«نوروز» یک واژه آرمانی
<p>شهزاده سمرقندی- «نوروز» حدوداً سه - چهار دهه است که به روسیه هم کوچ کرده. شاید کوچ آن از قبل‌تر شروع شده باشد، اما بعد از پروستریکا، یعنی از سال ۱۹۸۶ م به بعد و به‌خصوص پس از فروپاشی شوروی در سال ۱۹۹۱ م شهروندان این سرزمین از حق تجارت و مالکیت‌ خصوصی برخوردار شدند. چنین بود که مردمی که پی کسب آزاد بودند، به رستوران‌داری روی آوردند و مثل همه‌ی کشورهای دیگر کافه‌ها و رستوران‌ها از نخستین املاک خصوصی این مردم بودند.</p> <!--break--> <p><a href="http://www.zamahang.com/podcast/2010/20110324_Hamsaygan_nawruz_restoran_andradio_shahzoda.mp3" target="_blank" rel="noopener"><img height="31" width="273" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/musicicon.jpg" alt="" /></a></p> <p><br /> <strong>روحیه تازه سیاسی و اجتماعی و آغازی دورانی نو</strong></p> <p> </p> <p>با فروپاشی شوروی که از مارچ ۱۹۹۰ آغاز شد و در مارچ ۱۹۹۱ با اعلام استقلال بلاروس و برخی جمهوری‌های دیگر به اتمام رسید، شهروندان کشور‌های کوچک برادر در آسیای میانه، مهاجرت به روسیه را شروع کردند، چون روسیه کشوری با زبان آشنا و بدون محدودیت ویزا و مرز بود.</p> <p><br /> از سا‌ل‌های پروستاریکا هم جشن گسترده نوروز و کارناوال‌های گسترده‌ی نوروزی برگزار می‌شد و مردم تفاوت‌هایی ‌را مشاهده می‌کردند. آن‌ها شاهد برگشتن نوروزی بودند که آن را در خانه‌هایشان در طی چند دهه به‌طور پنهانی جشن می‌گرفتند. برای همین در آن سال‌ها برگزاری جشن نوروز نشانگر روحیه تازه اجتماعی و سیاسی بود و واژه‌ی «نوروز» پیش از همه برای مردم پیامی بود از شروع دوران نو.</p> <p>در روسیه کافه‌ها و رستوران‌ها «نوروز» نام دارد</p> <p><br /> دلیل اینکه مردم سابق اتحاد شوروی به کافه، رستوران، سالن‌های زیبایی و مراکز فروش لباس را «نوروز» می‌نامند، اشاره به همین معنای تازه‌ است. تنگ بودن میدان برای مالکیت خصوصی و داشتن تجارت‌ خصوصی، مردم را دوباره به این واژه دلگرم کرده. آن‌ها وقتی در کشور‌های دیگر به کافه رستوران‌های خود نوروز نام می‌دهند انگار به امید دوران نو و جامعه‌ی نو هستند.</p> <p> </p> <p>در سال‌های شوروی این واژه در سراسر آسیای میانه معروف بود و با همین وزن سیاسی بر در و دیوارهای این کشور‌ها جای گرفته بود. حالا با موج مهاجران این واژه به روسیه هم کوچ کرده و معروف‌ترین کافه و رستوران‌های این کشور «نوروز» نام دارد.</p> <p> </p> <p>در سال‌های اخیر این مردم همزمان با اینکه راه برای مهاجرت باز کرده‌اند با خود رسم و آیین‌های خود را هم آورده‌اند.</p> <p><br /> در این برنامه رادیویی با چند تا از این رستوران‌ها آشنا می‌شویم.</p> <p><br /> <strong>کافه رستوران نوروز در مسکو</strong></p> <p> </p> <p><img hspace="8" height="176" align="left" width="252" vspace="8" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/shanou03.jpg" alt="" />مردم آسیای میانه در سال‌های بعد از فروپاشی شوری بسیار به مهاجرت روی آوردند. مهاجرت در اتحاد جماهیر شوروی ممنوع بود، به‌‌خصوص کوچ بستن از کشوری به کشور دیگر کار ناممکن بود، مگر اینکه با فرمان و کار دولتی همراه باشد. هنگام مهاجرت هر کس می‌خواهد سبک‌ترین چیزها را که خاطرات بیشتری برایش داشته باشد با خود ببرد و با این یادمان‌ها پیوندش با سرزمین خود را حفظ کند. واژه‌ی «نوروز» برای مردم چه فارسی زبان و چه ترک زبان همین سوغاتی‌ بود که مدام از وطن یادآوری می‌کند و تمامی این مردم را در خاک غریب دوباره با هم متحد می‌سازد.</p> <p><br /> می‌توانید به وبسایت کافه‌رستوران «نوروز» در مسکو سری بزنید و با حال و هوا و منو عذای آن آشنا شوید.</p> <p>در صفحه اول آن نوشته شده که نوروز جشن قدیمی روسی است و فرارسیدن بهار را با عذاهای ملی روسی با ما جشن بگیرید. اما با اینکه این جشن را روسی می‌نامد، این کافه رستوران آرایش شرقانه دارد و بشقاب‌هایش با نقش پنبه ازبکی تاجیکی در عکس‌ها به آن روح آسیای میانه می‌دهد. به آسانی می‌شود حدس زد که این رستوران برای دوستداران عذاهای شرقی است که ماست و ششلیک یعنی‌‌ همان کباب معروفی شرقی از خوردنی‌های اصلی آن است.</p> <p> </p> <p><strong>لینک: </strong><a href="http://www.navruzcafe.ru/" target="_blank" rel="noopener"><strong>کافه رستوران نوروز در مسکو</strong></a><br /> <br /> <strong> کافه رستوران نوروز با غذاهای قفقازی</strong></p> <p><br /> اما در چیلیبنسک، یکی از شهرهای معروف روسیه، به کافه رستورانی عنوان «نوروز» داده‌اند. ایت رستوران ویژه غذاهای قفقازی، ازبکی، دوتغانی، اویغوری و هر نوع غذای حلال است. اگر به وب‌سایت این کافه رستوران سر بزنید می‌بینید که تقریباً تمام غذاهای ملی روسی و شرقی را می‌شود در آن پیدا کرد و کاملاً حال و هوای اروپایی دارد.</p> <p> </p> <p><strong>لینک: </strong><a href="http://navruz.resto74.ru/" target="_blank" rel="noopener"><strong>کافه رستوران نوروز در چیلینسک</strong></a></p> <p> </p> <p><strong>رستوران نوروز در خارکوف</strong></p> <p> </p> <p>اما یک رستوران دیگر در شهر خارکوف روسیه به نام «نوروز» وجود دارد که یکی از ازبک‌های مهاجر آن را تأسیس کرده و از وب‌سایتش معلوم است که همه غذا‌ها و شیوه سرو آن‌ها کاملاً ازبکی است.</p> <p><br /> <strong>لینک: </strong><a href="http://home.navruz.com.ua" target="_blank" rel="noopener"><strong>رستوران نوروز در خارکوف</strong></a><br /> <br /> <strong>رادیو نوروز</strong></p> <p><br /> باید بگویم که وقتی واژه «نوروز» را با خط سیرلیک جست‌وجو کنید، اول لیست این رستوران‌ها می‌آید و بعد دو سه رادیو‌ محلی که «نوروز» نام دارد. ازبک‌ها علاقه زیای به واژه «نوروز» دارند و رستوران‌ها و کافه‌ها و رادیو‌های خود را نوروز نامیده‌اند. چرا؟</p> <p> </p> <p><img hspace="8" height="147" align="right" width="252" vspace="8" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/shanou04.jpg" alt="" />اول اینکه نوروز جشنی‌ست مربوط به همه اقوام آسیای میانه و این می‌تواند رستوران و یا رادیو آنها را وسیع‌تر بین مردم شاخص و معروف سازد. دیگر اینکه این واژه معنای اتحاد ملی را هم با خود دارد و به نوعی همه قوم‌ها و ملت‌های آسیای میانه را به اتحاد فرامی‌خواند، چنان‌که قبل از وارد شدن روس‌ها به این سرزمین، آن‌ها یک قوم متحد بودند. در روزهای جشن نوروز، این اقوام باز دوباره برادران هم هستند و سر یک سفره‌رنگین می‌نشینند.</p> <p><br /> همان‌طور که در آرایش و منوی غذاهای این رستوران‌ها می‌شود دید رستوران «نوروز» در شهر خارکوف خود را مربوط به فرهنگ شرقی می‌داند و از رقص عربی تا پلو تاجیکی در آن مهیاست.</p> <p><br /> اما به رادیو‌های محلی عنوان «نوروز» دادن هم به‌تازگی در ازبکستان رایج شده. اول از همه بسیاری‌ چنین نظر دارند که ازبک‌ها این جشن را از خود می‌دانند و می‌خواهند آنرا مال خود سازند. اما واقعیت شاید این باشد که بین ازبک‌ها که آزادی رسانه وجود ندارد و اصلاً رسانه به آن معنا که در کشور‌های دموکراتیک است، شناخته شده نیست، واژه‌ی نوروز به معنای آرمان ملی است و امید تغیرات سیاسی اجتماعی دارد و آن‌ها «نوروز» را در معنای روز نو، سبک نو و دوره نو تعبیر می‌کنند. هرچند این رادیو‌ها اف‌ام‌های محلی‌اند که بیشتر پخش خبری و پخش موسیقی دارند.</p> <p> </p> <p><strong>لینک: </strong><a href="http://www.navruzfm.uz/index.php?do=static&page=programms"><strong>رادیو نوروز، اف‌ام، ۸۴ مگاهرتز</strong></a><br /> </p> <p>و همین‌طور پادکستی به نام «نوروز» وجود دارد که پشت سر هم ترانه‌های ازبکی پخش می‌کند و شما هر ساعتی که آنلاین شدید می‌توانید شنونده موسیقی ازبکی باشید.</p> <p><br /> تمام آهنگ‌های که در نسخه‌ی رادیویی این برنامه‌ شنیدید از همین پادکست «نوروز» انتخاب شده‌ است.</p>
شهزاده سمرقندی- «نوروز» حدوداً سه - چهار دهه است که به روسیه هم کوچ کرده. شاید کوچ آن از قبل‌تر شروع شده باشد، اما بعد از پروستریکا، یعنی از سال ۱۹۸۶ م به بعد و بهخصوص پس از فروپاشی شوروی در سال ۱۹۹۱ م شهروندان این سرزمین از حق تجارت و مالکیت خصوصی برخوردار شدند. چنین بود که مردمی که پی کسب آزاد بودند، به رستوران‌داری روی آوردند و مثل همه‌ی کشورهای دیگر کافه‌ها و رستوران‌ها از نخستین املاک خصوصی این مردم بودند.
روحیه تازه سیاسی و اجتماعی و آغازی دورانی نو
با فروپاشی شوروی که از مارچ ۱۹۹۰ آغاز شد و در مارچ ۱۹۹۱ با اعلام استقلال بلاروس و برخی جمهوری‌های دیگر به اتمام رسید، شهروندان کشورهای کوچک برادر در آسیای میانه، مهاجرت به روسیه را شروع کردند، چون روسیه کشوری با زبان آشنا و بدون محدودیت ویزا و مرز بود.
از سالهای پروستاریکا هم جشن گسترده نوروز و کارناوال‌های گسترده‌ی نوروزی برگزار می‌شد و مردم تفاوت‌هایی را مشاهده می‌کردند. آنها شاهد برگشتن نوروزی بودند که آن را در خانه‌هایشان در طی چند دهه به‌طور پنهانی جشن می‌گرفتند. برای همین در آن سال‌ها برگزاری جشن نوروز نشانگر روحیه تازه اجتماعی و سیاسی بود و واژه‌ی «نوروز» پیش از همه برای مردم پیامی بود از شروع دوران نو.
در روسیه کافه‌ها و رستوران‌ها «نوروز» نام دارد
دلیل اینکه مردم سابق اتحاد شوروی به کافه، رستوران، سالن‌های زیبایی و مراکز فروش لباس را «نوروز» می‌نامند، اشاره به همین معنای تازه است. تنگ بودن میدان برای مالکیت خصوصی و داشتن تجارت خصوصی، مردم را دوباره به این واژه دلگرم کرده. آنها وقتی در کشورهای دیگر به کافه رستوران‌های خود نوروز نام می‌دهند انگار به امید دوران نو و جامعه‌ی نو هستند.
در سالهای شوروی این واژه در سراسر آسیای میانه معروف بود و با همین وزن سیاسی بر در و دیوارهای این کشور‌ها جای گرفته بود. حالا با موج مهاجران این واژه به روسیه هم کوچ کرده و معروف‌ترین کافه و رستوران‌های این کشور «نوروز» نام دارد.
در سالهای اخیر این مردم همزمان با اینکه راه برای مهاجرت باز کرده‌اند با خود رسم و آیین‌های خود را هم آورده‌اند.
در این برنامه رادیویی با چند تا از این رستوران‌ها آشنا می‌شویم.
کافه رستوران نوروز در مسکو
مردم آسیای میانه در سالهای بعد از فروپاشی شوری بسیار به مهاجرت روی آوردند. مهاجرت در اتحاد جماهیر شوروی ممنوع بود، بهخصوص کوچ بستن از کشوری به کشور دیگر کار ناممکن بود، مگر اینکه با فرمان و کار دولتی همراه باشد. هنگام مهاجرت هر کس می‌خواهد سبک‌ترین چیزها را که خاطرات بیشتری برایش داشته باشد با خود ببرد و با این یادمان‌ها پیوندش با سرزمین خود را حفظ کند. واژه‌ی «نوروز» برای مردم چه فارسی زبان و چه ترک زبان همین سوغاتی بود که مدام از وطن یادآوری می‌کند و تمامی این مردم را در خاک غریب دوباره با هم متحد می‌سازد.
می‌توانید به وبسایت کافه‌رستوران «نوروز» در مسکو سری بزنید و با حال و هوا و منو عذای آن آشنا شوید.
در صفحه اول آن نوشته شده که نوروز جشن قدیمی روسی است و فرارسیدن بهار را با عذاهای ملی روسی با ما جشن بگیرید. اما با اینکه این جشن را روسی می‌نامد، این کافه رستوران آرایش شرقانه دارد و بشقاب‌هایش با نقش پنبه ازبکی تاجیکی در عکس‌ها به آن روح آسیای میانه می‌دهد. به آسانی می‌شود حدس زد که این رستوران برای دوستداران عذاهای شرقی است که ماست و ششلیک یعنی همان کباب معروفی شرقی از خوردنی‌های اصلی آن است.
کافه رستوران نوروز با غذاهای قفقازی
اما در چیلیبنسک، یکی از شهرهای معروف روسیه، به کافه رستورانی عنوان «نوروز» داده‌اند. ایت رستوران ویژه غذاهای قفقازی، ازبکی، دوتغانی، اویغوری و هر نوع غذای حلال است. اگر به وبسایت این کافه رستوران سر بزنید می‌بینید که تقریباً تمام غذاهای ملی روسی و شرقی را می‌شود در آن پیدا کرد و کاملاً حال و هوای اروپایی دارد.
رستوران نوروز در خارکوف
اما یک رستوران دیگر در شهر خارکوف روسیه به نام «نوروز» وجود دارد که یکی از ازبک‌های مهاجر آن را تأسیس کرده و از وب‌سایتش معلوم است که همه غذا‌ها و شیوه سرو آنها کاملاً ازبکی است.
لینک: رستوران نوروز در خارکوف
رادیو نوروز
باید بگویم که وقتی واژه «نوروز» را با خط سیرلیک جست‌وجو کنید، اول لیست این رستوران‌ها می‌آید و بعد دو سه رادیو محلی که «نوروز» نام دارد. ازبک‌ها علاقه زیای به واژه «نوروز» دارند و رستوران‌ها و کافه‌ها و رادیو‌های خود را نوروز نامیده‌اند. چرا؟
اول اینکه نوروز جشنی‌ست مربوط به همه اقوام آسیای میانه و این می‌تواند رستوران و یا رادیو آنها را وسیع‌تر بین مردم شاخص و معروف سازد. دیگر اینکه این واژه معنای اتحاد ملی را هم با خود دارد و به نوعی همه قوم‌ها و ملت‌های آسیای میانه را به اتحاد فرامی‌خواند، چنان‌که قبل از وارد شدن روس‌ها به این سرزمین، آنها یک قوم متحد بودند. در روزهای جشن نوروز، این اقوام باز دوباره برادران هم هستند و سر یک سفره‌رنگین می‌نشینند.
همان‌طور که در آرایش و منوی غذاهای این رستوران‌ها می‌شود دید رستوران «نوروز» در شهر خارکوف خود را مربوط به فرهنگ شرقی می‌داند و از رقص عربی تا پلو تاجیکی در آن مهیاست.
اما به رادیو‌های محلی عنوان «نوروز» دادن هم به‌تازگی در ازبکستان رایج شده. اول از همه بسیاری چنین نظر دارند که ازبک‌ها این جشن را از خود می‌دانند و می‌خواهند آنرا مال خود سازند. اما واقعیت شاید این باشد که بین ازبک‌ها که آزادی رسانه وجود ندارد و اصلاً رسانه به آن معنا که در کشورهای دموکراتیک است، شناخته شده نیست، واژه‌ی نوروز به معنای آرمان ملی است و امید تغیرات سیاسی اجتماعی دارد و آنها «نوروز» را در معنای روز نو، سبک نو و دوره نو تعبیر می‌کنند. هرچند این رادیو‌ها اف‌ام‌های محلی‌اند که بیشتر پخش خبری و پخش موسیقی دارند.
و همین‌طور پادکستی به نام «نوروز» وجود دارد که پشت سر هم ترانه‌های ازبکی پخش می‌کند و شما هر ساعتی که آنلاین شدید می‌توانید شنونده موسیقی ازبکی باشید.
تمام آهنگ‌های که در نسخه‌ی رادیویی این برنامه شنیدید از همین پادکست «نوروز» انتخاب شده است.
نظرها
نظری وجود ندارد.