ارتباط ناشناخته. ارتباط بدون سانسور. ارتباط برقرار نمی‌شود. سایت اصلی احتمالاً زیر سانسور است. ارتباط با سایت (های) موازی برقرار شد. ارتباط برقرار نمی‌شود. ارتباط اینترنت خود را امتحان کنید. احتمال دارد اینترنت به طور سراسری قطع شده باشد. ادامه مطلب

تحریم‌های اقتصادی و محیط زیست عراق

<p>بیژن روحانی - تحریم&zwnj;های اقتصادی که به دنبال منازعات سیاسی توسط شورای امنیت سازمان ملل یا گروهی از کشورها به<span dir="LTR">&zwnj;</span>طور یک<span dir="LTR">&zwnj;</span>جانبه علیه کشوری دیگر وضع می&zwnj;شود، به<span dir="LTR">&zwnj;</span>طور عمده به دنبال اعمال فشارهای اقتصادی برای تغییر در جهت&zwnj;گیری سیاسی کشور مورد تحریم است، اما در اکثر موارد اثرات این تحریم&zwnj;ها فقط محدود به حوزه سیاست و اقتصاد باقی نمی&zwnj;ماند و بخش&zwnj;های دیگر را نیز به طور وسیع و گاه غیر قابل جبران تحت تاثیر قرار می&zwnj;دهد.</p> <!--break--> <p>&nbsp;</p> <p><a href="http://www.zamahang.com/podcast/2010/20120126_Environment_IraqSanctions_Rouhani.mp3" target="_blank" rel="noopener"><img align="right" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/musicicon.jpg" alt="" /></a></p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>یکی از سنگین&zwnj;ترین و زیانبارترین تحریم&zwnj;هایی که تاکنون به اجرا درآمده، تحریم&zwnj;هایی است که شورای امنیت سازمان ملل متحد علیه عراق در زمان صدام حسین تصویب کرد. این تحریم&zwnj;ها به فاصله چند روز پس از اشغال کویت توسط ارتش عراق در سال ۱۹۹۰ اعمال شد و بخش&zwnj;های عمده&zwnj; آن تا زمان سقوط صدام حسین در سال ۲۰۰۳ ادامه یافت.</p> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">تحریم&zwnj;ها در نهایت از عراق کشوری فقیر، درهم شکسته و ضیعف ساخت، اما تنها این اقتصاد عراق نبود که به شدت آسیب دید، بسیاری از زیرساخت&zwnj;&zwnj;های اساسی نیز در این کشور از بین رفتند و بخش&zwnj;های مختلفی از جمله بهداشت و سلامتی، تغذیه و حتی محیط زیست عراق هم از این تحریم&zwnj;ها دچار آسیب&zwnj;های جبران ناپذیر شدند.</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">پیش از آغاز تحریم&zwnj;ها، عراق در میان کشورهایی با درآمد متوسط طبقه&zwnj;بندی می&zwnj;شد و درآمد سرانه ناخالص ملی آن دوهزار و ۸۰۰ دلار بود. مطابق آمارهای موجود، عراق یکی از بهترین ساختارهای بهداشت و درمان را در میان کشورهای خاورمیانه داشت، اما مدت زمان اندکی پس از آغاز تحریم&zwnj;ها علیه عراق، وضعیت به کلی دگرگون شد؛ به طوری که در سال ۱۹۹۱ تاثیر آن به شدت بر بهداشت، سلامت و تغذیه مردم حس می&zwnj;شد. در ماه مه و ژوئن سال ۲۰۰۰، سازمان&zwnj;های جهانی ازجمله سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد یا فائو، برنامه&zwnj; جهانی غذا و سازمان بهداشت جهانی اعلام کردند که ۸۰۰ هزار کودک زیر پنج سال عراقی از سوء تغذیه رنج می&zwnj;برند.</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">رشد اقتصادی عراق که به پول نفت وابسته بود، توانسته بود در فاصله&zwnj;سال&zwnj;های ۱۹۶۰ تا ۸۰ در بخش بهداشت و درمان، مرگ و میر کودکان را به طور قابل ملاحظه&zwnj;ای کاهش دهد، به طوری که در دهه ۱۹۸۰ میزان مرگ نوزادان ۴۵ در هزار بود، اما پس از تحریم&zwnj;ها میزان مرگ و میر نوزادان رشد بسیار زیادی کرد و به رقم صد در هزار رسید. برخی گزارش&zwnj;ها از مرگ و میر ماهانه&zwnj; پنج تا شش هزار کودک عراقی سخن می&zwnj;گویند.</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">قابل تصور است کشوری که بر اثر تحریم&zwnj;ها و عوارض جنگ&zwnj;&zwnj;ها تا حد بسیار زیادی فقیر و ضعیف شده بود و با مشکلاتی ریشه&zwnj;ای در زمینه تغذیه دست به گریبان بود، نمی&zwnj;توانست به درستی از محیط زیست خود نیز حفاظت کند. در این زمان وضعیت منابع آب آشامیدنی در عراق به سرعت رو به وخامت رفت و دسترسی به آب سالم و بهداشتی بسیار دشوار شد.</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">به دلیل مشکلات اقتصادی و همچنین ویرانی&zwnj;هایی که پس از جنگ با ایران و سپس جنگ اول خلیج فارس باقی مانده بود، عراق نتوانست منابع آبی خود را به درستی مدیریت کند و کمبودهای جدی در این زمینه از یک سو باعث استفاده نادرست و از سوی دیگر باعث آلودگی گسترده در سفره&zwnj;ها و منابع آبی عراق شدند. تحریم&zwnj;ها باعث شدند دسترسی عراق به قطعات یدکی مورد مصرف در تجهیزات تصفیه و بهداشتی کردن آب آشامیدنی به شدت محدود شود.</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <blockquote> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">تحریم&zwnj;ها در نهایت از عراق کشوری فقیر، درهم شکسته و ضیعف ساخت، اما تنها این اقتصاد عراق نبود که به شدت آسیب دید، بسیاری از زیرساخت&zwnj;&zwnj;های اساسی نیز در این کشور از بین رفتند و بخش&zwnj;های مختلفی از جمله بهداشت و سلامتی، تغذیه و حتی محیط زیست عراق هم از این تحریم&zwnj;ها دچار آسیب&zwnj;های جبران ناپذیر شدند.</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> </blockquote> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">از سوی دیگر کمبودهای شدید اقتصادی بر مدیریت شهری نیز تاثیر گذاشت. به عنوان مثال اکثر شهرهای عراق با مشکل جمع&zwnj;آوری و دفع زباله روبه&zwnj;رو شدند؛ به طوری که در بسیاری از شهرهای بزرگ زباله&zwnj;ها در داخل شهرها به مدت طولانی انباشته می&zwnj;شدند. کوه&zwnj;های انباشته زباله از یک سو به منابع آلودگی و بیماری تبدیل می&zwnj;شدند و از طرف دیگر بخشی از کسانی را که به شدت از سوء تغذیه رنج می&zwnj;برند به امید یافتن غذا به سمت خود جلب می&zwnj;کردند، که این نیز به نوبه خود در گسترش انواع بیماری&zwnj;های عفونی موثر بود.همچنین به دلیل نبودن ساختار کارآمد دفع زباله، حجم بسیاری از زباله&zwnj;ها روانه رودخانه&zwnj;هایی می&zwnj;شدند که منبع آب آشامیدنی و کشاورزی بودند.</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">ورود فاضلاب&zwnj;در حجم گسترده نیز رودخانه فرات را به شدت آلوده کرده بود. به این ترتیب شیوع بیماری&zwnj;هایی مانند حصبه، وبا، هپاتیت و بیماری&zwnj;های عفونی دیگر به هیچ وجه غیر قابل انتظار نبود؛ اما این تنها یک وجه قضیه بود.</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">محیط زیست، بهداشت و سلامتی در عراق تنها قربانی تحریم&zwnj;&zwnj;های سیاسی بین&zwnj;المللی نبود، بلکه در همین زمان عملیات حکومت صدام حسین نیز به طور عمدی به بخش&zwnj;های وسیعی از محیط زیست این کشور آسیب&zwnj;های غیر قابل جبرانی وارد کرد. پس از جنگ اول خلیج فارس، گروه&zwnj;های وسیعی از شیعیان عراق به خصوص در جنوب این کشور علیه دولت صدام حسین دست به اعتراض و شورش زدند که البته تمام این شورش&zwnj;ها و اعتراضات سرکوب شد، اما به تلافی این حرکت&zwnj;ها، حکومت مرکزی به طور سیستماتیک و برنامه&zwnj;ریزی شده به نابودی و خشک کردن تالاب&zwnj;ها و هورهای جنوب این کشور پرداخت.</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">عملیات حکومت عراق چند هدف را دنبال می&zwnj;کرد: اول آن که با نابودی این تالاب&zwnj;های ع&zwj;ظیم، یکی از مهم&zwnj;ترین منابع زیستی مردم آن منطقه را که شیعیان بودند از میان برد و دوم آن که امکان پناه گرفتن گروه&zwnj;های مسلح و مخالف صدام حسین در این مناطق طبیعی بکر از آن&zwnj;ها گرفته شد.</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">خشک کردن این تالاب&zwnj;های وسیع که با منحرف کردن مسیر رودخانه&zwnj;های دجله و فرات و ایجاد کانال&zwnj;های متعدد انجام گرفت، باعث شد تا بخش&zwnj;های وسیعی از این مناطق به کویر تبدیل شود و همین عامل کوچ اجباری ساکنان آن مناطق شد. به جز تاثیر مستقیم بر زندگی انسان&zwnj;ها، نابودی این تالاب خسارت&zwnj;های جبران ناپذیری به طبیعت و حیات وحش این مناطق وارد کرد و اقلیم آن منطقه را دگرگون ساخت. هورها و تالاب&zwnj;های عظیم در جنوب عراق که در میان رودهای مشهور دجله و فرات قرار دارند محل شکل&zwnj;گیری تمدن&zwnj;&zwnj;های مهم و باستانی بوده است.</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">آسیب&zwnj;هایی که تحریم&zwnj;های بین&zwnj;المللی به محیط زیست عراق وارد کرد، غیر از آسیب&zwnj;های گسترده و مخربی است که در طول جنگ اول خلیج فارس و سپس در جنگ سال ۲۰۰۳ به این کشور وارد شد؛ آسیب&zwnj;هایی که اثرات آن&zwnj;هاهمچنان نیز باقی مانده است.</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL"><b>پانویس:</b></div> <div dir="RTL">برای مطالعه بیشتر در خصوص تاثیر تحریم&zwnj;ها بر عراق، مراجعه کنید به:</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL"><span dir="LTR">Arnove, A. (</span><span dir="LTR">Ed.</span><span dir="LTR">). (2003). <i>Iraq Under Siege: The Deadly Impact of Sanctions and War.</i> London: Pluto Press.</span></div> <div>&nbsp;</div> <p>&nbsp;</p>

بیژن روحانی - تحریم‌های اقتصادی که به دنبال منازعات سیاسی توسط شورای امنیت سازمان ملل یا گروهی از کشورها به‌طور یک‌جانبه علیه کشوری دیگر وضع می‌شود، به‌طور عمده به دنبال اعمال فشارهای اقتصادی برای تغییر در جهت‌گیری سیاسی کشور مورد تحریم است، اما در اکثر موارد اثرات این تحریم‌ها فقط محدود به حوزه سیاست و اقتصاد باقی نمی‌ماند و بخش‌های دیگر را نیز به طور وسیع و گاه غیر قابل جبران تحت تاثیر قرار می‌دهد.

یکی از سنگین‌ترین و زیانبارترین تحریم‌هایی که تاکنون به اجرا درآمده، تحریم‌هایی است که شورای امنیت سازمان ملل متحد علیه عراق در زمان صدام حسین تصویب کرد. این تحریم‌ها به فاصله چند روز پس از اشغال کویت توسط ارتش عراق در سال ۱۹۹۰ اعمال شد و بخش‌های عمده‌ آن تا زمان سقوط صدام حسین در سال ۲۰۰۳ ادامه یافت.

این مطلب را پسندیدید؟ کمک مالی شما به ما این امکان را خواهد داد که از این نوع مطالب بیشتر منتشر کنیم.

آیا مایل هستید ما را در تحقیق و نوشتن تعداد بیشتری از این‌گونه مطالب یاری کنید؟

.در حال حاضر امکان دریافت کمک مخاطبان ساکن ایران وجود ندارد

توضیح بیشتر در مورد اینکه چطور از ما حمایت کنید

نظر بدهید

در پرکردن فرم خطایی صورت گرفته

نظرها

  • کاربر مهمان

    ترکیه باساختن سدهای عظیم بر دجله و فرات بخش بزرگی از اب مورد نیاز عراق را محدود کرده است. ایران نیاز با زدن چند سد من جمله سد کرخه از سوی دیگر رسیدن اب را محدود کرده است. شرایط سیاسی نا بسامان عراق موجب شده است که دولتی بر سر کار نباشد تا بتواند از حقوق مردم دفاع کند. اگرچه در ایران هم دولت داریم بعد از سالها هنوز نتوانسته ایم قطره ای از اب هیرمند را که افغانها راه آن را بسته اند به سیستان برگردانیم.

  • کاربر مهمانmansour piry khanghah

    از زحمت و روشنگری شما سپاسگزارم و امیدوارم که شما همچنان مخالف تحریمهای ضد ایرانی و ضد بشری امریکا و متحدینش باشید.طبیعی است که رفتارهای غیر اصولی و غیر دمکراتیکی دولتمردان ج.ا.ا . هم باید مورد اعتراض همه ایراندوستان مسلمان و غیر مسلمان دمکرات قرار بگیرد.