ریزش بخشی از سازه‌های آبی شوشتر: «قابل پیش‌بینی‌ بود»

مدیر پایگاه جهانی شوشتر تأیید کرد که بخشی از طاق تاریخی سازه‌های آبی شوشتر شنبه ۱۴ بهمن ماه فروریخته است. او این اتفاق را «جزئی» خواند و گفت در «دو سه تا از طاق‌های مرمتی‌ سال‌های گذشته» نکات فنی و ایمنی  رعایت نشده بود.

بیژن حیدری این حادثه را پیش‌بینی پذیر خواند و توضیح داد: «بازنگری این طاق‌ها جزوِ برنامه‌های کاری‌مان بود تا اصلاح کنیم ولی متأسفانه به دلیل شرایط آب و هوایی و تغییر رژیم رودخانه این اتفاق به تعویق افتاد».

منابع داخلی در ایران نیز گزارش می‌دهند که فروریختن بخشی از طاق تاریخی این سازه قابل پیش‌بینی بود، به همین خاطر  پایگاه جهانی شوشتر راه‌های ورودی به این بخش از سازه‌های تاریخی آبی را مسدود کرده بود.

این حادثه تلفات انسانی به دنبال نداشته است.

به گفته بیژن حیدری، مدیر پایگاه جهانی شوشتر کاهش آب کارون به پایین‌ترین سطح ممکن باعث شده جداره‌‌ی صخره‌های پایین خشک شود و خود را رها کند.

ایران در سال ۲۰۰۹ میلادی توانست ساختارهای آبی شوشتر را به عنوان دهمین محوطه‌ی تاریخی خود در فهرست میراث جهانی سازمان یونسکو به ثبت برساند. با ثبت این مجموعه‌ی بزرگ در فهرست سازمان یونسکو هر آسیب یا ساخت و ساز جدیدی که در این محوطه صورت بگیرد می‌تواند باعث شود تا این مجموعه‌ی تاریخی در فهرست میراث در خطر جهان قرار بگیرد.

پیش از این، در زمستان سال ۱۳۸۸ و درست یک ماه پس از ثبت این مجموعه باستانی در فهرست یونسکو، بخش‌هایی از پلی به نام «گرگر» فروریخت. در آن زمان دلایل متفاوتی از جمله مرمت غیر اصولی توسط یک شرکت خصوصی به عنوان عامل فروریختن این بخش ذکر شد. اما بار دیگر در سال ۱۳۸۹ و با شدت گرفتن بارندگی، بخش‌های دیگری از پل گرگر دچار فرورفتگی شد.

سازه‌های آبی شوشتر مجموعه‌ای است از پل، بند، کانال، آبشار و آسیاب که در زمان‌های مختلف تاریخی از دوران باستان تا دوران پس از اسلام در شوشتر و اطراف آن برای کنترل، توزیع و استفاده از آب ساخته شده است.

این ساختار عظیم آبی توانسته بود امکان به وجود آمدن یک قطب بزرگ یا مرکز صنعتی و کشاورزی را در دشت‌های خوزستان فراهم کند. بخش مهمی از این ساختارها در دوران ساسانی به وجود آمده است، اما مطابق مطالعات سازمان میراث فرهنگی و «پایگاه بناهای آبی شوشتر»، قدمت برخی دیگر از اجزای آن به دوران قبل از ساسانی و حتی هخامنشی می‌رسد.

شوشتر در جنوب غربی ایران و بر سر راه شاهی میان شوش و پارسه و برکنار رودخانه کارون قرار دارد. مهار رودخانه کارون و امکان استفاده از آن در دوره‌های مختلف تاریخی مورد توجه ایرانیان بوده است.