نفت ۶۰ دلاری، رؤیای مشترک ایران و عربستان

منابع آگاه از رایزنی عربستان سعودی با برخی از کشورهای منطقه خلیج فارس برای افزایش قیمت نفت تا ۶۰ دلار برای هر بشکه خبر دادند.

توافق کشورهای صادر کننده نفت برای کاهش تولید روزانه در نوامبر سال گذشته هنوز انتظارات اعضای اوپک را برآورده نکرده است.

به‌رغم کاهش تولید روزانه نزدیک به ۱,۸ میلیون بشکه، قیمت نفت کمتر از ۶۰ دلار است و برآوردهای سازمان‌های ناظر بر بازار انرژی نیز دست‌یابی به قیمت انتظاری صادرکنندگان بزرگ را دور از دسترس می‌داند.

محمد بارکیندو دبیرکل اوپک هفته گذشته میزان پایبندی اعضای این سازمان به کاهش تولید را حدود ۹۰ درصد اعلام کرده و گفته بود که انتظار می‌رود در ماه‌های آینده  کاهش ۱۰۰ درصدی تولید روزانه نفت تحقق یابد.

حال اما آن‌گونه که خبرگزاری رویترز سه‌شنبه ۲۸ فوریه/ ۱۰ اسفند گزارش کرده است، عربستان سعودی به دنبال افزایش قیمت نفت به ۶۰ دلار در سال ۲۰۱۷ است.

منابع آگاه در اوپک به رویترز گفته‌اند که علاوه برعربستان سعودی، قطر، امارات متحده عربی و کویت نیز معتقدند که افزایش قیمت نفت به ۶۰ دلار سرمایه‌گذاری در میادین جدید نفتی را تحریک خواهد کرد، بدون اینکه تولید نفت شیل امریکا را به دنبال داشته باشد.

عربستان سعودی و کشورهای صادر کننده نفت خلیج فارس طی دو سال گذشته بخشی از منابع درآمدی خود را به دلیل کاهش قیمت نفت در بازار جهانی از دست داده و با کسری بودجه روبرو شده‌اند. اعضای اوپک اگرچه اعلام کرده‌اند که هدفشان از کاهش تولید روزانه افزایش قیمت نیست، اما برای جبران کاهش درآمد به دلیل کاهش صادرات، انتظار دارند که قیمت نفت افزایش یابد.

کویت و عراق دو عضو دیگر اوپک نیز پیش از این اعلام کرده‌اند که به دنبال افزایش سرمایه‌گذاری برای تولید بیشتر نفت هستند. مقام‌های دولتی عراق گفته‌اند که در صورتی که قیمت نفت به ۶۰ دلار برای هر بشکه نرسد، با کسری بودجه روبرو خواهند شد.

بیشتر بخوانید: بیکاری جوانان؛ «بمب ساعتی» عربستان سعودی

اما آنچه که انتظار اعضای اوپک برای افزایش قیمت‌ها را با تهدید روبرو کرده، وعده و برنامه دونالد ترامپ رئیس جمهوری امریکا برای افزایش تولید و صادرات نفت شیل است. ایالات متحده امریکا اعلام کرده است که به دنبال افزایش تولید ۳۰۰ هزار بشکه در روز در سال جاری میلادی است.

ایران و عربستان؛ اتحاد بر سر منفعت مشترک

ایران و عربستان سعودی دو رقیب منطقه‌ای که سال‌های گذشته مانع از توافق اوپک برای اجرای طرح فریز نفتی و انتخاب دبیرکل اوپک شده بودند، نوامبر سال گذشته سرانجام از مواضع پیشین خود کوتاه آمدند تا قیمت نفت طی دو ماه گذشته حدود ۱۴ درصد افزایش یابد.

توافق اوپک و افزایش قیمت نفت ایران را به رونق اقتصادی و رشد اقتصادی ۶ درصدی امیدوار کرده است. بر اساس آخرین گزارش منابع دولتی رشد اقتصادی بدون نفت ایران در شش ماه نخست امسال نزدیک به یک درصد بوده است.

آنچه که دولت حسن روحانی را از بحران کمبود نقدینگی و منابع مالی خارج کرد، افزایش صادرات روزانه نفت و به تبع آن درآمدهای نفتی بود. دولت در لایحه بودجه نیز برآورد کرده است که حدود ۱۰۰ هزار میلیارد تومان از محل صادرات نفت درآمد داشته باشد. دست‌یابی به این برآورد بیش از هرچه به میزان صادرات و قیمت نفت در بازار جهانی بستگی دارد.

ایران که در نشست نوامبر از کاهش سهمیه تولید روزانه تا دست‌یابی به میزان تولید پیش از تحریم‌ها معاف ماند، برای تداوم این روند راهکاری غیر از همسویی با سایر اعضای اوپک ندارد.

بیژن زنگنه وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران که پیش از این ۶۰ دلار برای هر بشکه را قیمت عادلانه نفت در بازار جهانی دانسته بود، گفته است که ایران مشکلی برای ادامه رایزنی و گفت‌وگو با عربستان سعودی در باره نفت ندارد.

اعضای اوپک قرار است که در ماه مه ۲۰۱۷، پیش از پایان دوره شش ماهه کاهش تولید نفت، در باره نحوه ادامه این طرح تصمیم بگیرند.

در همین زمینه

زورآزمایی ترامپ و اوپک: نفت به ۶۰ دلار می‌رسد؟