پرونده خاشقجی: طرح کنگره آمریکا برای توقف صدور سلاح به عربستان

جینا هاسپل، رئیس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سی آی ای) که برای تحقیق در پرونده «قتل و شکنجه» جمال خاشقچی به ترکیه رفته بود، فایل صوتی بازجویی و شکنجه روزنامه‌نگار منتقد سعودی را شنیده است. گروهی از نمایندگان دموکرات و جمهوری‌خواه آمریکا طرحی را برای توقف صدور سلاح به عربستان آماده کرده‌اند که اواسط نوامبر/ آبان به بحث گذاشته می‌شود.

روزنامه واشنگتن‌پست به نقل از مقاماتی که رئیس سازمان سیا را در سفرش به ترکیه برای تحقیق در پرونده خاشقجی همراهی کرده‌اند، گزارش داده جینا هاسپل فایل صوتی شکتجه و قتل جمال خاشقجی را شنیده است.

جمال خاشقجی روزنامه‌نگار منتقد سعودی ظهر سه‌شنبه ۲ اکتبر / ۱۰ مهر به کنسولگری عربستان سعودی در استانبول مراجعه کرده بود که گواهی تجرد بگیرد اما دیگر بازنگشت. بعد از دو هفته معلوم شد که یک هیأت ۱۵ نفره آدم‌ربایی ابتدا از او در کنسولگری عربستان بازجویی کرده‌اند و سپس او را به قتل رسانده‌اند. رسانه‌های نزدیک به حزب عدالت و توسعه می‌گویند روزنامه‌نگار منتقد سعودی از روی برنامه به قتل رسیده و جنازه او را هم تکه تکه کرده‌اند. مقامات سعودی اما می‌گویند قتل خاشقجی عامدانه نبوده، بلکه هدف صرفاً انتقال این نویسنده به یک «خانه امن» و سپس به عربستان برای شرکت در «گفت‌وگوی ملی» بوده است. از جنازه خاشقجی هیچ اثری به دست نیامده است.

اگر تأیید شود که رئیس سازمان سیا فایل صوتی «شکنجه و قتل» خاشقجی را شنیده، قانون‌گذاران آمریکایی می‌توانند با تکیه بر این سند، فشارها بر عربستان سعودی را افزایش دهند.

محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی روز گذشته (سه‌شنبه) در سخنانی که در اجلاس «طرح سرمایه‌گذاری برای آینده» (داوس صحرا) ایراد کرد، برای نخستین بار سکوت خود را در این پرونده شکست. ولیعهد سعودی ادعا کرد که «عده‌ای» قصد دارند به بهانه پرونده خاشقجی بین آنکارا و ریاض شکاف ایجاد کنند.

بوروس ریدل، یکی از کارمندان سابق سازمان سیا و یکی از پژوهشگران اندیشکده بروکینگ به واشنگتن‌پست گفته است:

«از این به بعد فقط از طریق رسانه‌ها [به عربستان سعودی] فشار اعمال نمی‌شود. نمایندگان کنگره می‌توانند بگویند: جینا، به ما وقت ملاقات بده. تو می‌توانی دقیقاً به ما بگویی که [در ترکیه] چه شنیدی؟»

دولت ترامپ روز گذشته برای نخستین بار گام‌هایی را برای مجازات عربستان سعودی برداشت: ویزای 18 نفر از 21 نفری که در پرونده خاشقجی دست داشتند لغو شد.

مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا که این خبر را اعلام کرد، گفته است که در همکاری با وزارت خزانه‌داری آمریکا در نظر دارد این اشخاص را در فهرست تحریم‌های ایالات متحده قرار دهد. پمپئو گفت:

«این مجازات‌ها، آخرین اقدامات ایالات متحده علیه عربستان نخواهد بود. ما اقدامات دیگری را هم برای مجازات مسئولان این حادثه در نظر گرفته‌ایم.»

در همان حال گروهی از نمایندگان جمهوری‌خواه و دموکرات کنگره آمریکا طرحی را برای توقف صدور سلاح به عربستان سعودی تهیه کرده‌اند. صاحبان صنایع تسلیحاتی آمریکا در تلاش‌اند که معامله ۱۱۰ میلیارد دلاری تسلیحاتی آمریکا با عربستان سعودی را نجات دهند.

در طرح نمایندگان کنگره ممنوعیت حمایت امنیتی از عربستان، منع آموزش پرسنل نظامی این کشور، قطع خدمات اطلاعاتی به عربستان و همچنین حفاظت از ساختمان‌های دیپلماتیک ایالات متحده در عربستان سعودی پیش‌بینی شده است.

این نمایندگان از رئیس جمهوری آمریکا خواسته‌اند با توجه ویژه به پرونده خاشقجی صدور سلاح به عربستان را متوقف کند.

در حال حاضر کنگره آمریکا در تعطیلات به سر می‌برد. اواسط نوامبر این طرح به بحث گذاشته می‌شود.

بیشتر بخوانید: