هفتادسالگی بیبیسی فارسی
<p>شهزاده سمرقندی‌ـ ۷۰ سال پیش در چنین روزهایی بی‌بی‌سی، معتبرترین رسانه‌ی بریتانیا، بخش فارسی خود را راه‌اندازی کرد و برای نخستین بار اخبار ایران و جهان را به زبان فارسی در بریتانیا و دیگر کشورهای جهان پخش کرد. در طول ۷۰ سال این رسانه بارها رنگ و سبک تغییر داده، اما بعضی چیزهایی هم بوده که هیچ وقت تغییر نکرده است. در همین زمینه با جمشید برزگر، سردبیر وب‌سایت و رادیوی فارسی بی‌بی‌سی گفت‌وگو کرده‌ام.</p> <!--break--> <p><strong><a target="_blank" href="http://www.zamahang.com/podcast/2010/20101228_BBCPersian_70_anniversary_Shahzadeh.mp3" rel="noopener"><img height="31" width="273" alt="" src="http://radiozamaneh2.vps.redbee.nl/sites/default/files/musicicon.jpg" /></a><br /> </strong></p> <p><strong>اگر بخواهید شناختی را که از بی‌بی‌سی فارسی دارید، در هفت عبارت بیان کنید، چه عباراتی را انتخاب می‌کنید؟</strong></p> <p> </p> <p>«اطلاع‌رسانی آزاد»، «آگاه کردن مردم ایران به‌عنوان مخاطبان اصلی از رویدادهای جهانی، «طرح دیدگاه‌های بریتانیا پیرامون مسائل مختلف در ادوار مختلف و به شکل‌های مختلف»، «رعایت اصول روزنامه‌نگاری ازجمله دقت، انصاف و بی‌طرفی در پوشش اخبار» و «نوآوری در عرصه‌ی روزنامه‌نگاری» ...</p> <p> </p> <p><strong>... همه‌ی اینها به نظر شما رعایت می‌شوند. آیا جاهایی هم مسائلی بوده که از دست شما در رفته باشد؟</strong></p> <p> </p> <p>حتماً همین‌طور است. الان در بازنگری‌ای هم که در آن اصول راهنمای روزنامه‌نگاری بی‌بی‌سی صورت گرفته است، نه فقط در بخش جهانی بی‌بی‌سی یا ورد سرویس، بلکه بی‌بی‌سی مادر، بی‌بی‌سی‌ای که در خود بریتانیا کار می‌کند، یعنی هم سرویس بخش جهانی و هم بی‌بی‌سی‌ای که در بریتانیا فعالیت می‌کند، یک اصول راهنمای مشترک برای روزنامه‌نگاری دارند. در نسخه‌ی جدید و تجدیدنظر شده‌ی آن هم به این نکته اشاره می‌شود که در واقع حرکت به سمت این اصول است. برای این که وقتی ما به‌عنوان مثال از «بی‌طرفی»، «دقت» و «تعادل» صحبت می‌کنیم، خب اینها مفاهیم مطلقی هستند و طبیعی است که نه تنها در بی‌بی‌سی، بلکه در هیچ رسانه‌ای شما نمی‌توانید مدعی شوید که به طور مطلق همه‌ی این اصول را رعایت می‌کنید. آن‌چه مهم است حرکت به سمت این اصول و در نظر گرفتن آن در پوشش خبری و کار روزنامه‌نگاری است. طبیعی است که گاهی اوقات علی‌رغم تلاش‌هایی که می‌کنیم، به دلایل متعددی این امکان به‌وجود نمی‌‌آید که بتوانیم همه‌ی آن اصول اساسی کار روزنامه‌نگاری خودمان را رعایت کنیم. من فکر می‌کنم آن چیزی که نقطه‌ی تمایز بی‌بی‌سی با برخی از رسانه‌های بزرگ دیگر است، تأکید و توجه ویژه‌‌ای است که در بی‌بی‌سی برای رعایت این اصول می‌شود.</p> <p><strong><br /> </strong></p> <p><strong>شما از اصول روزنامه‌نگاری صحبت کردید، ولی در طول ۷۰ سال این اصول برای این رسانه مطابق دوره و زمانه‌ی خودش تغییر پیدا کرده است. می‌خواهم از شما بپرسم که دوران مختلف این گذار در وب‌سایت، و اصلاً راه‌اندازی وب‌سایت بی‌بی‌سی فارسی چطور بوده است؟ از دوره‌ای که روزنامه‌نگاران فارسی‌زبان در نکات مختلف از جمله تایپ فارسی مشکل داشتند. در کل از خاطرات‌تان برای ما بگویید.</strong></p> <p> </p> <p>البته سئوال شما دو قسمت داشت. در مورد دوران مختلفی که بی‌بی‌سی در طول ۷۰ سال فعالیت خود داشته است، طبیعی است که متناسب با شرایط و تحولات به‌هرحال دور‌ه‌های مختلفی را می‌توان قائل شد. زمانی که بی‌‌بی‌سی راه‌اندازی شد، در بحبوحه‌ی جنگ جهانی دوم بود. در شرایطی بود که به هرحال دولت مستقر در ایران گرایش به یکسوی جبهه‌ی جنگ داشت. یعنی در خود آلمان رادیو برلین فعالیت می‌کرد. در آن زمان بخش فارسی بی‌بی‌سی با عنوان «شعبه‌ی سخن‌پراکنی بریتانیا» به مخاطبان فارسی زبان معرفی شد. البته مشخص بود که رادیو بی‌بی‌سی فارسی چرا راه افتاده است. طبیعی است برای نوعی مقابله با رادیو برلین بود و همین‌طور برای انتشار دیدگاه‌های متفقین و ازجمله دیدگاه بریتانیا در ایران در دوره‌های مختلف مطرح بود.</p> <p> </p> <p>به‌هرحال دیدگاه‌های مختلفی در این زمینه ابراز شد و عملکرد بی‌بی‌سی به هرحال علنی بود و مورد قضاوت هم قرار گرفت؛ چه در دوران ملی شدن صنعت نفت، چه در دوران انقلاب سال ۱۳۵۷ و همین‌طور تا به امروز که نمونه‌ی دیگر و اخیر آن همین انتخابات ریاست جمهوری سال گذشته بود و واکنش‌های مختلفی که چه از سوی مردم و چه از سوی دولتمردان دیده می‌شد. در داخل بی‌بی‌سی هم ما به همین اندازه شاهد تغییر و تحول بوده‌ایم. در آن دوران اول شاید تأکید کمتری می‌شد، اما سال‌ها و چند دهه است که اصول روزنامه‌نگاری بی‌بی‌سی که ازجمله بر «استقلال» و «بی‌طرف بودن» تأکید می‌کند. این نکته شامل حال بی‌بی‌سی فارسی هم شده و تلاش شده است که این اصول رعایت شود.</p> <p> </p> <p>در مورد راه‌اندازی وب سایت البته در آن زمان من خودم به‌طور مستقیم در بی‌بی‌سی نبودم. من از وین با بی‌بی‌سی همکاری می‌کردم. شروع همکاری من تقریباً چندماه بعد از راه‌اندازی وب سایت بود. من از آنجا برای وب سایت مطلب می‌نوشتم.</p> <p><br /> به‌طور کلی چون این مسئله را در جاهای دیگر هم شاهد بودم، باید بگویم که نه تنها نسل مسن‌تر با کار آنلاین و روزنامه‌نگاری آنلاین مشکل داشت که حالا بخشی از آن به‌عنوان مثال تایپ کردن است، بلکه حتی روزنامه‌نگاران جوان هم با این مشکل روبه‌رو بودند. خود من در ایران با این‌که در رده‌های مختلفی کار روزنامه‌نگاری را تجربه کرده بودم، اما هیچ وقت در محل کارم تایپ نمی‌کردم. در واقع در روزنامه‌های ایران یک واحد به‌نام واحد حروفچینی وجود داشت که کار آن در واقع این بود که دست‌نوشته‌های روزنامه‌نگاران را تایپ می‌کرد. در کنار آن یک واحد تصحیح وجود داشت که در آنجا تعدادی نمونه‌خوان، نسخه‌های تایپ شده را تصحیح می‌کردند.</p> <p> </p> <p><strong>درست است؛ شغلی به اسم حروفچینی وجود داشت.</strong></p> <p> </p> <p>می‌خواهم بگویم که حتی برای روزنامه‌نگاران جوان‌تر هم این کار دشوار بوده است. یعنی این که هم‌زمان وقتی خبر را می‌نویسید و تهیه می‌کنید، آن را تایپ و منتشر کنید کار دشواری است. به‌هرحال این لازمه و ضرورت این کار است و طبیعتاً بر این مشکل هم غلبه پیدا کرده‌اند. من گاه شاهد بوده‌ام که دوستانی که چندان فرصت نداشتند یا ضرورت آن را احساس نمی‌کردند که به‌عنوان مثال تایپ کردن را تمرین و مطالب خودشان را تایپ کنند، این بخش کار در روزنامه‌نگاری آنلاین برای‌شان بسیار دشوار بوده است. ما همین الان هم این مسئله را داریم. بسیاری از دوستان فرهیخته‌ که به‌عنوان مثال از آنها خواهش می‌کنیم در مورد موضوعی برای ما مطلبی بنویسند، قادر به تایپ نیستند و دست‌نوشته‌های خودشان را فکس می‌کنند و یکی از دوستان و همکاران ما این‌جا آنها را تایپ می‌کند. البته به مرور زمان و با گسترش تکنولوژی و حضور کامپیوتر در هرخانه‌ای به عنوان بخش جدایی‌ناپذیری از زندگی امروز، این نوع موارد هم به حداقل رسیده است.</p> <p> </p> <p><strong>وقتی به تاریخ بی‌بی‌سی فارسی نگاه می‌کنیم، می‌بینیم که اول برای ایران شروع شد و بعد برای فارسی‌زبانان افغانستان و همین‌طور تاجیکستان نیز گسترش پیدا کرد. بارها از فارسی‌زبانان افغانستان و تاجیکستان شنیده‌ام که بی‌بی‌سی فارسی را به سه دوره تقسیم می‌کنند. دوره‌ی قبل از باقر معین، دوران باقر معین و دوران بعد از باقر معین. شما این تغییرات را چطور می‌بینید؟ واقعا دوره‌های مختلف بی‌بی‌سی، حاصل تأثیرات یک فرد بوده یا ناشی از کار گروهی و یا نیازی که بی‌بی‌سی فارسی آن را احساس می‌کرده است؟</strong></p> <p> </p> <p>یک نکته را باید در نظر داشت که تقسیم‌بندی‌ها در بی‌بی‌سی براساس کشور نیست. یعنی این‌طور نیست که به‌عنوان مثال بخشی تأسیس شود برای به فرض ایران. در واقع Language service است، یعنی زبان‌ها مبنا هستند. بنابراین متناسب با تحولات طبیعتاً در یک زمانی ایران مهم‌تر بوده است. در بدو تأسیس این رادیو، توجه بیشتر به ایران بوده است، اما به تدریج وقتی این بخش به کار خود ادامه می‌دهد و بعدهم بخش جهانی قوام بیشتری پیدا می‌کند، این بخش هم مثل بخش‌های دیگر آن چیزی که محور کارش قرار می‌گیرد، زبان فارسی است و نه کشورها. به همین خاطر است که بی‌بی‌سی همواره تأکید بر این موضوع داشته است و به مسئله‌ی زبان و مخاطبان فارسی‌زبان در بخش فارسی توجه بیشتری شده و سعی شده است که این امر محدود به ایران نشود، بلکه افغانستان و تاجیکستان و تا حدودی آسیای مرکزی و نقاطی در شمال عراق را هم در برگیرد. جاهایی که به‌هرحال مخاطبان فارسی‌زبان هستند.</p> <p> </p> <p>بنابراین چه در کار رادیو، چه در کار آنلاین و چه در کار تلویزیون این مسئله رعایت شده است و همچنان هم ادامه دارد. البته طبیعی است که شدت و ضعف‌هایی هم داشته است. یعنی ضمن این که به‌هرحال این کار یک کار گروهی است و باید در چهارچوب عملکرد بخش جهانی بی‌بی‌سی بررسی شود، اما طبیعی است که با حضور برخی افراد می‌تواند این رویکرد تقویت شود؛ ازجمله در دوران آقای معین که جا دارد از ایشان یاد کنیم و از زحماتی که کشیدند و تلاش‌هایی که کردند قدردانی کنیم. در واقع بخش فارسی بی‌بی‌سی در دوران ایشان بود که دچار تحولات کیفی و بسیار مثبت شد. این تحولات چه در حوزه‌ی پوشش اخبار برای ایران و چه در بخش زبان فارسی برای فارسی‌زبانان، با توجه به دیدگاه‌های خود ایشان و علایقی که داشتند، در آن زمان بیشتر تثبیت شد. ضمن این که به‌هرحال تحولات منطقه‌ای و جهانی هم به این موضوع کمک کرد.</p> <p> </p> <p>به‌عنوان مثال بعد از حادثه‌ی ۱۱ سپتامبر توجه بسیار ویژه‌ای به بخش دری برای پوشش اخبار افغانستان شد. اینها به‌هرحال مسائل مهمی است. امروزه اما همان نگاهی که در دوران آقای معین تثبیت شد در بخش فارسی وجود دارد. این شاید یکی از نقاط مثبت عملکرد بی‌بی‌سی فارسی باشد. اگر پرونده‌ی این رسانه بخواهد بررسی شود، واقعا تأثیر بسیار مثبتی بر گسترش زبان فارسی و توجه به این زبان داشته است. خیلی از اتفاق‌هایی که در حوزه‌ی رسانه‌ای در زبان فارسی افتاده است، حالا نه همه، ولی بخش‌های قابل توجهی از آن در بی‌بی‌سی بوده است. مثل خود وب‌سایت بخش فارسی که یکی از اولین وب‌سایت‌های خبری فارسی‌زبان بوده است.</p> <p> </p> <p>به‌هرحال این تلاش که فارسی‌زبانان را به هم نزدیک کند، چه در تاجیکستان، چه در افغانستان و چه در ایران، کاری است که شاید در خود آن کشورها به دلایل متعددی کمتر مورد توجه قرار گرفته، اما در بی‌بی‌سی فارسی خوشبختانه به آن پرداخته شده است. الان هم با رسانه‌ی فراگیرتری مثل تلویزیون همین رویکرد ادامه دارد. ما هم از تاجیکستان و هم از افغانستان و هم از ایران مسائل قابل طرحی داریم. خوشبختانه در دو کشور افغانستان و تاجیکستان دفتر داریم و گزارش‌های تصویری علاوه بر کار آنلاین و رادیویی می‌گیریم. توجه به مسئله‌ی زبان فارسی همچنان یکی از محورهای اصلی کار ماست.</p>
شهزاده سمرقندی‌ـ ۷۰ سال پیش در چنین روزهایی بیبیسی، معتبرترین رسانه‌ی بریتانیا، بخش فارسی خود را راه‌اندازی کرد و برای نخستین بار اخبار ایران و جهان را به زبان فارسی در بریتانیا و دیگر کشورهای جهان پخش کرد. در طول ۷۰ سال این رسانه بارها رنگ و سبک تغییر داده، اما بعضی چیزهایی هم بوده که هیچ وقت تغییر نکرده است. در همین زمینه با جمشید برزگر، سردبیر وبسایت و رادیوی فارسی بیبیسی گفت‌وگو کرده‌ام.
اگر بخواهید شناختی را که از بیبیسی فارسی دارید، در هفت عبارت بیان کنید، چه عباراتی را انتخاب می‌کنید؟
«اطلاع‌رسانی آزاد»، «آگاه کردن مردم ایران به‌عنوان مخاطبان اصلی از رویدادهای جهانی، «طرح دیدگاه‌های بریتانیا پیرامون مسائل مختلف در ادوار مختلف و به شکل‌های مختلف»، «رعایت اصول روزنامه‌نگاری ازجمله دقت، انصاف و بی‌طرفی در پوشش اخبار» و «نوآوری در عرصه‌ی روزنامه‌نگاری» ...
... همه‌ی اینها به نظر شما رعایت می‌شوند. آیا جاهایی هم مسائلی بوده که از دست شما در رفته باشد؟
حتماً همین‌طور است. الان در بازنگری‌ای هم که در آن اصول راهنمای روزنامه‌نگاری بیبیسی صورت گرفته است، نه فقط در بخش جهانی بیبیسی یا ورد سرویس، بلکه بیبیسی مادر، بی‌بی‌سی‌ای که در خود بریتانیا کار می‌کند، یعنی هم سرویس بخش جهانی و هم بی‌بی‌سی‌ای که در بریتانیا فعالیت می‌کند، یک اصول راهنمای مشترک برای روزنامه‌نگاری دارند. در نسخه‌ی جدید و تجدیدنظر شده‌ی آن هم به این نکته اشاره می‌شود که در واقع حرکت به سمت این اصول است. برای این که وقتی ما به‌عنوان مثال از «بی‌طرفی»، «دقت» و «تعادل» صحبت می‌کنیم، خب اینها مفاهیم مطلقی هستند و طبیعی است که نه تنها در بیبیسی، بلکه در هیچ رسانه‌ای شما نمی‌توانید مدعی شوید که به طور مطلق همه‌ی این اصول را رعایت می‌کنید. آن‌چه مهم است حرکت به سمت این اصول و در نظر گرفتن آن در پوشش خبری و کار روزنامه‌نگاری است. طبیعی است که گاهی اوقات علی‌رغم تلاش‌هایی که می‌کنیم، به دلایل متعددی این امکان به‌وجود نمی‌‌آید که بتوانیم همه‌ی آن اصول اساسی کار روزنامه‌نگاری خودمان را رعایت کنیم. من فکر می‌کنم آن چیزی که نقطه‌ی تمایز بیبیسی با برخی از رسانه‌های بزرگ دیگر است، تأکید و توجه ویژهای است که در بیبیسی برای رعایت این اصول می‌شود.
شما از اصول روزنامه‌نگاری صحبت کردید، ولی در طول ۷۰ سال این اصول برای این رسانه مطابق دوره و زمانه‌ی خودش تغییر پیدا کرده است. می‌خواهم از شما بپرسم که دوران مختلف این گذار در وبسایت، و اصلاً راه‌اندازی وبسایت بیبیسی فارسی چطور بوده است؟ از دوره‌ای که روزنامه‌نگاران فارسی‌زبان در نکات مختلف از جمله تایپ فارسی مشکل داشتند. در کل از خاطرات‌تان برای ما بگویید.
البته سئوال شما دو قسمت داشت. در مورد دوران مختلفی که بیبیسی در طول ۷۰ سال فعالیت خود داشته است، طبیعی است که متناسب با شرایط و تحولات به‌هرحال دورههای مختلفی را می‌توان قائل شد. زمانی که بیبیسی راه‌اندازی شد، در بحبوحه‌ی جنگ جهانی دوم بود. در شرایطی بود که به هرحال دولت مستقر در ایران گرایش به یکسوی جبهه‌ی جنگ داشت. یعنی در خود آلمان رادیو برلین فعالیت می‌کرد. در آن زمان بخش فارسی بیبیسی با عنوان «شعبه‌ی سخن‌پراکنی بریتانیا» به مخاطبان فارسی زبان معرفی شد. البته مشخص بود که رادیو بیبیسی فارسی چرا راه افتاده است. طبیعی است برای نوعی مقابله با رادیو برلین بود و همین‌طور برای انتشار دیدگاه‌های متفقین و ازجمله دیدگاه بریتانیا در ایران در دورههای مختلف مطرح بود.
به‌هرحال دیدگاه‌های مختلفی در این زمینه ابراز شد و عملکرد بیبیسی به هرحال علنی بود و مورد قضاوت هم قرار گرفت؛ چه در دوران ملی شدن صنعت نفت، چه در دوران انقلاب سال ۱۳۵۷ و همین‌طور تا به امروز که نمونه‌ی دیگر و اخیر آن همین انتخابات ریاست جمهوری سال گذشته بود و واکنش‌های مختلفی که چه از سوی مردم و چه از سوی دولتمردان دیده می‌شد. در داخل بیبیسی هم ما به همین اندازه شاهد تغییر و تحول بوده‌ایم. در آن دوران اول شاید تأکید کمتری می‌شد، اما سال‌ها و چند دهه است که اصول روزنامه‌نگاری بیبیسی که ازجمله بر «استقلال» و «بی‌طرف بودن» تأکید می‌کند. این نکته شامل حال بیبیسی فارسی هم شده و تلاش شده است که این اصول رعایت شود.
در مورد راه‌اندازی وب سایت البته در آن زمان من خودم به‌طور مستقیم در بیبیسی نبودم. من از وین با بیبیسی همکاری می‌کردم. شروع همکاری من تقریباً چندماه بعد از راه‌اندازی وب سایت بود. من از آنجا برای وب سایت مطلب می‌نوشتم.
به‌طور کلی چون این مسئله را در جاهای دیگر هم شاهد بودم، باید بگویم که نه تنها نسل مسن‌تر با کار آنلاین و روزنامه‌نگاری آنلاین مشکل داشت که حالا بخشی از آن به‌عنوان مثال تایپ کردن است، بلکه حتی روزنامه‌نگاران جوان هم با این مشکل روبه‌رو بودند. خود من در ایران با اینکه در رده‌های مختلفی کار روزنامه‌نگاری را تجربه کرده بودم، اما هیچ وقت در محل کارم تایپ نمی‌کردم. در واقع در روزنامه‌های ایران یک واحد به‌نام واحد حروفچینی وجود داشت که کار آن در واقع این بود که دست‌نوشته‌های روزنامه‌نگاران را تایپ می‌کرد. در کنار آن یک واحد تصحیح وجود داشت که در آنجا تعدادی نمونه‌خوان، نسخه‌های تایپ شده را تصحیح می‌کردند.
درست است؛ شغلی به اسم حروفچینی وجود داشت.
می‌خواهم بگویم که حتی برای روزنامه‌نگاران جوان‌تر هم این کار دشوار بوده است. یعنی این که هم‌زمان وقتی خبر را می‌نویسید و تهیه می‌کنید، آن را تایپ و منتشر کنید کار دشواری است. به‌هرحال این لازمه و ضرورت این کار است و طبیعتاً بر این مشکل هم غلبه پیدا کرده‌اند. من گاه شاهد بوده‌ام که دوستانی که چندان فرصت نداشتند یا ضرورت آن را احساس نمی‌کردند که به‌عنوان مثال تایپ کردن را تمرین و مطالب خودشان را تایپ کنند، این بخش کار در روزنامه‌نگاری آنلاین برایشان بسیار دشوار بوده است. ما همین الان هم این مسئله را داریم. بسیاری از دوستان فرهیخته که به‌عنوان مثال از آنها خواهش می‌کنیم در مورد موضوعی برای ما مطلبی بنویسند، قادر به تایپ نیستند و دست‌نوشته‌های خودشان را فکس می‌کنند و یکی از دوستان و همکاران ما این‌جا آنها را تایپ می‌کند. البته به مرور زمان و با گسترش تکنولوژی و حضور کامپیوتر در هرخانه‌ای به عنوان بخش جدایی‌ناپذیری از زندگی امروز، این نوع موارد هم به حداقل رسیده است.
وقتی به تاریخ بیبیسی فارسی نگاه می‌کنیم، می‌بینیم که اول برای ایران شروع شد و بعد برای فارسی‌زبانان افغانستان و همین‌طور تاجیکستان نیز گسترش پیدا کرد. بارها از فارسی‌زبانان افغانستان و تاجیکستان شنیده‌ام که بیبیسی فارسی را به سه دوره تقسیم می‌کنند. دوره‌ی قبل از باقر معین، دوران باقر معین و دوران بعد از باقر معین. شما این تغییرات را چطور می‌بینید؟ واقعا دورههای مختلف بیبیسی، حاصل تأثیرات یک فرد بوده یا ناشی از کار گروهی و یا نیازی که بیبیسی فارسی آن را احساس می‌کرده است؟
یک نکته را باید در نظر داشت که تقسیم‌بندی‌ها در بیبیسی براساس کشور نیست. یعنی این‌طور نیست که به‌عنوان مثال بخشی تأسیس شود برای به فرض ایران. در واقع Language service است، یعنی زبان‌ها مبنا هستند. بنابراین متناسب با تحولات طبیعتاً در یک زمانی ایران مهم‌تر بوده است. در بدو تأسیس این رادیو، توجه بیشتر به ایران بوده است، اما به تدریج وقتی این بخش به کار خود ادامه می‌دهد و بعدهم بخش جهانی قوام بیشتری پیدا می‌کند، این بخش هم مثل بخش‌های دیگر آن چیزی که محور کارش قرار می‌گیرد، زبان فارسی است و نه کشورها. به همین خاطر است که بیبیسی همواره تأکید بر این موضوع داشته است و به مسئله‌ی زبان و مخاطبان فارسی‌زبان در بخش فارسی توجه بیشتری شده و سعی شده است که این امر محدود به ایران نشود، بلکه افغانستان و تاجیکستان و تا حدودی آسیای مرکزی و نقاطی در شمال عراق را هم در برگیرد. جاهایی که به‌هرحال مخاطبان فارسی‌زبان هستند.
بنابراین چه در کار رادیو، چه در کار آنلاین و چه در کار تلویزیون این مسئله رعایت شده است و همچنان هم ادامه دارد. البته طبیعی است که شدت و ضعف‌هایی هم داشته است. یعنی ضمن این که به‌هرحال این کار یک کار گروهی است و باید در چهارچوب عملکرد بخش جهانی بیبیسی بررسی شود، اما طبیعی است که با حضور برخی افراد می‌تواند این رویکرد تقویت شود؛ ازجمله در دوران آقای معین که جا دارد از ایشان یاد کنیم و از زحماتی که کشیدند و تلاش‌هایی که کردند قدردانی کنیم. در واقع بخش فارسی بیبیسی در دوران ایشان بود که دچار تحولات کیفی و بسیار مثبت شد. این تحولات چه در حوزه‌ی پوشش اخبار برای ایران و چه در بخش زبان فارسی برای فارسی‌زبانان، با توجه به دیدگاه‌های خود ایشان و علایقی که داشتند، در آن زمان بیشتر تثبیت شد. ضمن این که به‌هرحال تحولات منطقه‌ای و جهانی هم به این موضوع کمک کرد.
به‌عنوان مثال بعد از حادثه‌ی ۱۱ سپتامبر توجه بسیار ویژهای به بخش دری برای پوشش اخبار افغانستان شد. اینها به‌هرحال مسائل مهمی است. امروزه اما همان نگاهی که در دوران آقای معین تثبیت شد در بخش فارسی وجود دارد. این شاید یکی از نقاط مثبت عملکرد بیبیسی فارسی باشد. اگر پرونده‌ی این رسانه بخواهد بررسی شود، واقعا تأثیر بسیار مثبتی بر گسترش زبان فارسی و توجه به این زبان داشته است. خیلی از اتفاق‌هایی که در حوزه‌ی رسانه‌ای در زبان فارسی افتاده است، حالا نه همه، ولی بخش‌های قابل توجهی از آن در بیبیسی بوده است. مثل خود وبسایت بخش فارسی که یکی از اولین وب‌سایت‌های خبری فارسی‌زبان بوده است.
به‌هرحال این تلاش که فارسی‌زبانان را به هم نزدیک کند، چه در تاجیکستان، چه در افغانستان و چه در ایران، کاری است که شاید در خود آن کشورها به دلایل متعددی کمتر مورد توجه قرار گرفته، اما در بیبیسی فارسی خوشبختانه به آن پرداخته شده است. الان هم با رسانه‌ی فراگیرتری مثل تلویزیون همین رویکرد ادامه دارد. ما هم از تاجیکستان و هم از افغانستان و هم از ایران مسائل قابل طرحی داریم. خوشبختانه در دو کشور افغانستان و تاجیکستان دفتر داریم و گزارش‌های تصویری علاوه بر کار آنلاین و رادیویی می‌گیریم. توجه به مسئله‌ی زبان فارسی همچنان یکی از محورهای اصلی کار ماست.
نظرها
آزاده حسینی
<p>شهزاده عزیز<br /> بابت این مطلب از شما بسیار سپاسگذارم </p>
کاربر مهمان
<p>خوب است خانم سمرقندی این مصاحبه را انجام دادند و یادآوری کردند که اگر بی بی سی نامی دارد فقط بخاطر زحمات و عملکرد بسیار مثبت آقای باقر معین است. حتی همین آقای برزگر هم که در این مصاحبه یادش آمد که باید یادی از ایشان داشته باشد یک کلمه هم ننوشت؛ اگر چه باقر معین نامی است ماندگار در تاریخ هفتاد ساله بی بی سی و ارج گذاشتن به زحمات ایشان به صحبت های آقای برزگر و یا نوشته من نیست... برایشان آرزوی تندرستی و موفقیت همیشگی دارم.</p>