احتمال قرارگرفتن سپاه در فهرست تروریستی- ایران هشدار داد

رسانه‌های آمریکایی در روزهای اخیر جزئیات استراتژی جدید آمریکا علیه ایران را به نقل از منابع امنیتی منتشر کرده اند. قراردادن سپاه پاسداران ایران در فهرست گروه‌های تروریستی و انجام عملیات سری امنیتی بخشی از این استراتژی عنوان شده است. هرچند گفته می‌شود که واشنگتن به دنبال بازگرداندن تحریم‌های گسترده و نابودی کامل «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام)، محصول توافق هسته‌ای ایران با قدرت‌های ۱+۵ نیست. فرمانده کل سپاه پاسداران ایران در واکنش به این اخبار به واشنگتن هشدار داد.

یک منبع آگاه به روزنامه فایننشال‌تایمز گفت که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا به زودی تمهیدات جدیدی علیه ایران اعلام خواهد کرد. به گفته او، این تمهیدات برای «خنثی‌کردن و تضعیف فعالیت‌های مخرب ایران در منطقه و در سرتاسر جهان» است.

به گفته این منبع آگاه، برخی از این تمهیدات از این قرارند: افزودن نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران به فهرست گروه‌های تروریستی؛ وضع تحریم‌های هدفمند جدید؛ اتخاذ موضع سرسختانه‌تر علیه گروه‌های شبه‌نظامی تحت حمایت ایران در سوریه، عراق و یمن؛ و عملیات سری سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) علیه ایران و گروه‌های تحت حمایتش در جهان.

حفظ برجام؟

اما یک مقام ارشد دولت آمریکا به روزنامه فایننشال‌تایمز گفته است که دونالد ترامپ به دنبال بازگرداندن تحریم‌های شدیدی نیست که پیش از برجام در رابطه با برنامه هسته‌ای ایران وضع شده بودند.

بازگرداندن این تحریم‌ها به معنای پایان برجام خواهد بود؛ چیزی که به گفته این مقام ارشد آمریکایی، واشنگتن به دنبال آن نیست، حتی اگر ترامپ تا نیمه اکتبر پایبندی ایران به برجام را تأیید نکند.

دونالد ترامپ قرار است تا پیش از ۱۵ اکتبر گزارشی از پایبندی ایران به برجام به کنگره آمریکا ارائه دهد. انتظار می‌رود که ترامپ پایبندی ایران به برجام را تأیید نکند.

اگر او از تأیید پایبندی ایران سرباز زند، کنگره ۶۰ روز فرصت خواهد داشت تا درباره وضع دوباره تحریم‌های رفع‌شده به خاطر برجام تصمیم بگیرد. احتمال دارد که کنگره به جای برگرداندن تحریم‌های مربوط به برنامه هسته‌ای که تحت برجام لغو شدند، تحریم‌های جدیدی به‌خصوص در رابطه با برنامه موشکی ایران در نظر بگیرد.

برجام تنها یکی از مسائل بین ایران و آمریکا است. سارا هاکبی سندرز، سخنگوی کاخ سفید جمعه از اعلام قریب‌الوقوع استراتژی آمریکا در برخورد با ایران خبر داد اما گفت که «رئیس‌جمهوری فقط به یک بخش از این ماجرا [یعنی برجام] نگاه نمی‌کند. او در حال بررسی همه بدرفتاری‌های ایران است.»

ناظران آمریکایی معتقدند که آمریکا از طریق تهدید برجام خواهان کشاندن ایران به پای میز مذاکره بر سر دیگر موارد، از جمله برنامه توسعه موشک‌های بالستیک این کشور است. تهران احتمال چنین مذاکره‌ای را رد کرده است.

دولت ترامپ همچنین امیدوار است که بتواند قانون نظارتی کنگره درباره شیوه بررسی برجام را تغییر دهد یا لغو کند. بر اساس این قانون که ۲۰۱۵ تصویب شد، رئیس‌جمهوری آمریکا باید هر ۹۰ روز درباره برجام به کنگره این کشور گزارش دهد.

اما منابعی در کنگره به فایننشال‌تایمز گفته اند که نمایندگان آمریکایی خواهان ازدست‌دادن قدرت نظارتی خود نیستند.

اگرچه بسیاری از جمهوری‌خواهان کنگره با برجام مخالف بودند، اما رهبری این حزب در سنا و مجلس نمایندگان ترجیح می‌دهد تا در زمان کنونی درگیر مسئله ایران نباشد. جمهوری‌خواهان پس از شکست در لغو قانون بیمه درمانی اوباما (اوباماکِیر) نیاز مبرمی به تصویب قانون جدید مالیات‌ دارند. جمهوری‌خواهان آمریکا با وجود در دست داشتن تمام مراکز قدرت هنوز نتوانسته‌اند دستاورد قانون‌گذارانه مهمی کسب کنند.

تروریست‌خواندن سپاه، فشار بر حزب‌الله

خبرگزاری «رویترز» نیز با اشاره به قصد ترامپ برای اعلام تمهیدات سخت‌گیرانه جدید علیه ایران، به احتمال قراردادن سپاه پاسداران در فهرست تحریم‌ها به عنوان بخشی از آن تمهیدات اشاره کرده است.

سپاه قدس، شاخه برون‌مرزی سپاه پاسداران ایران به فرماندهی قاسم سلیمانی هم‌اکنون در فهرست تحریم‌های مربوط به گروه‌های تروریستی قرار دارد. اما قراردادن سپاه پاسداران ایران در این فهرست می‌تواند واکنش شدید این نهاد نظامی را در ایران به دنبال داشته باشد.

به علاوه، سپاه نقش مهمی در اقتصاد ایران دارد. اگرچه آمار دقیقی از فعالیت‌های اقتصادی سپاه در دست نیست، اما به ادعای وب‌سایت اقتصاد ایرانی، وابسته به صادق خرازی سپاه پاسداران بیش از ۸۰۰ شرکت ثبت‌شده در اختیار دارد.

در واکنش به این اخبار، محمدعلی جعفری، فرمانده کل سپاه پاسداران ایران به آمریکا هشدار داد که «همان‌طور که در گذشته نیز اعلام کرده‌ایم؛ در صورتی که قانون تحریم‌های جدید آمریکا اجرا شود این کشور باید پایگاه‌های منطقه‌ای خود را از شعاع دو هزار کیلومتری (یعنی برد موشک‌های ایران) منتقل کند.»

جعفری با لحنی تند افزود: «در صورتی که اخبار پراکنده موجود درخصوص حماقت دولت آمریکا مبنی بر درنظر گرفتن سپاه به‌عنوان گروه تروریستی صحیح باشد، سپاه نیز ارتش آمریکا را در سراسر جهان به‌ویژه منطقه خاورمیانه، همسنگ داعش درنظر خواهد گرفت.»

وب‌سایت خبری پولیتیکو با اشاره به استراتژی جدید علیه ایران، برخورد با گروه شیعی حزب‌الله لبنان را یکی از محورهای این استراتژی معرفی کرد. به گفته پولیتیکو، قراردادن جایزه پولی برای اعضای «تحت تعقیب» حزب‌الله و فشار بر این گروه از طریق متحدان آمریکا در این استراتژی پیش‌بینی شده است.

حزب‌الله لبنان در جنگ سوریه کنار بشار اسد، رئیس‌جمهوری دولت دمشق با مخالفان می‌جنگد.

عملیات سری سیا

روزنامه محافظه‌کار نیویورک‌پست، از حامیان ترامپ در کارزارهای انتخاباتی نیز به نقل از دو منبع امنیتی نوشت که سیا به عنوان بخشی از استراتژی جدید واشنگتن علیه تهران، عملیات مخفی علیه مأموران امنیتی ایران در خارج از مرزها و نیز عملیات سری علیه گروه‌های تحت حمایت ایران را افزایش می‌دهد. مقابله با نفوذ شبکه‌ای ایران در آمریکای لاتین نیز بخشی از این عملیات است.

این مأموران امنیتی به نیویورک‌پست گفته اند که ایالات متحده در حال حاضر هیچ برنامه‌ مدونی برای دوران پس از گروه «دولت اسلامی» (داعش) در سوریه و عراق در دست ندارد و به همین دلیل، جلوگیری از تحکیم موقعیت ایران در این کشورها بخش مهمی از استراتژی آمریکا خواهد بود.

رویترز پیشتر از برنامه‌ریزی واشنگتن برای برخورد سخت‌گیرانه‌تر با نیروی دریایی سپاه پاسداران در خلیج فارس خبر داده بود. نیویورک‌پست نیز به نقل از منابع امنیتی، برخورد با «تهدید ایران برای خطوط کشتی‌رانی»، به‌ویژه مقابله با موشک‌های ضدناو این کشور و «مزاحمت» قایق‌های تندرو سپاه برای ناوهای آمریکایی را بخشی از استراتژی جدید علیه ایران معرفی کرده است.

به گفته منابع نیویورک‌پست، کلیات استراتژی ایران پیش از سخنرانی تند دونالد ترامپ در مجمع عمومی سازمان ملل تدوین شده بود. این استراتژی در هفته آینده اعلام می‌شود.

در همین زمینه