نشانه‌های شکست بیمه سلامت: خدمات محدودتر می‌شود

همه هیاهوهای انتخاباتی طرح تحول سلامت فرو نشسته و متولیان آن به صراحت می‌گویند:طرح با کسری اعتبار روبرو است و اگر دولت و مجلس اعتبار طرح را افزایش ندهد، چاره‌ای جز کاهش خدمات نخواهند داشت. یک روز پس از آنکه وزیر بهداشت و درمان ایران از کوچک‌تر شدن خدمات بیمه سلامت خبر داد، خبرگزاری دانشجویان ایران، ایسنا، نیز سه‌شنبه ۱۵ اسفند گزارش کرد: ممکن است طرح پزشک تمام وقت در این طرح و ممنوعیت اشتغال پزشکان در دو بخش دولتی و خصوصی لغو شود.

طرح تحول سلامت پزشکان طرف قرارداد با سازمان بیمه سلامت را تنها به اشتغال در مراکز درمانی دولتی موظف کرده است. اما به نظر می‌رسد ناتوانی وزارت بهداشت در تامین مالی پزشکان طرف قرارداد و نارضایتی این گروه پردرآمد حال امکان ادامه همکاری دو سویه را کاهش داده است.

مدیرعامل سازمان بیمه سلامت کسری بودجه این سازمان از محل عدم پرداخت حق بیمه و یا تفاوت تعرفه‌ها را ۷.۳ هزار میلیارد تومان برآورد کرده است. موضوعی که وزیر بهداشت آن را تائید نمی‌کند و می‌گوید با تجمیع سازمان‌های بیمه‌گذار، یعنی انتقال منابع درآمدی حاصل از خدمات بیمه سازمان تامین اجتماعی به وزارت بهداشت، برطرف خواهد شد.

علی ماهر عضو انجمن اقتصاد سلامت ایران اما خطر پایان همکاری پزشکان تمام وقت با مراکز دولتی و کاهش خدمات بیمه سلامت را جدی می‌داند.

او به ایسنا گفته است که برخی می‌خواهند با تغییر قانون به پزشکان امکان فعالیت همزمان در بخش دولتی و خصوصی را بدهند.

وزارت بهداشت و درمان ایران فعالیت همزمان پزشکان در مراکز درمانی دولتی و خصوصی را از سال ۱۳۹۳ به بعد ممنوع اعلام کرد.

ماهری اما معتقد است که به دلیل تاخیر مراکز درمانی دولتی در پرداخت دستمزد پزشکان، تمایل آنان برای همکاری کاهش یافته است.

او بدون بیان جزئیات بیشتر از «فشارهای عده‌ای که می‌خواهند فعالیت پزشکان در بخش خصوصی هم آزاد شود» خبر داده و گفته است که این موضوع باعث آزاد شدن فنر افزایش هزینه‌های سلامت خواهد بود.

به گفته ماهری بیمه‌ها مطالبات بیمارستان‌ها را پرداخت نمی‌کنند، بیمارستان‌ها از اسفند یکسال قبل کارانه‌هایشان را دریافت نکرده‌اند و یکسال عقب‌ماندگی دارند.

طرح تحول سلامت و هزینه خانوار

طرح تحول سلامت یکی از ابزارهای تبلیغاتی حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری امسال بود. وزارت بهداشت و درمان جمهوری اسلامی اعلام کرده که پس از اجرای طرح تحول سلامت سهم فرد در هزینه سلامت به ۳۳ درصد کاهش یافته است.

گزارش مرکز آمار از هزینه و درآمد سالانه خانوار اما نشانگر افزایش سهم درمان در سبد هزینه خانوارها پس از اجرای طرح تحول سلامت است. برپایه این گزارش هزینه درمان خانوارها در سال گذشته ۱۲.۷ درصد افزایش یافته و به ۲ میلیون و ۳۱۵ هزار تومان در سال رسیده است.

از دیگر دستاوردهای طرح تحول سلامت افزایش تعرفه‌ خدمات پزشکی پس از اجرای این طرح است. وزارت بهداشت و درمان به منظور آنچه که جلوگیری از فساد در نظام سلامت و مبارزه با «زیر میزی» اعلام شد، تعرفه خدمات پزشکی و سلامت بخش خصوصی را افزایش داد.

همزمان با آن دستمزد پزشکان مراکز درمانی دولتی نیز از محل اعتبار اجرای طرح تحول سلامت تامین شد. به‌گونه‌ای که مسعود پزشکیان یکسال پیش گف: بخش زیادی از اعتبار این طرح برای پرداخت دستمزد و پاداش کارکنان ستادی وزارت بهداشت و درمان هزینه شد است.

حال سه سال پس از تبلیغ گسترده دولت مبنی بر کاهش سهم درمان افراد با طرح تحول سلامت مجلس شورای اسلامی به درخواست دولت خدمات بیمه سلامت را تنها به مراکز درمانی دولتی محدود کرده و از داروهای تحت پوشش این بیمه کاسته است.

با این حال وزیر بهداشت و درمان ایران گفته است که این سازمان ناچار به کوچک‌تر کردن خدمات درمانی خواهد بود تا کسری بودجه نداشته باشد.

این وضعیت چه پیامدی خواهد داشت؟

منابع طرح تحول سلامت برای دستمزد بخش ستادی وزارت بهداشت و درمان هزینه شده است. این را مسعود پزشکیان نایب رئیس مجلس شورای اسلامی دو سال قبل گفت و خواستار تحقیق و تفحص در طرح تحول سلامت شد. وزارت بهداشت و درمان اما نه تنها به این خواسته تن نداد، بلکه سرانجام مجلس را هم به رای مثبت به انتقال منابع صندوق بیمه تامین اجتماعی به وزارت بهداشت ترغیب کرد.

حالا هم بسته خدمات بیمه را کاهش داده و وزیر بهداشت می‌گوید: چاره‌ای جز کوچک‌تر شدن آن وجود ندارد.

کوچک‌تر شدن خدمات بیمه سلامت و لغو ممنوعیت اشتغال همزمان پزشکان در مراکز درمانی دولتی و خصوصی در نخستین گام با توجه به افزایش تعرفه خدمات پزشکی طی سال‌های گذشته هزینه سلامت و بهداشت افراد را افزایش خواهد داد.

ماهر گفته است که در صورت لغو طرح پزشکان تمام وقت، پزشکان معالجه بیماران را به مراکز درمانی خصوصی و مطب شخصی خود انتقال خواهند داد و این مسئله موجب پرداخت بیشتر از جیب مردم خواهد شد.

وضعیتی که سلامت و بهداشت حداقل ۴۱ میلیون تن تحت پوشش بیمه سلامت را تهدید می‌کند و هزینه خرید خدمات بیمه‌های تکمیلی از بخش خصوصی را به خانوارها تحمیل خواهد کرد.

بیشتر بخوانید: