پروین اردلان: مبارزه مدنی، مبارزهای یکروزه نیست
<div dir="rtl"> <div dir="rtl"><span>سارا روشن- در پی انتشار <a href="http://1millionchange.info/spip.php?article8252">بیانیه‌</a> تحلیلی فعالان و حامیان جنبش زنان، در اعتراض به خشونت فراگیر علیه زنان در ایران، گفت‌وگویی کرده‌ام با پروین اردلان، پژوهشگر و فعال حقوق زنان که از تنظیم‌کنندگان و امضا‌کنندگان این بیانیه‌‌ است. نخست از او درباره تهیه‌کنندگان این بیانیه پرسیده‌ام.</span></div> </div> <div dir="rtl"><span> </span></div> <!--break--> <div dir="rtl"> </div> <div dir="rtl"><a href="http://www.zamahang.com/podcast/2010/20110727_Bayanie_ParwinArdavan_Sara.mp3"><img alt="" width="273" height="31" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/musicicon.jpg" /></a></div> <div dir="rtl"> </div> <div dir="rtl"><span><b><span>پروین اردلان</span></b><span>: تهیه‏‌کنندگان این بیانیه جمعی از فعالان جنبش زنان در داخل و خارج ایران بودند و تا جایی که من اطلاع دارم، به صورت مشورتی تهیه شده است.</span></span></div> <div dir="rtl"><span> </span></div> <div dir="rtl"><b><span>لزوم انتشار چنین بیانیه‏ای در شرایط فعلی ایران چیست؟</span></b></div> <p><span>صدور چنین بیانیه‏هایی در جامعه‏ کنونی ایران اتفاقاً ضروری است. به این دلیل که خشونت و فشار سیستماتیکی که علیه زنان و فعالان مدنی، فعالان سیاسی</span><span>و اجتماعی، در جامعه‏ ایران اعمال می‏شود، آنقدر بالا است که صدور چنین بیانیه‏هایی حداقل نشان می‏دهد فعالان جنبش زنان نسبت به این قضیه بی‏تفاوت نیستند و فکر می‏کنم این مسئله خیلی مهمی است.</span></p> <div dir="rtl"><span><span>از جمله مسئله‏ تجاوز به زنان که در این بیانیه مطرح شده و واکنش‏هایی که از طرف حاکمیت ایران نسبت به این مسئله شکل گرفته و در واقع نوعی متهم کردن زنان را دربردارد، نشان می‏دهد اگر در مورد این قضیه سکوت کنیم، این سکوت نوعی همدستی با حکومت هم محسوب می‏شود.</span></span></div> <div dir="rtl"><span> </span></div> <div dir="rtl"><b><span>محتوای بیانیه برای فعالان اجتماعی و مدنی جامعه‏ی ایران چیز تازه‏ای نیست. قرار است چه چیزی در این بیانیه برای جامعه ایران روشن‏تر شود؟</span></b></div> <p>خیلی از اتفاق‌هایی که در ایران افتاده است، چیز تازه‏ای نیست! از درخواست برابری حقوقی برای زنان در ایران گرفته تا اعتراض‏شان به خشونت علیه زنان، هیچکدام اتفاق تازه‏ای نیستند؛ اما چیز تازه‏ای که در این بیانیه وجود دارد، این است که ما در اخبار ایران کمتر با اخبار خشونت‏های جنسی علیه زنان مواجهه می‏شدیم که نه به دلیل عدم وجود چنین خشونت‏هایی در جامعه، بلکه به دلیل کتمان این حقایق و اخبار بودند.</p> <div dir="rtl"><span><span>حالا می‏بینیم حاکمیت ایران مجبور می‏شود این اخبار را پوشش بدهد و وقتی هم آن را پوشش می‏دهد، می‏بینیم بازهم تمام توجه و اتهام‏زنی به سمت زنان نشانه می‏رود. این نشان می‏دهد که هرچه این مسائل ادامه پیدا می‏کند، زنان به دلیل ماهیت وجودی‏شان، در جامعه‏ ایران بیشتر مقصر شناخته می‏شوند.</span></span></div> <div dir="rtl"><span> </span></div> <div dir="rtl"><b><span>در بخشی از بیانیه‏ای که منتشر شده است، به تفکر ایدئولوژیک پشت رفتارهای ضد زن و خشونت علیه زنان اشاره می‏شود. چقدر این رفتارها ایدئولوژیک است و چقدر برخاسته از فرهنگ جامعه ایران است؟</span></b></div> <p>مخاطب این بیانیه الزاماً فقط حاکمیت ایران نیست. مخاطب این بیانیه جامعه‏ ایران اعم از مردان و زنان جامعه، فعالان سیاسی و اجتماعی، فعالان زن و همین‏طور پلیس و نیروی انتظامی هستند. شاید به همین دلیل است که امضاکنندگان این بیانیه را نیز طیف متنوعی از فعالان حوزه‏های مختلف تشکیل می‏دهند.</p> <div dir="rtl"><span><span>وقتی بحث حاکمیت مطرح می‏شود، به‏هرحال دیدگاه و تفکر ایدئولوژیک حاکمیت در این قضیه بی‏تأثیر نیست. وقتی که زنان به خاطر زن بودن‏شان متهم می‌شوند، به این‏که ممکن است در جامعه‏ تحریک‏پذیری ایجاد کنند و به همین دلیل مقصر شناخته می‏شوند و نهادهای قدرت نیز از این دیدگاه حمایت می‏کنند، نمی‏توانیم بگوییم قضیه ایدئولوژیک نیست. ولی نمی‏توانیم بگوییم قضیه فرهنگی هم نیست. به این دلیل که وقتی فرهنگ جامعه این قضیه را پذیرا می‌شود، امکان‏پذیرتر هم می‏شود. درواقع به نوعی تجاوز عملی‏تر می‏شود.</span></span></div> <div dir="rtl"><span> </span></div> <div dir="rtl"><b><span>تأثیر این بیانیه را در جامعه ایران چگونه می‏بینید؟ وقتی احمد شهید یا هیچکس دیگری به عنوان ناظر حقوق بشر در ایران مورد قبول قرار نمی‏گیرد، تأثیر انتشار یک بیانیه در اینترنت، در جامعه ایران، چه می‏تواند باشد؟</span></b></div> <p>تنها تأثیر آن می‏تواند این باشد که عده‏ای شاهد بودند، ولی سکوت نکردند. عده‏ای شاهد بودند و خواستند به دنیا نشان بدهند که نسبت به این قضیه اعتراض دارند. مبارزه‏ مدنی، مبارزه‏ای یک‏روزه نیست و نمی‏شود به خاطر این‏که هیچ اتفاقی نمی‏افتد سکوت کرد.</p> <div dir="rtl"><span><span>در ۱۰۰ سالی که جنبش زنان در ایران برای حداقل‏ترین‏ها مبارزه‏ کرده‏اند، جنگیده‏اند و سعی کرده‏اند فضا را مقداری بازتر کنند، همه فعالان این جنبش می‏‏دانستند که ممکن است اتفاقی نیافتد. ولی من فکر می‏کنم همین اعتراض‏ها و همین سکوت نکردن‏ها، نشانه‏ای از این است که عده‏ای هستند و نسبت به این قضیه، حداقل واکنش را نشان می‏دهند. این‌ها یک روزی در تاریخ ایران ثبت می‏شود. </span></span></div> <div dir="rtl"><span><span>وقتی این بیانیه چاپ شد، خیلی از سایت‏ها آن را منتشر نکردند؛ منظورم همان سایت‏هایی است که اخبار سیاسی را مرتب منتشر می‏کنند. چطور می‏شود در چنین شرایطی، بعضی وب‏سایت‏هایی که فکر می‏کنند در چهارچوب مبارزات مدنی قرار می‏گیرند، بیانیه‏ زنان را به راحتی منتشر نکنند. این‏ مسئله جای سئوال دارد، چرا که اینجا فقط تاثیر این بیانیه روی حاکمیت و فرهنگ جامعه مطرح نیست، بلکه نقش ابزار قدرت، ابزار رسانه‏ای و ابزار‏های دیگر هم در تاثیرگذاری این بیانیه مطرح است. </span></span></div> <div dir="rtl"><span><span>اگر عده‏ای بر این تصور باشند که هیچکس به چنین بیانیه‌ای نگاه نمی‏کند، هیچکس به آن توجه نمی‏کند، هیچکس جواب آن را نمی‏دهد و هیچ اتفاقی نمی‏افتد، به نظر من، اساساً مفهوم مقاومت بی‏معنا می‏شود.</span></span></div> <div dir="rtl"><span> </span> </div>
صدور چنین بیانیههایی در جامعه کنونی ایران اتفاقاً ضروری است. به این دلیل که خشونت و فشار سیستماتیکی که علیه زنان و فعالان مدنی، فعالان سیاسیو اجتماعی، در جامعه ایران اعمال میشود، آنقدر بالا است که صدور چنین بیانیههایی حداقل نشان میدهد فعالان جنبش زنان نسبت به این قضیه بیتفاوت نیستند و فکر میکنم این مسئله خیلی مهمی است.
خیلی از اتفاق‌هایی که در ایران افتاده است، چیز تازهای نیست! از درخواست برابری حقوقی برای زنان در ایران گرفته تا اعتراضشان به خشونت علیه زنان، هیچکدام اتفاق تازهای نیستند؛ اما چیز تازهای که در این بیانیه وجود دارد، این است که ما در اخبار ایران کمتر با اخبار خشونتهای جنسی علیه زنان مواجهه میشدیم که نه به دلیل عدم وجود چنین خشونتهایی در جامعه، بلکه به دلیل کتمان این حقایق و اخبار بودند.
مخاطب این بیانیه الزاماً فقط حاکمیت ایران نیست. مخاطب این بیانیه جامعه ایران اعم از مردان و زنان جامعه، فعالان سیاسی و اجتماعی، فعالان زن و همینطور پلیس و نیروی انتظامی هستند. شاید به همین دلیل است که امضاکنندگان این بیانیه را نیز طیف متنوعی از فعالان حوزههای مختلف تشکیل میدهند.
تنها تأثیر آن میتواند این باشد که عدهای شاهد بودند، ولی سکوت نکردند. عدهای شاهد بودند و خواستند به دنیا نشان بدهند که نسبت به این قضیه اعتراض دارند. مبارزه مدنی، مبارزهای یکروزه نیست و نمی‌شود به خاطر اینکه هیچ اتفاقی نمیافتد سکوت کرد.
نظرها
کاربر مهمان
سکوت در برابر نا برابری و خشونت غیر انسانیست، بیاید پلی بسازیم که دریای آزادی از آن گذر کند