لبنان برای «تسهیل بازگشت پناهجویان سوری» به مذاکرات صلح آستانه میپیوندد
لبنان پیشتر از رژیم اسد خواسته بود که شرایط بازگشت سریعتر پناهجویان سوری را آماده کند. روسیه میگوید که فراهمکردن شرایط بازگشت پناهجویان مسئولیت همه است و نه فقط دمشق.
رئیسجمهوری لبنان اعلام کرد که کشورش برای تسهیل روند بازگشت صدها هزار پناهجوی سوری به کشورشان در مذاکرات صلح سوریه در آستانه (نام جدید: نورسلطان) خواهد پیوست.
به گزارش خبرگزاری «آسوشیتدپرس»، میشل عون چهارشنبه ۱۹ ژوئن / ۲۹ خرداد گفت که مشارکت کشورش در این مذاکرات به معنای نفی همکاری جداگانهاش با رژیم سوریه برای بازگرداندن پناهجویان نیست.
مذاکرات صلح استانه برای دستیابی به راهحلی سیاسی برگزار میشود که مورد توافق رژیم بشار اسد، رئیس جمهوری عربی سوریه و مخالفاناش باشد. با این حال، اسد با پیروزیهای پیاپی تحت حمایت روسیه و جمهوری اسلامی موضع قویتری پیدا کرده است.
الکساندر لاورنتیف، فرستاده ویژه رئیسجمهوری روسیه به سوریه چهارشنبه از لبنان دعوت کرد تا در نشست بعدی مذاکرات صلح آستانه در قزاقستان به عنوان «ناظر» شرکت کند.
لاورنتیف گفته بود که فراهمکردن شرایط بازگشت پناهجویان مسئولیت همه کشورها است و نه فقط مسئولیت دمشق.
او همراه با الکساندر زاسپکین، سفیر روسیه در لبنان، سرگئی ورشینین، معاون وزیر خارجه روسیه و هیأت دیپلماتیک همراهش در حال رایزنی با رهبران لبنان در مورد صلح سوریه، بازسازی آن و بازگشت پناهجویان سوری در بیروت بود.
روسیه در تلاش برای نزدیکتر کردن دولت لبنان به دولت دمشق است. مسکو سهشنبه ۲۸ خرداد / ۱۸ ژوئن از اسد خواست که با لبنان در مورد مرزهای دریای شمالی مذاکره کند. یک منبع لبنانی به شرقالاوسط، روزنامه نزدیک به دولت عربستان گفته بود: «مسکو از دمشق خواسته است برای ترسیم منطقه دریایی با هدف سرمایهگذاری در این منطقه با بیروت رایزنی کند. مسکو هر دو کشور ذیربط یعنی لبنان و سوریه را در جریان تمایل خود برای سرمایه گذاری قرار داده است.»
مذاکرات آستانه با حضور کشورهای ترکیه، ایران و روسیه در ژانویه ۲۰۱۷ آغاز شد. دوازدهمین دور این مذاکرات ۶ اردیبهشت / ۲۶ آوریل پایان یافت و حاضران و در همان نشست بر سر حضور عراق و لبنان بهعنوان کشورهای ناظر در مذاکرات آستانه توافق کردند.
مسأله پناهجویان سوری
بیش از نیمی از جمعیت ۲۲ میلیون نفری سوریه با وقوع جنگ وادار به جابهجایی شدند. بیش از ۵ میلیون تن از آنها به خارج سوریه پناه بردند و بسیاری از آنها به کشورهای همسایه از جمله لبنان، ترکیه، و اردن رفتند.
لبنان میزبان یک میلیون مهاجر سوری است و سرانه جمعیت کشور به جمعیت مهاجران در لبنان بالاتر از هر کشور دیگری در جهان است.
بخشی از پناهجویان با آرام گرفتن درگیریهای جنگ به کشور خود بازگشته اند و برخی دیگر هنوز در لبنان حضور دارند. بسیاری از آنها مخالفان اسد بودند و گاه و بیگاه تنشهایی بین انها با حزبالله لبنان، از حامیان اسد در جنگ داخلی رخ میداد.
سازمانهای امدادگر که با پناهجویان کار میکنند میگویند پناهجویان سوری نسبت به از دست دادن املاکشان و رفتن به خدمت سربازی و بازداشتهای خودسرانه نگرانند، و اینها دلایل مهمی است که آنها را از بازگشت به خانه باز میدارد.
همزمان پناهجویان سوری در لبنان نیز زندگی آسودهای ندارند. چند روز پیش در ۱۹ خرداد بود که به دنبال یک آتشسوزی در اردوگاه پناهجویان در دیرالاحمر در استان بقاع و متعاقب آن درگیری پناهجویان با آتشنشانان، بیش از ۳۰ تن از آنها دستگیر شدند و مهاجمان ناشناس سه چادر اردوگاه را آتش زدند.
پس از این اتفاق، مقامهای محلی دستور تخلیه این اردوگاه را دادند. پناهجویان سوری پس از سالها زندگی در آنجا، مجبور به برچیدن چادرها و ترک این محل شدند. یکی از پناهجویان گفته آنها باید به منطقه دیگری که کیلومترها با محل اسکانشان فاصله دارد و بدون آب و برق است بروند.
لبنان در تلاش بود تا بازگشت پناهجویان را تسریع کند اما یکی از موارد تنشزا بین بیروت و دمشق قانونی بود که اسد پس از پیروزیهای پیاپی بر مخالفان معرفی کرد.
«قانون ۱۰»، قانون مصادره اموال در طرح بازسازی اسد باعث شده است که کشورهای میزبان پناهجویان سوری نگران فراهمنشدن امکان بازگشت آنها به سوریه باشند. «قانون ۱۰» به دولت اجازه میدهد در طرحهای جدید توسعه و بازسازی، املاک را مصادره کند. بر این اساس، هنگامی که یک منطقه برای بازسازی مشخص میشود، صاحبان املاک آن منطقه باید ظرف ۳۰ روز سند مالکیت خود را ارائه دهند در غیر این صورت دولت آن ملک را در اختیار خواهد گرفت.
جبران باسیل، وزیر خارجه لبنان ۲۶ مه / ۵ خرداد گذشته در نامهای به ولید معلم، همتای سوری خود گفته بود این قانون میتواند مانع آن شود که پناهجویان سوری به خانه خود بازگردند. پس از آن بود که دمشق به بیروت اطمینان داد خواهان بازگشت پناهجویان است و طرح بازگشت آنها کلید خورد.
مرداد گذشته شبکههای تلویزیونی سوریه و لبنان تصاویر اتوبوسهایی مملوء از مسافر را دیروز در منقطه مرزی دو کشور ثبت کردند. صدها پناهجوی سوری از لبنان به کشورشان بازگشتند. مقامهای لبنانی میگفتند که بسیاری پناهجوی دیگر نیز چنین خواهند کرد اما سرعت بازگشت پناهجویان پایین باقی ماند.
ترس از افزایش تنشها و کاهش سرعت بازگشت پناهجویان باعث شده بود که وزیر خارجه لبنان دوشنبه ۱۱ فوریه / ۲۲ بهمن گذشته از سوریه بخواهد که برای تشویق پناهجویان سوری برای بازگشت به کشورشان، «حق مالکیت» آنها و همینطور معافیت از «خدمت سربازی» را تضمین کند.
نظرها
نظری وجود ندارد.