زندگی سگیِ یک شاعر و نویسنده‌ی چینی
<p>ناصر غیاثی - نویسنده و شاعر چینی،لیاو لیوو (Liao Yiwu) متولد ۱۹۵۸، در مجموع نزدیک به بیست سال از زندگی‌اش را در زندان‌های چین گذرانده و در چین ممنوع‌القلم است. دولت چین چندی پیش به او اجازه‌ی خروج داد، به شرط آنکه در خارج از چین هم کتاب خاطرات زندانش را منتشر نکند. او به مناسبت انتشار همین کتاب در آلمان است و رسانه‌های متعددی با او گفت‌وگو کرده‌اند. ترجمه‌ی گفت‌وگوی لیاو ییوو را با اشپیگل‌آنلاین می‌خوانید.</p> <!--break--> <p><br /> <img alt="" align="right" src="http://www.zamaaneh.com/pictures-new/Communicate-icon.png" />اشپیگل آن‌لاین - رهبری چین به‌تازگی انتشار یا خواندن آثارتان را در مجامع عمومی خارج ممنوع کرده است. حالا به اینجا آمده‌اید و دست به انتشار کتابی می‌زنید درباره‌ی دوران زندانتان. جانتان در معرض خطر نیست؟</p> <p> </p> <p>قبل از خروج از کشور مجبور شدم به مأموران اطمینان بدهم که کتابم «به خاطر یک سرود و صد سرود» را در خارج منتشر نکنم. «انتشارات فیشر» زمان انتشار کتاب را سه بار به تعویق انداخت، از جمله به خاطر امنیت جانی من. اما دیگر حاضر نیستم مثل یک گروگان مرا در چین نگه دارند. تنها به خاطر اجازه‌ی خروج از کشور چنان قولی داده بودم. طبیعی است که توافقی این چنین توهینی وصف‌ناپذیر به یک نویسنده است. مهم‌ترین چیز از نظر من آزادی نوشتن و انتشار است. به همین خاطر است که امروز جلوی شما نشسته‌ام.</p> <p> </p> <p><br /> <img alt="" align="right" src="http://www.zamaaneh.com/pictures-new/Communicate-icon.png" />چه مدتی می‌خواهید این‌جا بمانید؟</p> <p> </p> <p>تا مدتی که برای کتابم ضرورت داشته باشد. بعد به ایالات متحده می‌روم و پس از آن به استرالیا. از سال ۲۰۱۲ بورس یک ساله‌ای از DAAD دارم. این مدت زمان را در برلین خواهم بود. اما امیدوارم، چنان‌چه زمانی حکومت عوض شد، بتوانم در امنیت به چین برگردم.</p> <p> </p> <p><img alt="" align="right" src="http://www.zamaaneh.com/pictures-new/Communicate-icon.png" />چون شعری درباره‌ی کشتار میدان تیان‌مین نوشته بودید، ۱۹۸۹ سال چهار سال زندان بودید. در زندان چندین بار حالتان به‌هم خورد و دو بار سعی کردید، خودتان را بکُشید. چگونه جان سالم بدر بردید؟</p> <p> </p> <p>پس از اینکه به زندانم انداختند، فهمیدم، روح و هویت من به عنوان روشنفکر جایی در آن‌جا ندارد. موقع تحویلم به زندان مجبورم کردند برهنه شوم تا در باسنم دنبال قاچاق بگردند، از آن لحظه مثل یک سگ زندگی کردم. وقتی یاد آن زمان‌ها می‌افتم باورم نمی‌شود، هنوز زنده‌ام. اما از یک وقتی فهمیدم که باید آن‌چه به سرم آمده را مستند کنم. دوران زندگی در زندان تاریک‌ترین فصل زندگی من است، دورانی که ناچار بودم، شرافت انسانیم را تسلیم کنم. من خودم را به مثابه‌ی روایتگر داستان می‌بینم. این وظیفه‌ی من است که این داستان را تعریف کنم.</p> <p> </p> <p><img alt="" align="right" src="http://www.zamaaneh.com/pictures-new/Communicate-icon.png" />آیا مایه‌ی رضایت خاطر است که حتی از چنین تجربیاتِ تحقیرکننده‌ای می‌تواند ادبیات به وجود بیاید؟</p> <p> </p> <p>بسیاری از زندانیان سیاسی در مورد دوران زندانشان نوشته‌اند. گزارش من با گزارش آن‌ها متفاوت است. مثلاً در زندان معمول بود که ما زندانی‌ها به خاطر گرمای زیاد خمیردندان در باسن هم می‌ریختیم، چون از این طریق احساس خنکی می‌کردیم. اما پس از مدتی خمیردندان سفت می‌شد و بیرون آوردنش آسان نبود. امروز وقتی یادداشت‌های آن زمانم را می‌خوانم، از خودم می‌پرسم، آن موقع چقدر تحقیر شده بودم. احتمال می‌دهم بیشتر زندانیان سیاسی سابق هرگز در مورد چنین چیزهایی ننویسند.</p> <p> </p> <p><img alt="" align="right" src="http://www.zamaaneh.com/pictures-new/Communicate-icon.png" />می‌توانستید در زندان بنویسید؟</p> <p> </p> <p>نه چندان. در کتابم ۳۰ شعر هم هست که در زندان نوشته‌ام. توانسته بودم آن‌ها را در جلد یک کتاب صحافی‌شده پنهان کنم. تحریر نهایی کتاب را بعداً نوشته‌ام. ناچار شدم سه بار از اول شروع کنم، چون موقع بازرسی مصادره می‌شد.</p> <p> </p> <p><img alt="" align="right" src="http://www.zamaaneh.com/pictures-new/Communicate-icon.png" />به‌نظر می‌رسد پس از آزادی ِ آی وای‌وای و فعال حقوق بشر هو ییا و سرانجام مجوز سفر شما به خارج تشنج‌زدایی سیاسی برقرار شده است. در عین حال برنده‌ی جایزه‌ی صلح نوبل لیو کسیاوبو و بسیاری دیگر هنوز در زندان‌اند. اوضاع روشنفکران منتقد در چین را چگونه می‌بینید؟</p> <p> </p> <blockquote> <p><img alt="" align="middle" width="201" height="93" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/ghiazbc02_1.jpg" />لیاو لیوو: در چین می‌گویند، یک نویسنده باید سه چیز داشته باشد: یک سند طلاق، یک حکم آزادی از زندان و یک حکم بازرسی. در این صورت نویسنده‌ی خوبی است.. (عکس:دست‌نویس لیاو لیوو در زندان)</p> </blockquote> <p>در واقع باید چهارم آوریل به «Pen World Voices Festival» به نیویورک می‌رفتم. اوایل به فکرم رسید،‌‌ همان کاری را بکنم که سال ۲۰۱۰ وقتی می‌خواستم به جشنواره‌ی جهانی ادبیات کُلن بروم، کرده بودم. یک بلیط بخرم و بروم فرودگاه که البته در فردوگاه مانعم‌ شدند. اما پلیس به من گفت این‌بار بی‌دردسر تمام نخواهد شد. تهدید کردند، اگر یک‌بار چنین کاری بکنی، برای مدتی طولانی ناپدیدت می‌کنیم. وقتی سوم آوریل شنیدم که آی وای‌وای دستگیر شده است، خیس عرق شدم. این فشار روانی تا امروز هم ادامه دارد.</p> <p> </p> <p><img alt="" align="right" src="http://www.zamaaneh.com/pictures-new/Communicate-icon.png" />می‌توانید روزی را تصور کنید که سفارت چین از شما دعوت کند، به برلین بیاید و آثارتان را بخوانید؟</p> <p> </p> <p>رؤیای زیبایی است. فعلاً اما دوست ندارم با این جماعت روبرو بشوم. قدرتمندانی که امروز در کشورم حکومت می‌کنند، قلب زشت و کثیفی دارند. خیال نکنم هو یانتو یا ون ییابود مرا دعوت بکند. چنین فکری اصلاً به ذهنشان هم نمی‌رسد.</p> <p> </p> <p><img alt="" align="right" src="http://www.zamaaneh.com/pictures-new/Communicate-icon.png" />گرچه کتاب‌های شما در چین ممنوع است اما در بازار سیاه آثارتان را روی دست می‌برند.</p> <p> </p> <p>تا جایی که شنیده‌ام کتاب‌های من در رده‌ی سوم موفق‌ترین کتاب‌های کپی‌شده‌ی غیرمجاز در چین قرار دارد. این ادی دین من به کشورم است. در چین می‌گویند، یک نویسنده باید سه چیز داشته باشد: یک سند طلاق، یک حکم آزادی از زندان و یک حکم بازرسی. در این صورت نویسنده‌ی خوبی است.</p> <p> </p> <p><img alt="" align="right" src="http://www.zamaaneh.com/pictures-new/Communicate-icon.png" />و شما هر سه تا را دارید.</p> <p> </p> <p>بله. سند طلاق که دو تا دارم و بیشتر از آن حکم بازرسی.</p> <p> </p> <p><img alt="" align="right" src="http://www.zamaaneh.com/pictures-new/Communicate-icon.png" />این گفت‌وگو را داریم با آیفون ضبط می‌کنیم، دستگاهی که در آمریکا طراحی شده و در چین کارگرانی آن را تولید می‌کنند که حقوق‌ بسیار کمی می‌گیرند. آیا ما ارووپایی‌ها باید عذاب وجدان داشته باشیم که چنین دستگاه‌هایی را می‌خریم؟</p> <p> </p> <blockquote> <p><img alt="" align="right" width="90" height="166" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/ghiazbc03.jpg" />لیاو لیوو: در زندان برای خودم تصور می‌کردم در حال گفت‌وگوی درونی با کنفوسیوس یا همین‌طور سیما کیان هستم. و این گفت‌وگو مرا به ادامه‌ی راه ترغیب کرد و تا ابد ادامه خواهد داشت. فرهنگ چینی این است.</p> </blockquote> <p>راستش مردم چین اصلاً به فکر این نیستند که غربی‌ها عذاب وجدان دارند یا نه. کارگرانی در چین بودند که باید ته‌مانده‌ی روغن خوراکی را در فاضلاب‌ها جمع می‌کردند. این آب‌زیپو را با روغن تازه قاطی می‌کردند و به عنوان روغن تازه می‌فروختند. این فاجعه‌ی عظیمی است. وضع کارگران آیفون به نسبت بهتر است.</p> <p> </p> <p><img alt="" align="right" src="http://www.zamaaneh.com/pictures-new/Communicate-icon.png" />پارسال وقتی می‌خواستید به جشنواره‌ی جهانی ادبیات کلن بروید، به صدراعظم آلمان خانم مرکل نامه‌ی سرگشاده نوشتید و از او برای سفر به خارج کمک خواستید. پاسخی هم دریافت کردید؟</p> <p> </p> <p>نه، به هرحال پاسخ کتبی دریافت نکردم. اما یکی از همکاران کنسولگری آلمان به ملاقاتم آمد و به من گفت که خانم مرکل نامه‌ی مرا خوانده و متأثر شده است و جریان مرا با علاقه‌ی زیاد دنبال می‌کند و پیگر کارم خواهد بود. من در این ملاقات به او بک کپی غیر مجاز ِ دی وی دی از «زندگی دیگران» دادم تا خانم مرکل یادش باشد.</p> <p> </p> <p><img alt="" align="right" src="http://www.zamaaneh.com/pictures-new/Communicate-icon.png" />اغلب در آلمان چنین استدلال می‌کنند که روابط اقتصادی با چین نباید به خاطر طرفداری از حقوق بشر و آزادی در چین به مخاطره بیافتد. شما با این استدلال موافق‌اید؟</p> <p> </p> <p>ممکن است در آمریکا یا فرانسه بشود چنین موضعی گرفت. اما آلمان مسئولیتی دارد که ناشی از تاریخ اوست: ابتدا دیکتاتوری نازی‌ها و بعد دوران آلمان شرقی. اما کسی مثل مرکل که مال شمال آلمان است می‌گوید مرکز ثقل باید روی اقتصاد قرار بگیرد، می‌تواند این‌کار را بکند. اما روشنفکران باید وجدان کشور باشند و صدایشان را بلند کنند.</p> <p> </p> <p><img alt="" align="right" src="http://www.zamaaneh.com/pictures-new/Communicate-icon.png" />ناراحت‌اید از اینکه در غرب اول در مورد اوضاع سیاسی در چین از شما سئوال می‌کنند و به‌سختی چیزی در مورد آثار شما به‌عنوان نویسنده می‌پرسند؟</p> <p> </p> <p>عادی است. من مال بزرگ‌ترین دیکتاتوری دنیا هستم. هم‌چنان که از دوستم لیو کسیاوبو، بزرگ‌ترین مبارز حقوق بشر، از من هم همیشه در این گونه مورد سئوال می‌کنند و کمتر از آثار خودم می‌پرسند. برای من این اهمیت دارد که ادامه‌دهنده‌ی سنت چینی باشم، سنت مستندکردنِ تجارب خود و دیگران. حزب کمونیست بالاخره یک روز از بین می‌رود. آن وقت مردم بیشتری خواهان خواندن کتاب‌های من خواهند شد. بیش از بیست هزار سال پیش تاریخدانی به نام سیما کیان، شیجی را نوشت. اما او هم از شرایط بسیار سختی رنج می‌برد. این سرنوشت او بود. اما کتابش را هنوز هم می‌خوانند.</p> <p> </p> <p><img alt="" align="right" src="http://www.zamaaneh.com/pictures-new/Communicate-icon.png" />اهمیت آزادی از نظر شما در چیست؟</p> <p> </p> <p>روشنفکران چین از قدیم و ندیم اغلب تنها بوده‌اند. گرچه به نظر می‌رسید، وضعشان در طول زندگی مأیوس‌کننده بوده اما با این وجود کتاب‌هایشان تا ابد ادامه خواهد داشت. در زندان برای خودم تصور می‌کردم در حال گفت‌وگوی درونی با کنفوسیوس یا همین‌طور سیما کیان هستم. و این گفت‌وگو مرا به ادامه‌ی راه ترغیب کرد و تا ابد ادامه خواهد داشت. فرهنگ چینی این است.</p> <p> </p> <p><img alt="" align="right" src="http://www.zamaaneh.com/pictures-new/Communicate-icon.png" />پس با توجه به جاودانگی ِ فرهنگ، اوضاع موجود بی‌اهمیت است؟</p> <p> </p> <p>مسئول این وضع خراب حزب کمونیست است. اما در مقایسه با هزاران سال تاریخ چین حزب کمونیست دوره‌ی زمانیِ بسیار کوتاهی حکومت می‌کند.</p> <p><a href="http://www.spiegel.de/kultur/literatur/0,1518,772872,00.html">منبع</a><br /> </p> <p> </p>
ناصر غیاثی - نویسنده و شاعر چینی،لیاو لیوو (Liao Yiwu) متولد ۱۹۵۸، در مجموع نزدیک به بیست سال از زندگی‌اش را در زندان‌های چین گذرانده و در چین ممنوع‌القلم است. دولت چین چندی پیش به او اجازه‌ی خروج داد، به شرط آنکه در خارج از چین هم کتاب خاطرات زندانش را منتشر نکند. او به مناسبت انتشار همین کتاب در آلمان است و رسانه‌های متعددی با او گفت‌وگو کرده‌اند. ترجمه‌ی گفت‌وگوی لیاو ییوو را با اشپیگل‌آنلاین می‌خوانید.
اشپیگل آنلاین - رهبری چین به‌تازگی انتشار یا خواندن آثارتان را در مجامع عمومی خارج ممنوع کرده است. حالا به اینجا آمده‌اید و دست به انتشار کتابی می‌زنید درباره‌ی دوران زندانتان. جانتان در معرض خطر نیست؟
قبل از خروج از کشور مجبور شدم به مأموران اطمینان بدهم که کتابم «به خاطر یک سرود و صد سرود» را در خارج منتشر نکنم. «انتشارات فیشر» زمان انتشار کتاب را سه بار به تعویق انداخت، از جمله به خاطر امنیت جانی من. اما دیگر حاضر نیستم مثل یک گروگان مرا در چین نگه دارند. تنها به خاطر اجازه‌ی خروج از کشور چنان قولی داده بودم. طبیعی است که توافقی این چنین توهینی وصف‌ناپذیر به یک نویسنده است. مهم‌ترین چیز از نظر من آزادی نوشتن و انتشار است. به همین خاطر است که امروز جلوی شما نشسته‌ام.
چه مدتی می‌خواهید اینجا بمانید؟
تا مدتی که برای کتابم ضرورت داشته باشد. بعد به ایالات متحده می‌روم و پس از آن به استرالیا. از سال ۲۰۱۲ بورس یک ساله‌ای از DAAD دارم. این مدت زمان را در برلین خواهم بود. اما امیدوارم، چنان‌چه زمانی حکومت عوض شد، بتوانم در امنیت به چین برگردم.
چون شعری درباره‌ی کشتار میدان تیان‌مین نوشته بودید، ۱۹۸۹ سال چهار سال زندان بودید. در زندان چندین بار حالتان به‌هم خورد و دو بار سعی کردید، خودتان را بکُشید. چگونه جان سالم بدر بردید؟
پس از اینکه به زندانم انداختند، فهمیدم، روح و هویت من به عنوان روشنفکر جایی در آن‌جا ندارد. موقع تحویلم به زندان مجبورم کردند برهنه شوم تا در باسنم دنبال قاچاق بگردند، از آن لحظه مثل یک سگ زندگی کردم. وقتی یاد آن زمان‌ها می‌افتم باورم نمی‌شود، هنوز زنده‌ام. اما از یک وقتی فهمیدم که باید آن‌چه به سرم آمده را مستند کنم. دوران زندگی در زندان تاریک‌ترین فصل زندگی من است، دورانی که ناچار بودم، شرافت انسانیم را تسلیم کنم. من خودم را به مثابه‌ی روایتگر داستان می‌بینم. این وظیفه‌ی من است که این داستان را تعریف کنم.
آیا مایه‌ی رضایت خاطر است که حتی از چنین تجربیاتِ تحقیرکننده‌ای می‌تواند ادبیات به وجود بیاید؟
بسیاری از زندانیان سیاسی در مورد دوران زندانشان نوشته‌اند. گزارش من با گزارش آن‌ها متفاوت است. مثلاً در زندان معمول بود که ما زندانی‌ها به خاطر گرمای زیاد خمیردندان در باسن هم می‌ریختیم، چون از این طریق احساس خنکی می‌کردیم. اما پس از مدتی خمیردندان سفت می‌شد و بیرون آوردنش آسان نبود. امروز وقتی یادداشت‌های آن زمانم را می‌خوانم، از خودم می‌پرسم، آن موقع چقدر تحقیر شده بودم. احتمال می‌دهم بیشتر زندانیان سیاسی سابق هرگز در مورد چنین چیزهایی ننویسند.
می‌توانستید در زندان بنویسید؟
نه چندان. در کتابم ۳۰ شعر هم هست که در زندان نوشته‌ام. توانسته بودم آن‌ها را در جلد یک کتاب صحافی‌شده پنهان کنم. تحریر نهایی کتاب را بعداً نوشته‌ام. ناچار شدم سه بار از اول شروع کنم، چون موقع بازرسی مصادره می‌شد.
به‌نظر می‌رسد پس از آزادی ِ آی وای‌وای و فعال حقوق بشر هو ییا و سرانجام مجوز سفر شما به خارج تشنج‌زدایی سیاسی برقرار شده است. در عین حال برنده‌ی جایزه‌ی صلح نوبل لیو کسیاوبو و بسیاری دیگر هنوز در زندان‌اند. اوضاع روشنفکران منتقد در چین را چگونه می‌بینید؟
لیاو لیوو: در چین می‌گویند، یک نویسنده باید سه چیز داشته باشد: یک سند طلاق، یک حکم آزادی از زندان و یک حکم بازرسی. در این صورت نویسنده‌ی خوبی است.. (عکس:دست‌نویس لیاو لیوو در زندان)
در واقع باید چهارم آوریل به «Pen World Voices Festival» به نیویورک می‌رفتم. اوایل به فکرم رسید، همان کاری را بکنم که سال ۲۰۱۰ وقتی می‌خواستم به جشنواره‌ی جهانی ادبیات کُلن بروم، کرده بودم. یک بلیط بخرم و بروم فرودگاه که البته در فردوگاه مانعم شدند. اما پلیس به من گفت این‌بار بی‌دردسر تمام نخواهد شد. تهدید کردند، اگر یک‌بار چنین کاری بکنی، برای مدتی طولانی ناپدیدت می‌کنیم. وقتی سوم آوریل شنیدم که آی وای‌وای دستگیر شده است، خیس عرق شدم. این فشار روانی تا امروز هم ادامه دارد.
می‌توانید روزی را تصور کنید که سفارت چین از شما دعوت کند، به برلین بیاید و آثارتان را بخوانید؟
رؤیای زیبایی است. فعلاً اما دوست ندارم با این جماعت روبرو بشوم. قدرتمندانی که امروز در کشورم حکومت می‌کنند، قلب زشت و کثیفی دارند. خیال نکنم هو یانتو یا ون ییابود مرا دعوت بکند. چنین فکری اصلاً به ذهنشان هم نمی‌رسد.
گرچه کتاب‌های شما در چین ممنوع است اما در بازار سیاه آثارتان را روی دست می‌برند.
تا جایی که شنیده‌ام کتاب‌های من در رده‌ی سوم موفق‌ترین کتاب‌های کپی‌شده‌ی غیرمجاز در چین قرار دارد. این ادی دین من به کشورم است. در چین می‌گویند، یک نویسنده باید سه چیز داشته باشد: یک سند طلاق، یک حکم آزادی از زندان و یک حکم بازرسی. در این صورت نویسنده‌ی خوبی است.
و شما هر سه تا را دارید.
بله. سند طلاق که دو تا دارم و بیشتر از آن حکم بازرسی.
این گفت‌وگو را داریم با آیفون ضبط می‌کنیم، دستگاهی که در آمریکا طراحی شده و در چین کارگرانی آن را تولید می‌کنند که حقوق بسیار کمی می‌گیرند. آیا ما ارووپایی‌ها باید عذاب وجدان داشته باشیم که چنین دستگاه‌هایی را می‌خریم؟
لیاو لیوو: در زندان برای خودم تصور می‌کردم در حال گفت‌وگوی درونی با کنفوسیوس یا همین‌طور سیما کیان هستم. و این گفت‌وگو مرا به ادامه‌ی راه ترغیب کرد و تا ابد ادامه خواهد داشت. فرهنگ چینی این است.
راستش مردم چین اصلاً به فکر این نیستند که غربی‌ها عذاب وجدان دارند یا نه. کارگرانی در چین بودند که باید ته‌مانده‌ی روغن خوراکی را در فاضلاب‌ها جمع می‌کردند. این آب‌زیپو را با روغن تازه قاطی می‌کردند و به عنوان روغن تازه می‌فروختند. این فاجعه‌ی عظیمی است. وضع کارگران آیفون به نسبت بهتر است.
پارسال وقتی می‌خواستید به جشنواره‌ی جهانی ادبیات کلن بروید، به صدراعظم آلمان خانم مرکل نامه‌ی سرگشاده نوشتید و از او برای سفر به خارج کمک خواستید. پاسخی هم دریافت کردید؟
نه، به هرحال پاسخ کتبی دریافت نکردم. اما یکی از همکاران کنسولگری آلمان به ملاقاتم آمد و به من گفت که خانم مرکل نامه‌ی مرا خوانده و متأثر شده است و جریان مرا با علاقه‌ی زیاد دنبال می‌کند و پیگر کارم خواهد بود. من در این ملاقات به او بک کپی غیر مجاز ِ دی وی دی از «زندگی دیگران» دادم تا خانم مرکل یادش باشد.
اغلب در آلمان چنین استدلال می‌کنند که روابط اقتصادی با چین نباید به خاطر طرفداری از حقوق بشر و آزادی در چین به مخاطره بیافتد. شما با این استدلال موافق‌اید؟
ممکن است در آمریکا یا فرانسه بشود چنین موضعی گرفت. اما آلمان مسئولیتی دارد که ناشی از تاریخ اوست: ابتدا دیکتاتوری نازی‌ها و بعد دوران آلمان شرقی. اما کسی مثل مرکل که مال شمال آلمان است می‌گوید مرکز ثقل باید روی اقتصاد قرار بگیرد، می‌تواند این‌کار را بکند. اما روشنفکران باید وجدان کشور باشند و صدایشان را بلند کنند.
ناراحت‌اید از اینکه در غرب اول در مورد اوضاع سیاسی در چین از شما سئوال می‌کنند و به‌سختی چیزی در مورد آثار شما به‌عنوان نویسنده می‌پرسند؟
عادی است. من مال بزرگ‌ترین دیکتاتوری دنیا هستم. هم‌چنان که از دوستم لیو کسیاوبو، بزرگ‌ترین مبارز حقوق بشر، از من هم همیشه در این گونه مورد سئوال می‌کنند و کمتر از آثار خودم می‌پرسند. برای من این اهمیت دارد که ادامه‌دهنده‌ی سنت چینی باشم، سنت مستندکردنِ تجارب خود و دیگران. حزب کمونیست بالاخره یک روز از بین می‌رود. آن وقت مردم بیشتری خواهان خواندن کتاب‌های من خواهند شد. بیش از بیست هزار سال پیش تاریخدانی به نام سیما کیان، شیجی را نوشت. اما او هم از شرایط بسیار سختی رنج می‌برد. این سرنوشت او بود. اما کتابش را هنوز هم می‌خوانند.
اهمیت آزادی از نظر شما در چیست؟
روشنفکران چین از قدیم و ندیم اغلب تنها بوده‌اند. گرچه به نظر می‌رسید، وضعشان در طول زندگی مأیوس‌کننده بوده اما با این وجود کتاب‌هایشان تا ابد ادامه خواهد داشت. در زندان برای خودم تصور می‌کردم در حال گفت‌وگوی درونی با کنفوسیوس یا همین‌طور سیما کیان هستم. و این گفت‌وگو مرا به ادامه‌ی راه ترغیب کرد و تا ابد ادامه خواهد داشت. فرهنگ چینی این است.
پس با توجه به جاودانگی ِ فرهنگ، اوضاع موجود بی‌اهمیت است؟
مسئول این وضع خراب حزب کمونیست است. اما در مقایسه با هزاران سال تاریخ چین حزب کمونیست دوره‌ی زمانیِ بسیار کوتاهی حکومت می‌کند.
نظرها
کاربر مهمان
<p>آقای غیاثی عزیز<br /> نام این نویسنده لیاو ایوو است.<br /> سیما چيِن (به کسر ی) حدودآ دوهزار و صد سال پیش میزیسته است. در ترجمه دقت بیشتری بکنید.</p>
کاربر مهمان
<p>sima qian<br /> در الفبای فونتیک چینی "کیو" صدای "چ" میدهد.</p>