با &laquo;فیلم&zwnj;نامه&zwnj;ی معلق&raquo; و با امکانات غیرحرفه&zwnj;ای در ایران بعد از کودتا ساخته شده است، و به رغم همه&zwnj;ی ضعف&zwnj;های اجتناب&zwnj;ناپذیرش به&zwnj;خوبی توانسته از عهده&zwnj;&zwnj;ی موضوع برآید.</p> <p>&nbsp;</p> <p><img hspace="8" vspace="8" align="right" src="http://radiozamaneh2.vps.redbee.nl/sites/default/files/tehroun05_1.jpg" alt="" />&laquo;تهرون&raquo; نادر تکمیل همایون را به&zwnj;سادگی می&zwnj;توان با &laquo;بوتیک&raquo; نعمت&zwnj;الله و &laquo;دایره مینا&raquo;&zwnj;ی مهرجویی مقایسه کرد، بدون آنکه کارگردان &laquo;تهرون&raquo; سرافکنده باشد. در هر سه این فیلم&zwnj;ها &laquo;فقر&raquo; مهم&zwnj;ترین عامل دراماتیکی است که به کنش شخصیت&zwnj;ها جهت می&zwnj;دهد. در هر سه این فیلم&zwnj;ها گرایش به کارهای خلاف و بزهکاری در اجتماع در یک پیش&zwnj;زمینه&zwnj;ی جامعه&zwnj;شناختی و نه فردی و شخصیتی تحلیل می&zwnj;شود. در هر سه این فیلم&zwnj;ها آدم&zwnj;ها با وجود زندگی نکبت&zwnj;آوری که برای آنها تدارک دیده&zwnj;اند، هوای هم را دارند و یکدیگر را تنها نمی&zwnj;گذارند.</p> <p><strong><br /> </strong></p> <p><strong>فقر و عزت و حرمت انسان&zwnj;ها</strong></p> <p>&nbsp;</p> <p>ابراهیم هر چند که ابتدا از راه گدایی گذران می&zwnj;کند، اما یک مرد مغرور است. وقتی زنش از کرمان به تهران می&zwnj;آید که با او زندگی کند، با وجود نداری و گرفتاری&zwnj;هایی که دارد، تلاش می&zwnj;کند در حد امکان زندگی آبرومندانه&zwnj;ای برای همسرش فراهم کند. به او پیشنهاد کار می&zwnj;شود و او می&zwnj;پذیرد. ابراهیم کسی نیست که ذاتاً تنبل یا تبهکار باشد. اگر به تبهکاری و اخاذی روی می&zwnj;آورد از سر ناگزیری&zwnj;ست. همدردی کارگردان با شخصیت&zwnj;های داستان و افق فکری او و توانایی&zwnj;اش در تحلیل رویدادهای پیچیده ستودنی است. در صحنه&zwnj;ای از فیلم، وقتی ابراهیم و همسرش را که تازه از کرمان به تهران رسیده است به ناهار دعوت می&zwnj;کند، ابراهیم به زنش می&zwnj;گوید: &laquo;آخرین بار کی کباب خوردیم با همدیگه؟ یک ماه پیش!&raquo;</p> <p>زنش به اعتراض می&zwnj;گوید: &laquo;کجا یه ماه پیش خوردیم؟&raquo;</p> <p>&nbsp;</p> <p><img hspace="8" vspace="8" align="left" alt="" src="http://radiozamaneh2.vps.redbee.nl/sites/default/files/tehroun03_0.jpg" />ابراهیم می&zwnj;خندد. می&zwnj;گوید: &laquo;چقدر؟ چهل روز پیش ... بخور&raquo;</p> <p>&nbsp;</p> <p>در پیش&zwnj;زمینه، در فضای نکبت&zwnj;زده&zwnj;ی ناهارخوری مسافرخانه ترانه&zwnj;ی &laquo;کارون&raquo; آغاسی به گوش می&zwnj;رسد. این زن و مرد با هم خوشبخت هستند و با وجود آن&zwnj;که کباب خوردن برای آنها یک حادثه است، اما سعی می&zwnj;کنند عاشقانه در کنار هم باشند. عواطف انسانی آنها هیچ تفاوتی با دیگران ندارد، فقط نکبت و فلاکتی که در محیط زندگی آنها هست، بر این عواطف سایه می&zwnj;اندازد و با این&zwnj;حال این&zwnj;قدر شرف دارند که پشت هم را خالی نکنند.</p> <p>&nbsp;</p> <p>دقت کارگردان در شخصیت&zwnj;پردازی سینمایی ستودنی است. همسر ابراهیم وقتی از کرمان به تهران می&zwnj;رسد در یک سکانس او را در تاکسی می&zwnj;بینیم که با چه حسرتی به تهران نگاه می&zwnj;کند. از همین نگاه و از دیالوگ&zwnj;های کوتاهی که بین او و ابراهیم رد و بدل می&zwnj;شود، شخصیت حسرت&zwnj;مند، اما محترم و فداکار این زن ساخته می&zwnj;شود. در واقع آنچه شخصیت&zwnj;ها را دوست&zwnj;داشتنی می&zwnj;کند این است که با وجود فقر آنها تلاش می&zwnj;کنند حرمت انسانی و عزت&zwnj;شان را از دست ندهند. تقابل فقر با حرمت انسانی مهم&zwnj;ترین عامل دراماتیک در &laquo;تهرون&raquo; ساخته&zwnj;ی نادر تکمیل همایون است.</p> <p><strong><br /> </strong></p> <p><strong>عشق به رنگ آبی، سفید به رنگ فقر</strong></p> <p>&nbsp;</p> <p>ابراهیم که پیش از سفر زنش از کرمان به تهران یک پیراهن سفید به تن دارد، از زنش یک پیراهن آبی هدیه می&zwnj;گیرد. در اتاق محقر مسافرخانه، وقتی پیراهن را می&zwnj;پوشد، زنش با عشق به او نگاه می&zwnj;کند. کارگردان در این صحنه نشان می&zwnj;دهد که این توانایی را دارد که از نشانه&zwnj;های به ظاهر بی&zwnj;اهمیت، مثل همین پیراهن آبی به معانی بزرگ مانند عشق برسد. از آن پس در همه&zwnj;ی صحنه&zwnj;هایی که ابراهیم می&zwnj;خواهد شرافتمندانه و سربلند زندگی کند، او را با پیراهن آبی و در صحنه&zwnj;هایی که مغلوب فقر و مشکلات زندگی شده است، او را با پیراهن سفید می&zwnj;بینیم. یکی از نقاط عطف متعدد داستان صحنه&zwnj;ای است که ابراهیم را از پا به یک جرثقیل می&zwnj;بندد و سر او را در آب گندیده&zwnj;ی استخری در یک خانه&zwnj;ی ویلایی دور افتاده فرومی&zwnj;کنند. در این صحنه هم ابراهیم پیرهن آبی&zwnj;اش را به تن دارد. اما بعد از آن&zwnj;که جان سالم به در می&zwnj;برد و به خشونت و بزهکاری روی می&zwnj;آورد، باز او را با پیراهن سفید می&zwnj;بینیم.</p> <p><strong><br /> </strong></p> <p><strong><img hspace="8" vspace="8" align="right" alt="" src="http://radiozamaneh2.vps.redbee.nl/sites/default/files/tehroun06.jpg" />نمایش رادیویی یا فیلم مافیایی &ndash; پلیسی؟</strong></p> <p>&nbsp;</p> <p>بسیاری از صحنه&zwnj;ها در تاریکی محض فرومی&zwnj;رود. تاریکی صحنه&zwnj;های زد و خورد و برخی صحنه&zwnj;های پیچیده که به تجهیزات سینمایی نیاز دارد، این شائبه را به وجود می&zwnj;آورد که کارگردان از قصد چنین صحنه&zwnj;هایی را در تاریکی فروبرده است. بزرگ&zwnj;ترین مشکل فیلم هم اتفاقاً همین سویه&zwnj;ی مافیایی &ndash; پلیسی است. &laquo;تهرون&raquo; که می&zwnj;توانست یک درام اجتماعی تأثیرگذار باشد، بی&zwnj;جهت به یک فیلم مافیایی &ndash; پلیسی با صحنه&zwnj;های اکشن تبدیل شده است، بدون آن&zwnj;که کارگردان بتواند با امکانات کمی که در اختیار دارد از عهده&zwnj;ی این صحنه&zwnj;ها بربیاید.</p> <p><br /> صحنه&zwnj;ای که فتاح یک زن خودفروش را مورد تعرض قرار می&zwnj;دهد، در بهترین حالت به صحنه&zwnj;ی یک تآتر دبیرستانی شباهت دارد. دیالوگ&zwnj;ها هم چه در این صحنه و چه در دیگر صحنه&zwnj;های زد و خورد به دیالوگ&zwnj;های فیلمفارسی شباهت دارد. دیالوگ&zwnj;هایی از این دست:</p> <p>&nbsp;</p> <p><img hspace="8" vspace="8" align="left" alt="" src="http://radiozamaneh2.vps.redbee.nl/sites/default/files/tehroun04.jpg" />- پاشو بیا پایین... پاشو دیگه</p> <p>- خونه&zwnj;ت اینه؟ چه مجلله</p> <p>&nbsp;</p> <p>فتاح کشیده می&zwnj;زند به صورت زن خودفروش که بدون هیچ مقاومتی از اتوموبیل پیاده شده است. می&zwnj;گوید: ببین! من و این رفیقم هیچ حوصله&zwnj;ی دردسر نداریم، خب؟ حالا اگه چیزی که می&zwnj;خوایم گفتی که گفتی، وگرنه کلامون بدجوری می&zwnj;ره توی هم و....<br /> <br /> صحنه کاملاً تاریک است، مکان مشخص نیست، بازی&zwnj;ها اغراق&zwnj;آمیز و غیرطبیعی و در مجموع ناشیانه است. از آن بدتر در صحنه&zwnj;هایی که فتاح و ابراهیم در لباس مبدل مأموران انتظامی از مردم اخاذی می&zwnj;کنند، همه چیز بیشتر به یک نمایش رادیویی در پیش&zwnj;زمینه&zwnj;ی سیاه شباهت دارد تا به سینمای اکشن.<br /> <br /> تارانتینو گفته است: کسی که سینمای اکشن را نشناسد سینما را نمی&zwnj;شناسد.<br /> <br /> در این گفته چیزی از حقیقت نهفته است. در سینمای اکشن است که اغراق&zwnj;آمیزترین صحنه&zwnj;ها باورپذیر و بزرگ&zwnj;ترین دروغ&zwnj;ها، حقیقت جلوه می&zwnj;کنند. در سینمای اکشن است که سینما می&zwnj;تواند به&zwnj;عنوان یک هنر مستقل راه خود را از شعر و رمان جدا کند و حتی قوانین فیزیک را بی&zwnj;اعتبار سازد. &laquo;تهرون&raquo; که به سنت سینمای اجتماعی و واقع&zwnj;گرای ایران تکیه دارد، می&zwnj;خواهد در همان حال راه تازه&zwnj;ای هم در سینمای مافیایی &ndash; پلیسی برای سینمای ایران بگشاید، آن هم بدون مجوز و برخورداری از امکانات اولیه چنین فیلم&zwnj;هایی. پس جای تعجب نیست که در این&zwnj;کار ناکام می&zwnj;ماند.</p>

«تهرون» اولین فیلم سینمایی نادر تکمیل همایون که در ماه آوریل در اروپا اکران شد، جایزه‌ی جشنواره‌ی منتقدان ونیز در سال ۲۰۰۹ و جایزه‌ی هیأت داوران در جشنواره‌ی آنژه در سال ۲۰۱۰ را از آن خود کرد. این فیلم که ظاهراً در ژانر پلیسی – مافیایی ساخته شده، یک درام اجتماعی کامل و تصویری واقع‌بینانه از تهران و زندگی حاشیه‌نشین‌های شهرستانی در این کلان‌شهر است.

ما ایران نیستیم

در سال ۲۰۰۵ نسرین علوی کتابی منتشر کرد با عنوان «ما ایران هستیم». او در این کتاب که ابتدا به انگلیسی و سپس به زبان‌های دیگر هم ترجمه و منتشر شد، از طریق نوشته‌های وبلاگی به زندگی جوانان متجدد و نسبتاً مرفه وبلاگ‌نویس در تهران پرداخته بود و اعتقاد داشت که چهره‌ی واقعی ایران را این جوانان متجدد رقم می‌زنند. «ما ایران هستیم» در آن زمان یک حادثه‌ی رسانه‌ای به‌شمار می‌آمد، اما امروز شاید کمتر کسی این کتاب را به یاد ‌آورد. تصویری که فیلم «تهرون» ساخته‌ی نادر تکمیل همایون از تهران ارائه می‌دهد، دقیقاً خلاف تصویری است که نسرین علوی در کتابش به‌دست می‌دهد. تهران ِ نادر تکمیل همایون همان‌قدر واقعی است که تهران نسرین علوی واقعیت دارد. انکار یکی و برجسته‌ کردن دیگری بی‌فایده است. تجددنمایی و زیبانمایی هر چند ممکن است در جهت رسیدن به هدف‌های عمدتاً سیاسی کمک کند، اما در پایان فقر و واقعیت آن سویه‌ی کریه خودش را نشان می‌دهد.

ابراهیم، فتاح و مجید

ابراهیم، فتاح و مجید در جنوب شهر تهران، در اتاقی با هم هم‌خانه هستند. فتاح با یک پیکان قراضه مسافرکشی می‌کند، ابراهیم یک نوزاد کرایه کرده و گدایی می‌کند و مجید هم در دانشگاه می‌بایست تحصیل کند، اما به‌دلیل مشکلات زندگی درس را رها کرده و روزگار را به بطالت می‌گذراند. فقر و نکبت زندگی در جنوب شهر تهران این سه مرد را به هم پیوند می‌دهد. آنها با وجود اختلافاتی که با هم دارند، پشت و پناه هم هستند. ابراهیم در یافتن همسری به فتاح کمک می‌کند، وقتی نوزاد اجاره‌ای را می‌دزدند، فتاح و مجید به ابراهیم کمک می‌کنند و وقتی که در اثر فقر به گمراهی کشانده می‌شوند، با هم مجرم می‌شوند و تا پای مرگ هم با هم هستند. با این‌حال تم اصلی فیلم فقر و فقر به‌عنوان یک عامل پیونددهنده نیست، بلکه فیلم می‌خواهد زمینه‌های وقوع جرم در شهر بزرگ و بی‌رحم تهران را به ما نشان بدهد. کارگردان قضاوت نمی‌کند، بلکه مجموعه‌ای از عوامل در هم‌تنیده را در کنار هم می‌نشاند تا چگونگی وقوع جرم را به ما نشان دهد.

دایره‌ی مینا ، بوتیک و تهرون

پیش از این در بوتیک ساخته‌ی حمید نعمت‌الله و دایره مینا ساخته‌ی مهرجویی بر اساس داستان «آشغالدونی»غلام‌حسین ساعدی، حاشیه‌نشینان در تهران به تاریخ سینمای ایران راه پیدا کرده بودند. از این نظر «تهرون» ساخته‌ی نادر تکمیل همایون به یک سنت دیرپای سینمایی در ایران تکیه دارد و با وجود آنکه بدون مجوز و با «فیلم‌نامه‌ی معلق» و با امکانات غیرحرفه‌ای در ایران بعد از کودتا ساخته شده است، و به رغم همه‌ی ضعف‌های اجتناب‌ناپذیرش به‌خوبی توانسته از عهده‌‌ی موضوع برآید.

«تهرون» نادر تکمیل همایون را به‌سادگی می‌توان با «بوتیک» نعمت‌الله و «دایره مینا»‌ی مهرجویی مقایسه کرد، بدون آنکه کارگردان «تهرون» سرافکنده باشد. در هر سه این فیلم‌ها «فقر» مهم‌ترین عامل دراماتیکی است که به کنش شخصیت‌ها جهت می‌دهد. در هر سه این فیلم‌ها گرایش به کارهای خلاف و بزهکاری در اجتماع در یک پیش‌زمینه‌ی جامعه‌شناختی و نه فردی و شخصیتی تحلیل می‌شود. در هر سه این فیلم‌ها آدم‌ها با وجود زندگی نکبت‌آوری که برای آنها تدارک دیده‌اند، هوای هم را دارند و یکدیگر را تنها نمی‌گذارند.

فقر و عزت و حرمت انسان‌ها

ابراهیم هر چند که ابتدا از راه گدایی گذران می‌کند، اما یک مرد مغرور است. وقتی زنش از کرمان به تهران می‌آید که با او زندگی کند، با وجود نداری و گرفتاری‌هایی که دارد، تلاش می‌کند در حد امکان زندگی آبرومندانه‌ای برای همسرش فراهم کند. به او پیشنهاد کار می‌شود و او می‌پذیرد. ابراهیم کسی نیست که ذاتاً تنبل یا تبهکار باشد. اگر به تبهکاری و اخاذی روی می‌آورد از سر ناگزیری‌ست. همدردی کارگردان با شخصیت‌های داستان و افق فکری او و توانایی‌اش در تحلیل رویدادهای پیچیده ستودنی است. در صحنه‌ای از فیلم، وقتی ابراهیم و همسرش را که تازه از کرمان به تهران رسیده است به ناهار دعوت می‌کند، ابراهیم به زنش می‌گوید: «آخرین بار کی کباب خوردیم با همدیگه؟ یک ماه پیش!»

زنش به اعتراض می‌گوید: «کجا یه ماه پیش خوردیم؟»

ابراهیم می‌خندد. می‌گوید: «چقدر؟ چهل روز پیش ... بخور»

در پیش‌زمینه، در فضای نکبت‌زده‌ی ناهارخوری مسافرخانه ترانه‌ی «کارون» آغاسی به گوش می‌رسد. این زن و مرد با هم خوشبخت هستند و با وجود آن‌که کباب خوردن برای آنها یک حادثه است، اما سعی می‌کنند عاشقانه در کنار هم باشند. عواطف انسانی آنها هیچ تفاوتی با دیگران ندارد، فقط نکبت و فلاکتی که در محیط زندگی آنها هست، بر این عواطف سایه می‌اندازد و با این‌حال این‌قدر شرف دارند که پشت هم را خالی نکنند.

دقت کارگردان در شخصیت‌پردازی سینمایی ستودنی است. همسر ابراهیم وقتی از کرمان به تهران می‌رسد در یک سکانس او را در تاکسی می‌بینیم که با چه حسرتی به تهران نگاه می‌کند. از همین نگاه و از دیالوگ‌های کوتاهی که بین او و ابراهیم رد و بدل می‌شود، شخصیت حسرت‌مند، اما محترم و فداکار این زن ساخته می‌شود. در واقع آنچه شخصیت‌ها را دوست‌داشتنی می‌کند این است که با وجود فقر آنها تلاش می‌کنند حرمت انسانی و عزت‌شان را از دست ندهند. تقابل فقر با حرمت انسانی مهم‌ترین عامل دراماتیک در «تهرون» ساخته‌ی نادر تکمیل همایون است.

عشق به رنگ آبی، سفید به رنگ فقر

ابراهیم که پیش از سفر زنش از کرمان به تهران یک پیراهن سفید به تن دارد، از زنش یک پیراهن آبی هدیه می‌گیرد. در اتاق محقر مسافرخانه، وقتی پیراهن را می‌پوشد، زنش با عشق به او نگاه می‌کند. کارگردان در این صحنه نشان می‌دهد که این توانایی را دارد که از نشانه‌های به ظاهر بی‌اهمیت، مثل همین پیراهن آبی به معانی بزرگ مانند عشق برسد. از آن پس در همه‌ی صحنه‌هایی که ابراهیم می‌خواهد شرافتمندانه و سربلند زندگی کند، او را با پیراهن آبی و در صحنه‌هایی که مغلوب فقر و مشکلات زندگی شده است، او را با پیراهن سفید می‌بینیم. یکی از نقاط عطف متعدد داستان صحنه‌ای است که ابراهیم را از پا به یک جرثقیل می‌بندد و سر او را در آب گندیده‌ی استخری در یک خانه‌ی ویلایی دور افتاده فرومی‌کنند. در این صحنه هم ابراهیم پیرهن آبی‌اش را به تن دارد. اما بعد از آن‌که جان سالم به در می‌برد و به خشونت و بزهکاری روی می‌آورد، باز او را با پیراهن سفید می‌بینیم.

نمایش رادیویی یا فیلم مافیایی – پلیسی؟

بسیاری از صحنه‌ها در تاریکی محض فرومی‌رود. تاریکی صحنه‌های زد و خورد و برخی صحنه‌های پیچیده که به تجهیزات سینمایی نیاز دارد، این شائبه را به وجود می‌آورد که کارگردان از قصد چنین صحنه‌هایی را در تاریکی فروبرده است. بزرگ‌ترین مشکل فیلم هم اتفاقاً همین سویه‌ی مافیایی – پلیسی است. «تهرون» که می‌توانست یک درام اجتماعی تأثیرگذار باشد، بی‌جهت به یک فیلم مافیایی – پلیسی با صحنه‌های اکشن تبدیل شده است، بدون آن‌که کارگردان بتواند با امکانات کمی که در اختیار دارد از عهده‌ی این صحنه‌ها بربیاید.
صحنه‌ای که فتاح یک زن خودفروش را مورد تعرض قرار می‌دهد، در بهترین حالت به صحنه‌ی یک تآتر دبیرستانی شباهت دارد. دیالوگ‌ها هم چه در این صحنه و چه در دیگر صحنه‌های زد و خورد به دیالوگ‌های فیلمفارسی شباهت دارد. دیالوگ‌هایی از این دست:

- پاشو بیا پایین... پاشو دیگه

- خونه‌ت اینه؟ چه مجلله

فتاح کشیده می‌زند به صورت زن خودفروش که بدون هیچ مقاومتی از اتوموبیل پیاده شده است. می‌گوید: ببین! من و این رفیقم هیچ حوصله‌ی دردسر نداریم، خب؟ حالا اگه چیزی که می‌خوایم گفتی که گفتی، وگرنه کلامون بدجوری می‌ره توی هم و....

صحنه کاملاً تاریک است، مکان مشخص نیست، بازی‌ها اغراق‌آمیز و غیرطبیعی و در مجموع ناشیانه است. از آن بدتر در صحنه‌هایی که فتاح و ابراهیم در لباس مبدل مأموران انتظامی از مردم اخاذی می‌کنند، همه چیز بیشتر به یک نمایش رادیویی در پیش‌زمینه‌ی سیاه شباهت دارد تا به سینمای اکشن.

تارانتینو گفته است: کسی که سینمای اکشن را نشناسد سینما را نمی‌شناسد.

در این گفته چیزی از حقیقت نهفته است. در سینمای اکشن است که اغراق‌آمیزترین صحنه‌ها باورپذیر و بزرگ‌ترین دروغ‌ها، حقیقت جلوه می‌کنند. در سینمای اکشن است که سینما می‌تواند به‌عنوان یک هنر مستقل راه خود را از شعر و رمان جدا کند و حتی قوانین فیزیک را بی‌اعتبار سازد. «تهرون» که به سنت سینمای اجتماعی و واقع‌گرای ایران تکیه دارد، می‌خواهد در همان حال راه تازه‌ای هم در سینمای مافیایی – پلیسی برای سینمای ایران بگشاید، آن هم بدون مجوز و برخورداری از امکانات اولیه چنین فیلم‌هایی. پس جای تعجب نیست که در این‌کار ناکام می‌ماند.

این مطلب را پسندیدید؟ کمک مالی شما به ما این امکان را خواهد داد که از این نوع مطالب بیشتر منتشر کنیم.

آیا مایل هستید ما را در تحقیق و نوشتن تعداد بیشتری از این‌گونه مطالب یاری کنید؟

.در حال حاضر امکان دریافت کمک مخاطبان ساکن ایران وجود ندارد

توضیح بیشتر در مورد اینکه چطور از ما حمایت کنید

نظر بدهید

در پرکردن فرم خطایی صورت گرفته

نظرها

نظری وجود ندارد.