ارتباط ناشناخته. ارتباط بدون سانسور. ارتباط برقرار نمی‌شود. سایت اصلی احتمالاً زیر سانسور است. ارتباط با سایت (های) موازی برقرار شد. ارتباط برقرار نمی‌شود. ارتباط اینترنت خود را امتحان کنید. احتمال دارد اینترنت به طور سراسری قطع شده باشد. ادامه مطلب

پیش‌درآمدی بر اصل مادینه‌ی هستی در «یی جینگ»

<p>شهرنوش پارسی&zwnj;پور - این هفته به معرفی دومین &laquo;شش&zwnj;خطی یی جینگ&raquo;، &laquo;کاون&raquo; یا &laquo;کوون&raquo; می&zwnj;پردازیم. جیمز لگه این شش&zwnj;خطی را &laquo;بزرگ و سرچشمه&zwnj;ی پدیده&zwnj;ها، نفوذکننده، ممتاز، درست و دارای جدیت یک مادیان&raquo; ترجمه کرده است. ویلهلم این شش&zwnj;خطی را زیر عنوان &laquo;پذیرا&raquo; ترجمه می&zwnj;کند. آلفرد خوانگ آن را &laquo;واکنش&raquo; ترجمه کرده است. به نظر اینجانب ترجمه&zwnj;ی آلفرد خوانگ از همه درست&zwnj;تر به نظر می&zwnj;رسد.</p> <!--break--> <p>&nbsp;<a href="http://www.zamahang.com/podcast/2010/20110528_Shahrnush___9_Yi_Jing.mp3"><img alt="" align="middle" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/musicicon_0_0.jpg" /></a></p> <p>بعد&zwnj;تر متن را خواهیم خواند و خواهیم دید که ویژگی&zwnj;های یک مادیان و یا گاو ماده را نماد این شش&zwnj;خطی وانمود کرده&zwnj;اند، که نه بی&zwnj;درنگ، اما به تأمل روشن می&zwnj;شود که اصل مادینه&zwnj;ی هستی، یعنی &laquo;یین&raquo; صرفاً باربر یا بارکش نیست، بلکه اما دارای &laquo;عملکرد&raquo; و از این قرار نه مفعول، بلکه صاحب فعل است. البته مربیان بشری همانند شاه&zwnj;ون یا کنفسیوس کوشیده&zwnj;اند این اصل را با زنانگی در اجتماع هم&zwnj;هویت کنند، که این&zwnj;کار از نظر اداره&zwnj;ی اجتماع درست است، اما از نظر علمی غلط. اینجانب به&zwnj;عنوان مترجم کوچک ایرانی کتاب چند نکته را که در زندگی خود شاهد آن بوده&zwnj;ام و یا به&zwnj;دقت خوانده&zwnj;ام در اینجا مثال می&zwnj;آورم تا روشن شود اصل مادینه نباید با توقعاتی که از زن در جامعه می&zwnj;رود، اشتباه یا همخوان شود.</p> <p><img alt="" align="left" src="http://www.zamaaneh.com/pictures-new/PARSKJAH0802.jpg" />سال&zwnj;ها پیش در جریان تهیه&zwnj;ی برنامه برای رادیو تلویزیون ملی ایران به روستایی سفر کرده بودم. در کنار استخری که برای آبیاری کشتزار کنده شده بود، نشسته بودم و به دسته مرغ&zwnj;هایی که با یک خروس حرکت می&zwnj;کردند، نگاه می&zwnj;کردم. ناگهان متوجه مرغی شدم که جدا از این دسته مرغان و خروس حرکت می&zwnj;کرد. هرگاه که این دسته نزدیک من می&zwnj;شد، مرغ تنها در آن سوی استخر قرار می&zwnj;گرفت، و برعکس، هرگاه دسته پرندگان به آن سوی می&zwnj;رفتند مرغ به من نزدیک می&zwnj;شد. در این گشت و واگشت مرغان، متوجه شدم که سر مرغ تنها به نحو ترسناکی زخمی&zwnj;ست. دلمه بزرگ زخمی سرتاسر کله او را پوشانده بود. از صاحب کشتزار که در آن نزدیکی بود در باب احوال مرغ پرسیدم. گفت این مرغ این خروس را دوست نمی&zwnj;دارد، و تمامی تلاش خروس برای نزدیک شدن به او بی&zwnj;فایده بوده است. دلیلش هم این زخم رقت&zwnj;انگیز. <br /> &nbsp;</p> <p>در اینجا نتیجه می&zwnj;گیرم که اصل مادینه &laquo;صرفاً&raquo; پذیرا نیست، بلکه به دلایلی می&zwnj;تواند &laquo;انکارکننده&raquo; یا &laquo;ناپذیرا&raquo; باشد. اما مثال دیگر باز در جریان فیلم&zwnj;برداری برای تلویزیون در&zwnj;&zwnj; همان ایران اتفاق افتاد. ما از یک بوقلمون&zwnj;داری بزرگ در شمال ایران بازدید می&zwnj;کردیم. بوقلمون ماده&zwnj;ای میان در نشسته بود و حالت اخطاردهنده&zwnj;ای داشت. من باید از کنار او رد می&zwnj;شدم و حقیقتش کمی می&zwnj;ترسیدم. صاحب بوقلمون&zwnj;داری به من گفت: &laquo;مراقب باش! این بوقلمون الان خیلی وحشی&zwnj;ست. او آن&zwnj;قدر آنجا می&zwnj;نشیند تا بوقلمون نری به او نزدیک شود.&raquo; <br /> &nbsp;</p> <blockquote> <p>شهرنوش پارسی&zwnj;پور: مادر چنگیز خان در بیابان مورد تجاوز سه مرد قرار گرفت. نتیجه کودکی بود به نام &laquo;تموچین&raquo; که بعد چنگیز نامیده شد. زن آنقدر در گوش پسرش خواند تا از او یک هیولای بزرگ ساخت. در اینجا حالت &laquo;واکنشی&raquo; اصل مادینه بیشتر از هر حالتی به چشم می&zwnj;خورد و مصداق این معناست که در کتاب مقدس آمده است: &laquo;هر کس باد بکارد توفان درو خواهد کرد.&raquo;</p> </blockquote> <p>از این مشاهده&zwnj;ی طبیعی نتیجه می&zwnj;گیرم که یکی از ویژگی&zwnj;های اصل مادینه خصلت &laquo;گیرندگی&raquo; آن است، که به نوبه&zwnj;ی خود دارای قوه&zwnj;ی عملکردی و فاعلانه است. پس در منظر نخست اصل مادینه در آن واحد گیرنده و امتناع&zwnj;ورزنده است، که این در حرکت جهانی می&zwnj;تواند باعث هزاران پدیده بشود. اما مسئله به اینجا ختم نمی&zwnj;شود. فرض کنیم زنی دارد در بیابان راه می&zwnj;رود و مورد تجاوز سه مرد قرار می&zwnj;گیرد. هر سه مرد چون قوی هستند بر او &laquo;غلبه&raquo; می&zwnj;کنند. اما باز فرض کنیم که زن دچار بیماری ایدز است. روشن است که مردان غلبه&zwnj;کننده دچار بیماری ایدز خواهند شد. پس اصل مادینه نه الزاماً پذیرنده و یا گیرنده، یا ردکننده، بلکه در آن واحد &laquo;دهنده&raquo; هم هست، چون می&zwnj;بینیم که ایدز را به این آقایان می&zwnj;دهد. <br /> &nbsp;</p> <blockquote></blockquote> <p>اما باز فرض کنیم زنی دارد در بیابان می&zwnj;رود و مورد تجاوز سه مرد قرار می&zwnj;گیرد. این حادثه عیناً در جهان رخ داده است و مادر چنگیز خان به همین نحو مورد تجاوز قرار گرفته است. نتیجه &laquo;تموچین&raquo; است که بعد چنگیز نامیده می&zwnj;شود. زن آن&zwnj;قدر در گوش پسرش می&zwnj;خواند تا از او یک هیولای بزرگ می&zwnj;سازد که جان میلیون&zwnj;ها تن را می&zwnj;گیرد. در اینجا حالت &laquo;واکنشی&raquo; اصل مادینه بیشتر از هر حالتی به&zwnj;چشم می&zwnj;خورد و مصداق این معناست که در کتاب مقدس آمده است: &laquo;هرکس باد بکارد توفان درو خواهد کرد.&raquo;<br /> &nbsp;</p> <p>و بالاخره اما نکته&zwnj;ای از کتاب &laquo;چپق مقدس&raquo; نقل می&zwnj;شود که شرح احوال و عادات و اسطوره&zwnj;های بومیان آمریکاست. در این کتاب &laquo;خدا&raquo; در قالب زنی دارد در بیابان راه می&zwnj;رود. سه مرد به او تجاوز می&zwnj;کنند. خدا تجاوز را &laquo;تحمل&raquo; کرده، و بعد بی&zwnj;گفتن کلامی &laquo;می&zwnj;رود&raquo;. البته برای همیشه می&zwnj;رود. در شرح یی جینگی این داستان زیبا می&zwnj;توان گفت که اصل مادینه می&zwnj;تواند به عنوان نیرویی &laquo;غیبی&raquo; به&zwnj;گونه&zwnj;ای عمل کند که با تمامی انواع عملکردهایی که نام بردیم تفاوت داشته باشد. <br /> &nbsp;</p> <p>پس به نظر اینجانب اصل مادینه در آن واحد دارای &laquo;نیروی گیرنده&raquo;، &laquo;نیروی دهنده&raquo;، &laquo;نیروی منحرف&zwnj;کننده&raquo; و یک حالت چهارم &laquo;وصف&zwnj;ناپذیر&raquo; است، که من به آن &laquo;نیروی غیبی&raquo; می&zwnj;گویم. پس از چهل سال که یی جینگ می&zwnj;خوانم به خود اجازه دادم که این نکات را بنویسم به&zwnj;عنوان پیش درآمد برای آنچه که موطف به ترجمه&zwnj;ی &laquo;دقیق&raquo; آن هستم. اصل نرینه نیز به نظر اینجانب حداقل دارای دو حرکت پیشرونده، و فرازرونده است. حرکت عکس، &laquo;پایین&zwnj;رونده&raquo; به نیروی مادینه مربوط می&zwnj;شود که در بعضی زمان&zwnj;ها قابل مشاهده و در برخی موارد همانند حالت &laquo;غیب&raquo; است. پس شاید بتوان گفت که &laquo;تز&raquo; نه الزاماً با یک &laquo;آنتی تز&raquo; بلکه با حداقل، در حد عقل محدود من چهار آنتی تز روبروست. &laquo;سنتز&raquo; خود در عین حال همیشه تز، و در حضور است، که در این حالت چون جمع نرینگی و مادینگی هستی&zwnj;ست یک واحد تائو یا دائوی کوچک به&zwnj;شمار می&zwnj;آید. <br /> &nbsp;</p> <p>بدون شک متون بسیار زیادی تا به امروز در این&zwnj;باره نوشته شده است. من به دلیل ندانستن زبان چینی از وجود این متون غافل هستم. اما آنچه که اینجا آمد انگاشته&zwnj;های ذهن من است و بنابراین بر خواننده&zwnj;ی مسئول فرض است که همیشه نسبت شک و گمان را برای خود حفظ کند. در هفته&zwnj;ی آینده به شرح &laquo;کاون&raquo; یا &laquo;کوون&raquo; به قراری خواهم نشست که آلفرد خوانگ و ویلهلم ترجمه کرده&zwnj;اند و متکی&zwnj;ست بر متون باستانی چین که از فوهسی، شاه ون، پسر او عالی&zwnj;جناب جو و کنفسیوس باقی مانده است. به&zwnj;نظر اینجانب این هر چهار تابعی از عصر پدرسالاری هستند. خواننده باید به این نکته دقت داشته باشد و اجازه ندهد ذهنش دچار انفعال بشود. یادمان نرود که یی جینگ مبنای دیالکتیک هگل و بنابراین دیالکتیک مارکس است. در ایران (و البته جهان) سرهای زیادی در این راه بریده شده است. این&zwnj;بار اما هدف تنها شناختن یک متن باستانی&zwnj;ست و آشنا شدن با منطق مردم قدیم جهان، که همه چیز را دووجهی می&zwnj;دیدند، و در همین میدان غور و بررسی می&zwnj;کردند. نکته&zwnj;ی مهم این است که چون چین ار جغرافیای مناسبی برخوردار بوده است، این فرهنگ باستانی را بهتر از ملت&zwnj;های دیگر حفظ کرده است. به&zwnj;ویژه که خط چینیان در پنج هزار سال گذشته تغییر نکرده است و دسترسی به متون باستانی بسیار سهل است. <br /> &nbsp;</p> <p>با پوزش از شما که در نوشتن وقفه ایجاد کردم در شماره&zwnj;ی آینده با اصل کاون یا کوون آشنایی پیدا خواهیم کرد. <br /> &nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p><strong>در همین زمینه:</strong></p> <p><a href="http://zamanehdev.redbee.nl/u/?p=4376">::انسان برتر و سیر تحول او، بخش هشتم کتاب جهان::</a></p>

شهرنوش پارسی‌پور - این هفته به معرفی دومین «شش‌خطی یی جینگ»، «کاون» یا «کوون» می‌پردازیم. جیمز لگه این شش‌خطی را «بزرگ و سرچشمه‌ی پدیده‌ها، نفوذکننده، ممتاز، درست و دارای جدیت یک مادیان» ترجمه کرده است. ویلهلم این شش‌خطی را زیر عنوان «پذیرا» ترجمه می‌کند. آلفرد خوانگ آن را «واکنش» ترجمه کرده است. به نظر اینجانب ترجمه‌ی آلفرد خوانگ از همه درست‌تر به نظر می‌رسد.

بعد‌تر متن را خواهیم خواند و خواهیم دید که ویژگی‌های یک مادیان و یا گاو ماده را نماد این شش‌خطی وانمود کرده‌اند، که نه بی‌درنگ، اما به تأمل روشن می‌شود که اصل مادینه‌ی هستی، یعنی «یین» صرفاً باربر یا بارکش نیست، بلکه اما دارای «عملکرد» و از این قرار نه مفعول، بلکه صاحب فعل است. البته مربیان بشری همانند شاه‌ون یا کنفسیوس کوشیده‌اند این اصل را با زنانگی در اجتماع هم‌هویت کنند، که این‌کار از نظر اداره‌ی اجتماع درست است، اما از نظر علمی غلط. اینجانب به‌عنوان مترجم کوچک ایرانی کتاب چند نکته را که در زندگی خود شاهد آن بوده‌ام و یا به‌دقت خوانده‌ام در اینجا مثال می‌آورم تا روشن شود اصل مادینه نباید با توقعاتی که از زن در جامعه می‌رود، اشتباه یا همخوان شود.

سال‌ها پیش در جریان تهیه‌ی برنامه برای رادیو تلویزیون ملی ایران به روستایی سفر کرده بودم. در کنار استخری که برای آبیاری کشتزار کنده شده بود، نشسته بودم و به دسته مرغ‌هایی که با یک خروس حرکت می‌کردند، نگاه می‌کردم. ناگهان متوجه مرغی شدم که جدا از این دسته مرغان و خروس حرکت می‌کرد. هرگاه که این دسته نزدیک من می‌شد، مرغ تنها در آن سوی استخر قرار می‌گرفت، و برعکس، هرگاه دسته پرندگان به آن سوی می‌رفتند مرغ به من نزدیک می‌شد. در این گشت و واگشت مرغان، متوجه شدم که سر مرغ تنها به نحو ترسناکی زخمی‌ست. دلمه بزرگ زخمی سرتاسر کله او را پوشانده بود. از صاحب کشتزار که در آن نزدیکی بود در باب احوال مرغ پرسیدم. گفت این مرغ این خروس را دوست نمی‌دارد، و تمامی تلاش خروس برای نزدیک شدن به او بی‌فایده بوده است. دلیلش هم این زخم رقت‌انگیز.
 

در اینجا نتیجه می‌گیرم که اصل مادینه «صرفاً» پذیرا نیست، بلکه به دلایلی می‌تواند «انکارکننده» یا «ناپذیرا» باشد. اما مثال دیگر باز در جریان فیلم‌برداری برای تلویزیون در‌‌ همان ایران اتفاق افتاد. ما از یک بوقلمون‌داری بزرگ در شمال ایران بازدید می‌کردیم. بوقلمون ماده‌ای میان در نشسته بود و حالت اخطاردهنده‌ای داشت. من باید از کنار او رد می‌شدم و حقیقتش کمی می‌ترسیدم. صاحب بوقلمون‌داری به من گفت: «مراقب باش! این بوقلمون الان خیلی وحشی‌ست. او آن‌قدر آنجا می‌نشیند تا بوقلمون نری به او نزدیک شود.»
 

شهرنوش پارسی‌پور: مادر چنگیز خان در بیابان مورد تجاوز سه مرد قرار گرفت. نتیجه کودکی بود به نام «تموچین» که بعد چنگیز نامیده شد. زن آنقدر در گوش پسرش خواند تا از او یک هیولای بزرگ ساخت. در اینجا حالت «واکنشی» اصل مادینه بیشتر از هر حالتی به چشم می‌خورد و مصداق این معناست که در کتاب مقدس آمده است: «هر کس باد بکارد توفان درو خواهد کرد.»

از این مشاهده‌ی طبیعی نتیجه می‌گیرم که یکی از ویژگی‌های اصل مادینه خصلت «گیرندگی» آن است، که به نوبه‌ی خود دارای قوه‌ی عملکردی و فاعلانه است. پس در منظر نخست اصل مادینه در آن واحد گیرنده و امتناع‌ورزنده است، که این در حرکت جهانی می‌تواند باعث هزاران پدیده بشود. اما مسئله به اینجا ختم نمی‌شود. فرض کنیم زنی دارد در بیابان راه می‌رود و مورد تجاوز سه مرد قرار می‌گیرد. هر سه مرد چون قوی هستند بر او «غلبه» می‌کنند. اما باز فرض کنیم که زن دچار بیماری ایدز است. روشن است که مردان غلبه‌کننده دچار بیماری ایدز خواهند شد. پس اصل مادینه نه الزاماً پذیرنده و یا گیرنده، یا ردکننده، بلکه در آن واحد «دهنده» هم هست، چون می‌بینیم که ایدز را به این آقایان می‌دهد.
 

اما باز فرض کنیم زنی دارد در بیابان می‌رود و مورد تجاوز سه مرد قرار می‌گیرد. این حادثه عیناً در جهان رخ داده است و مادر چنگیز خان به همین نحو مورد تجاوز قرار گرفته است. نتیجه «تموچین» است که بعد چنگیز نامیده می‌شود. زن آن‌قدر در گوش پسرش می‌خواند تا از او یک هیولای بزرگ می‌سازد که جان میلیون‌ها تن را می‌گیرد. در اینجا حالت «واکنشی» اصل مادینه بیشتر از هر حالتی به‌چشم می‌خورد و مصداق این معناست که در کتاب مقدس آمده است: «هرکس باد بکارد توفان درو خواهد کرد.»
 

و بالاخره اما نکته‌ای از کتاب «چپق مقدس» نقل می‌شود که شرح احوال و عادات و اسطوره‌های بومیان آمریکاست. در این کتاب «خدا» در قالب زنی دارد در بیابان راه می‌رود. سه مرد به او تجاوز می‌کنند. خدا تجاوز را «تحمل» کرده، و بعد بی‌گفتن کلامی «می‌رود». البته برای همیشه می‌رود. در شرح یی جینگی این داستان زیبا می‌توان گفت که اصل مادینه می‌تواند به عنوان نیرویی «غیبی» به‌گونه‌ای عمل کند که با تمامی انواع عملکردهایی که نام بردیم تفاوت داشته باشد.
 

پس به نظر اینجانب اصل مادینه در آن واحد دارای «نیروی گیرنده»، «نیروی دهنده»، «نیروی منحرف‌کننده» و یک حالت چهارم «وصف‌ناپذیر» است، که من به آن «نیروی غیبی» می‌گویم. پس از چهل سال که یی جینگ می‌خوانم به خود اجازه دادم که این نکات را بنویسم به‌عنوان پیش درآمد برای آنچه که موطف به ترجمه‌ی «دقیق» آن هستم. اصل نرینه نیز به نظر اینجانب حداقل دارای دو حرکت پیشرونده، و فرازرونده است. حرکت عکس، «پایین‌رونده» به نیروی مادینه مربوط می‌شود که در بعضی زمان‌ها قابل مشاهده و در برخی موارد همانند حالت «غیب» است. پس شاید بتوان گفت که «تز» نه الزاماً با یک «آنتی تز» بلکه با حداقل، در حد عقل محدود من چهار آنتی تز روبروست. «سنتز» خود در عین حال همیشه تز، و در حضور است، که در این حالت چون جمع نرینگی و مادینگی هستی‌ست یک واحد تائو یا دائوی کوچک به‌شمار می‌آید.
 

بدون شک متون بسیار زیادی تا به امروز در این‌باره نوشته شده است. من به دلیل ندانستن زبان چینی از وجود این متون غافل هستم. اما آنچه که اینجا آمد انگاشته‌های ذهن من است و بنابراین بر خواننده‌ی مسئول فرض است که همیشه نسبت شک و گمان را برای خود حفظ کند. در هفته‌ی آینده به شرح «کاون» یا «کوون» به قراری خواهم نشست که آلفرد خوانگ و ویلهلم ترجمه کرده‌اند و متکی‌ست بر متون باستانی چین که از فوهسی، شاه ون، پسر او عالی‌جناب جو و کنفسیوس باقی مانده است. به‌نظر اینجانب این هر چهار تابعی از عصر پدرسالاری هستند. خواننده باید به این نکته دقت داشته باشد و اجازه ندهد ذهنش دچار انفعال بشود. یادمان نرود که یی جینگ مبنای دیالکتیک هگل و بنابراین دیالکتیک مارکس است. در ایران (و البته جهان) سرهای زیادی در این راه بریده شده است. این‌بار اما هدف تنها شناختن یک متن باستانی‌ست و آشنا شدن با منطق مردم قدیم جهان، که همه چیز را دووجهی می‌دیدند، و در همین میدان غور و بررسی می‌کردند. نکته‌ی مهم این است که چون چین ار جغرافیای مناسبی برخوردار بوده است، این فرهنگ باستانی را بهتر از ملت‌های دیگر حفظ کرده است. به‌ویژه که خط چینیان در پنج هزار سال گذشته تغییر نکرده است و دسترسی به متون باستانی بسیار سهل است.
 

با پوزش از شما که در نوشتن وقفه ایجاد کردم در شماره‌ی آینده با اصل کاون یا کوون آشنایی پیدا خواهیم کرد.
 

در همین زمینه:

این مطلب را پسندیدید؟ کمک مالی شما به ما این امکان را خواهد داد که از این نوع مطالب بیشتر منتشر کنیم.

آیا مایل هستید ما را در تحقیق و نوشتن تعداد بیشتری از این‌گونه مطالب یاری کنید؟

.در حال حاضر امکان دریافت کمک مخاطبان ساکن ایران وجود ندارد

توضیح بیشتر در مورد اینکه چطور از ما حمایت کنید

نظر بدهید

در پرکردن فرم خطایی صورت گرفته

نظرها

  • کاربر مهمان

    <p>.......<br /> دوره ی اسطوره شناسیه تخیلی گذشته و اسطوره شناسی امروز هم با نگاهی به علم روز و کارکرد مغز انسان باز فهمیده و تحلیل میشه، نه با حدس و گمان های تخیلیه یونگ گونه ی 100 ساله پیش!<br /> با احترام<br /> خشایار</p>

  • شهرنوش پارس پور

    <p>خشایار عزبز </p> <p>اگر به کتاب فروشی های متخصص این مباحث مراجعه کنید می بینید که از همین کتاب حداقل ده ترجمه مختلف وجود دارد. در ایران ترجمه ای از این ترجمه ها بوسیله خانم سودابه فضایلی انجام گرفته است. من نیز به سهم خود دارم یکی از این ترجمه ها را ترجمه می کنم. به نظر شما اشکالی دار د ما گاه از این غربیان عغب مانده تقلید کرده ، اندکی راجع به علوم قدیمی جهان مطالعه کنیم؟ </p> <p>شهرنوش پارسی پور</p>