هابل، برای رصد زهره به ماه خواهد نگریست
<p>نانسی آتکینسون − از دید ما زمینی‌ها، عبور سیاره زهره در برابر قرص خورشید آنقدر فرصت کم‌نظیری است که اخترشناسان و رصدخانه‌های سرتاسر جهان آماده پیگیری هرچه‌بهتر «گذر زهره» در هفدهم خردادماه سال جاری می‌شوند. در این بین، رصدخانه‌ای که به معنای دقیق کلمه در «سرتاسر جهان» واقع شده – یعنی تلسکوپ فضایی هابل – هم قصد رصد این پدیده را دارد. می‌پرسید حالا کجا را نشانه خواهد رفت؟ (چراکه اگر هدفش خورشید باشدْ همه تجهیزاتش برشته می‌شود!). اما با وجود اینکه هابل آنقدرها برای چنین رصدهایی مجهز نیست، هدایت‌کنندگان باهوش‌اش آماده چنین مواجهه‌ای هستند.</p> <div dir="RTL"> </div> <!--break--> <div dir="RTL">از آنجاکه هابل امکان رصد مستقیم قرص خورشید را ندارد، اخترشناسان بر آن‌اند این تلسکوپ را به سمت ماه نشانه روند تا به‌عنوان یک آینه طبیعی، بتوان درصد ناچیز نوری که از لابلای جو زهره عبور کرده را به‌شکل غیرمستقیم استحصال نمود. این نور هرچند که ضعیف و بی‌رمق است، اما حاوی ردپاهای ظریف عناصر سازنده جو زهره هم خواهد بود.</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">به‌گفته دانشمندان، این روش هوشمندانه در واقع تقلیدی از همان روشی‌ست که هم‌اکنون با هدف بررسی جو آن دسته سیارات غول‌آسای واقع در منظومه‌های ستاره‌ای، به‌هنگام عبورشان از برابر قرص ستاره مادر انجام می‌پذیرد. اما در مورد گذر زهره، دانشمندان از پیش اطلاعاتی راجع به ساختار شیمیایی جو آن دارند و لذا مطمئن‌اند که خبری از کشف نشانه‌های حیاتی در آن نخواهد بود. بنابراین این رصد، صرفاً آزمونی برای امکان‌سنجی تشخیص ردپای یک سیاره زمین‌مانندِ فراخورشیدی و حتی سکونت‌پذیر، حین عبور از برابر ستاره مادرش خواهد بود. زهره هم بدل خوبی برای یک سیاره زمین‌مانند است، چراکه جرم و حجمی تقریباً مشابه با سیاره ما دارد.</div> <div dir="RTL"> <img width="300" height="311" align="left" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/vtr-2.jpg" alt="" /></div> <div dir="RTL">چندین ابزار هابل این سوژه خاص را ثبت می‌کنند: «دوربین پیشرفته نقشه‌برداری» (<span dir="LTR">ACS</span>)، «دوربین میدان باز شماره ۳» (<span dir="LTR">WFC3</span>) و همچنین «طیف‌نگار تصویریِ تلسکوپ فضایی» (<span dir="LTR">STIS</span>)، که در گستره‌ای وسیع از فرکانس‌ها، از امواج فروسرخ گرفته تا فرابنفش را تحت پوشش خود دارند. با این حساب حین گذر زهره (که در حدود ۶ ساعت و ۴۰ دقیقه به طول خواهد انجامید)، هابل علاوه بر تهیه عکس، اقدام به طیف‌نگاری از نور بازتاب‌شده هم خواهد کرد، یعنی‌که نور دریافتی را به رنگ‌‌های سازنده‌اش تفکیک می‌کند و این، اطلاعات گرانبهایی راجع به ساختار شیمیایی جو زهره در اختیار دانشمندان قرار خواهد داد. ازآنجا که نشانه‌های طیفی ِ این نور بازتابیْ فوق‌العاده ضعیف است، اخترشناسان هم مجبور به انجام چنین رصد کشدار و طاقت‌فرسایی هستند. اگر بخواهیم این مسئله را دقیق‌تر بیان کنیم، باید گفت آنچه که دانشمندان درصدد ثبتش هستند، فقط یک‌صدهزارم از کل نور دریافتی را شامل می‌شود. از طرفی هم به علت اوضاع خاص رصدی، و نیز اینکه ستاره‌شناسانْ فقط همین شانس را برای رصد این پدیده دارند (چراکه تا سال ۲۱۱۷ تکرار نخواهد شد!)، برنامه‌ریزی رصد احتیاط خاصی را می‌طلبد. بخشی از این برنامه‌ریزی، به مشاهدات آزمایشی از نقاط گوناگون سطح ماه، از جمله عکاسی از دهانه شهابسنگی ِ غول‌آسای «تیکو» (<span dir="LTR">Tycho</span>) اختصاص دارد.</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">قرار است هابل افزون بر هفت ساعت متوالی بر نقطه‌ مشخصی از سطح ماه قفل شود. این در حالی‌ست که ماه، در طی حدود ۴۰ دقیقه از هر مدارِ ۹۶ ‌دقیقه‌ایِ تلسکوپ به دور سیاره‌مان، در پشت زمین پنهان می‌شود. پس این رصدهای آزمایشی تا حد زیادی مربوط به سنجش دقت تلسکوپ در حفظ موضع رصدی‌اش حین چنین وقفه‌های بلندمدتی خواهد بود.</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">این آخرین باری‌ست که رصدگرانِ قرن حاضر امکان تماشای گذر زهره از برابر قرص خورشید را پیدا می‌کنند. این پدیده که همیشه به‌شکل جفتی، با فاصله ۸ سال رخ می‌دهد، تا سال ۲۱۱۷ تکرار نخواهد شد. نخستین گذر از جفتِ گذرهای معاصر سیاره زهره که امسال تکمیل خواهد شد، در سال ۲۰۰۴ اتفاق افتاد.</div> <div dir="RTL"><b> </b></div> <div dir="RTL"><b>منبع: </b><b><a href="http://www.universetoday.com/95006/how-the-hubble-telescope-will-look-at-the-moon-to-see-venus-transit-the-sun/"><span dir="LTR">Universe Today</span></a></b></div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL"><b>در همین زمینه:</b></div> <div dir="RTL"><a href="#http://radiozamaneh.com/science/2012/03/01/11546"> کشف حیات زمینی! </a> </div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL"><b>توضیح تصویرها</b></div> <div dir="RTL">1- گذر زهره در سال ۲۰۰۴ میلادی</div> <div dir="RTL">2- عکس آزمایشی هابل از دهانه شهابسنگی ِ تیکو بر سطح ماه، در جریان آمادگی برای رصد گذر زهره در هفدهم خردادماه</div> <p> </p>
نانسی آتکینسون − از دید ما زمینی‌ها، عبور سیاره زهره در برابر قرص خورشید آنقدر فرصت کم‌نظیری است که اخترشناسان و رصدخانه‌های سرتاسر جهان آماده پیگیری هرچه‌بهتر «گذر زهره» در هفدهم خردادماه سال جاری می‌شوند. در این بین، رصدخانه‌ای که به معنای دقیق کلمه در «سرتاسر جهان» واقع شده – یعنی تلسکوپ فضایی هابل – هم قصد رصد این پدیده را دارد. می‌پرسید حالا کجا را نشانه خواهد رفت؟ (چراکه اگر هدفش خورشید باشدْ همه تجهیزاتش برشته می‌شود!). اما با وجود اینکه هابل آنقدرها برای چنین رصدهایی مجهز نیست، هدایت‌کنندگان باهوش‌اش آماده چنین مواجهه‌ای هستند.
نظرها
کاربر مهمان
مقاله ی بسیار جالبی بود. لطفا هنگام ترجمه از برابر های فارسی موجود به جای عربی استفاده کنید. به عنوان نمونه ، به جای "زهره" از "تیر" استفاده کنید.
کاربر مهمان
تصحیح در مورد پیام پیشین من: لطفا به جای " تیر " از " ناهید " که برابر فارسی" زهره " است استفاده کنید. با تشکر.