چاره دولت برای چادرنشینی مستاجران: «تسهیلات رهن مسکن»
پس از کرمان و کرمانشاه، در رشت هم مستاجران به چادرنشینی و حاشیه‌نشینی روی آورده‌اند. نماینده رشت در مجلس از هلال‌احمر خواست به یک مستاجر چادر بدهد تا با خانواده در آن زندگی کند.
مستاجران در جستجوی خانه‌اند و بنگاه‌های معاملات ملکی فاقد گزینه مناسب برای مزدبگیران.
مرکز آمار ایران نرخ تورم اجاره مسکن را ۲۰ درصد در سراسر کشور و ۲۲,۶ درصد در تهران اعلام کرده است. مستاجران اما خانه مناسب با درآمدشان پیدا نمی‌کنند و ناچار به کوچ از مناطق گران‌تر به مناطق ارزان‌تر و حاشیه شهر می‌شوند و یا در برخی مناطق به چادرنشینی روی آورده‌اند. دولت می‌خواهد با پرداخت وام «ودیعه مسکن» مشکل مستاجران را حل کند، راهکاری که گره از مشکل مستاجران کم درآمد باز نخواهد کرد.
یک مستاجر در رشت از نماینده این شهر در مجلس شورای اسلامی برای تامین هزینه ودیعه مسکن کمک خواست. جبار کوچکی‌نژاد، نماینده رشت در مجلس هم در نامه‌ای به رئیس هلال احمر خواست که به فرد متقاضی چادر تحویل دهد تا همراه خانواده‌اش در آن زندگی کند.
رشت سومین شهری است که چادرنشینی مستاجران در آن «رسمی» و «علنی» می‌شود. پیشتر در کرمان و کرمانشاه افزایش نرخ اجاره مسکن سبب افزایش تقاضا برای چادر و کانکس از سوی مستاجران شده بود.
فرهاد دژپسند، وزیر امور اقتصاد و داریی ایران سه‌شنبه ۴ تیر در نشست خبری گفت که دولت برای حمایت از مستاجران «صندوق ویژه‌ای» پیش‌بینی کرده تا به متقاضیان برای پرداخت پول رهن کمک کند.
هنوز جزئیات طرح تازه دولت برای آنچه که حمایت از مستاجران عنوان می‌شود، مشخص نیست. اما آنگونه که پیش از این مدیر طرح و برنامه بانک مسکن، اعلام کرد، با مشارکت این بانک و وزارت راه و شهرسازی در مرحله «مطالعات» قرار دارد.
علاوه بر این به گفته محمدحسن مرادی، بانک مسکن در نظر دارد برای «حمایت از مستاجران»، سپرده‌های ویژه‌ای در نظر بگیرد تا مستاجران با دریافت سود آن، اجاره ماهیانه را پرداخت کنند.
کوچ طبقاتی مستاجران
بر اساس اعلام مرکز آمار، نرخ تورم رسمی اجاره مسکن در اردیبهشت امسال برای شهر تهران ۲۲,۶ درصد و میانگین سراسری آن ۲۰ درصد بود. این نرخ در خرداد امسال به ۲۵ درصد رسید که بیانگر رشد ۶ درصدی نرخ اجاره در یک ماه است.
روایت مستاجران اما از میزان افزایش اجاره‌بهاء و به ویژه مبلغ رهن با آمارهای رسمی تفاوت بسیار دارد. جستجو در سایت‌های ارائه دهنده خدمات اجاره و فروش مسکن، رشد بیش از دو برابر ودیعه و اجاره در برخی مناطق شهرهای مختلف را نمایان می‌کند.
سامان خادم‌المله، «کارشناس اقتصاد مسکن» در تهران ۶ خرداد امسال گفت که رشد بیش از ۳۰ درصد اجاره‌بهاء موجب کوچ طبقاتی اجاره‌نشین‌ها شده است.
پیش از این حسام‌الدین عقبایی، عضو هیئت مدیره اتحادیه مشاوران املاک در باره کوچ اجباری مستاجران هشدار داده بود.
او یکسال قبل گفته بود که افزایش نرخ اجاره موجب خروج مستاجران کم‌درآمد از مناطق برخوردارتر به مناطق شهری کم‌برخوردار و ارزان‌تر شده است.
پیامد این وضعیت خروج اجباری مستاجرانِ مناطق کم‌درآمد شهری و اجاره‌نشینی آنها در مناطق حاشیه‌نشین و یا شهرک‌‌های خارج از محدوده شهری شده است.
وام مسکن: کم‌درآمدها بهره‌ای نخواهند برد
مبلغ وام رهن اعلام نشده و مشخص نیست چه میزان از هزینه مستاجران را تامین کند. اما حتی اگر مبلغ آن معادل رهن درخواستی صاحبان ملک هم باشد، نمی‌توان انتظار داشت تا دهک‌های کم‌درآمد را در یافتن سرپناه مناسب با درآمد یاری کند.
براساس گزارش مرکز آمار حدود یک سوم درآمد خانوارها برای مسکن هزینه می‌شود. در آخرین گزارش این مرکز از نرخ تورم رسمی، شاخص تورم مسکن برای دهک‌های کم‌درآمد، بیشتر از دهک‌های پردرآمد است. به عنوان نمونه نرخ تورم مسکن دهک اول ۳۸,۶ درصد و دهک دهم که بیشترین درآمد را دارد، ۳۳,۶ درصد، یعنی ۵ واحد کوچکتر، است.
نهادهای دولتی جمعیت مستاجران را ۳۰ درصد خانوارهای ساکن در ایران اعلام کرده‌اند. فردین یزدانی، «کارشناس مسکن» در تهران اما اردیبهشت امسال گفت که ۳۷ درصد جمعیت ایران اجاره‌نشین است.
حسام‌الدین عقبائی هم تابستان سال گذشته گفته بود که ۸۰ درصد مستاجران، کارگر مزدبگیر و یا کارمند هستند که توان پرداخت افزایش اجاره را نخواهند داشت.
حال افزایش نرخ اجاره سهم این کالا در سبد هزینه خانوار را افزایش داده و خانواده‌ها برای تامین مسکن کوچکتر باید هزینه بیشتری بپردازند. علاوه بر این، کاهش ارزش واقعی دستمزدها و توان خرید مزدبگیران و همچنین افزایش اخراج کارگران، دریافت و بازپرداخت وام رهن مسکن را برای دهک‌های درآمدی پائین تقریبا ناممکن کرده است.
در همین زمینه:
نظرها
نظری وجود ندارد.