تأیید توافق روسیه و اسرائیل بر سر جنوب سوریه ــ تهران حضور نیروهایش در آنجا را تکذیب کرد

واسیلی نبنزیا، سفیر سوریه در سازمان ملل تأیید کرد که روسیه و اسرائیل بر سر خروج نیروهای ایرانی و تحت حمایت ایران از جنوب غرب سوریه توافق کرده‌اند. همزمان دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران وجود نیروهای ایرانی در این منطقه را تکذیب کرد و مدعی شد که تهران از طرح روسیه حمایت می‌کند.

به گزارش خبرگزاری «تاس» روسیه، نبزنیا جمعه اول ژوئن / ۱۱ خرداد در پاسخ به پرسشی درباره توافق روسیه و اسرائیل برای جایگزین‌شدن ارتش سوریه به جای نیروهای تحت حمایت ایران در جنوب غرب آن کشور گفت:

«من این اخبار را در مطبوعات و جاهای دیگر درباره توافقی بر سر تنش‌زدایی در جنوب غربی سوریه شنیده‌ام و تصورم این است که چنین توافقی به دست آمده. نمی‌دانم آیا تا به حال اجرایی شده است یا خیر، اما می‌دانم که طرفین این قرارداد همه از حصول آن خشنود هستند.»

او گفت که این توافق اگر هنوز اجرایی نشده باشد، در آینده نزدیک اجرایی خواهد شد.

خشنودی اسرائیل از موضع روسیه

جمعه برخی رسانه‌های عربی در گزارش‌هایی تأییدنشده از آغاز خروج نیروهای تحت حمایت ایران از جنوب سوریه خبر دادند. گروه «دیده‌بان حقوق بشر سوریه»، یک گروه ناظر بر جنگ سوریه نیز پنج‌شنبه از آماده‌شدن نیروهای سپاه قدس و حزب‌الله برای عقب‌نشینی از مرزهای اسرائیل خبر داده بود.

بر اساس گزارش‌ها، روسیه و اسرائیل برای دورشدن نیروهای سپاه قدس پاسداران ایران و حزب‌الله لبنان تا شعاع ۷۰ کیلومتری مرز اسرائیل به توافق رسیده‌اند. روزنامه الشرق الاوسط، چاپ لندن مدعی شد که نیروهای ایرانی ابتدا به ۲۰ کیلومتری مرز سوریه و اسرائیل و سپس به ۶۰ـ‌۷۰ کیلومتری آن عقب خواهند نشست.

آویگدور لیبرمن، وزیر دفاع اسرائیل پنج‌شنبه در همین راستا به روسیه سفر کرد و با سرگئی شویگو، همتای روس‌اش دیدار داشت. ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه و بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل نیز در این باره گفتگویی تلفنی انجام دادند.

خبرگزاری تاس به نقل از گری کورن، سفیر اسرائیل در مسکو گزارش کرده بود که این کشور از موضع روسیه در قبال حضور نظامی ایران در مرز سوریه و اسرائیل خشنود است.

پیش از آن نیز سرگئی لاوروف، وزیر خارجه سوریه گفته بود که تنها سربازان سوری باید در مرز این کشور با اسرائیل حضور داشته باشند. به گفته لاوروف، توافق‌های ۲۰۱۷ مربوط به منطقه تنش‌زدایی در این منطقه خروج نیروهای غیرسوری از آنجا را پیش‌بینی کرده بود.

توافق آتش‌بس و «تنش‌زدایی» در جنوب غرب سوریه از ۹ ژوئیه گذشته به وقت محلی اجرایی شد. این توافق بین ایالات متحده، روسیه و اردن به دست آمده بود.

نتانیاهو در ماه‌های اخیر بارها هشدار داده که اسرائیل تثبیت حضور نظامی ایران در سوریه را تحمل نخواهد کرد. تنش‌ها بر سر این موضوع ۱۰ مه / ۲۰ اردیبهشت بالا گرفت و اسرائیل مدعی شد که سپاه قدس ۲۰ راکت به سمت بلندی‌های جولان در خاک اسرائیل شلیک کرده. ارتش اسرائیل به تلافی این حمله راکتی به ده‌ها هدف متعلق به ایران در سوریه حمله هوایی کرد.

شمخانی: هرگز در مرز با اسرائیل حضور نداشتیم

علی شمخانی، دبیر و نماینده رهبری در شورای عالی امنیت ملی در گفتگویی با روزنامه «شرق» که شنبه ۱۲ خرداد منتشر شد، اساساً حضور نیروهای ایرانی در مرز اسرائیل و سوریه را تکذیب کرد.

او در پاسخ به سوالی درباره آینده سوریه گفت: « ما با درخواست دولت قانونی سوریه و برای کمک مستشاری به این کشور برای مبارزه با تروریسم حضوری محدود در سوریه داریم.»

او درباره گزارش‌های اخیر بر سر خروج ایران از مرز با اسرائیل که مرز مشترک با اردن نیز محسوب می‌شود، تهران را حامی طرح روسیه خواند:

«ما قبلا هم اعلام کردیم که مستشاران ایرانی در منطقه جنوب سوریه هیچ‌گونه حضوری ندارند و نقشی نیز در عملیات اجرا‌شده نداشته‌اند... ما قویا از تلاش روسیه برای خروج تروریست‌ها از مرز سوریه و اردن و کنترل ارتش سوریه بر این مناطق حمایت می‌کنیم و این اقدام را گام مثبتی در مسیر تسلط بیشتر دولت سوریه بر سرزمین‌های اشغال‌شده از سوی گروه‌های تروریست می‌دانیم.»

اوایل هفته گذشته نیز بشار اسد، رئیس‌ دولت دمشق به شبکه خبری آرتی گفته بود که هرگز «سربازان ایرانی» در خاک سوریه حضور نداشته‌اند.

مرز سوریه و اسرائیل در جولان برای سال‌ها تا ۲۰۱۱، آغاز انقلاب سوریه که به جنگ داخلی و سپس جنگ نیابتی قدرت‌های منطقه و جهان بدل شد، در آرامش بود. پس از آن بارها خمپاره‌ها و گلوله‌های عموماً سرگردان به اشتباه در سوی اسرائیلی مرز فرود آمدند. اسرائیل به همین بهانه بارها حملات محدودی را به مواضع حزب‌الله و شبه‌نظامیان تحت حمایت ایران در بلندی‌های جولان انجام داد.

برخی گزارش‌ها نیز از حمایت اسرائیل از مخالفان سوری مسلح حاضر در جولان خبر داده اتد.

تنها ۳۰ درصد بلندی‌های جولان تحت اشغال اسرائیل نیست و از سوی سوریه اداره می‌شود. استان قنیطره که در این منطقه قرار دارد، محل نزاع بین نیروهای وفادار به اسد از جمله حزب‌الله لبنان و شبه‌نظامیان شیعه تحت حمایت ایران با مخالفان مسلح است.

در همین زمینه