دفاعیه روحانی در دانشگاه تهران و اعتراض دانشجویان
روحانی در دانشگاه تهران به دفاع از کارنامه دولت یازدهم و دوازدهم پرداخت و از حجم بالای انتقادها گلایه کرد. همزمان با سخنرانی او شماری از دانشجویان دست به اعتراض زدند.
حسن روحانی، رئیس‌جمهوری اسلامی یکشنبه ۲۲ مهر به مناسبت آغاز رسمی سال تحصیلی جدید دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی به دانشگاه تهران رفت و در سخنانی به دفاع از کارنامه دولتش پرداخت. همزمان با سخنرانی او شماری از دانشجویان دست به اعتراض زدند.
بر اساس متن منتشرشده در پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری، حسن روحانی سخنان‌اش را که به طور کلی دفاعیه‌ای از دولت یازدهم و دوازدهم بود، با سهیم‌کردن دانشگاه‌ها در نقدهای موجود علیه مدیران دولتی آغاز کرد و گفت:
«اگر امروز نقصی از مدیران گرفته می‌شود و نقد واردی مطرح می‌شود، باید بپذیریم به نوعی نقد بر دانشگاه هم هست چرا که اینها در همین مرکز تربیت شده‌اند و دانش آموخته‌اند.»
هرچند رئیس‌جمهوری اشاره نکرد که شمار دانش‌آموختگان دانشگاه‌های ایران پس از انقلاب فرهنگی در منصب‌های حکومتی اندک است و مدیران جوان‌تر جای چندانی در میان نخبگان حاکم جمهوری اسلامی ندارند.
او همچنین به گزارش‌ها درباره اعطای مدرک دکترای تقلبی به برخی از این مدیران آموزش‌دیده در دانشگاه‌های ایران، از جمله وزیران سابق و نمایندگان مجلس و حتی برادر خود نیز اشاره‌ای نکرد.
در شرایط بحران ارزی و بی‌ثباتی شدید قیمت دلار، روحانی در ادامه دفاعیه طولانی‌اش گفت که به محض انتخاب‌شدن به ریاست‌جمهوری در ۱۳۹۲ قیمت دلار کاهش یافته است و آن را به «امیدواری» مردم به آینده بهتر و تعامل بیشتر با جهان مربوط دانست:
«هنرپیشه سینما، کارگردان و نویسنده کتاب همه امیدوار شده بودند و می‌دانستند که برای گرفتن مجوز خیلی معطل نمی‌شوند. دانشجو هم امیدوار شده بود چون می‌دانست از سال ۹۲، دیگر در ۱۶ آذر آزاد است و همه دانشگاه‌ها می‌توانند مراسم ۱۶ آذر داشته باشندو می‌توانند حرف بزنند و نقد کنند.»
علی‌رغم این ادعاها، یک دختر دانشجو در میان سخنان روحانی برخاست و در اعتراض فریاد کشید و از «گزینش» دانشجویان دعوت‌شده به سالن سخنرانی انتقاد کرد. در محوطه دانشگاه نیز شماری دیگر از دانشجویان در حال اعتراض بودند.
اعتراض دانشجویان در دانشگاه تهران نمایی از انتقادهای فزاینده رأی‌دهندگان به روحانی از عملکرد دولت «تدبیر و امید» بود.
دانشجویان معترض در محوطه دانشگاه تهران پلاکاردهایی در دست داشتند که روی آنها از جمله نوشته شده بود: «رأی‌ها = نقد‌ها»؛ «صدامون رو بریدن/ با رأی‌مون پز می‌دن»؛ «دانشگاه پادگان نیست».
حسن روحانی اما در برابر این انتقادها از «استقلال و آزادی دانشگاه» دفاع کرد و گفت که «بدون آزادی علم و پژوهش امکان‌پذیر نیست» و «ما دانشگاه امن و قانون‌مند می‌خواهیم، دانشگاه امنیتی و حزبی و جناحی نمی‌خواهیم».
رئیس‌جمهوری در عین حال هشدار داد که «دانشگاه محل فعالیت احزاب نباید باشد، بلکه محل علم و پژوهش است».
شماری از فعالان صنفی دانشجویی هم‌اکنون در زندان به سر می‌برند.
پروانه سلحشوری، نماینده اصلاح‌طلب تهران تیر ماه از تهیه فهرست بیش از ۱۵۰ دانشجوی بازداشت شده در جریان اعتراضات سراسری دی ۹۶ و پس از آن خبر داد و به نقش «وزارت اطلاعات» دولت حسن روحانی در صدور احکام قضایی برای برخی دانشجویان اشاره کرد.
او گفته بود تنها در چند دانشگاه برای ۱۷ دانشجو احکام قضایی صادر شده و آمار پنج نفره ارائه‌شده از سوی وزارت علوم نادرست است.
نقد و نمک
حسن روحانی تصدیق کرد که گاه «از لحاظ عاطفی» پذیرش انتقاد برای او «زیاد سخت است» و از شمار بالای انتقادهایی که در روزنامه‌ها و فضای مجازی منتشر می‌شود یا از سوی استادان اقتصاد دانشگاه به او می‌رسد، تلویحاً گلایه کرد:
«۱۰ الی ۱۵ انتقاد می‌خوانم می‌گویم امروز بس است، کنار می‌گذارم. چون هم وقت بیشتر ندارم و هم نقد بیش از حد می‌تواند مفید نباشد... نقد بیش از حد مثالش همان نمک است. نمک طعام به اندازه باشد لازم است، و اگر زیاد باشد، نمی‌شود غذا را خورد.»
۳۸ استاد اقتصاد ۱۵ مرداد در نامه‌ای خطاب به رئیس‌جمهوری و مردم ایران درباره «بحران چندلایه» در اقتصاد هشدار دادند و نوشتند که «در واقع قرار بود اقتصاد دولتی به اقتصاد رقابتی تبدیل شود اما در عمل ما با یک اقتصاد رفاقتی روبرو شدیم». اشاره‌ای به فساد گسترده در دستگاه حکومتی.
روحانی اما در برابر این انتقادها گفت که «امروز در جامعه‌مان نیاز به تقویت امید به فردا داریم».
ترانه تکراری برجام
رئیس‌جمهوری در این سخنرانی نیز همچون دیگر سخنرانی‌های اخیر خود به موضوع خروج ایالات متحده از «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) اشاره کرد و به تکرار ادعای پیشین پرداخت:
«از لحاظ سیاست خارجی قطعاً ایران پیروز این ماجرا و آمریکا شکست‌خورده این ماجراست و فکر نمی‌کنم هیچ کس در این مسأله تردید داشته باشد.»
او با تکرار سخنان پیشین خود درباره برجام گفت که «وقتی آمریکا از برجام خارج شد، توقعشان این بود که ما هم خارج شویم» و پرونده به شورای امنیت برود، اما با خودداری تهران این نقشه بر باد رفت.
حسن روحانی واشنگتن را به پیگیری سیاست «تغییر رژیم» در تهران متهم کرد.
برجام بزرگترین دستاورد دولت اول روحانی بود. او در کارزار انتخاباتی دور بعدی وعده داد که پس از برجام، دیگر تحریم‌ها علیه ایران را نیز لغو خواهد کرد و در عرصه داخلی به بازگشایی فضا دست خواهد زد.
خروج دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری ایالات متحده از برجام هم بزرگترین دستاورد روحانی را در معرض خطر قرار داده و هم تحریم‌های سنگین علیه ایران را بازگردانده است.
اما رئیس‌جمهوری در سخنرانی یکشنبه درباره بزرگترین دستاوردش گفت: «برجام مهم نیست، منافع و امنیت ملی مهم است.»
نظرها
Bahram Azari
ملت مخالف خوان رسانه های مخالف خوان و بکطرفه. این مقاله یکطرفه است. هیچ خبرنگاری نباید و معمولا نمیگه روحانی چه نگفت...چون لیستش خیلی دراز میشه! همه جای دنیا برای سخنرانی شنوندگان را انتخاب میکنند. منحصر به ایران نیست. نمبخوان سالن پر بشه از مخالفانشن و هو کردن و فضای جنجال....نگاه کنین به سخنرانی های ترامپ.... بیچاره کسی که در ایران مسئولیت بپذیره...هرکس جلو بیفته بقیه از عقب بهش حمله میکنند. هر کسی باشه. دیر و زود داره سوخت و سوز نداره. بازرگان شاه . خمینی. رفسنجانی. روحانی..... برجام در زمان خودش درست بود. حالا که آمریکا آن نقض کرده....بجای اتحاد در برابر آمریکا یک عده طلبکار شده اند... آخر و عاقبت چنین ملت و کشوری نمیتونه خوب باشه.
کارو
شعار «اختلاسا کم بشه، گرونیا حل میشه» یعنی قبول داشتن ساختار کنونی و صرفا انتقاد داشتن به «عملکرد» و ناشی از تصادف دانستن ناکارآمدی و فساد سیستماتیک. یعنی ندیدن ساختار طبقاتی جامعۀ سرمایه داری اسلامی، یعنی کوری مطلق در برابر «نظام امتیازوری»، یعنی تلاش برای حل کردن مسئله «بین خودمان»، یعنی ادامۀ تلاش برای امتیازگیری از حاکمیت و اعلام تداوم استمرارطلبی، یعنی سوءاستفاده از جای خالی پلاکاردهای «سرخ» که به دلیل همان «بریده شدن صدا» که خود این عزیزان هم در آن سهیم بودند و هستند، برای تغییر صحنۀ نمایش.
کارو
زمانۀ عزیز، نه تنها دانشجونماهای داخل سالن «گزینش» شده بودند، بلکه «دانشجو»های پلاکارد سبز به دست بیرون هم گزینش شده بودند. رژیم ایران از ابتدا با منطق سرکوب مطلق نیروهای مترقی و دموکراتیک به دنبال این بوده تا حتی منتقدان و مخالفان خودش را نیز «انتخاب» کند. اکنون شاهدیم که دیگر هیچ نقد جدی به وضعیت صورت نمیگیرد و کسانی هم میداندار نقد شده اند که کلیت وضعیت را پذیرفته اند. شاید عده ای از رأیی که به روحانی داده اند و پادویی که در ستادها کرده اند عذاب وجدان گرفته باشند، اما این به اصطلاح منتقدین و مخالفان! جوری انتخاب می شوند که نه سیخ بسوزد و نه کباب، نه نقدی به کالایی سازی نام آموزشی وارد شود، نه به زندانی کردن دانشجویان چپ و اختناق برای فعالیت هایشان، نه به «دانشبنگاه سازی» و نه نسخه پیچی های نئولیبرال برای آیندۀ دانشجویان همانند «بیگارورزی». دانشجویی که در این فضا دست به فعالیت زده باشد خوب میداند که آن «بیرونی»های توی حیاط هم «گزینش»شده هستند و چه بسا وابسته تر از آن «تو سالن»ی ها!