مسیری جدید در سیاست تایلند: پرنسسی که می‌خواهد نخست‌وزیر شود

اوبُل راتانا، پرنسس ۶۷ ساله تایلند جمعه ۸ فوریه همهمه‌ای در کشورش به راه انداخت. او اعلام کرد که قصد دارد نامزد نخست وزیری از طرف حزبی شود که به تاکسین شیناواترا، نخست‌وزیر سابق تایلند که با کودتای نظامی از قدرت برکنار شد، وفادار است. واجیرالونگکورن، شاه تایلند که برادر جوان‌تر پرنسس است، بلافاصله با این تصمیم مخالفت کرد و کمیسیون انتخابات تایلند اعلام کرده که حکم نهایی در رابطه با کاندیداتوری او را دوشنبه آینده صادر خواهد کرد. با وجود این، پرنسس شنبه ۹ فوریه از طرفدارانش با هشتگ «دوستتان دارم» (#ILoveYou) تشکر کرده است.

انتخابات تایلند قرار است ۲۴ مارس برگزار شود. این اولین انتخابات بعد از کودتای ۲۰۱۴ است که علیه یک دولت «طرفدار تاکسین» انجام شد.

تاکسین شیناواترا از ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۶ نخست‌وزیر تایلند بود و با یک کودتای نظامی از کار برکنار شد. او تنها نخست‌وزیر تایلند بوده است که توانسته یک دوره چهار ساله کامل را در قدرت بماند. خواهر او، ینگلاک شیناواترا نیز از ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۴ نخست‌وزیر تایلند شد، اما او نیز با رای دادگاه قانون اساسی و سپس کودتای نظامی از نخست‌وزیری برکنار شد.

ورود پرنسس تایلند به نمایندگی از حزب طرفدار تاکسین به سیاست که خلاف سنت سلطنتی تایلند است، ظاهراً عمر کوتاهی خواهد داشت زیرا برادر جوان‌تر او، شاه واجیرالونگکورن بلافاصله با این تصمیم خواهرش مخالفت کرد. مخالفت شاه هم احتمالاً به طرح عدم کفایت پرنسس منجر خواهد شد.

کمیسیون انتخابات که مسئول نظارت بر اولین نظرسنجی بعد از کودتای ۲۰۱۴ است، اعلام کرده که روز دوشنبه ۱۱ فوریه در این‌باره حکمی صادر خواهد کرد.

پیامدهای تصمیم پرنسس

انتخاب یک عضو خانواده سلطنتی از سوی نیروهای طرفدار تاکسین حرکتی هوشمندانه بوده است، زیرا از یک طرف می‌تواند دشمنی‌های در خانواده سلطنتی علیه تاکسین را تخفیف دهد، و از طرف دیگر یک نمایش انتخاباتی در برابر نخست‌وزیر فعلی پرایوت چان-او-چا باشد که کودتای سال ۲۰۱۴ را فرماندهی می‌کرد و اکنون رئیس دولت نظامی است.

اما حالا مخالفت شاه با تصمیم خواهرش در صورتی که مقامات کمیسیون انتخابات آنها را متهم کنند که قصد داشته‌اند به صورت غیرقانونی از رابطه با خانواده سلطنتی ارتباط ایجاد کنند، می‌تواند تاثیر منفی بر نیروهای طرفدار تاکسین داشته باشد.

ورود خانواده سلطنتی تایلند به مقام‌های دولتی کشور مرسوم نیست.

کارشناسان اتفاقات اخیر در تایلند را از این جهت جالب توجه می‌بینند که باعث ایجاد مسیری جدید در وضعیت رکود سیاسی تایلند شده است.

سلطنت در تایلند جایگاهی معنوی و روحانی دارد و حضور اعضای خانواده سلطنتی در عرصه عمومی معمولاً به وظیفه‌ یا مناسبت اشرافی مربوط است. در تاریخ اخیر تایلند چنین اتفاقی بی‌نظیر بوده است.

حزب راکسا چارت، طرفدار تاکسین که پرنسس را به عنوان کاندیدای نخست‌وزیری معرفی کرده، اعلام کرده است که نظر شاه را «با ملاطفت می‌پذیرد» و تسلیم سنت سلطنتی و قوانین انتخابات خواهد شد.

شاه که یک سال از خواهرش کوچک‌تر است روز جمعه گفته بود که نامزدی یک عضو خانواده سلطنتی علیه روح قانون اساسی کشور و «نامناسب» است.

پرنسس جمعه ۸ فوریه / ۱۹ بهمن گفته بود که با پذیرش نامزدی نخست‌وزیری قصد دارد حقوق شهروندی خود را تمرین کند. او گفت که «من عناوین سلطنتی را برای زندگی کردن به عنوان یک فرد عادی کنار گذاشته‌ام.» او همچنین افزوده که تلاش برای دستیابی به «حقوق و آزادی بدون هیچ گونه مزیت اشراف‌مآبانه‌ای» موجب شد این تصمیم را بگیرد.

پرنسس اوبل راتانا کیست؟

پرنسس اوبل راتانا در لوزان سوئیس به دنیا آمد. او در سال ۱۳۶۷ به دانشگاه ام‌آی‌تی رفت تا در رشته فیزیک هسته‌ای تحصیل کند. در آنجا با همسرش که یک آمریکایی است آشنا شد و برای ازدواج با او به عنوان یک خارجی ناچار شد عناوین سلطنتی را کنار بگذارد.

بعد از فارغ‌التحصیلی به مدت هشت سال در ایالات متحده ماند و نام جولی جنسن را برای خود انتخاب کرد. او همچنین در سال ۱۹۷۵ موفق شد مدرک کارشناسی ارشد در رشته بهداشت عمومی را دریافت کند.

در دهه ۹۰ رفت و آمد پرنسس به تایلند بیشتر شد و حضور او در مراسم خانواده سلطنتی پررنگ‌تر. خانواده سلطنتی همچنان از او به عنوان یک عضو خانواده پذیرایی می‌کردند. او در نمایش‌های عمومی خانواده نیز حضور داشت.

در اواخر دهه ۹۰ از همسر آمریکایی خود جدا شد، به تایلند بازگشت و عناوین سلطنتی را بار دیگر به دست آورد.

پرنسس در کشورش محبوبیت دارد، عکس‌هایش بر روی جلد مجلات مد درج می‌شود و اخبار مربوط به زندگی‌اش در رسانه‌ها انعکاس می‌یابد.

اوبل راتانا در دهه‌های اخیر برنامه‌ها و موسسات مختلف خیریه در حوزه سلامت و بهداشت عمومی تاسیس کرده است و حضور عمومی پررنگی را به نمایش گذاشته است.