«نرخ سود سپرده بانکی افزایش نمییابد»
چرخهای از سیاستهای تکراری و ناقض یکدیگر. پس از«آزادسازی نرخ ارز» بانک مرکزی میخواهد برای جلوگیری از رشد نرخ تورم، سود تسهیلات بانکی را افزایش دهد تا نقدینگی سرگردان را جذب کند.
پس از اعلام بسته سیاستهای ارزی، بانک مرکزی ایران بار دیگر افزایش نرخ سود تسهیلات بانکی را بررسی میکند. یک عضو شورای عالی پول و اعتبار میگوید: بانکها توان افزایش نرخ سود سپرده را ندارند.
سیاست کاهش نرخ سود بانکی در ایران از یکسال قبل متوقف شد. در حالیکه ولیالله سیف رئیس کل پیشین بانک مرکزی وعده کاهش نرخ سود سپرده و تسهیلات بانکی تا ۱۵ درصد را داده بود، آنچه که «ناتوانی» و «زیانده بودن» بانکها عنوان شد، از تحقق این وعده جلوگیری کرد.
بانک مرکزی حتی برای کنترل بازار ارز به بانکها اجازه داد تا نرخ سود سپردههای ویژه را افزایش دهند. در همین راستا بانک ملی از گواهی سپرده با نرخ سود ۱۸ درصد رونمایی کرد. دیگر بانکها نیز سود سپردهگذاری در صندوقهای سرمایهگذاری را افزایش دادند.
عبدالناصر همتی جانشین سیف در بانک مرکزی، ۱۵ مرداد پس از اعلام سیاستهای ارزی جدید، در یک برنامه تلویزیونی گفت که تغییر نرخ سود سپردهها را «حتما بررسی خواهد کرد».
در این میان برخی از کارشناسان و مدرسان اقتصاد نیز به دولت توصیه میکنند که برای جلوگیری از رشد دوباره نرخ تورم «نرخ سود بانکی را افزایش دهد».
در همین رابطه سجاد برخورداری مدرس اقتصاد در تهران به خبرگزاری کار ایران، ایلنا گفت: بانک مرکزی «باید راهکار مناسبی برای افزایش نرخ سود بانکی در شش ماه دوم امسال بیابد».
به گفته او در صورتی که نرخ سود بانکی افزایش نیابد، «تاثیرات منفی بر نرخ تورم خواهد گذاشت».
تورم بزرگ در راه است
به گفته این مدرس دانشگاه نشانههای رشد نرخ تورم در نیمه دوم سال نمایان شده و «نرخ تورم در ماههای آینده قطعا افزایش خواهد یافت».
پیشتر نیز برآوردهای موسسههای دولتی نشان داده بود که نرخ تورم در سالجاری روند افزایشی خواهد داشت و باردیگر دو رقمی خواهد شد. سقوط ریال که از نیمه دوم سال گذشته آغاز شد، روند صعودی نرخ تورم را سرعت بیشتری بخشید. به گونهای که در ۴ ماه نخست امسال میانگین قیمت کالا و خدمات ۲۰ تا ۷۳ درصدی افزایش یافته است.
براساس آخرین گزارش بانک مرکزی، نرخ تورم کل همچنان تکرقمی است اما نرخ تورم تولید کننده به ۱۳ درصد رسیده، نرخ تورم صنعت ساختمان نیز ۱۶ درصد است.
به گفته برخورداری این ارقام «واقعی» نیست و هنوز افزایش قیمت تاثیرات خود بر نرخ تورم را نشان نداده است. او گفت که ممکن است نرخ تورم در نیمه دوم امسال به ۲۵ درصد برسد.
بانکها توان ندارند
در چنین وضعیتی برخورداری که از مدافعان تکنرخی و آزادسازی ارز به شمار میرود، به دولت و بانک مرکزی توصیه کرده که «نرخ سود بانکی را افزایش دهد».
بهمن عبداللهی عضو شورای عالی پول و اعتبار اما افزایش دوباره نرخ سود تسهیلات بانکی را «غیرممکن» دانسته است.
او به خبرگزاری تسنیم گفت: «بانکها در حال حاضر دچار مشکلات جدی هستند و به هیچ وجه شرایط افزایش نرخ سود سپرده را ندارند».
مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی پیشتر در بررسی وضعیت بانکها، گزارش کرده بود که بخشی از نظام بانکی ایران «متوقف شده» و بدون استقراض از بانک مرکزی نمیتواند به فعالیت ادامه دهد.
یکی از اصلیترین مشکلات بانکها مطالبات معوق و پرداخت تسهیلات بیش از سپردهها اعلام شده است. براساس گزارش بانک مرکزی دولت به تنهایی ۲۱۱ هزار میلیارد تومان به بانکها بدهکار است.
نظرها
کارگر
لذا در صورتی می توان اظهار نظر قطعی کرد که سه ماه مهلت ارائه پروانه ورود کالا پس از حداکثر شش ماه مهلت ارایه اسناد حمل، منقضی شده و کالایی به کشور وارد نشده باشد. مطابق مقررات ارزی با انقضای مهلت های یاد شده بانکهای عامل مکلفند به پیگیری عودت ارز تامینی و در صورت عدم ایفای تعهد ارزی توسط وارد کننده معرفی این دسته از واردکنندگان به سازمان تعزیرات حکومتی اقدام کنند.» در واقع باید گفت خاک بر سر بانک مرکزی! و بانک های عامل! خاک بر سر طراحان فاسد سیستم توزیع ارز و ساختار ابلهانه نظارت و کنترل. چرا که در این سیستم نه معلوم است چقدر پول داده اند، چقدر کالا وارد کرده اند، چه وقت ترخیص کرده اند، چقدر توزیع کرده اند و به چه قیمت فروخته اند. دانستن همه اینها سه ماه «مهلت ارائه پروانه ورود کالا» نیاز دارد باضافه «حداکثر شش ماه مهلت ارایه اسناد حمل». یعنی یک وارد کننده رانت خوار کالا می تواند ارز دولتی را بگیرد، در بازار آزاد همان دلار را سه برابر بفروشد، پولش را همراه خانواده و اهل عیال به کانادا بفرستد و تازه 9 ماه بعد می خواهند بررسی کنند که وی چقدر گرفته و وارد کرده و اگر دستش رو شد به تعزیرات معرفی کنند. واقعا بهشت رانت خواران و دزدان دارایی های عمومی درست کرده اند. بانک مرکزی شرم نمی کند که می نویسد «لزوما به معنای ارز تخصیص یافته نیست»؟ یعنی چه لزوما؟ بالاخره ارز داده اید یا نداده اید؟ اگر داده اید چقدر داده اید؟ هم ارز تخصیص داده اید هم «لزوما» نداده اید؟ واقعا مردم ایران گیر یک مشت شارلاتان زبان باز مذبذب افتاده اند که فقط خاک پاشیدن به چشم مردم را آموخته اند. مشروح پاسخ بانک مرکزی را در لینک زیر در ایسنا بخوانید:
کارگر
پاسخ بانک مرکزی به 9 میلیارد دلار گم شده از راه رسید! سه ماه باضافه شش ماه باید صبر کنین شاید پیدا بشه! ▪️▪️خاک بر سر بانک مرکزی با این پاسخش! خاک بر سربانک های عامل! خاک بر سر طراحان فاسد سیستم توزیع ارز و ساختار ابلهانه نظارت و کنترل! خاک بر سر قوه قضاییه خاک بر سر تعزیرات! ▪️▪️ اردوی کار: در واکنش به موج پردامنه انتقادات در رابطه با «گم» شدن 9 میلیارد دلار در اثر واردات کالا با ارز 4200 تومانی، بانک مرکزی امروز پاسخ مطولی داد که لینک این پاسخ مطول در پایان این پست می آید. اما خلاصه این پاسخ این است: «برای آمار ثبت سفارش اعلام شده تا این تاریخ لزوما به معنی ارز تخصیص یافته، ارز تامین شده و عدم ورود کالا به کشور نیست و همچنین ارز تخصیص یافته لزوما به معنی ارز تامین شده نیست و نیز ارز تامین شده تا این تاریخ نمی تواند به مفهوم عدم ورود کالا به کشور تلقی شود.»
کارگر
دو بانک معروف می خواهند دلار 7 هزار تومانی را به 70 هزار تومان برسانند ▪️اردوی کار: علیرضا محجوب نماینده مجلس با اعلام این که «اقتصاد ایران در ماههای آینده تورم سهمگینی را تجربه می کند» به ایلنا گفته: «دو بانک معروف هستند که مدیران عامل آن در یک شب هزار میلیارد تومان پول پرقدرت خلق کردند. عدد خلق پول پر قدرت اصلا کوچک نیست. رقمهایی مانند ۱۲ هزار میلیارد تومان و... غیره که از آن صحبت میکنند، در برابر گزارشهایی که ما از میزان خلق پول پر قدرت داریم، بسیار ناچیز است. به بیان دیگر پول خرد محسوب میشوند. بنابراین اگر از من میپرسید پولهایی که توسط بانکها خلق شده و حالا دست مردم است، کاری میکنند که مجبور شویم دلار ۷ هزار تومانی را ۷۰ هزار تومان بخریم.» ▪️به گفته وی «رسیدن حجم نقدینگی به ۱۵۸۲ هزار میلیارد تومان تا پایان خرداد ماه سال ۱۳۹۷، که بانک مرکزی گزارش آن را ارائه کرده، ناشی از خلق پول پرقدرت توسط بانکهاست». محجوب اما جرات نکرد اسامی این دو بانک را ذکر کنذ
کارگر
دلار همچنان یکه تاز است ▪️▪️کارشناس اقتصادی: بدون اصلاح نظام مالیاتی و افزایش یارانه ها کنترل سوداگری ارزی ممکن نیست اردوی کار: براساس آخرین خبرهای بازار خرید و فروش سکه و دلار، دلار همچنان یکه تاز است و در پی رشد قیمت سکه امروز جمعه ۱۹ مردادماه دلار در بازارهای ایران ۱۰ هزار و ۲۰۰ تومان به فروش رسیده. وحید شقاقی شهری، عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی تهران به ایسنا گفته:« بسته ارزی پیشنهاد شده به تنهایی برای کنترل سوداگری های بازار ارز کفایت نمیکند. » به اعتقاد این کارشناس اقتصادی «از طریق مالیات بر عایدی سرمایه، مالیات بر ثروت و مالیات بر درآمد میتوان سوداگریهای بازار ارز را کنترل کرد. در کنار اینها هم اصلاح نظام یارانهای باید انجام شود.» او درمورد«نظام یارانه ای» هم گفته:«دولت باید یارانه طبقات ضعیف را تا ۱۵۰ و ۲۰۰ هزار تومان افزایش دهد، در غیر این صورت قدرت خرید مردم کاهش پیدا کرده و از طرف دیگر هزینههای تولید هم بالا خواهد رفت و در نهایت بازار قفل میشود.»