ترکیدن لوله انتقال بنزین در مازندران: ضایعه بزرگ زیست محیطی و تخلیه یک روستا

در پی ترکیدن یک خط لوله بنزین دز نزدیکی روستای «طالع» پل سفید مازندران، این روستا به طور کامل تخلیه شد. رئیس محیط زیست سواد کوه این حادثه را یک «ضایعه بزرگ زیست محیطی» خواند. مقامات محلی روایت متناقضی از این حادثه به دست داده‌اند.

علی اصغر احمدی، مدیرکل مدیریت بحران مازندران «نشت بنزین و  وجود بخار آن و خطر انفجار» را علت تخلیه روستای «طالع» عنوان کرد. او گفته این حادثه شب گذشته رخ داده است.

ابراهیم فلاحی، رییس محیط زیست سوادکوه اما روایتی دیگر از حادثه می‌دهد. او به وبسایت محلی «مازند نوم» گفته نشت بنزین از چند روز قبل آغاز شده بود و در نهایت به ترکیدگی لوله منتهی شد:

«از چند روز پیش نشت بنزین از سوی اهالی منطقه، به مسئولان مربوطه اطلاع داده شده بود که در نهایت امروز باعث ترکیدگی لوله و انتشار بنزین با دبی بالا در پل سفید و حتی زیراب شد».

این مقام ارشد محیط زیست سواد گفته «کنار فرمانداری سوادکوه هستم و بوی بنزین تمام منطقه را پر کرده است، به طوری که مردم پنجره های منازل خود را بسته‌اند».

او درباره آلودگی زیست محیطی ناشی از این حادثه هم گفت:

«حداقل ۳۰۰ هزار لیتر بنزین وارد رودخانه[تلار] شده و ضایعه بزرگ زیست محیطی اتفاق افتاده است... وضعیت آلودگی بسیار بحرانی و آلودگی به سرعت به سمت پایین دست در حال انتشار است».

در واکنشی دیگر اما سعید یزدانی، فرماندار سوادکوه اساساً خبر تخلیه روستای طالع را تکذیب کرده و گفته «این حادثه جزیی هیچ خسارتی نداشته است و سریعاً مهار شد».

به دنبال ترکیدن این لوله انتقال بنزین، اداره برق سوادکوه، برق منطقه را برای مدتی قطع کرد و جاده پر رفت و آمد این منطقه نیز با دستور مقامات محلی مسدود شد.

اما مدیرکل مدیریت بحران مازندران درباره شدت این حادثه می‌گوید:‌ «دو حوضچه جمع آوری بنزین ایجاد شده است و این ماده سوختی را با پمپ‌های مخصوص ضدجرقه به تانکرها انتقال دادیم». به گفته علی اصغر احمدی، دره‌هایی وجود دارد که بنزین به آن سمت هدایت شد و نیروهای امداد تا کنون با ایجاد سد کوچک از خاک و ماسه، میزان فراوانی از این ماده سوختی کنترل کرده است. نیروهای امداد پلاستیک‌های را زیر حوضچه‌ها بنزین قرار دادند تا مانع نفوذ حداکثری آن به خاک شوند.

هنوز برآوردی از میزان خسارت این حادثه و علت آن منتشر نشده است.

نشت و سرایت مواد سوختی از جمله بنزین و نفت می‌تواند اکوسیستم مناطق دورتر را هم با آسیب‌های جدی مواجه کند. علاوه بر این، نشت مواد نفتی تأثیر منفی و دراز مدتی نیز بر سلامت شهروندان، محیط زیست شهری و همچنین خاک منطقه می‌گذارد.

در سال‌‌های گذشته، چند حادثه بزرگ مرتبط با ترکیدگی لوله‌های نفت و مواد سوختی باعث آلودگی گسترده رودخانه کرخه در خوزستان و سپس رودخانه کشکان در استان لرستان شد. در تهران نیز سال‌هاست زمین‌های اطراف پالایشگاه تهران به مواد نفتی آلوده شده. کشاورزان علاوه بر آب، نفت از زمین بیرون می‌کشند. مسئولان اما علت نشت نفت را نیافته و به جای آن یا از کشاورزان نفت می‌خرند یا زمین‌های زراعی‌شان را.

سازمان حفاظت محیط زیست چهار سال پیش اعلام کرده بود بیش از دو هزار کیلومتر لوله فرسوده نفتی وجود دارد که بخش عمده‌ای از آن‌ها در کف دریا و خلیج فارس هستند.

در ایران، فرسودگی لوله‌های انتقال مواد نفتی، بنزین و گازوئیل یکی از دلایل عمده نشت این مواد به طبیعت عنوان شده است.

در همین زمینه