تلاش اتحادیه عرب برای رسمیت‌بخشیدن به دولت فلسطینی

کشورهای عضو اتحادیه عرب در ادامه تلاش‌هایشان برای مقابله با تصمیم آمریکا برای به‌رسمیت‌شناختن بیت‌المقدس (اورشلیم) به عنوان پایتخت اسرائیل، در نظر دارند تا قطعنامه‌ای را برای تشکیل یک دولت فلسطینی در سازمان ملل تصویب کنند. همزمان با برگزاری اجلاس کمیته وزرای اتحادیه عرب در امان، اعتراض‌ها در بیت‌لحم در فلسطین علیه اتهام فروش زمین به مقام‌های ارشد کلیسای ارتدوکس بالا گرفت.

ایمن الصفدی، وزیر خارجه اردن شنبه ششم ژانویه / ۱۶ دی پس از دیدار وزیران خارجه شش عضو اتحادیه عرب در امان (عمان)، پایتخت این کشور گفت که دولت‌های عربی تلاش‌های دیپلماتیک خود را برای رسمیت‌یافتن فلسطین به عنوان یک دولت مستقل به پایتختی بیت‌المقدس شرقی و در مرزهای پیش از جنگ ۱۹۶۷ با اسرائیل آغاز می‌کنند.

دونالد ترامپ چهارشنبه ششم دسامبر گفت که بیت‌المقدس را به عنوان پایتخت اسرائیل به رسمیت می‌شناسد و دستور انتقال سفارت ایالات متحده از تل‌آویو به آنجا را صادر کرده است. این تصمیم با مخالفت گسترده حتی از سوی متحدان واشنگتن روبرو شد.

هم اسرائیل و هم فلسطین، بیت‌المقدس (اورشلیم) را پایتخت کشور خود در راه حل دو کشوری می‌دانند. این موضوع موجب شده که کشورهای عضو سازمان ملل تصمیم بگیرند که سرنوشت این شهر در رابطه با این دو کشور در مراحل نهایی مذاکرات صلح مشخص شود.

اتحادیه عرب نیز پس از آن در ۹ دسامبر اجلاسی فوق‌العاده در قاهره تشکیل داد. احمد ابوالغیط، دبیرکل اتحادیه عرب در این نشست تصمیم اخیر ترامپ را «خطرناک و غیرقابل قبول» و «علیه قوانین بین‌المللی» دانست که «اعتماد عربی» به دولت ترامپ را خدشه‌دار می‌کند و «معادل مشروعیت‌بخشیدن به اشغال فلسطین از سوی اسرائیل است.» الغیط از تمام کشورها خواست تا از پیروی از تصمیم ترامپ امتناع کنند و در عوض «فلسطین را به عنوان یک دولت و بیت‌المقدس شرقی را به عنوان پایتخت آن دولت به رسمیت بشناسند.»

پس از آن اجلاس کمیته‌ای متشکل از مصر، مراکش، عربستان سعودی، امارات متحده عربی و فلسطینیان به رهبری اردن تشکیل شد تا راهکارهای آینده برای مقابله با تصمیم ترامپ را برنامه‌ریزی کنند.

خواست بازگشت به مرزهای ۱۹۶۷

الصفدی شنبه و پس از نشست جدید وزرای کمیته تشکیل‌شده در اتحادیه عرب در امان گفت که وزرای خارجه سلسله‌ای از ابتکارعمل‌ها را -برای مقابله با تصمیم ترامپ به اجلاس اتحادیه عرب با حضور وزرای تمام اعضا که در ماه جاری میلادی برگزار می‌شود، ارائه می‌کنند.

مهم‌ترین این ابتکارعمل‌ها تلاش برای صدورقطعنامه جدید برای رسمیت‌دادن به فلسطین به عنوان یک دولت مستقل به پایتختی بیت‌المقدس است؛ اما الصفدی اعلام نکرد که چگونه و چه زمانی این قطعنامه در سازمان ملل مطرح خواهد شد.

پیش از این نیز به درخواست ترکیه و یمن در ۲۱ دسامبر / ۳۰ آذر پیش‌نویس قطعنامه‌ای علیه تصمیم یکجانبه دونالد ترامپ در مجمع عمومی سازمان ملل با رأی اکثریت اعضا به تصویب رسیده بود.

احمد ابولغیط نیز درباره راهکاری جدید اتحادیه عرب گفت که «می‌خواهیم میزان باخت‌های طرف فلسطینی و میزان بردهای طرف اسرائیلی را تخفیف دهیم.»

دبیرکل اتحادیه عرب همچنین توضیح داد که در جلسه آینده وزرای اتحادیه بر سر برگزاری اجلاس فوق‌العاده پیش از نشست برنامه‌ریزی‌شده در اواخر ماه مارس در عربستان سعودی تصمیم‌گیری می‌شود.

دولت‌های عربی به دنبال رسمیت‌دادن به دولت فلسطینی در مرزهای پیش از جنگ ۱۹۶۷ هستند. اسرائیل در این جنگ موسوم به «جنگ شش روزه» که پنجم ژوئن آن سال آغاز شد، توانست نوار غزه و صحرای سینا را از کنترل مصر، شرق اورشلیم و کرانه باختری رود اردن را از کنترل اردن و بلندی‌های جولان را از کنترل سوریه خارج کند. قطعنامه ۲۴۲ شورای امنیت سازمان ملل که همان زمان تصویب شد، اسرائیل را ملزم به عقب‌نشینی از مناطق اشغالی می‌دانست.

پیش از اتحادیه عرب نیز سازمان همکاری اسلامی در اجلاس فوق‌العاده در استانبول تصمیم ترامپ را محکوم کرد و اعضای آن بیت‌المقدس شرقی را پایتخت فلسطین اعلام کردند.

اعتراض‌های بیت‌لحم

همزمان با برگزاری اجلاس کمیته وزرای اتحادیه عرب در امان، اعتراض‌ها در بیت‌لحم در فلسطین بالا گرفت.

فلسطینیان معترض به خیابان‌ها ریختند تا علیه بالاترین مقام کلیسای ارتدوکس یونانی اورشليم اعتراض کنند. آنها کلیسای ارتدوکس را به فروختن زمین و نهایتاً فساد مالی متهم می‌کنند.

آنها به سمت کاروان تئوفیلوس سوم، پاتریارک اورشلیم تخم‌مرغ پرتاب کردند و به شدت به حضور او اعتراض کردند. فلسطینی‌ها خواستار عزل او هستند.

اعتراض فلسطینیان پس از انتشار گزارش‌هایی راجع به دست داشتن مقام‌های ارشد کلیسای ارتدوکس یونانی در فروش ملک به شرکت‌هایی در به اصلاح «بهشت‌های مالیاتی» بالا گرفت. طبق این گزارش‌ها، زمین‌های فروخته‌شده نهایتاً به دست تاجران اسرائیلی می‌افتد.

در همین زمینه