دهمین جشنواره موسیقی نواحی: جشنوارهای کوچک با هنرمندانی بزرگ
جشنواره موسیقی محلی در ایران کاملاً دولتیست. اما دولت کار چندانی برای رفاه هنرمندان موسیقی نواحی انجام نمیدهد. آنها همچنان از گمنامی و مشکلات معیشتی رنج میبرند.
دهمین جشنواره موسیقی نواحی که از ۶ تیر سال جاری در شهر کرمان و شهرستانهای بافت، رفسنجان، زرند، انار، سیرجان، شهربابک، جیرفت، بم و نرماشیر آغاز شده بود، شامگاه جمعه ۹ تیر در عمارت فتح آباد، در شهر اختیارآباد در ۲۵ کیلومتری کرمان با تکنوازی دوتار غلامرضا آلماجوقی از خراسان شمالی و گروه سعادتی از ترکمنصحرا و همچنین با هنرنمایی گروه موسیقی عرفانی انوار جام به پایان رسید.
در دهمین دوره جشنواره موسیقی نواحی گروهی از مدیران ارشاد اسلامی هم حضور داشتند: علی مرادخانی معاون هنری ارشاد اسلامی، فرزاد طالبی، مدیرکل دفتر موسیقی، محمد مجتبی حسینی، مشاور وزیر ارشاد اسلامی، بهرام جمالی مدیرعامل انجمن موسیقی ایران و همچنین محمدرضا علیزاده مدیرکل ارشاد اسلامی استان کرمان.
به گفته مدیرکل ارشاد اسلامی استاد کرمان دهمین دوره جشنواره موسیقی نواحی فقط ۳۵۰۰ نفر مخاطب داشت. ۶۹ هنرمند مردمی از سراسر ایران که بیشتر آنها به طور خودانگیخته به موسیقی روی آوردهاند و با مشکلات مالی بسیار هم مواجهاند در این جشنواره هنرنمایی کردند.
غلامرضا آلماجوقی، دوتارنواز خراسانی، پیش از آغاز اجرایش خطاب به جوانان ایرانی که به موسیقی علاقه دارند توصیه کرد:
«جوانان ایران، از اول ایران تا آخر آن، نگذارید ساز زمین بماند، چه تُرک هستید، چه کرد و چه عرب. من ۸۶ سالم است و همیشه ساز به دستم بوده است.»
غلامرضا آلماجوقی ساکن روستای ترکنشین آلماجوق در استان خراسان رضویست. شناسایی این هنرمندان و حمایت از آنها از وظایفیست که وزارت ارشاد اسلامی نتوانسته به آن عمل کند. بسیاری از هنرمندان موسیقی نواحی حتی از بیمه درمان هم برخوردار نیستند.
بداهه نوازی غلامرضا آلماجوقی
علی مرادخانی، معاون هنری ارشاد اسلامی درباره بودجه اندکی که برای هنرمندان موسیقی نواحی تعیین شده، گفته است:
«امسال در جشنواره موسیقی نواحی، ما خودمان ۲۵۰ میلیون تومان گذاشتیم و اداره ارشاد کرمان هم ۲۵۰ میلیون گذاشت. اما مسئله این است که میخواهیم کاری کنیم که ادارات ارشاد استانها فعالتر شوند و بار همه رویدادها بر دوش ادارههای کل معاونت هنری نباشد.»
درآمدزایی از محل برگزاری کنسرتهای موسیقی نواحی یکی از اهداف وزارت ارشاد اسلامی برای تأمین هنرمندان موسیقی نواحیست. با اینحال برگزاری این کنسرتها در داخل ایران گاهی با موانعی مواجه میشود. وزارت ارشاد اسلامی هم در این میان هرچند مانع از خروج این هنرمندان برای برگزاری کنسرت در خارج از ایران نمیشود، اما مساعدتی هم نمیکند.
در مراسم اختتامیه دهمین دوره جشنواره موسیقی نواحی، مهدی وجدانی، مدیر روابط عمومی این جشنواره از مسئولان ارشاد اسلامی خواست که در آینده از گروههای موسیقی نواحی که دعوتنامهای از خارج از کشور دارند حمایت کند.
طاباق سعادتی از ترکمن صحرا که در بخش میانی جشنواره موسیقی نواحی همراه با گروهش با اجرای خیوهلویی هنرنمایی کرد، نمونهایست از هنرمندانی که در ایران ارج نمیبینند اما در خارج از ایران خواهان دارند. مقامات ترکمنستان بارها از او دعوت کردهاند که به ترکمنستان مهاجرت کند، اما او ترجیح داده در ایران بماند.
گروه سعادتی، هم موسیقی اجرا میکند و هم ذکر خنجر میگوید. طاباق سعادتی درباره سبک خیوه لویی میگوید:
«این سبک، سخت است و گلو میخواهد. ما در استان گلستان بر اساس چهار مقام در چهار شیوه یا چهار سبک مختلف میخوانیم: گرگان یولی، دامانا یولی، ماری یولی و خیوه یولی كه هر كدام مربوط به ناحیه یا تیرهای است. خیوه یولی اوجهای بیشتری میگیرد و از تحریرهای مختلف و متنوع موسیقی آوازی تركمنی (جق جق) بیشتر بهره میبرد.»
با هنرنمایی گروه موسیقی عرفانی انوار جام دهمین دوره جشنواره موسیقی نواحی که یک جشنواره کاملاً دولتی اما با بودجه ناچیز است به پایان رسید.
همچنان مشکلات مالی و صنفی هنرمندان موسیقی محلی ایران بر جای خود باقیست.
امید علینظرپور، هنرمند کرمانی و نوازنده نی لبی و نی دندانی که از نظر جسمانی معلول است، به خبرگزاریهای داخلی گفته است وزارت ارشاد هر ماه به او فقط ۱۰۰ هزار تومان حقوق میدهد. او که ۱۰ فرزند دارد از نوازندگی در برخی مراسم جشن و سرور گذران میکند.
پیش از انقلاب در جشن هنر اصفهان و جشن هنر شیراز، رقص و موسیقی نواحی ایران در یک صحنه جهانی عرضه میشد.
نظرها
نظری وجود ندارد.