سازمان ملل خواهان تحقیقات مستقل درباره مرگ مرسی شد

سازمان ملل در پیوند با درگذشت محمد مرسی در دادگاه با فعالان حقوق بشر هم‌صدا شد و خواهان تحقیقات و بررسی مستقل درباره شرایط زندان او و دسترسی او به مراقبت‌های پزشکی شد.

به‌گزارش آسوشیتدپرس، سازمان ملل متحد سه‌شنبه ۲۸ خرداد / ۱۸ ژوئن خواستار انجام تحقیقات سریع، جامع، بی‌طرفانه و شفاف درباره مرگ محمد مرسی، رئیس جمهوری پیشین مصر شد.

روپرت کالویل، سخنگوی کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل در این‌باره گفت: «نگرانی‌هایی در مورد شرایط بازداشت محمد مرسی، از جمله دسترسی به مراقبت‌های پزشکی مناسب و همچنین دسترسی کافی به وکلا و خانواده‌اش در طی شش سال بازداشت او، وجود دارد.»

با درخواست تحقیقات بی‌طرفانه درباره این‌که آیا شرایط بازداشت مرسی «بر مرگ او تأثیر گذاشته است»، سازمان ملل می‌تواند فشار بیشتری بر دولت مصر وارد کند. درخواست برای چنین تحقیقاتی تا کنون از سوی طرفداران مرسی و نهادهای مدافع حقوق بشر بارها مطرح شده اما دولت مصر این درخواست‌ها را با انگیزه سیاسی دانسته و اقدامی صورت نداده است.

محمد مرسی دوشنبه ۲۷ خرداد / ۱۷ ژوئن در جلسه دادگاه نظامی که برای محاکمه او ترتیب داده شده بود، ناگهان بیهوش شد و درگذشت. پیکر مرسی ساعاتی بعد بدون آن‌که مورد بررسی و تحقیق قرار گیرد در گورستانی در غرب شهرک نصر، واقع در نزدیکی قاهره در حضور خانواده او به خاک سپرده شد.

سخنگوی کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل خاطرنشان کرد که مصر از جمله کشورهایی است که میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی را پذیرفته است و «وظیفه بزرگی» برای حفاظت از افراد زندانیان دارد.

روپرت کالویل تأکید کرد که تحقیقات درباره مرگ مرسی باید توسط یک «مقام قضائی یا یک مقام صلاحیت‌دار مستقل از دولت مصر انجام شود».

محمد مرسی ۶۷ ساله، سال ۲۰۱۳ پس از اعتراضات مردمی علیه دولت او، با کودتای نظامی ارتش به رهبری عبدالفتاح السیسی، رئیس جمهوری کنونی مصر، برکنار شد. او پس از برکناری دستگیر و ابتدا به اتهام «سازماندهی حمله به زندان قاهره با همکاری حماس و حزب‌الله لبنان در جریان انقلاب ۲۰۱۱» به اعدام محکوم شد. این حکم و نیز حکم حبس ابد او بعدتر لغو شد. مرسی پس از تحولات سیاسی مصر در سال ۲۰۱۲ با رأی آزاد مردم نخستین رئیس‌جمهوری این کشور شد. اسلام‌گرایان اخوان‌المسلمین از او حمایت می‌کردند و پس از کودتای ارتش شمار زیادی از آن‌ها دستگیر شدند.

در طول مدت زندان، مرسی که مبتلا به بیماری قند (دیابت) بود اغلب در سلول انفرادی نگهداری شد و بخش بزرگی از این دوران را بدون اجازه ملاقات به‌سر برد. خانواده او تنها توانست سه بار با او ملاقات کند. در این دوران مرسی به اتهامات مختلف بارها در برابر دادگاه قرار گرفت.

سارا لی ویتسون، مدیر بخش خاورمیانه سازمان دیده‌بان حقوق بشر، به‌دلیل «عدم دسترسی [مرسی] به مراقبت‌های پزشکی مناسب و ملاقات‌های بسیار کم او با خانواده» از دولت مصر انتقاد کرد. مقامات مصری اظهارات ویتسون را «ادعاهای دروغین» خوانده و گفته‌اند «نشر دروغ» از سنت‌های سازمان دیده‌بان حقوق بشر است. آن‌ها همچنین گفته‌اند که دادگاه درخواست مرسی را برای مداوا در ماه نوامبر ۲۰۱۷ پذیرفته و از او خواسته است که «هزینه‌ها را خود پرداخت کند».

ماگدالنا مغربی، مدیر بخش خاورمیانه و شمال آفریقا در سازمان عفو بین‌الملل نیز در باره مرگ مرسی گفته است که «سئوالات جدی در مورد رفتار با او در زندان وجود دارد».

مغربی از مقامات مصر خواست تا دستور «تحقیقات بی‌طرفانه، دقیق و شفاف در مورد چگونگی مرگ او، همچنین شرایط بازداشتش و دسترسی او به مراقبت‌های پزشکی» را صادر کنند.

اردوغان: مرسی به مرگ طبیعی نمُرد

روز سه‌شنبه، رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه که محمد مرسی را «شهید» نامیده است، پس از شرکت در مراسم اقامه نماز برای مرسی در مسجد فاتح استانبول، گفت: «بر این باور نیستم که محمد مرسی به مرگ طبیعی درگذشت. برخی از جنازه او نیز هراس دارند.»

اردوغان به کشورهای غربی تاخت و گفت: «نمایندگان اتحادیه اروپا با وجود ادعای مخالفت با حکم اعدام، در نشست مصر شرکت کرده و در کنار السیسی قاتل و ظالم قرار گرفتند.»

مساجد سراسر ترکیه روز سه‌شنبه مراسم ویژه نماز برای محمد مرسی برگزار کردند.

در سوریه نیز ائتلاف نیروهای مخالف بشار اسد که از سوی ترکیه حمایت می‌شوند با انتشار بیانیه‌ای گفته‌اند که زمانی که محمد مرسی رئیس جمهوری مصر بود از جنبش مردم سوریه علیه رژیم اسد حمایت می‌کرد. آن‌ها ویدئویی از مرسی منتشر کردند که در آن مرسی در جریان نشستی در مصر پرچم اپوزیسیون سوریه را در دست گرفته است.

روز سه‌شنبه در آنکارا، پایتخت ترکیه، صدها نفر در مقابل سفارت مصر دست به تظاهرات زدند و علیه السیسی و به حمایت از گروه اخوان المسلمین شعارهایی سر دادند.

اخوان المسلمین روز دوشنبه دولت را متهم به «قتل» محمد مرسی از طریق نگهداری او در شرایط دشوار زندان کرد. این گروه خواستار تحقیقات بین‌المللی در مورد مرگ مرسی شد و از مصری‌ها خواست تا با برگزاری تظاهرات در مقابل سفارتخانه‌های مصر در سراسر جهان دست به اعتراض بزنند.

عباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران نیز روز سه‌شنبه خبر درگذشت محمد مرسی را «موجب تأثر و تأسف» خواند و آن را به مردم، خانواده، بازماندگان و دوستداران او تسلیت گفت.

بیشتر بخوانید: