مکارم شیرازی: فضای اتومبیل فضای خصوصی نیست

در ادامه بحث‌های مربوط به حریم خصوصی داخل خودروها، ناصر مکارم شیرازی، مرجع تقلید شیعه گفته برخی فضای داخل اتومبیل را فضای خصوصی به شمار می‌آورند اما از نظر فقهی اگر چیزی آشکار و عیان باشد فضای خصوصی نیست و فضای اتومبیل هم از همین دسته است.

او فضای داخل ماشین را خانه‌ای شیشه‌ای تشبیه کرده است و گفته فضای شخصی و خصوصی به معنای داشتن حدود و حریم و به‌دور از چشم است و هر فضای اگر در دید مردم باشد دیگر خصوصی به‌حساب نمی‌آید.

مکارم شیرازی نقد مداخله پلیس در حریم خصوی داخل اتومبیل را «غرض‌ورزی» خوانده و گفته: «مسائل فقهی در این زمینه بسیار روشن و شفاف است، کسانی هم که آن را مطرح می‌کنند به‌خوبی از حکم فقهی اطلاع دارند، اما برای خواسته‌های و مطامع خود و برای شکستن قبح این مسائل آن را مطرح می‌کنند.»

او در عین حال بر لزوم دقت در برخورد با این‌گونه گفته‌ها تأکید کرده و گفته: «در برخورد با این‌گونه مسائل باید دقت کرد که به خشونت متهم نشویم و درعین‌حال به‌صورت قانونی از رواج این مسائل که قبح مسائل خلاف شرع و قانون را می‌شکنند برخورد کنیم.»

در روزهای گذشته معاون فرهنگی قوه‌قضاییه هم گفته بود نص صریح قانون، فضای پیدای خودرو را حریم خصوصی نمی‌داند.

هادی صادقی شرط اصلی خصوصی بودن یک امر را پنهان بودن آن دانسته و گفته بود: «به طور مثال به فضایی خصوصی می‌گویند که کسی آن را به طور طبیعی و عادی نبیند و بر همین اساس فضای پیدای خودرو، حریم خصوصی نیست.»

این روحانی با اشاره به اظهارنظرهای تازه برخی مسئولان نیروی انتظامی و واکنش‌هایی که به موضوع خصوصی بودن یا نبودن فضای داخل خودرو و فعالیت «ضابطان امر به معروف و نهی از منکر» نشان داده شده، گفته بود: «فضای خودرو به دو بخش پیدا و پنهان تقسیم می‌شود که بخش پنهان که به طور عادی ناپیداست، مانند صندوق عقب، به عنوان حریم خصوصی تلقی می‌شود و این مفهوم شامل بخش پیدای خودرو (مانند جایی که سرنشنان خودرو می‌نشینند) نمی شود که بدون تفتیش قابل رؤیت است.»

در تعریف معاون فرهنگی قوه‌قضاییه از فضای خصوصی، وقتی چیزی در معرض دید عموم قرار دارد دیگر خصوصی نیست و جزو حریم خصوصی به حساب نمی‌آید.

صادقی این موضوع را مانند نمای ساختمان‌ها یا پنجره‌ای دانسته بود که با پرده پوشانده نشده است.