سهم روز دانشجو در روزنامه‌های تهران
<div dir="RTL"> <div dir="RTL">چهارشنبه هفته گذشته مقارن با روز دانشجو بود و این موضوع به خصوص پس از حمله به سفارت انگلستان که از سوی رسانه‌های حکومتی به یک اقدام دانشجویی تعبیر شد، مورد توجه رسانه‌ها قرار گرفت. در "پیشخوان" این هفته، روز دانشجو را از نگاه روزنامه‌های پایتخت بررسی می‌کنیم که کمرنگ‌تر از همیشه بود.</div> </div> <!--break--> <div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">هفته‌ای که گذشت، به واسطه تعطیلات تاسوعا وعاشورا و تصمیم دولت در تعطیل کردن مدارس تا آخر هفته، ایران در حالتی نیمه تعطیل به سر می‌برد و برخی از روزنامه‌ها هم ترجیح دادند، انتشار خود را در دو روز آخر هفته متوقف کنند. اما جدا از مناسبت محرم که در روزنامه‌های تهران نمود پررنگی داشت، روز دانشجو، به عنوان مهم‌ترین رویداد داخلی هفته گذشته در روزنامه‌های پایتخت نمود زیادی نداشت.</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL"><strong> "شرق" تنها</strong></div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">شرق روز شنبه با ضمیمه‌ای ۲۰صفحه‌ای به استقبال روز دانشجو رفت. ضمیمه‌ای که عنوان "سرگشتگی جنبش دانشجویی" را بر خود داشت. نکته پررنگ این ویژه‌نامه عدم حضور چهره‌هایی است که به عنوان نماد‌ها و چهره‌های شاخص جنبش دانشجویی ایران شناخته می‌شوند و تعدادی از آن‌ها از جمله احمد زیدآبادی و عبدالله مومنی در زندان به سر می‌برند و روزنامه شرق بنا به محدودیت‌ها و محذوریت‌ها سراغ برخی دیگر مانند علی شکوری‌راد هم نرفته است.</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">در این ویژه‌نامه مصاحبه مفصلی با لطف‌الله میثمی، فعال سیاسی پرسابقه و فعال دانشجویی دهه ۴۰ترتیب داده شده که وی در بخش‌هایی از آن می‌گوید: «تا زمانی که جنبش دانشجویی نتواند از دولت و همین‌طور از جریان‌های سیاسی حاکم بر کشور مستقل شود نمی‌تواند به‌عنوان یکی از تاثیرگذار‌ترین جنبش‌های اجتماعی به ایفای نقش بپردازد. جنبش دانشجویی تنها در صورت استقلال است که می‌تواند نسبت خود را با حاکمیت، اعم از انتقاد، مخالفت، موافق و... پیدا کند و به وظیفه تاریخی- اجتماعی‌اش عمل کند. درواقع، استقلال رمز ماندگاری جنبش دانشجویی است.</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">نه در سال ۱۳۳۲که دانشگاه توسط نظامیان فتح شد و شعار دانشجویان "یا مرگ یا مصدق " بود جنبش دانشجویی به معنی واقعی آن داشتیم و نه در سال‌های دهه ۶۰که تحکیم وحدت و انجمن‌های اسلامی به تبعیت بی‌چون و چرای حاکمیت می‌پرداختند و عملا تبدیل به بازوهای اجرایی حکومت در دانشگاه‌ها شده بودند. در تمام طول تاریخ جنبش دانشجویی ایران هم به همین صورت، این جنبش تحت تاثیر حکومت یا جریان‌های سیاسی حاکم بر کشور بوده است.»</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">میثمی معتقد است: "دهه ۷۰با باز شدن فضای سیاسی کشور آغاز شد. مبارک‌ترین اتفاق این دهه بازگشت دکتر مصدق به عرصه دانشگاه‌ها بود. متاسفانه پس از انقلاب برخی کج‌سلیقگی‌ها باعث حذف اندیشه‌های ملی و به خصوص نام دکتر محمد مصدق و نام دکتر علی شریعتی از اذهان شده بود. اما در دهه ۷۰به خصوص که در دانشگاه‌ها فضا دوباره باز می‌شد شاهد رواج یافتن اندیشه‌های این بزرگان بودیم. از سوی دیگر قدرت گرفتن تشکل‌های دانشجویی مانند تحکیم وحدت و انجمن‌های اسلامی در دانشگاه‌ها زمینه‌سازهای اصلی پیروزی اصلاح‌طلبان در انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۷۶بودند. اما تندروی و حرکت پرشور دانشجویان در سال ۷۸متاسفانه نگذاشت این دهه با آرامش به پایان برسد."</div> <blockquote> <div dir="RTL"><b>لطف اله میثمی: تا زمانی که جنبش دانشجویی نتواند از دولت و همین‌طور از جریان‌های سیاسی حاکم بر کشور مستقل شود نمی‌تواند به‌عنوان یکی از تاثیرگذار‌ترین جنبش‌های اجتماعی به ایفای نقش بپردازد</b></div> </blockquote> <div dir="RTL">محمدحسین درودیان، عضو هیات موسس دفتر ادوار تحکیم و عضو شورای شهر اول تهران هم در گفت‌و‌گویی دیگر عنوان ‌کرد: "اگر دوخط بی‌صدا را برای جنبش دانشجویی ترسیم کنیم، یکی‌‌ همان دوران هشت ساله جنگ بود و یکی هم دوران جدید. از سال ۸۴به بعد انجمن‌های اسلامی خاموش شده‌اند و این نه به دلیل عدم علاقه‌مندی دانشجویان به فعالیت که به دلیل شرایط خاص این جریان است که ناشی از‌‌ همان نگاه اشتباه به جنبش دانشجویی به‌عنوان یک حزب است."</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">روزنامه شرق به سراغ مهدی امینی‌زاده، عضو سابق شورای مرکزی دفتر تحکیم وحدت هم رفته بود و در آسیب‌شناسی جنبش دانشجویی دهه ۷۰از زبان او می‌خوانیم: "بعد از مجلس ششم می‌بینیم که یک دفعه یک نوع احساس بی‌نیازی در درون اصلاح‌طلبان به وجود می‌آید که حاضر نیستند هیچ نوع مصالحه‌ای را با جریان مقابل انجام دهند و همین‌طور یک بی‌نیازی نسبت به همه نیروهایی که روزی بر شانه‌شان سوار شده بودند ایجاد شد.</div> <blockquote> <div dir="RTL"><b>محمدحسین درودیان : اگر دوخط بی‌صدا را برای جنبش دانشجویی ترسیم کنیم، یکی‌‌ همان دوران هشت ساله جنگ بود و یکی هم دوران جدید. از سال </b><b>۸۴</b><b>به بعد انجمن‌های اسلامی خاموش شده‌اند که ناشی از‌‌ همان نگاه اشتباه به جنبش دانشجویی به‌عنوان یک حزب است</b></div> </blockquote> <div dir="RTL">این یکی از مشکلات مهمی بود که به وجود آمد و نوع برخورد حذفی نسبت به سایرین وجود داشت مثلا ما این برخورد حذفی را نسبت به هاشمی‌رفسنجانی می‌بینیم، نسبت به ملی – مذهبی‌ها هم و نسبت به نهضت آزادی و حتی نسبت به دانشجویان هم می‌بینیم، یعنی بی‌نیازی از داشتن یک شریک و نیروهای ائتلاف‌کننده مانند اتفاقی که در این سال‌ها رخ داده است.</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">یعنی بخشی از جریان اصلاح‌طلبی تصور می‌کرد که این رأیی که از مردم گرفته رأیی بود که کاملا خود آن‌ها گرفته‌اند و باقی خواهد ماند. درواقع معتقد بودند مخالفانشان شکست انتخاباتی نخوردند بلکه یک شکست تاریخی خوردند و هرگز نمی‌توانند خودشان را بازسازی کنند.</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">این نوع نگرش سبب شد که امکان به وجود آمدن یک گفتمان مشخص که بتواند همه را در بربگیرد از بین برود و زمانی که نخ تسبیحی وجود نداشت که همه را به هم وصل کند هر کسی شروع کرد ساز خود را زدن و از جمله جریان دانشجویی هم همین کار را انجام داد و نهایتا منجر شد به اینکه جریان دانشجویی و اصلاح‌طلب از همدیگر در مقاطعی جدا شوند تا جایی که آقای خاتمی اواخر دوره‌اش به جای اینکه بتواند از افکار عمومی و پشتوانه‌ای که داخل دانشگاه‌ها داشت، استفاده کند و حتی بتواند جریان دانشجویی را برای پیش بردن اصلاحات همراه خودش داشته باشد عملا در مقابلش قرار گرفتند. آقای خاتمی دیگر نمی‌توانست در دانشگاه سخنرانی کند."</div> <div dir="RTL"><img hspace="2" height="124" border="2" align="left" width="200" vspace="2" alt="عکس صفحه روزنامه جوان" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/javan_1.jpg" /></div> <div dir="RTL">سعید ابوطالب، مستندساز و نماینده دوره هفتم مجلس هم در این ضمیمه درباره جنبش دانشجویی مورد سوال قرار گرفته که در بخشی از آن می‌گوید: "ما نهادهایی داریم مثل بسیج دانشجویی که نهاد خوبی است و فعالیت‌های موثری در این سال‌ها داشته و البته به فعالیت‌های فرهنگی هم پرداخته است. اما نمی‌شود گفت که بسیج دانشجویی، ذاتا جنبش دانشجویی است.</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">چون بسیج دانشجویی یک سازمان است و یک ساختار و تعاریفی دارد که طبیعتا ویژگی‌های جنبش را ندارد. این البته نقد منفی بسیج دانشجویی نیست. بسیج دانشجویی در سال‌هایی که تشکیل شده فوایدی هم داشته است." و اضافه می‌کند: "اینکه جنبش دانشجویی‌‌ همان حرف‌هایی را بزند که دستگاه رسمی کشور می‌زند و نظرات رسمی حاکمیت را بیان کند، اصلا خوب نیست بلکه خیلی بد است."</div> <blockquote> <div dir="RTL"><b>سعید ابوطالب: نمی‌شود گفت که بسیج دانشجویی، ذاتا جنبش دانشجویی است. چون بسیج دانشجویی یک سازمان است و یک ساختار و تعاریفی دارد که طبیعتا ویژگی‌های جنبش را ندارد </b></div> </blockquote> <div dir="RTL">روز ۱۶آذر هم، امیر عباس نخعی در صفحه آخر یادداشت کوتاهی با عنوان "کدام جنبش دانشجویی" داشت: "در حالی سالروز ۱۶آذر و روز دانشجو فرا می‌رسد که به‌سختی می‌توان از وجود یا دست‌کم پویایی آن سخن گفت. در سال‌های گذشته آنچنان طیف‌ها و گروه‌های سیاسی از این جنبش آویزان شدند و در روزهای سخت به بلندای آن پناه گرفتند و در روزهای آرام آن را به خواندن و نوشتن‌های دانشگاهی تشویق و تبلیغ کردند که دیگر توانی برای آن نمانده است.</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">دانشجویانی که آرمانگرایی از خصیصه‌های آنان است، این روز‌ها خود را با سرمای زودرس پاییزی هماهنگ می‌کنند. فعالیت در جنبش‌های دانشجویی امروزه همان‌قدر دشوار است که نوشتن از آن. گفتن از نبود جنبش‌های مستقل، داد عده‌ای را درمی‌آورد و نقد گذشته جنبش دانشجویی در غیاب فعالانش که تریبونی نیز برای دفاع ندارند فغان برخی دیگر و همین‌هاست که این جنبش را به خواب زمستانی دلخوش‌تر می‌کند. امروز سخن گفتن از آذران اهورایی تنها در حد سخنرانی‌های معمول است."</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL"><b>جوان؛ دانشجوی مقبول-دانشجوی بسیجی</b></div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">در سرمقاله روز چهارشنبه روزنامه جوان که "جنبش دانشجویی، طراز انقلاب اسلامی؛ آرمانگرا و پیشتاز" نام داشت، آمده بود: "۱۶آذر امسال و ایام منتهی به آن، حال و هوای دیگری دارد. از یک سو همزمانی عاشورای حسینی و قیام حضرت اباعبدالله الحسین (ع) و یاران باوفایش با روز دانشجو بهره‌گیری حداکثری جنبش دانشجویی از قیام حسینی در طی سال‌های حیات، خویش را هرچه بیشتر نمایان ساخته و از سویی دیگر یورش غیرتمندانه حرکت دانشجویی به لانه روباه پیر این روز‌ها نقل محافل و مجالس دانشجویی و سیاسی قرار گرفته است."</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">محمد ودود حیدری در ادامه نوشته بود: "آن سال‌ها {ابتدای دهه ۸۰} بحث داغ سیاسی روز رسیدن ملت ایران به حق قانونی خویش درخصوص دستیابی به انرژی صلح‌آمیز هستهای بود؛ حقی که از سوی جنبش دانشجویی مرتباً مطالبه می‌گردید و از سوی دولت‌مردان آن روز‌ها در دولت دوم سید محمد خاتمی جز اقدام به عقب‌نشینی، حرکت مؤثر دیگری مشاهده نمی‌گردید. حضرت آقا [رهبر] بدون اینکه وارد مصداق گردند، بیاناتی ارائه داشتند که چراغ راه جنبش دانشجویی در سالهای بعد گردید." آرمانگرایی دانشجویی تا سرحد امکان و مصلحت‌اندیشی مسئولان "موضوعی بود که توسط حضرت ایشان مورد مداقه قرار گرفت.</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">یک صفحه هم به گفت‌و‌گو با استادان بسیجی و ارائه برداشتشان از دیدار با رهبری اختصاص یافته بود.</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL"><b>آرمان؛ تبیین و تعریف در یک ستون</b></div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">روزنامه آرمان در روز دانشجو گفت‌و‌گوی کوتاهی با سعید مدنی داشت. این جامعه‌شناس معتقد بود: "جنبش دانشجویی در طول حیات بیش از نیم قرن خود در ایران بر پایه اصول و چارچو بهایی بنیان نهاده شده که در طی سالهای عمر خود به تمامی آن اصول و مبانی پایبند بوده است. یکی از مهم‌ترین این اصول استقلال جنبش دانشجویی بوده است.</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">واقعیت این است که جنبش دانشجویی چه در زمانی که جهت‌گیری آن در تایید نظام‌های مستقر بوده مانند نقشی که در جنبش ملی شدن صنعت نفت و موضعی که نسبت به دولت مرحوم دکتر مصدق داشت و چه در زمان‌هایی که دارای مواضع منتقدان‌های داشته استقلال خود را همواره حفظ کرده است. ویژگی دومی که در طول حیات جنبش دانشجویی باید مورد توجه قرار گیرد تعهد این جنبش در راستای ارزش‌هاست.</div> <blockquote> <div dir="RTL"><b>سعید مدنی: آن بخش از جریان‌های دانشجویی را که به عدالت، آزادی و دموکراسی به عنوان رئوس مرامنامه جنبش دانشجویی، بی‌تفاوت باشند یا فاقد تعهد به چنین مبانی و اصولی باشند نمی‌توان در ردیف جنبش دانشجویی قرار داد</b></div> </blockquote> <div dir="RTL">به عنوان نمونه اعتقاد و تاکید بر عدالت، آزادی و دموکراسی را می‌توان رئوس مرامنامه جنبش دانشجویی در طول بیش از نیم قرن فعالیت آن دانست. در واقع این جنبش در مقاطع مختلف نشان داده که رویکردش نسبت به مسائل جامعه ایران کاملا در جهت تبیین عدالت اجتماعی، حقوق و آزادی‌های فردی، اجتماعی و سیاسی است.</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">در نتیجه آن بخش از جریان‌های دانشجویی که به این مساله مهم و کلیدی بی‌تفاوت باشند یا فاقد تعهد به چنین مبانی و اصولی باشند ر ا نمی‌توان در ردیف جنبش دانشجویی قرار داد."</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL"><b>اطلاعات؛ نگاه رسمی به جنبش دانشجویی<img hspace="2" height="141" border="2" align="left" width="200" vspace="2" alt="" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/etelaat_2.jpg" /></b></div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">روزنامه اطلاعات تی‌تر یک روز پنج‌شنبه خود را از یادداشت آیت‌الله هاشمی رفسنجانی اخذ کرده بود: "رسیدن به اهداف سند چشم‌انداز بدون دانشگاه و حوزه امکان‌پذیر نیست" در این مطلب آمده بود: "دانشجوی ایرانی باید هوشیار باشد که جامعه با لالایی خرافه‌پرستی، به خواب غفلت نرود و دین و تعصب کور برای مردم پوستین وارونه نشود و نباید بگذارد نردبان ترقی، پله‌های سقوط شود."</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">عکس یک هم روزنامه به "تجمع اعتراض‌آمیز دانشجویان در دانشگاه تهران به مناسبت ۱۶آذر" اختصاص داده شده بود و در گزارشی به نقل از ایرنا نوشته بود: "جمعی از دانشجویان تهرانی که دیروز به مناسبت ۱۶آذر، روز دانشجو در دانشگاه تهران تجمع کرده بودند در اعتراض به سیاست‌های خصمانه انگلیس، آمریکا و رژیم صهیونیستی، پرچم‌های آن‌ها را آتش زدند. دانشجویان و استادان دانشگاه تهران هم در بیانیه‌ای به مناسبت روز ۱۶آذر تاکید کردند: مبارزه با استکبار جهانی به ویژه آمریکا و انگلیس و اسرائیل غاصب، آرمان اصلی دانشجویان است."</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL"> "تجدید میثاق دانشجویان بسیجی با امام خمینی (ره)"، "حضور دانشجویان بر مزار شهدای ۱۶آذر در روز دانشجو" و نقل صحبت‌های معاون فرهنگی و تبلیغات دفاعی ستاد کل نیروهای مسلح مبنی بر اینکه "قشر دانشجو هنوز خصیصه ضدامپریالیستی و روحیه ضد استکباری خود را حفظ کرده است" از دیگر عناوین دانشجویی این روز روزنامه اطلاعات بود.</div> </div>
نظرها
نظری وجود ندارد.